Η εβδομάδα που μπορεί να κρίνει το μέλλον της Τουρκίας
Η επιθυμία του προέδρου Ερντογάν να μπει στα «χωράφια» των αγορών, έφερε μαζική αμφισβήτηση και βύθισε λίρα και οικονομία.
Οι αγορές έδωσαν το σήμα: Η απόφαση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να παρέμβει βαθύτερα από τα συνηθισμένα στη διαχείριση της νομισματικής πολιτικής της Τουρκίας, δεν μπορεί παρά να σημαίνει μια μαζική επίθεση στην τουρκική λίρα και απανωτές αναλύσεις για τη δυσχερή θέση της χώρας έναντι των διεθνών ανταγωνιστών της.
Η δήλωση του Τούρκου προέδρου την Τρίτη έφερε την επόμενη κιόλας μέρα την τουρκική λίρα σε δεινή θέση, φτάνοντας σε ιστορικά χαμηλά τα οποία άγγιξαν τις 4,5 λίρες ανά δολάριο. Την ίδια μέρα ο οίκος Moody’s έθεσε την τουρκική οικονομία σε κατάσταση συναγερμού, κάνοντας λόγο για αρνητικές προοπτικές του τραπεζικού της συστήματος εξαιτίας της επιθυμίας του Τούρκου προέδρου να θέσει στην ουσία υπό τον έλεγχό του (και) τα επιτόκια. Εφόσον βέβαια κερδίσει τις πρόωρες εκλογές που θα διεξαχθούν σε ένα μήνα.
Στελέχη και αναλυτές της ελβετικής Τράπεζα UBS αναφέρουν οτι «Μπορεί από τεχνική άποψη τα τουρκικά assets να φαίνονται φθηνά, ωστόσο η UBS σημειώνει πως σε καμία περίπτωση δεν συστήνει τοποθετήσεις σε αυτά προς τους επενδυτές, καθώς δεν υπάρχουν θετικοί καταλύτες και η αβεβαιότητα γύρω από τη χώρα είναι και θα παραμείνει μεγάλη και σε περίπτωση που υπάρξει ράλι ανακούφισης αυτό δεν θα είναι διατηρήσιμο.
Σε πρόσφατο ταξίδι της στην Τουρκία, η UBS πραγματοποίησε συναντήσεις με την κυβέρνηση, με μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες, τις τράπεζες και με το ΔΝΤ και όπως αποκαλύπτει, οι προοπτικές τόσο για τη χώρα όσο και για τα τουρκικά assets δεν είναι καθόλου αισιόδοξες.
Το ερώτημα πλέον είναι ένα: Υπάρχει η πιθανότητα να οδεύσει η γειτονική χώρα σε αυτές τις, έτσι κι αλλιώς, ταραγμένες εκλογές υπό το καθεστώς capital controls; O οικονομολόγος Russel Napier θεωρεί ότι η διαδικασία χρεοκοπίας της Τουρκίας έχει ήδη ξεκινήσει, γράφει η εφημερίδα Neue Zurcher Zeitung.
O Ρ.Τ. Eρντογάν δεν θα αργήσει να επιβάλει capital controls και να επιδιώξει ανάπτυξη με χαμηλά επιτόκια, πράγμα που σημαίνει de facto χρεοκοπία. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ευρώπης έχουν μεγάλη έκθεση στην Τουρκία και θα πρέπει να προστατευτούν, σημειώνεται στο ίδιο δημοσίευμα.
Το πρακτορείο Bloomberg έδωσε το στίγμα των αγορών την Τετάρτη, αναφέροντας ότι για πρώτη φορά οι επενδυτές δεν φαίνονται και τόσο ενθουσιασμένοι με την ιδέα να δουν άλλη μια εκλογική νίκη του Ερντογάν. Υπό το κλίμα ρευστοποιήσεων στο τουρκικό χρηματιστήριο, οι διαβεβαιώσεις του Τούρκου προέδρου δεν φαίνεται να συγκινούν εκείνους που κινούν το χρήμα στη χώρα. Κάνουν, μάλιστα, λόγο και για αμφιβολίες όσον αφορά την εντυπωσιακή αναπτυξιακή πορεία της χώρα το 2017 -η οποία ξεπέρασε την Κίνα- σημειώνοντας ότι οι επιδόσεις αυτές δεν είναι ούτε υγιείς, ούτε βιώσιμες.
Οι επενδυτές εκτιμούν ότι η νομισματική πολιτική είναι υπερβολικά χαλαρή για να υποστηρίξει τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών δεν είναι βιώσιμο και η αποστροφή του Eρντογάν για τα υψηλά επιτόκια εμποδίζει την κεντρική τράπεζα να τιθασεύει τον διψήφιο πληθωρισμό. Η αβεβαιότητα δεν περιορίζεται στην οικονομία. Η Τουρκία έχει απομακρυνθεί από τους παραδοσιακούς Δυτικούς συμμάχους της, παραμένει υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης και η αυταρχική διακυβέρνηση του προέδρου τον αποξενώνει από την Γερμανία και τις ΗΠΑ. Για ορισμένους, η μόνη ελπίδα είναι να αλλάξει πορεία η κυβέρνηση του Ερντογάν, καταλήγει το Bloomberg.
Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί και η νέα ανοιχτή διαμάχη της Άγκυρας με Ισραήλ και ΗΠΑ, με αφορμή τους δεκάδες νεκρούς Παλαιστινίους την ημέρα των εγκαινίων της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ. Η Τουρκία έχει ήδη ανακαλέσει του διπλωμάτες της και από τις δύο χώρες, ενώ ο Ερντογάν κατηγόρησε το Ισραήλ για “κρατική τρομοκρατία” και χαρακτήρισε τις ενέργειές του ενάντια στους Παλαιστινίους “γενοκτονία”.
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία βρίσκεται η χώρα από την εκδήλωση του αποτυχημένου πραξικοπήματος πριν από δύο χρόνια, και τις μαζικές εκκαθαρίσεις των λεγόμενων «Γκιουλενιστών», ήτοι τους υποτιθέμενους συνεργάτες του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν ο οποίος, σύμφωνα με τον Ερντογάν βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα, φέρνουν την Τουρκία μπροστά σε ένα τεράστιο πρόβλημα: Να δείξει εάν θα καταφέρει να κάνει μια ακόμη φορά το μεγάλο come back στο θέμα της οικονομίας, και παράλληλα να κρατήσει πολλά γεωπολιτικά καρπούζια κάτω την ίδια, συρρικνωμένη, μασχάλη. Εάν λάβουμε υπόψη τα σημάδια των αγορών, κάτι τέτοιο φαίνεται αυτή τη στιγμή αδύνατο.
