ΑΜΒΥΞ: 100 χρόνια υψηλών επιδόσεων

Μπορεί σήµερα µια ελληνική εταιρεία να µοιράζεται τα κέρδη της µε τους εργαζόµενους της, την ώρα που το ανθρώπινο δυναµικό παραµένει ένας από τους πρώτους τοµείς για περικοπές; H Άµβυξ απέδειξε ότι µπορεί, όταν το 2016 µοίρασε το 15% των κερδών της στο προσωπικό της. Η µεγαλύτερη ελληνική εταιρεία εισαγωγής και διανοµής ποτών βρέθηκε στη λίστα µε τις ταχύτερα αναπτυσσόµενες εταιρείες του Fortune, πηγαίνοντας αντίθετα στο ρεύµα και προχωρώντας σε προσλήψεις µέσα στην κρίση, καθώς αύξησε τον αριθµό των εργαζοµένων της κατά περίπου 20%.

Η ιστορία της εταιρείας στην Ελλάδα και στον κλάδο της ποτοποιίας µετρά πλέον 100 χρόνια. Πριν ακριβώς από έναν αιώνα, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, ο Αλβέρτος Ρεβάχ µαζί µε δύο συνεργάτες του ανοίγουν την Άµβυξ, µια µικρή εµπορική – εισαγωγική εταιρεία προϊόντων διατροφής και ποτών που «ταξίδευαν» στην Ελλάδα από διάφορες γωνιές της Ευρώπης. Η Θεσσαλονίκη εκείνη την εποχή βρισκόταν στο απόγειό της, καθώς θεωρούνταν η «Μέκκα» του ελληνικού εµπορίου και όποιος κατάφερνε να δραστηριοποιηθεί επιτυχώς στο εσωτερικό της έπαιρνε και το εισιτήριο της ανέλιξης.

Η Άµβυξ µε τα χρόνια µεγάλωνε, σύστησε ξανά στους Έλληνες το φυσικό ανθρακούχο µεταλλικό νερό Perrier, ενώ κατάφερε να εκτοξεύσει τις πωλήσεις της βότκα Absolut, καθιστώντας τη χώρα µας µία από τις πέντε πρώτες σε κατανάλωση σε όλο τον κόσµο.

Έναν αιώνα µετά, η εταιρεία έχει κάθε λόγο να πίνει στην υγειά της ανάπτυξης. Το µερίδιο αγοράς της ιστορικότερης ελληνικής εταιρείας εισαγωγής, µάρκετινγκ και εµπορίας αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα διαµορφώνεται στο 20%. Απασχολεί 130 υπαλλήλους και βάσει τζίρου αποτελεί τη Νο 1 ελληνική εταιρεία στον κλάδο και τη Νο 2 σε κατάταξη ανταγωνιζόµενη πολυεθνικές. Συνεργάζεται µε όλο το ελληνικό λιανεµπόριο, µε 700 και πλέον χονδρεµπόρους, ενώ βρίσκεται σε κάθε on-trade σηµείο µε έστω ένα από τα προϊόντα που αντιπροσωπεύει. Διαχειρίζεται περί τα 70 brands 20 ελληνικών και ξένων οίκων, και στο χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της περιλαµβάνονται πάνω από 400 κωδικοί

Κίνηση-µατ η υπογραφή συµφωνίας το 2016 µε την Bacardi, τη µεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία αλκοολούχων ποτών στον κόσµο, για την ανάληψη της  διανοµής, εµπορίας και µάρκετινγκ του συνολικού χαρτοφυλακίου των προϊόντων της στην ελληνική αγορά. Παράλληλα η δηµιουργία νέων τµηµάτων και δοµών σε συνδυασµό µε τη διεύρυνση του χαρτοφυλακίου της εταιρείας θα οδηγήσουν σε αύξηση κύκλου εργασιών κατά 40%. Το 2017 ξεκινά εξίσου δυναµικά,  µε την υπογραφή συµβολαίου διανοµής µε την Patron, την ταχύτερα αναπτυσσόµενη µάρκα τεκίλας στον κόσµο, ενώ στο πρώτο τετράµηνο του έτους καταγράφεται µεγέθυνση της τάξης του 45%.

Σηµαντικό µέρος της θετικής πορείας πιστώνεται στον άνθρωπο, που τα τελευταία δύο χρόνια «τρέχει» την Άµβυξ, ανοίγοντας νέους ορίζοντες και προοπτικές. Ο Γιάννης Αρτινός, έχοντας διατελέσει διευθύνων σύµβουλος της Vivartia, αναπληρωτής διευθύνων σύµβουλος της MIG και γενικός διευθυντής της P&G, µε την ανάληψη των καθηκόντων του γενικού διευθυντή στην Άµβυξ ανεβάζει ακόµη πιο ψηλά τον πήχη, δεδοµένου ότι η είσοδος στον κλάδο του ποτού συνιστά µια πρόκληση, αλλά και ένα µεγάλο προσωπικό του στοίχηµα.

Άνθρωπος τελειοµανής, που αγαπάει τη δουλειά του και δεν σταµατά να αναζητά τρόπους για να εξελίσσεται, σου αφήνει την αίσθηση ότι όσοι συνεργάζονται µαζί του είναι τυχεροί, διότι, παρότι απαιτητικός, είναι ταυτόχρονα πρόθυµος να δώσει ευκαιρίες σε όσους τις διεκδικούν. Ίσως αυτά να ήταν τελικά τα στοιχεία που έπεισαν την οικογένεια Ρεβάχ να παραχωρήσει τα ηνία της Άµβυξ σε ένα στέλεχος της αγοράς µε πολυετή πείρα σε µερικούς από τους ισχυρότερους οµίλους της ελληνικής οικονοµίας. «Η κρίση µας έκανε σοφότερους και θεωρώ ότι, εάν αξιοποιήσουµε αυτή την εµπειρία, θα γίνουµε οι καλύτεροι πολίτες της Ευρώπης. Πήραµε πολλά µαθήµατα, αρκεί να µην τα ξεχάσουµε» δηλώνει στο Fortune και επισηµαίνει πως, παρά τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς, η Άµβυξ έχει ανταποκριθεί επαξίως, γεγονός που κάνει τα στελέχη της να αισιοδοξούν. «Μάλιστα, τα τελευταία δέκα χρόνια έχει αποδώσει στο ελληνικό κράτος 375 εκατ. ευρώ σε άµεσους φόρους, στηρίζοντας την ελληνική οικονοµία. Στόχος µας είναι µέσα στην επόµενη τριετία να καταστούµε η µεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου και να µηδενίσουµε τον τραπεζικό δανεισµό µας, ο οποίος ήδη βρίσκεται σε ιστορικά χαµηλά επίπεδα».

Ανάπτυξη µέσα στη φοροκαταιγίδα

Για να αντιληφθεί κανείς την πορεία της Άµβυξ, που το διάστηµα 2012-2016 σηµείωσε 60% αύξηση στον κύκλο των εργασιών της και διπλασίασε το µερίδιο αγοράς της, αρκεί να αναλογιστεί την καθίζηση την οποία έχει υποστεί ο κλάδος της ποτοποιίας στη χώρα µας. Σύµφωνα µε τα επίσηµα στοιχεία της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (ΕΝΕ – ΑΠ), η κατά κεφαλήν κατανάλωση έχει υποχωρήσει από το 2009 κοντά στο 51%, ενώ σε σχέση µε το 2004 η πτώση αγγίζει το 55%, προερχόµενη κατά τα δύο τρίτα από την εστίαση και κατά το ένα τρίτο από την κατανάλωση στο σπίτι. Επιπρόσθετα, η αύξηση των φόρων, του ΕΦΚ κατά 125% και του ΦΠΑ από 19% σε 21%, στη συνέχεια σε 23% και τέλος σε 24% αύξησε τη φορολογική επιβάρυνση που είχε µια φιάλη µέσου ποτού στο ράφι στο 70% της τιµής του.

Ειδικότερα, για ένα προϊόν 18 ευρώ στο ράφι ενός σούπερ µάρκετ, τα 12 ευρώ πηγαίνουν στο κράτος (ΕΦΚΟΠ και ΦΠΑ) και από τα υπόλοιπα 6 ευρώ πρέπει να κερδίσουν ο λιανέµπορος, ο διανοµέας και ο παραγωγός! Όλα αυτά, όπως εξηγεί ο Γιάννης Αρτινός, είχαν ως αποτέλεσµα οι εταιρείες του κλάδου να προβούν σε προσφορές, υιοθετώντας µια επιθετική τιµολογιακή πολιτική, η οποία τους επέτρεψε την τελευταία διετία την εξισορρόπηση. Με άλλα λόγια, σταθερότητα µε αναιµική άνοδο.

«Από τον Αύγουστο ως κλάδος “τρέχουµε” µε ρυθµό 1%. Η ώθηση δόθηκε κυρίως από τον τουρισµό, που ενίσχυσε σηµατικά την κατανάλωση την καλοκαιρινή σεζόν συγκριτικά µε τους πρώτους µήνες του έτους, που κινούνταν αρνητικά» επισηµαίνει και προσθέτει πως η συρρίκνωση που είδαµε στο λιανεµπόριο, λόγω και των ανακατατάξεων στον κλάδο των σούπερ µάρκετ, αντισταθµίστηκε από την αύξηση του αριθµού των σηµείων στον χώρο της εστίασης, αφού δεν ήταν λίγοι εκείνοι που προέβησαν σε επενδύσεις σε καφέ και µπαρ.

Απόρροια, όµως, της κρίσης ήταν και η αλλαγή του τρόπου διασκέδασης των Ελλήνων, καθώς άφησαν πίσω τους τις «χρυσές» εποχές των µπουζουκιών και των clubs και στράφηκαν σε µαγαζιά µε πιο «ζεστό» περιβάλλον και σαφώς χαµηλότερες. «Ο καταναλωτής έγινε κατ’ ανάγκην συνετός, λόγω της κρίσης. Οι νέοι θα έλεγα ότι είναι πιο αυστηροί, πιο “ψαγµένοι”, και αναζητούν ένα υψηλό επίπεδο υπηρεσιών και προϊόντων. Δυστυχώς, δεν είµαστε service society και πρέπει να γίνουν ακόµη αρκετά πράγµατα για να βελτιωθούµε. Βέβαια, οφείλω να αναγνωρίσω ότι έχει ανέβει η ποιότητα των υπηρεσιών, γιατί ο καταναλωτής είναι απαιτητικός και αναζητά το value for money».

Eξηγεί πως τα ποτά δεν είναι µόνο ένα προϊόν προς κατανάλωση. Αφορούν την ανάγκη µας για κοινωνικοποίηση. Δεν καταναλώνονται για να καλύψουν λειτουργικές ανάγκες, αλλά για το συναισθηµατικό όφελος που προσφέρουν. Το τελευταίο, µάλιστα, διάστηµα παρατηρείται µια στροφή στα λευκά οινοπνευµατώδη, κυρίως ρούµι, βότκα, σαµπάνια, κρασιά, τεκίλα, ενώ σταθερή αξία παραµένει το ουίσκι, που κινείται ανοδικά (7%).

«Είµαστε η µοναδική εταιρεία του κλάδου που διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της, εκτός από ποτά, κρασιά και µπίρες, και αυτό είναι ένα από τα στοιχεία που µας διαφοροποιούν από τον ανταγωνισµό. Επίσης, σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες στις οποίες έχουµε παρουσία, τα brands που εκπροσωπούµε βρίσκονται στην πρώτη θέση. Το τρίτο στοιχείο που µας δίνει συγκριτικό πλεονέκτηµα είναι η ταχύτητα δράσης, αφού το κέντρο λήψης αποφάσεων είναι στην Ελλάδα, και όχι στο εξωτερικό».

Ο Γιάννης Αρτινός αποκαλύπτει στο Fortune την πρόσφατη συνεργασία που υπεγράφη µε τη Δέλτα, η οποία αφορά τη διανοµή των χυµών Life µέσω του δικτύου της Άµβυξ και αντιστοίχως τη διανοµή των προϊόντων Lucozade από τη Δέλτα στη µικρή λιανική. «Πρόκειται για µια στρατηγική συµµαχία που άρχισε εδώ και λίγο καιρό, και η οποία µόνο οφέλη µπορεί να έχει για τις δύο εταιρείες. Παράλληλα, αυτό το διάστηµα είµαστε στην τελική φάση για την υπογραφή συµφωνιών µε µεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις από τον κλάδο της ποτοποιίας».

Όσο για το business plan που έχει καταρτιστεί για τα επόµενα χρόνια, η Άµβυξ παραµένει προσηλωµένη στους τρεις πυλώνες στρατηγικής της: την υγιή ανάπτυξη των προϊόντων της, τη δηµιουργία υπεραξίας για τους συνεργάτες της και την ενδυνάµωση των δεξιοτήτων των ανθρώπων της.

Ο πεντάλογος του καλού µάνατζερ

Aυτά ειναι τα στοιχεια που ο επικεφαλής της ΑΜΒΥΞ αναζητα σε έναν συνεργάτη που θα στελεχώσει επάξια την οµάδα του.

– Η σωστή προετοιµασία και η προσκόλληση στη λεπτοµέρεια συνιστούν το 90% της επιτυχίας, είτε πρόκειται για µια απλή σύσκεψη µε συνεργάτες, είτε για µια επαγγελµατική συνάντηση, είτε για το ενδεχόµενο να πάει κάτι στραβά. Μ’ αυτό τον τρόπο δείχνεις όχι µόνο τον επαγγελµατισµό σου, αλλά και τον σεβασµό σ’ αυτόν που έχεις απέναντί σου.

– Η δύναµη της περιέργειας είναι το δεύτερο στοιχείο που θα πρέπει να έχει ένας καλός µάνατζερ. Να µάθεις να ρωτάς και να µη θεωρείς ότι έχεις όλες τις απαντήσεις. Μόνο έτσι θα εξελιχθείς.

– Ο ανθρώπινος παράγοντας. Ακόµη και αν η εταιρεία χάσει τα brands και τα εργοστάσιά της, το πιο σηµαντικό περιουσιακό στοιχείο της είναι οι άνθρωποί της, αφού χάρη σ’ αυτούς δηµιουργήθηκαν όλα όσα έχει. Να επενδύεις σε ανθρώπους, να τους επιβραβεύεις και να δηµιουργείς χώρο για να µεγαλουργήσουν. Οι επιχειρήσεις πηγαίνουν µπροστά λόγω ιδεών και ανάληψης ρίσκων και όχι λόγω κεφαλαίων.

– Μπράβο, ευχαριστώ, χαµόγελο. Είναι τρία πράγµατα που δεν κοστίζουν τίποτα, αλλά αξίζουν πολλά, και ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης.

– Να δηµιουργείς µια εταιρική κουλτούρα τέτοια, που ο κόσµος θα λέει τα πράγµατα όπως έχουν και όχι όπως εξυπηρετούν, απλώς και µόνο για να ικανοποιούνται εγωισµοί.

Το άρθρο δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune με τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες στην Ελλάδα που κυκλοφορεί