Τουρκικά ΜΜΕ: Ο Τραμπ αποφάσισε να φύγει από τη Συρία μετά από συνομιλίες με τον Ερντογάν
Αναλυτές εκτιμούν ποιοι επωφελούνται από αυτή την απόφαση.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έλαβε την απόφαση για την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από την Συρία κατά την διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας του με τον τούρκο ομόλογό του Ταγίπ Ερντογάν και αφού αυτός ο τελευταίος δεσμεύθηκε «να συνεχίσει» τον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών, σύμφωνα με δημοσίευμα τουρκικής εφημερίδας.
Η τηλεφωνική αυτή επικοινωνία έγινε στις 14 Δεκεμβρίου. Πηγές της τουρκικής προεδρίας είχαν τότε δηλώσει ότι οι δύο άνδρες «συμφώνησαν να συνεργασθούν κατά αποτελεσματικότερο τρόπο στην Συρία».
Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε με φόντο τις τουρκικές απειλές για νέα επίθεση στην Συρία, στην περιοχή ανατολικά του Ευφράτη, κατά των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), την οποία η μεν Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση, η δε Ουάσιγκτον σύμμαχο στον πόλεμο κατά της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
Κατά τη διάρκεια αυτής της επικοινωνίας ο Τραμπ έλαβε την απόφαση να ρωτήσει τον Ερντογάν: «Θα καθαρίσετε εσείς ό,τι μένει από το Ισλαμικό Κράτος, εάν αποσυρθούμε εμείς;». Και σε αυτό ο Ερντογάν απάντησε: «Θα το κάνουμε». Στην συνέχεια, ο Ερντογάν εξήγησε ότι η Τουρκία εξόντωσε 4.000 μέλη του Ισλαμικού Κράτους κατά την διάρκεια της επιχείρησης Ασπίδα του Ευφράτη το 2016.
Μετά το τηλεφώνημα, ο Τραμπ έδωσε εντολή στον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Τζον Μπόλτον, ο οποίος παρακολουθούσε την τηλεφωνική επικοινωνία, «να αρχίσει τη δουλειά» της αποχώρησης, σύμφωνα με την Hurriyet. Τρεις ημέρες μετά το τηλεφώνημα, στις 17 Δεκεμβρίου, ο Μπόλτον τηλεφώνησε στον σύμβουλο του Ερντογάν Ιμπραχίμ Καλίν για να τον πληροφορήσει ότι διεξάγονται οι προετοιμασίες.
Περίπου 2.000 Αμερικανοί στρατιώτες βρίσκονται στην βόρεια Συρία, κυρίως μονάδες των ειδικών δυνάμεων του στρατού των ΗΠΑ, που συμμετέχουν στις επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους και εκπαιδεύουν τις τοπικές στρατιωτικές δυνάμεις.
Οι σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία βρίσκονταν σε σφοδρή ένταση εξαιτίας της αμερικανικής υποστήριξης των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού, αλλά αφήνοντας ελεύθερο το έδαφος στην Άγκυρα στην βόρεια Συρία, ο Τραμπ εγκαινιάσει περίοδο ύφεσης στις διμερείς σχέσεις.
Με την ανάγνωση αυτή συμφωνεί και ο Γκίντο Στάινμπεργκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας Εγγύς / Μέσης Ανατολής και Αφρικής του γερμανικού Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική που εδρεύει στο Βερολίνο, όπως μεταδίδει η Deutsche Welle. Συμμερίζεται ο ίδιος την εκτίμηση του Αμερικανού προέδρου ότι το Ισλαμικό Κράτος έχει ηττηθεί στη Συρία;
«Στρατιωτικά το ISIS έχει ηττηθεί, τουλάχιστον υπό την έννοια ότι δεν διαθέτει πλέον εδάφη […]. Ως οργάνωση όμως συνεχίζει να έχει παρουσία. Τους τελευταίους μήνες ο καθοδηγούμενος από τις ΗΠΑ συνασπισμός έκανε λόγο για 4.000 έως 6.000 άνδρες του ISIS σε Ιράκ και Συρία. Αυτό δείχνει τη δύναμη της οργάνωσης. Σε καμία περίπτωση λοιπόν δεν έχει ηττηθεί ακόμη το Ισλαμικό Κράτος».
Σε κίνδυνο οι κουρδικές περιοχές στα ανατολικά
Τι σημαίνει όμως η πρόωρη απόσυρση των Αμερικανών για την ίδια τη Συρία και τον Άσαντ; «Η σημαντικότερη συνέπεια είναι ότι το καθεστώς Άσαντ μπορεί να μεταφράσει αυτή την αποχώρηση ως μεγάλη επιτυχία. Τα τελευταία χρόνια ο Άσαντ και οι συν αυτώ διεμήνυαν πάντα ότι στόχος είναι η πλήρης και χωρίς καμία εξαίρεση ανακατάληψη όλης της επικράτειας. Το ότι δεν κατέλαβαν τις κουρδικές περιοχές στο βορρά και τα ανατολικά οφείλεται κυρίως στους Αμερικανούς. Εάν αυτοί δεν είναι πλέον εκεί, τότε το καθεστώς θα έχει τη δυνατότητα να ανακαταλάβει τα επόμενα χρόνια όλες τις περιοχές».
Πώς διαμορφώνεται όμως η νέα κατάσταση; «Η άμεση αρνητική συνέπεια είναι ότι οι αυτόνομες κουρδικές περιοχές στα ανατολικά τίθενται σε κίνδυνο. Εκεί υπήρχε σταθερότητα και ασφάλεια αφού οι κούρδοι μαχητές είχαν καταφέρει να αποδυναμώσουν στρατιωτικά το Ισλαμικό Κράτος. Οι Αμερικανοί θέτουν τώρα σε άμεσο κίνδυνο έναν πολύ σημαντικό σύμμαχο στη μάχη κατά των τζιχαντιστών. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να γίνει πιο δύσκολη η καταπολέμηση του ISIS τα επόμενα χρόνια».
Επίθεση των Τούρκων στο συριακό Κουρδιστάν;
Ανάμεσα στους κερδισμένους της αμερικανικής απόσυρσης βρίσκονται και οι Τούρκοι, σύμφωνα με τον Γερμανό επιστήμονα: «Για την Τουρκία η νέα κατάσταση είναι το ίδιο θετική όσο και για το καθεστώς Άσαντ. Τους τελευταίους μήνες ο πρόεδρος Ερντογάν διεμήνυε κάθε τόσο ότι προτίθεται να επιτεθεί στην αυτόνομη κουρδική ζώνη ανατολικά του Ευφράτη. Η Τουρκία θεωρεί, και δικαίως, ότι το εκεί κυρίαρχο Κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης PYD είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι του PKK. Γι’ αυτό και η Τουρκία κατέλαβε ήδη την άνοιξη του 2018 την περιοχή της Αφρίν που θεωρείται το προπύργιο του κουρδικού Κόμματος της Δημοκρατικής Ένωσης. Δεν αποκλείεται το ερχόμενο διάστημα να δούμε μια τουρκική επίθεση στο συριακό Κουρδιστάν».
Κατά την ανάγνωση του Γκίντο Στάινμπεργκ όλα αυτά οδηγούν πιθανότατα σε μια νέα φάση αποσταθεροποίησης: «Από τη μια έχουμε ένα καθεστώς στη Συρία που είναι αποδυναμωμένο και όπου ο στρατός έχει ελλείψεις σε έμψυχο δυναμικό. Παράλληλα έχεις το Ισλαμικό Κράτος που θα συνεχίσει να δρα υπογείως. Με αφορμή την αμερικανική απόσυρση αυξάνεται ο κίνδυνος σύγκρουσης μεταξύ των Σύρων, Κούρδων και του καθεστώτος Άσαντ. Επίσης υπάρχει κίνδυνος σύρραξης μεταξύ των Κούρδων και της Τουρκίας. Την ίδια ώρα δεν γνωρίζουμε πώς θα αντιδράσει η Συρία εάν τουρκικά στρατεύματα εισβάλουν όντως στα ανατολικά του Ευφράτη. Υπό αυτή την έννοια αναμένεται μια νέα φάση συγκρούσεων».
Δείτε ακόμη: Την στήριξη της Γαλλίας ζητούν οι Κούρδοι της Συρίας μετά την απόφαση Τραμπ
