GDPR: Η βάση για την ανάπτυξη τεχνολογίας που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα

Ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (GDPR) της ΕΕ αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη τεχνολογίας που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, ωστόσο είναι ανάγκη και η βιομηχανία παραγωγής λογισμικού, εφαρμογών, τεχνητής νοημοσύνης να αυτοδεσμευτεί σε κάποιες βασικές αρχές. Αυτό επισημάνθηκε στον διάλογο που είχαν η διευθύντρια Νομικών και Εταιρικών Υποθέσεων της Microsoft Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας, Αντιγόνη Παπανικολάου με την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Λίλιαν Μήτρου για τον Γενικό Κανονισμό και τις νέες τεχνολογίες, στο περιθώριο της 83ης ΔΕΘ.

Η κ. Παπανικολάου υπογράμμισε ότι η Microsoft αναπτύσσει τις τεχνολογίες της τεχνητής νοημοσύνης με βάση τις αρχές της διαφάνειας (οι αλγόριθμοι, τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για να εκπαιδευθούν οι μηχανές να είναι διάφανα στους ανθρώπους για να ενισχυθεί η έννοια της εμπιστοσύνης) και της λογοδοσίας για τους ανθρώπους που αναπτύσσουν κώδικες, αλγόριθμους και νέες μορφές τεχνολογίας. Θεωρούν μάλιστα τα στελέχη της Microsoft ότι ίσως θα πρέπει να θεσπιστεί ο «όρκος του Ιπποκράτη» για τους ανθρώπους της τεχνολογίας. Επισήμανε, ακόμη, ότι η ανάπτυξη της τεχνολογίας με τρόπο που να διασφαλίζει τα δικαιώματα, τη διαφάνεια τη λογοδοσία είναι θεμελιώδους σημασίας για να μπορέσουν οι άνθρωποι να τη χρησιμοποιήσουν

Από την πλευρά της η κ. Μήτρου σημείωσε ότι το ζήτημα δεν λύνεται με μια απαγόρευση. Ο νομοθέτης δίνει τον τόνο του τι επιτρέπεται και τι γίνεται ανεκτό και από εκεί και πέρα υπεισέρχεται και η ευθύνη των εργαζομένων στον τομέα της τεχνολογίας.

Κατά τον σχεδιασμό της τεχνολογίας, σύμφωνα με την κ. Μήτρου, πρέπει να ενταχθούν οι τρεις βασικές αρχές: της διαφάνειας, της καταπολέμησης των διακρίσεων και της προστασίας της ιδιωτικότητας.

Στην Ευρώπη γίνεται συζήτηση για την υπεύθυνη έρευνα και καινοτομία, δηλαδή πώς μπορεί η επιστημονική, η τεχνολογική κοινότητα ο ιδιωτικός τομέας, η βιομηχανία του λογισμικού, των εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης να αυτοδεσμευτεί σε κάποιες βασικές αρχές.

Σε ότι αφορά τη συμμόρφωση των εταιριών στο GDPR, η κ. Μήτρου υπογράμμισε ότι οι βασικοί παίκτες στον τομέα της τεχνολογίας έχουν αντιληφθεί την υποχρέωση συμμόρφωσης, καθώς και ότι η τόσο μεγάλη δημόσια συζήτηση για το θέμα αυτό λειτουργεί και ως μέτρο πίεσης να προσφέρουν προϊόντα τα οποία είναι σύμφωνα με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι δύο ομιλήτριες αναφέρθηκαν, ακόμη στο παράδοξο της ιδιωτικότητας (privacy paradox): ενώ η νομοθεσία ενισχύει τα δικαιώματα των υποκειμένων, οι χρήστες δίνουν τα προσωπικά τους δεδομένα με πολύ μεγάλη ευκολία, με την προσδοκία της χρήσης δωρεάν υπηρεσιών στο διαδίκτυο.