Η κρίσιμη διάσκεψη ΕΕ-Τουρκίας στη Βάρνα και το «παζάρι» του Ερντογάν

Η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας στον τομέα της ενέργειας, της ασφάλειας, της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της διαχείρισης της μετανάστευσης είναι τα κύρια θέματα που η ΕΕ φέρνει στο τραπέζι των συνομιλιών με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη σημερινή Σύνοδο της Βάρνας.

Στις 7 μ.μ. ώρα Ελλάδος ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ, εκπροσωπώντας τη βουλγαρική Προεδρία της ΕΕ θα υποδεχθεί στο πρώην παλάτι Ευξεινόγκραντ της Βάρνας, την ηγεσία της ΕΕ, δηλαδή τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όπως και τον Τούρκο Πρόεδρο, Ερντογάν. Θα έχει προηγηθεί συνάντηση σε διμερές επίπεδο του Μπόικο Μπορίσοφ με τον Τούρκο Πρόεδρο. Στις 7.15 μ.μ. αναμένεται να ξεκινήσει το δείπνο εργασίας των «τεσσάρων» ηγετών όπου θα συζητηθούν όλες οι πτυχές των σημερινών και μελλοντικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.

Η Σύνοδος της Βάρνας πραγματοποιείται μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που καταδίκασε με σκληρή γλώσσα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, οι οποίες υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια. Οι Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναμένεται να αναφερθούν στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής και μεταξύ άλλων να ζητήσουν την άμεση απελευθέρωση των Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Τουρκία.

Σύμφωνα με τον Τούρκο αξιωματούχο που ενημέρωσε συμπατριώτες του δημοσιογράφους χθες βράδυ στη Βάρνα, ο Τούρκος Πρόεδρος θα ζητήσει από τη δική του πλευρά, την γρηγορότερη εκταμίευση του δεύτερου πακέτου των 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες στην Τουρκία που δίνει η ΕΕ. Παράλληλα, ο Ερντογάν αναμένεται να ζητήσει την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης, ενώ θα επιδιώξει να αποσπάσει παραχωρήσεις για την κατάργηση του καθεστώτος βίζας για τους Τούρκους πολίτες και να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την ΕΕ.

Σημερινό δημοσίευμα του ιστότοπου Politico αναφέρεται στη συνάντηση των επικεφαλής των θεσμών της Ε.Ε. με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερτνογάν στη Βάρνα, επισημαίνοντας ότι δε μοιάζει να είναι πολλά υποσχόμενη. Το δημοσίευμα αναφέρει ότι τα επιπρόσθετα 3 δισ. ευρώ για τους πρόσφυγες, καθώς και επιπλέον προ-ενταξιακά κονδύλια τα οποία ανακατευθύνθηκαν, αλλά δεν σταμάτησαν μετά την αντίδραση του Tούρκου Προέδρου από την απόπειρα πραξικοπήματος και έπειτα, καθώς και το ενδεχόμενο άρσης της θεωρήσεως εισόδου για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην ΕΕ, θέμα που δεν απεσύρθη ποτέ ολοκληρωτικά από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αποτελούν το «καρότο» που έχει να προσφέρει η ΕΕ στην Τουρκία:

«Η Ε.Ε θέλει κάτι σε αντάλλαγμα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. την περασμένη εβδομάδα. Στην καλύτερη περίπτωση, η συνάντηση της Βάρνας θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνελήφθησαν από τις τουρκικές δυνάμεις μετά τη διέλευση των συνόρων, καθώς και η καταστολή της όρεξης της Άγκυρας για ενδεχόμενα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά της Κύπρου. Η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε για υποτιθέμενη μεροληψία της Ε.Ε υπέρ της Κύπρου εις βάρος της Τουρκίας (η πρώτη μέλος της Ε.Ε., η τελευταία προφανώς όχι), αλλά φαίνεται να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τη συνάντηση, χωρίς κανένα μήνυμα για μη παρουσία να έχει διαφανεί μέχρι τώρα. Είναι βέβαιο ότι η διατήρηση της Δήλωσης του 2016 για το προσφυγικό με την Άγκυρα εξακολουθεί να βρίσκεται πολύ ψηλά στη λίστα των συμφερόντων της Ε.Ε.»

Δείτε ακόμη: Ερντογάν: Η Τουρκία θα ζητήσει από την ΕΕ να άρει τα εμπόδια της ένταξης

Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προτείνει την έγκριση της δεύτερης δόσης, ύψους 3 δισ. ευρώ για τα 3 εκατομμύρια πρόσφυγες που βρίσκονται στην Τουρκία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Άγκυρα θα εξακολουθήσει να αποτρέπει τις προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη. Το πρώτο πακέτο των 3 δισ. ευρώ έχει συναφθεί και δεσμεύθηκε πλήρως ως το τέλος του 2017.

Όσον αφορά στην κατάργηση του καθεστώτος θεωρήσεων για τους Τούρκους πολίτες, η ευρωπαϊκή ηγεσία αναμένεται να πει στον Τούρκο Πρόεδρο ότι είναι μια διαδικασία άρρηκτα συνδεδεμένη με την εγχώρια πολιτική κατάσταση και θέματα ασφάλειας στην Τουρκία, τα οποία δεν έχουν ικανοποιηθεί.

Η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας θα έχει επίσης εξέχουσα θέση στις συνομιλίες της Βάρνας, όπου οι ηγέτες της ΕΕ θα επιμείνουν για άλλη μια φορά ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι καθοριστικής σημασίας για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.

«Οι διαφορές απόψεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας είναι πολλές. Θα είναι μια ειλικρινής και ανοιχτή συζήτηση όπου δεν θα κρύψουμε τις διαφορές μας, αλλά όπου θα επιδιώξουμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας.», είχε δηλώσειο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ για τη συνάντηση στη Βάρνα, μετά τη Σύνοδο Κορυφής της 23ης Μαρτίου.

Μετά το δείπνο εργασίας των «τεσσάρων» θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου.