Σήμερα κρίνεται το μέλλον του QE – Ποια τα σενάρια που εξετάζει η ΕΚΤ

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) συνεδριάζει σήμερα για να συζητήσει τα σχέδια για την απεξάρτηση της Ευρωζώνης από το ύψους 2 τρισ. ευρώ πρόγραμμα νομισματικής στήριξής της, στο οποίο πολλοί πιστώνουν τη διάσωση της οικονομίας της Ευρωζώνης από τον στασιμοπληθωρισμό, αναφέρει δημοσίευμα των Financial Times.

Τα 25 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και ο Πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, καλούνται να αποφασίσουν πώς θα μειώσουν τις μεγάλης κλίμακας αγορές ομολόγων, γνωστές ως ποσοτική χαλάρωση (QE), χωρίς να προκαλέσουν συναγερμό στους επενδυτές και να βλάψουν την ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης.

Το ΑΕΠ αυξάνεται και η ανεργία μειώνεται από τότε που η ΕΚΤ άρχισε, την ‘Ανοιξη του 2015, να εφαρμόζει το χωρίς προηγούμενο πρόγραμμά της. Καθώς το QE είχε αποφασισθεί να εφαρμοσθεί έως το τέλος του έτους, το ερώτημα είναι τι θα συμβεί το 2018. Η ΕΚΤ αγοράζει σήμερα ομόλογα, κυρίως κρατικά, ύψους 60 δισ. ευρώ τον μήνα στο πλαίσιο του προγράμματος QE. Κρίσιμος παράγοντας για τους επενδυτές σήμερα θα είναι το μέγεθος και το χρονοδιάγραμμα των αγορών ομολόγων που θα συνεχίζει να αγοράζει η ΕΚΤ το νέο έτος. Οι αναλυτές αναμένουν ότι ο Ντράγκι θα ανακοινώσει μία μείωση των μηνιαίων αγορών ομολόγων μεταξύ 20 και 40 δισ. ευρώ τον μήνα. Εάν οι αγορές μειωθούν στα 40 δισ. ευρώ, η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να αποφασίσει να συνεχίσει το QE για ένα επιπλέον εξάμηνο. Εάν οι αγορές μειωθούν κοντά στα 20 δισ. ευρώ, τότε αναμένεται μία μεγαλύτερης διάρκειας παράταση του QE, κατά 9 έως 12 μήνες.

Οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν ότι ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Πέτερ Πράετ, θα συστήσει μία μεγαλύτερη παράταση του QE , μία άποψη που αντανακλάται στις προσδοκίες της αγορές για μία 9μηνη παράταση των αγορών ομολόγων με μηνιαίο ύψος 30 δισ. ευρώ. Η ανακοίνωση της ΕΚΤ θα γίνει στις 14.45 (ώρα Ελλάδας) και η τράπεζα αναμένεται να αναφέρει, επίσης, ότι διατηρεί αμετάβλητα τα επιτόκιά της – στο 0 το βασικό προεξοφλητικό της επιτόκιο και στο -0,4% το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων.

Η λογική πίσω από την απόφαση για μία μεγαλύτερη παράταση του QE είναι ότι αυτή θα μεταθέσει για πιο αργά , τουλάχιστον για το πρώτο τρίμηνο του 2019, και τις προσδοκίες σχετικά με την πρώτη αύξηση των επιτοκίων στην Ευρωζώνη. Η ΕΚΤ έχει δεσμευθεί να διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα «πολύ μετά» το τέλος του QE. Η δέσμευση αυτή είναι πιθανόν να τονισθεί σήμερα από τον Ντράγκι, στη συνέντευξη Τύπου που θα δώσει στις 15.30 (ώρα Ελλάδας). Οι δημοσιογράφοι θα τον πιέσουν να δηλώσει τι ακριβώς εννοεί με τη φράση «πολύ μετά». Η ΕΚΤ ελπίζει ότι με τη δέσμευσή της να διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, θα περιορίσει την άνοδο του ευρώ έναντι του δολαρίου, αποτρέποντας έτσι μία υποχώρηση του πληθωρισμού λόγω της μείωσης των τιμών των εισαγωγών. Οι αγορές αναμένουν ότι τα αμερικανικά επιτόκια θα κυμαίνονται στο 2% στα μέσα του 2019. Τα υψηλότερα επιτόκια οδηγούν συνήθως σε ενίσχυση των νομισμάτων. Ωστόσο, παρά τη διαφορά μεταξύ της αμερικανικής και της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής, λίγοι αναμένουν ότι το ενιαίο νόμισμα θα εξασθενήσει έναντι του δολαρίου. «Η ισχύς του ευρώ καθοδηγείται από την αναστροφή της μακροχρόνιας απαισιοδοξίας σχετικά με την Ευρωζώνης», δήλωσε διαχειριστής κεφαλαίων επενδυτικής εταιρείας.

Το πιο αμφιλεγόμενο θέμα συζήτησης στη σημερινή συνεδρίαση θα είναι το αν η ΕΚΤ διακηρύξει ότι η οικονομία της Ευρωζώνης έχει ανακάμψει αρκετά, ώστε να ολοκληρωθεί το QE σε κάποια στιγμή μέσα στο 2018. Τα «γεράκια» του Συμβουλίου, όπως ο πρόεδρος της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, Γενς Βάιντμαν και ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας, Κλάας Κνοτ, θεωρούν ότι η ΕΚΤ πρέπει να δεσμευθεί ότι θα σταματήσει τις αγορές ομολόγων.

Ωστόσο, η τράπεζα έχει υποσχεθεί να συνεχίσει τις αγορές ομολόγων έως ότου το Συμβούλιο «δει μία βιώσιμη προσαρμογή στην πορεία του πληθωρισμού που να είναι συνεπής με τον στόχο της». Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είναι σήμερα 1,5%, χαμηλότερος από τον στόχο της ΕΚΤ που είναι λίγο κάτω από το 2%. Λίγοι αναμένουν ότι θα φθάσει το επίπεδο αυτό σύντομα. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές θεωρούν ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει την ευελιξία της αναφορικά με το QE. «Οι αντιδράσεις των επενδυτών θα εξαρτηθούν κυρίως από το αν το πρόγραμμα δεν θα έχει ημερομηνία λήξης», δήλωσε στέλεχος της Credit Suisse International.