9η Νοεμβρίου: Μια μοιραία ημερομηνία στην ιστορία της Γερμανίας

Από την πτώση της Αυτοκρατορίας μέχρι την πτώση του Τείχους, η 9η Νοεμβρίου είναι μία μοιραία ημέρα στην Ιστορία της Γερμανίας τον 20ό αιώνα. Φέτος, παίρνει ιδιαίτερο χαρακτήρα με την επέτειο των 80 ετών από την Νύκτα των Κρυστάλλων και των 100 ετών από την παραίτηση του Κάιζερ και το τέλος της Αυτοκρατορίας.

1918: Ο τελευταίος αυτοκράτορας

Τον Νοέμβριο του 1918, μία επαναστατική ατμόσφαιρα κυριαρχεί στην Γερμανία, που βρίσκεται κοντά στην ήττα της στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και λιγότερο από μισό αιώνα μετά την γερμανική ενοποίηση.

Στην εξουσία από το 1888, ο αυτοκράτορας Γουλιέλμος Β’ βρίσκεται αντιμέτωπος με την εξέγερση του Ναυτικού και την σύσταση εργατικών συμβουλίων σε ολόκληρη την χώρα. Παραιτείται στις 9 Νοεμβρίου.

«Ζήτω η Γερμανική Δημοκρατία!»: Την ίδια εκείνη ημέρα, ο σοσιαλδημοκράτης Φίλιπ Σάιντεμαν ανακοινώνει από τον εξώστη του Ράιχσταγκ (Κοινοβούλιο) στο Βερολίνο την γέννηση αυτού που θα εξελιχθεί αργότερα στην Δημοκρατία της Βαϊμάρης.

Δύο ημέρες αργότερα, η Γερμανία υπογράφει την ανακωχή με την οποία τερματίζεται ο Μεγάλος Πόλεμος, που θα αφήσει πίσω του 10 εκατομμύρια νεκρούς. Οι όροι της ειρήνης που ακολουθεί κρίνονται τόσο ταπεινωτικοί για τους Γερμανούς που οι ιστορικοί εντοπίζουν σε αυτούς τους σπόρους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

1923: Το πραξικόπημα της Μπυραρίας

Στις 9 Νοεμβρίου 1923, ο Αδόλφος Χίτλερ, τότε επικεφαλής του ασήμαντου Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος των Γερμανών Εργατών και οι παρατρεχάμενοί του, ανάμεσά τους οι Χάινριχ Χίμλερ, Χέρμαν Γκέρινγκ και Ρούντολφ Ες, επιχειρούν να καταλάβουν με πραξικόπημα την εξουσία σε πολυσύχναστη μπυραρία του Μονάχου.

Ο Χίτλερ ανεβαίνει σε μία καρέκλα και πυροβολεί το ταβάνι, πριν κηρύξει το τέλος «της κυβέρνησης των εγκληματιών του Νοεμβρίου», όρος που χρησιμοποιείται από τους επικριτές της Ανακωχής του 1918. Όμως αστυνομία και στρατός εξουδετερώνουν εν τη γενέσει της αυτήν την απόπειρα πραξικοπήματος.

Ο Χίτλερ συλλαμβάνεται, η απόπειρά του είναι φιάσκο, αλλά χρησιμεύει ως ιδρυτικός μύθος του μελλοντικού ΙΙΙ Ράιχ. Ο Χίτλερ εκμεταλλεύεται την δίκη του για να γίνει γνωστός και να σκορπίσει τον αντιεβραϊκό του μίσος στη χώρα του και πέρα από αυτήν.

Καταδικάζεται σε φυλάκιση 5 ετών, αλλά δεν θα μείνει στην φυλακή παρά 9 μήνες κατά την διάρκεια των οποίων θα γράψει το «Mein Kampf».

1938: Η Νύκτα των Κρυστάλλων

Στις 9 Νοεμβρίου 1938, τα πογκρόμ κατά των Εβραίων που πήραν το όνομα Νύκτα των Κρυστάλλων επεκτείνονται σε ολόκληρη την Γερμανία.

Παρουσιάσθηκαν ως μία αυθόρμητη αντίδραση στον φόνο ενός μέλους του προσωπικού της γερμανικής πρεσβείας στο Παρίσι από έναν πολωνό Εβραίο, οι αντισημιτικές αυτές βιαιότητες είναι στην πραγματικότητα καθοδηγούμενες από την κορυφή του γερμανικού κράτους, ακριβώς 15 χρόνια μετά την αποτυχημένη απόπειρα του πραξικοπήματος της Μπυραρίας.

Μέλη των SA, SS και της χιτλερικής νεολαίας καταστρέφουν σε ολόκληρη την γερμανική επικράτεια εβραϊκούς τόπους λατρείας και τις βιτρίνες καταστημάτων που ανήκουν σε Εβραίους.

Τουλάχιστον 90 Εβραίοι σκοτώνονται και 30.000 στέλνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, τα γεγονότα αυτά είναι η έναρξη της εκστρατείας εξόντωσης των Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς.

Πλήθος Γερμανών μνημονεύουν αυτήν την Νύκτα καταθέτοντας λουλούδια και γυαλίζοντας τα Stolpersteine, τις χιλιάδες ορειχάλκινες αναθηματικές πλάκες που έχουν τοποθετηθεί σε πεζοδρόμια και πλατείες με τα ονόματα και τις διευθύνσεις των θυμάτων.

Το 2017, 16 από τις πλάκες αυτές εκλάπησαν, γεγονός που τροφοδότησε φόβους για να αναβίωση του αντισημιτισμού.

1989: Πέφτει το Τείχος του Βερολίνου

Στις 9 Νοεμβρίου 1989, σχεδόν από ατύχημα, πέφτει το Τείχος που ανεγέρθηκε το 1961 και έγινε το σύμβολο του Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στην Δύση και την Σοβιετική Ενωση.

Εκείνη την ημέρα, ένα μέλος του Πολιτμπιρό του Κομμουνιστικού Κόμματος της ανατολικής Γερμανίας, ο Γκίντερ Σαμπόφσκι, αιφνιδιάζεται κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου όταν αναφέρεται στα νέα δικαιώματα κυκλοφορίας των ανατολικογερμανών πολιτών.

«Απ’ όσο γνωρίζω, άμεσα», απαντά, όταν ένας δημοσιογράφος τον ρωτά πότε θα τεθούν σε ισχύ τα νέα αυτά δικαιώματα κυκλοφορίας των πολιτών.

Η απάντησή του πέφτει σαν βόμβα. Χιλιάδες κάτοικοι του ανατολικού Βερολίνου συρρέουν προς τα φυλάκια, οι φρουροί, αιφνιδιασμένοι και άναυδοι, σηκώνουν τελικά τις μπάρες. Η πτώση του Τείχους έγινε χωρίς να χυθεί σταγόνα αίμα.

Τα τραγικά γεγονότα που είχαν προηγηθεί απέτρεψαν τις αρχές να κηρύξουν την 9η Νοεμβρίου εθνική εορτή. Τελικά, θα προτιμηθεί η 3η Οκτωβρίου, η ημέρα της επανένωσης της Γερμανίας (1990).