Αντικειμενικές Αξίες: Πονοκέφαλος για εκτιμητές και κυβέρνηση

Οι νέες αντικειμενικές αξίες προκαλούν δυσφορία τόσο στους ανεξάρτητους εκτιμητές που έχουν αναλάβει να εισηγηθούν τις νέες τιμές ζωνών, όσο και στο Υπουργείο Οικονομικών,  που θα κληθεί στη συνέχεια να συγκρίνει τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία με αυτά που θα παρασχεθούν από τους εκτιμητές. Μέχρι το τέλος Μαρτίου η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει έτοιμες τις νέες αντικειμενικές αξίες για τις περιοχές της Επικράτειας, αλλά αυτό είναι μια πολύ πιο δύσκολη διαδικασία από ότι περίμεναν οι πολιτικοί ιθύνοντες.

Η κατάσταση, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα, χαρακτηρίζεται από την πλευρά των εκτιμητών ως ένα πολύπλοκο και δύσκολο έργο, ιδιαίτερα για όσους έχουν αναλάβει να διεκπεραιώσουν περισσότερες από 100 ζώνες. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, όμως, δεν είναι μόνο ο όγκος της δουλειάς (που εξαρτάται και από το πόσες ζώνες προσφέρθηκαν οι ίδιοι οι εκτιμητές να ολοκληρώσουν), αλλά και από το είδος των ζωνών.

Συγκεκριμένα, σε πολλές ζώνες παρατηρείται απουσία αγοραπωλησιών τα τελευταία χρόνια, καθώς επίσης και έλλειψη νέων κατασκευών, που θα λειτουργούσαν σαν συγκριτικά για την εκτίμηση της εκάστοτε ζώνης. Επομένως, οι εκτιμητές καλούνται να προσφύγουν σε πιο παλιές πράξεις ή στην υιοθέτηση ενός πιο θεωρητικού μοντέλου εκτίμησης που θα βασίζεται περισσότερο στην εμπειρία του εκάστοτε εκτιμητή, παρά σε πραγματικά δεδομένα. Αγγελίες από το διαδίκτυο, επικοινωνία με άλλους εκτιμητές, καθώς επίσης και πράξεις αγοραπωλησίας, είναι οι βασικές πηγές πληροφόρησης των εκτιμητών, όπου φυσικά αυτές υπάρχουν. Ο χρόνος περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα για έρευνα σε βάθος στις ζώνες της επικράτειας, καθώς  τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων με τις αντίστοιχες τιμές ζώνης ανά περιοχή θα πρέπει να κατατεθούν online στο αντίστοιχο site του Υπουργείου μέχρι τις 15 Μαρτίου. Δηλαδή 20 ημερολογιακές μέρες, από την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, η οποία ευτυχώς καθυστέρησε, δίνοντας μια άτυπη παράταση στο έργο των εκτιμητών.

Ακόμα, βέβαια, και αν οι εκτιμητές καταφέρουν να φέρουν εις πέρας το υπέρογκο έργο τους, τίθεται το ζήτημα της σύγκρισης των τιμών που θα πραγματοποιήσουν αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών μεταξύ των τιμών των εκτιμητών και των τιμών του Υπουργείου, όπως αυτές προέρχονται από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Μητρώο Μεταβίβασης Ακινήτων.  Σε περίπτωση που στις τιμές παρατηρείται σημαντική απόκλιση, θα υπάρχει τριμελής Δευτεροβάθμια Επιτροπή που θα διευθετεί το ζήτημα. Φυσικά, την τελική απόφαση θα λαμβάνει το Υπουργείο Οικονομικών. Οι προτάσεις των εκτιμητών δεν θα είναι απόλυτες και θα υπάρχει χώρος για αλλαγές σύμφωνα με τα προαναφερθέντα στοιχεία, προκειμένου να φτάσει το Υπουργείο τον εισπρακτικό στόχο των 2,65 δισ. ευρώ του ΕΝΦΙΑ, όπως αυτός τέθηκε από την τρόικα.

Οι τιμές, σύμφωνα με παράγοντες της κτηματαγοράς, θα παρουσιάσουν αύξηση ή μείωση της τάξεως του 30%, ανάλογα με την περιοχή, ώστε να εξισωθούν με τις αντίστοιχες εμπορικές αξίες. Επομένως, θα υπάρξει η σταδιακή έκλειψη τιμών όπως 600 ή 700 ευρώ ανά τμ., καθώς η ελάχιστη τιμή ζώνης θα θεωρείται πλέον αυτή των περίπου 1.000 ευρώ ανά τ.μ.

Γενικότερος στόχος του Υπουργείου είναι να υπάρξει μια αύξηση στις τιμές των λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών με παράλληλη μείωση στις τιμές των «ακριβών» περιοχών, προκειμένου να γίνει μια εξομοίωση των αξιών. Σύμφωνα με δηλώσεις του Θέμη Μπάκα, Διευθύνοντα Συμβούλου του κτηματομεσιτικού δικτύου E-Real Estates στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και στην εκπομπή «Αναμενόμενα και Μη», αυτή η αλλαγή στις αντικειμενικές αξίες των περιοχών της Επικράτειας θα βοηθήσει στο να υπάρξει μια οργάνωση της αγοράς. Οι τιμές θα ανταποκρίνονται πλέον στην πραγματικότητα της αγοράς και της αξίας του ακινήτου. Οι ιδιοκτήτες θα γνωρίζουν την αξία του ακινήτου τους, ενώ θα διευκολυνθούν και οι αγοραπωλησίες ακινήτων.

Από την πλευρά του, ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων που πραγματοποιήθηκαν στο Χίλτον στις 28 Φεβρουαρίου δήλωσε ότι είναι δύσκολο να διατηρηθεί το χρονοδιάγραμμα. Ο χρόνος δεν είναι αρκετός και υπάρχει ήδη η σκέψη να ζητηθεί παράταση της προθεσμίας, αφού θα υπάρξουν αλλαγές κατ’ επέκταση και στους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ που θα αποφασιστούν το Μάιο και στα εκκαθαριστικά του φόρου που θα εκδοθούν τον Αύγουστο βάσει των τιμών των ζωνών. Δεδομένου του ότι ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών δεν είναι ακόμα ξεκάθαρος, η κυβέρνηση δεν θα στοχεύσει στην υπέρογκη αύξηση του λογαριασμού του ΕΝΦΙΑ που θα λάβουν οι φορολογούμενοι τον Αύγουστο.

Το στοίχημα της Ελληνικής Κυβέρνησης με το ΔΝΤ σχετικά με το χρόνο, αλλά και την ποιότητα του έργου των αντικειμενικών αξιών στις ζώνες της Επικράτειας, παραμένει ανοιχτό τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου, ενώ το ζήτημα ανέρχεται σε σημαντικό θέμα στο πλαίσιο της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του τρίτου ελληνικού μνημονίου, σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών. Οι επικεφαλής θα συναντηθούν εκ νέου μετά το Πάσχα προκειμένου να συζητηθούν τυχόν προβλήματα και δυσκολίες.