Γιατί η Αμερική πρέπει να καταλάβει ότι η Κίνα θα είναι το Νούμερο 1
Ποιανής χώρας η οικονομία είναι πραγματικά μεγαλύτερη; Η αλήθεια βρίσκεται πιθανώς κάπου στη μέση.
Δύο δεκαετίες κάνουν τεράστια διαφορά. Το 1997, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Κίνας ήταν περίπου το 11% εκείνου των ΗΠΑ. Το 2017, είχε φτάσει στο 63%. Αυτό το μέγεθος, όμως, όπως σημειώνει το Bloomberg, υπερεκτιμά τη διαφορά στο βιοτικό επίπεδο μεταξύ των δύο χωρών αφού οι τιμές είναι γενικά χαμηλότερες στην Κίνα. Με όρους ισοτιμίας αγοραστικής ισχύος, η οικονομία της Κίνας έγινε η μεγαλύτερη στον κόσμο κάποια στιγμή το 2013.
Ποιανής χώρας η οικονομία είναι πραγματικά μεγαλύτερη; Η αλήθεια βρίσκεται πιθανώς κάπου στη μέση. Εάν η Κίνα καταργήσει τους ελέγχους κεφαλαίου της και ανοίξει το νόμισμά της στην ξένη σπέκουλα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αυξηθεί η αξία του γουάν, ανεβάζοντας το ΑΕΠ της Κίνας πλησιέστερα στο επίπεδο της ισοτιμίας αγοραστικής ισχύος. Με άλλα λόγια, οι οικονομίες της Κίνας και των ΗΠΑ είναι πλέον αρκετά κοντά σε μέγεθος. Όμως, με τέσσερις φορές τον πληθυσμό των ΗΠΑ, η Κίνα έχει περισσότερα περιθώρια ανάπτυξης. Και η Κίνα είναι ήδη ο μεγαλύτερος κατασκευαστής και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο.
Με άλλα λόγια, η Κίνα θα γίνει σύντομα η κυρίαρχη οικονομική δύναμη του κόσμου, αν δεν είναι ήδη. Αλλά τι σημαίνει αυτό; Ποιες είναι οι συνέπειες της κινεζικής οικονομικής κυριαρχίας για τον κόσμο και για την πολιτική των ΗΠΑ;
Η σημαντικότερη εξέλιξη θα είναι ότι η Κίνα θα επωφεληθεί απ’ αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν επίδραση συγκεντροποίησης. Η συγκεντροποίηση αναφέρεται στην τάση των επιχειρήσεων να συσσωρεύονται στην ίδια περιοχή επειδή οι εργαζόμενοι μιας επιχείρησης είναι πελάτες της άλλης. Όπως έδειξαν οι οικονομολόγοι Paul Krugman, Masahisa Fujita και Anthony Venables πριν από δύο δεκαετίες, η συγκεντροποίηση μπορεί να αποφέρει μεγάλα οφέλη σε οποιαδήποτε περιοχή καταφέρνει να προσελκύει την οικονομική δραστηριότητα.
Ολοένα και περισσότερο, η περιοχή αυτή είναι η Κίνα και όχι οι ΗΠΑ. Η Κίνα είναι εκεί όπου βρίσκονται οι μεγαλύτερες αγορές, και επομένως εκεί οι πολυεθνικές εταιρείες θέλουν να χτίσουν τα εργοστάσια και τα γραφεία τους. Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί στη μετακίνηση ολόκληρων αλυσίδων εφοδιασμού προς την Κίνα, καθώς οι επιχειρήσεις προσπαθούν να πάνε κοντά στους προμηθευτές και τους πελάτες τους.
Αυτή η διαδικασία επιταχύνεται από ένα άλλο φαινόμενο που είναι γνωστό ως επίδραση ομαδοποίησης – η συγκέντρωση ενός τεράστιου αποθετηρίου ταλέντου και τεχνογνωσίας μεταποίησης σε κινέζικες πόλεις. Η γενική εχθρότητα της Κίνας προς τις ξένες εταιρείες θα επιβραδύνει αυτή τη διαδικασία, αλλά γενικά θα είναι δύσκολο να αντισταθεί κάποιος στην έλξη της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι ο Πρόεδρος Donald Trump θα έχει να ηγηθεί μιας δύσκολης μάχης στον εμπορικό πόλεμό του εναντίον της Κίνας. Για να ωθηθεί μια εταιρεία να εγκαταλείψει την Κίνα, οι δασμοί των ΗΠΑ θα πρέπει να είναι πολύ υψηλοί, δεδομένου ότι θα πρέπει να ξεπεράσουν όχι μόνο τις διαφορές μεταξύ του κόστους εργασίας μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και την έλξη της κινεζικής αγοράς, τη συγκέντρωση της τεχνογνωσίας στον τομέα της μεταποίησης, και την ύπαρξη σταθερών αλυσίδων εφοδιασμού.
Πολλές εταιρείες λένε ότι είναι έτοιμες να αποσυρθούν από την Κίνα, αλλά η πραγματικότητα μπορεί να είναι πολύ διαφορετική – για παράδειγμα, πέρυσι, η Ford Motor Co. δήλωσε ότι θα κατασκευάσει το επόμενης γενιάς μοντέλο της στην Κίνα.
