Η Εθνική Τράπεζα και το στοίχημα του Fintech

Σε αύξηση έως και 1,8% του ΑΕΠ μπορεί να συμβάλλει η ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος FinTech επιχειρήσεων στη χώρα μας, εάν η Ελλάδα καταφέρει να εξελιχθεί σε έναν περιφερειακό πόλο καινοτομίας στις εν λόγω υπηρεσίες στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Έρευνες δείχνουν ότι πρόκειται για έναν κλάδο με σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης που θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα τα επόμενα χρόνια παγκοσμίως.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας στρέφουν τις επενδύσεις τους και προς αυτή την κατεύθυνση, προκειμένου να είναι έτοιμες για την επόμενη μέρα στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού.

Η Εθνική Τράπεζα τα τελευταία χρόνια έχει θέσει ως στόχο την εκπαίδευση και τη «μύηση», όσο το δυνατόν περισσότερων startups στη βιομηχανία του fintech, μέσω του προγράμματος befinnovative, ενός επιταχυντή για νεοφυείς επιχειρήσεις που ξεκίνησε τη δραστηριότητά του, έπειτα από ένα επιτυχημένο fintech hackathon που διοργάνωσε από κοινού με την Crowdpolicy τον Απρίλιο του 2016.

Το εξαμηνιαίο πρόγραμμα befinnovative, συνιστά μια πρωτοβουλία, η οποία συμβαδίζει και με τη στρατηγική πολλών διεθνών τραπεζών να προσεγγίσουν τις fintech επιχειρήσεις με σκοπό την υποστήριξη, αλλά και τη συνεργασία. Μπαίνοντας πλέον στον τρίτο κύκλο, αποτελεί μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα διάδρασης μεταξύ της Εθνικής και των νεοφυών επιχειρήσεων, ένα εργαστήριο καινοτομίας, όπου πολλοί φορείς του οικοσυστήματος συνεισφέρουν, ώστε να υποστηριχθούν εξελιγμένες μορφές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, τόσο σε B2C, όσο και σε B2B επίπεδο.

«Σταδιακά απευθύνεται σε περισσότερο ώριμες ομάδες και startups που παρουσιάζουν προοπτικές επιτυχίας του επιχειρηματικού τους μοντέλου και είναι έτοιμες να το πάνε στο επόμενο επίπεδο. Έχοντας ήδη δύο επιτυχημένους κύκλους επιχειρηματικής επιτάχυνσης με συνολικά 17 ομάδες, 58 συμμετέχοντες και 40 μέντορες, μπορούμε να υποστηρίξουμε ακόμα καλύτερα και αποδοτικότερα τις νέες ομάδες» αναφέρει στο fortunegreece.com, ο συντονιστής προγράμματος, από τον Τομέα Ηλεκτρονικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, Κώστας Καλογεράκης, προσθέτοντας πως υπάρχει μια σειρά υποδομών και ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, όπως το να φέρουν σε επαφή τις startups με τα κατάλληλα στελέχη από την τράπεζα και την αγορά, τα οποία μπορούν να τις καθοδηγήσουν και να τις συμβουλεύσουν στοχευμένα και επί της ουσίας.

Χρηματοδότηση για όλες τις fintech startups

Η ειδοποιός διαφορά του φετινού κύκλου από τους δύο προηγούμενους, έχει να κάνει με το ότι όλες οι ομάδες, που θα ολοκληρώσουν επιτυχώς το πεντάμηνο πρόγραμμα επιχειρηματικής επιτάχυνσης be finnovative, θα λάβουν το ποσό των 3.000 ευρώ, ώστε να καλύψουν διαχειριστικά έξοδα. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι πέρυσι υπήρχαν ορισμένες ομάδες που λάμβαναν χρηματικά έπαθλα βάσει αξιολόγησης.

Επιπρόσθετα, η διάρκεια έχει συμπτυχθεί στους 5 από 6 μήνες με έναρξη στο τέλος Ιανουαρίου 2019, ενώ, όπως εξηγεί ο κ. Καλογεράκης, φέτος υπάρχουν 3 φορείς που θα έχουν πιο ενεργό ρόλο στο πρόγραμμα: ο επενδυτικός βραχίονας της Εθνικής, το NBG Business Seeds και τα funds του υπερταμείου ή αλλιώς EquiFund, Metavallon και Uni.fund.

Χωρίς να υπάρχει περιορισμός στις ιδέες των ομάδων, η Εθνική Τράπεζα έχει προκρίνει ορισμένες θεματικές και πεδία που θα προτιμούσε να διερευνήσει μέσω του προγράμματος όπως: πληρωμές, KYC (Know-Your-Customer) για εταιρικούς πελάτες, κυβερνοασφάλεια (cybersecurity), καταναλωτικά δάνεια, εφαρμογές PSD2, εφαρμογές για επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις.

Πόσο ώριμη είναι η Ελλάδα και ο χρηματοοικονομικός κλάδος όσον αφορά την υιοθέτηση των νέων τεχνολογικών εργαλείων για την ανάδυση του fintech; Ο κ. Καλογεράκης αναγνωρίζει πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός του χρηματοοικονομικού κλάδου στην Ελλάδα θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλους τους κλάδους και όλη την οικονομία, λόγω καλύτερων και πιο αποδοτικών υπηρεσιών. Αναφέρει ως παράδειγμα την υλοποίηση σχημάτων εναλλακτικής χρηματοδότησης με βάση το equitycrowdfunding, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει μια λύση σε ορισμένες μικρές επιχειρήσεις.

«Ο κλάδος των FinTech στην Ελλάδα σίγουρα βρίσκεται στα αρχικά στάδια, ωστόσο, τα τελευταία 2-3 χρόνια έχουμε δει σημαντικές πρωτοβουλίες από όλες σχεδόν τις τράπεζες, καθώς και αρκετές ομάδες που έχουν ξεκινήσει να δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Πιστεύουμε ότι υπάρχει μεγάλη προοπτική ανάπτυξης με βάση και το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της PaymentServicesDirective 2» λέει χαρακτηριστικά.

Την ίδια ώρα, εκδηλώνεται σημαντικό ενδιαφέρον για τη δραστηριοποίηση στη χώρα μας από ιδρύματα ηλεκτρονικών πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος με έδρα στο εξωτερικό. Σύμφωνα δε με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας (Σεπτέμβριος 2018) έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για παροχή υπηρεσιών τύπου FinTech στην Ελλάδα άνω των 375 ιδρυμάτων πληρωμών και άνω των 170 ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος κρατών-μελών του ΕΟΧ, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι αμιγώς ψηφιακά.

Ο κ. Καλογεράκης εκτιμά πως στην περίπτωση της Ελλάδας θα υπάρχει δυσανάλογος αριθμός Ελληνικών ιδρυμάτων που θα θελήσουν να χρησιμοποιήσουν το Eupassporting αυτό, διότι μιλάμε για διαφορετικά μεγέθη. Υπογραμμίζει όμως πως το επίπεδο του ανταγωνισμού σε επίπεδο ψηφιακών υπηρεσιών ανεβαίνει και θα συνεχίσει να ανεβαίνει, επομένως έγκειται στη στρατηγική του κάθε παίχτη να αποφασίσει αν απλά θα κρατήσει μια αμυντική στάση επιβίωσης μέσα σε αυτό το νέο περιβάλλον ή θα προσπαθήσει να οδηγήσει, σε κάποιο βαθμό, τις εξελίξεις της αγοράς που κινείται.

Μικρή αγορά και ρυθμιστικό πλαίσιο τα κυριότερα προβλήματα για τις fintech startups

Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίζουν οι FinTech startup επιχειρήσεις στην Ελλάδα; Ο Κώστας Καλογεράκης απαντά, πως πέρα από τους περιορισμούς που υφίστανται όλες οι νεοφυείς επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως του κλάδου που δραστηριοποιούνται, ειδικά για τις fintech startups υπάρχει επιπρόσθετα το θέμα της μικρής αγοράς, γιατί συνήθως τα B2C μοντέλα χρειάζονται οικονομίες κλίμακας για να καταστούν κερδοφόρα, ενώ υπάρχει και το θέμα της πίστης που απαιτεί αρκετό κεφάλαιο για να «κτιστεί». Μια άλλη σημαντική δυσκολία είναι το υπό διαμόρφωση ρυθμιστικό πλαίσιο ειδικά για την PSD2 που μπορεί να επιμηκύνει αρκετά το time-to-market μιας fintech startup.

Ο ρόλος της Εθνικής στην εξέλιξη του κλάδου

Η Εθνική Τράπεζα για 177 χρόνια οδηγεί τις εξελίξεις του χρηματοοοικονικού κλάδου στη χώρα. Ακόμα και σε θέματα που αφορούν τις χρηματοοικονομικές τεχνολογίες ανοίγει δρόμους. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι η ανάπτυξη μιας προηγμένης πλατφόρμας P2P και P2B πληρωμών το i-bankPay, καθώς επίσης και η εξελιγμένη πλατφόρμα API συμβατή με την PSD2 και ανάμεσα στις καλύτερες διεθνώς, όπως αναγνωρίστηκε και από την πρόσφατη έρευνα της Innopay. Εξίσου σημαντική ήταν η συμβολή της Εθνικής στην αναγνώριση και ρύθμιση του τομέα του crowdfunding με τον Ν.4416/2016. Υπάρχουν παραδείγματα μεγάλων παραδοσιακών τραπεζών που κινούνται προς την κατεύθυνση των σύγχρονων εξελίξεων και οδηγούν και τους υπόλοιπους παίχτες του ευρύτερου χρηματοτοοικονομικού συστήματος.

Ο κ. Καλογεράκης δηλώνει αισιόδοξος για τον κλάδο του fintech στη χώρα μας, αφού όπως λέει τα τραπεζικά στελέχη έχουν αξιολογήσει όπως θα έπρεπε τη σημασία και τις προκλήσεις που επιφέρουν οι FinTech λύσεις. «Υπάρχει σε μεγάλο βαθμό μια αρκετά ώριμη για τα δεδομένα της αγοράς αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης από όλες τις τράπεζες. Το συμπέρασμα αυτό βγαίνει μέσα από συζητήσεις σε διεθνή συνέδρια με συναδέλφους από χώρες του εξωτερικού» τονίζει.

Τo OpenFintechDay και οι αλλαγές που έρχονται

Να σημειωθεί πως πριν από λίγες ημέρες, πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Τράπεζα το OpenFintechDay, κατά τη διάρκεια του οποίου συζητήθηκαν θέματα που αφορούσαν το ελληνικό fintech start up οικοσύστημα, τάσεις του fintech, τα open banking API της Εθνικής Τράπεζας όπως και περαιτέρω δράσεις της Εθνικής σαν το crowdhackathon#fintech 3.0.

«Μέσα από τέτοιου είδους δράσεις δεν ενημερώνονται μόνο οι ομάδες-startups, τα στελέχη της αγοράς και μέλη του fintechοικοσυστήματος που παρακολούθησαν την εκδήλωση, αλλά ενισχύεται και η εικόνα του fintech στην Ελληνική αγορά. Και αυτή είναι μόνο μια από τις εκδηλώσεις που προγραμματίζουμε ή στηρίζουμε, φιλοξενώντας για παράδειγμα το StartupGrindή ένα UI/UXmeetup».

Στα επόμενα σχέδια της Εθνικής Τράπεζας είναι μέσα από την πλατφόρμα του befinnovative να καταφέρει να συνεργαστεί εμπορικά με δυναμικές fintech startup.

«Σε πρώτη φάση συζητάμε πώς θα μπορούσαμε να δοκιμάσουμε ένα proof-of-concept (PoC), το οποίο να εξελιχθεί σε πραγματική λύση για την πελατειακή μας βάση. Ήδη με δύο από τις ομάδες του δεύτερου κύκλου βρισκόμαστε σε στάδιο PoC» αποκαλύπτει ο κ. Καλογεράκης.

Παραθέτοντας δε ένα παράδειγμα για το πώς η τεχνολογία μπορεί να αλλάξει τις υπηρεσίες μιας τράπεζας τονίζει τη χρήση εξελιγμένων αλγόριθμων machine learning για την επεξεργασία των πελατειακών και συναλλακτικών δεδομένων, καθώς και η πολύ πιο user-friendly οπτικοποίησή τους σε όλα τα ψηφιακά κανάλια σε σχέση με το παρελθόν, με ενιαίο τρόπο και σε πραγματικό χρόνο.