Γιώργος Δασκαλάκης: The Stoiximan Way

Γιώργος Δασκαλάκης: The Stoiximan Way

Ο CEO της Stoiximan.gr μιλάει αποκλειστικά στο Fortune για τη συμφωνία με τον ΟΠΑΠ, τις νέες αγορές, το game tech και την οικονομία. 

O μύθος των κρίκων, Λευτέρης Πετρούνιας, γράφει τον Νοέμβριο ακόμη μία ολόχρυση σελίδα στην ιστορία της ενόργανης γυμναστικής. Γυρίζει συγκινημένος από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ντόχα με το χρυσό μετάλλιο στο στήθος του, το τρίτο συνεχόμενο σε αντίστοιχους αγώνες, λίγες μόνο ημέρες προτού χειρουργηθεί στον ώμο για αποκατάσταση τραυματισμού, και γνωρίζει την αποθέωση.

Αυτό που εντυπωσιάζει είναι η αυταπάρνηση, το πάθος, η δύναμη που έδειξε. Και δεν είναι η πρώτη φορά. Αν γυρίσουμε τον χρόνο στο 2014, δύο χρόνια πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, στους οποίους ανέβηκε επίσης στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου, τα πράγματα και τότε μόνο ρόδινα δεν ήταν. Ο Πετρούνιας είχε μόλις επιστρέψει από την Κίνα, όπου είχε κατακτήσει την 6η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, έχοντας να λάβει οδοιπορικά έξι μήνες και σκεφτόταν σοβαρά να εγκαταλείψει στα 24 του τον αθλητισμό. Χρειάστηκε η πρωτοβουλία του πρόεδρου της ΕΟΕ Σπύρου Καπράλου και το πρόγραμμα «Υιοθέτησε έναν αθλητή στον δρόμο για το Ρίο», που έφερε τη χορηγία της Stoiximan για να αλλάξει ο ρους της ιστορίας.

Ο Γιώργος Δασκαλάκης, CEO της εταιρείας, θυμάται έντονα εκείνη την περίοδο.

«Το 2014 η Stoiximan ήταν μια μεσαίου μεγέθους επιχείρηση, χωρίς μεγάλες οικονομικές δυνατότητες. Όντας όμως υπερήφανοι που η χώρα μας είναι η μητέρα του Ολυμπισμού, θέλαμε να κάνουμε κάτι για να στηρίξουμε τους αθλητές που πάλευαν για να αποκτήσουν το δικαίωμα να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το νιώθαμε ως χρέος. Έτσι, συναντηθήκαμε με τον Σπύρο Καπράλο και ενημερωθήκαμε αναλυτικά γι’ αυτή την εξαιρετική πρωτοβουλία της ΕΟΕ. Τα λεγόμενα “πρώτα ονόματα” της εποχής είχαν τότε ήδη βρει μεγάλους χορηγούς στον δρόμο τους για το Ρίο. Εμείς ως Stoiximan επιλέξαμε να στηρίξουμε αθλητές που τότε ήταν λιγότερο γνωστοί, αλλά διακρίνονταν για το ταλέντο και τη δίψα τους να αναδείξουν τις δυνατότητές τους. Να σταθούμε δίπλα σε νέα παιδιά που δεν είχαν καταξιωθεί σε διεθνές επίπεδο, αλλά μπορούσαν να κάνουν την Ελλάδα περήφανη. Αρχικά, ανάμεσα σε άλλους, ξεκινήσαμε με τον Λευτέρη Πετρούνια και την Κατερίνα Στεφανίδη, ενώ λίγους μήνες αργότερα προστέθηκε στο γκρουπ και η Άννα Κορακάκη. Η συνέχεια είναι γνωστή. Οι τρεις αυτοί αθλητές κατάφεραν να φέρουν στη χώρα μας τα τρία χρυσά μετάλλια που κέρδισαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Αθλητές με τεράστιες προσωπικότητες με θέληση, που δεν υπάρχουν λόγια να την περιγράψουν και που, για να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο, αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες στη διαδρομή και την καθημερινότητά τους, σε αθλήματα για τα οποία η οικονομική υποστήριξη δεν είναι δεδομένη. Κάπως έτσι γνωριστήκαμε με τον Λευτέρη και η σχέση που έχουμε δημιουργήσει από τότε είναι κάτι πολύ παραπάνω από χορηγού και αθλητή. Θα έλεγα πως από το 2014 κάνουμε πρωταθλητισμό και εμείς και αυτός και “μεγαλώνουμε” μαζί. Εντάξει. Ίσως ο Λευτέρης λίγο παραπάνω (γελάει)! Είμαστε πλέον οικογένεια» μου τονίζει όταν τον επισκέπτομαι στο γραφείο του.

Στις εντυπωσιακές εγκαταστάσεις της Stoiximan, που περιλαμβάνουν εστιατόριο, καφέ αλλά και cinema room για τους εργαζομένους, ο μέσος όρος ηλικίας των οποίων είναι 32 έτη, ξεχωρίζει η παρουσία γνωστών Ελλήνων αθλητών στους τοίχους. Η εταιρεία, όντως, μεγάλωσε αρκετά τα τελευταία πέντε χρόνια. Ξεκίνησε ως μια μικρή παρέα λίγων ατόμων το 2012 και σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρεία διαδικτυακού στοιχήματος στην Ελλάδα, ενώ συγκαταλέγεται, τα τελευταία χρόνια, ανάμεσα στις πλέον αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις της χώρας.

«Στο Μουντιάλ της Βραζιλίας το 2014 ήμασταν περίπου 40 άτομα και λανσάραμε την πρώτη μας τηλεοπτική καμπάνια στην Ελλάδα. Στο Μουντιάλ της Ρωσίας, το περασμένο καλοκαίρι, ξεπεράσαμε τα 400 και φτιάξαμε διεθνές σποτ για τρεις αγορές» θυμάται ο Γιώργος Δασκαλάκης.

Το 2018 αναμφίβολα αποτελεί ορόσημο για τον όμιλο της Stoiximan, με το προσωπικό να ξεπερνά τα 500 άτομα, και τη δραστηριότητά της να επεκτείνεται, εκτός από Ελλάδα και Κύπρο, και στις αγορές της Ρουμανίας και της Γερμανίας, με το εμπορικό σήμα Betano και την εταιρεία να προχωρά σε στρατηγική σύμπραξη με τον ΟΠΑΠ, τη μεγαλύτερη και πιο ιστορική εταιρεία τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα.

«Χωρίς καμία αμφιβολία το “κλειδί” για την ανάπτυξη της εταιρείας είναι οι άνθρωποί μας και η εταιρική κουλτούρα. Το να συναρμολογήσει κάποιος μια ισχυρή ομάδα μπορεί να κάνει τη διαφορά. Υπάρχει πολύ ταλέντο στη Stoiximan. Ταλέντο και σκληρή δουλειά. Αυτό που μας επιτρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί απέναντι σε κολοσσούς με μεγάλη παράδοση στον κλάδο και με χιλιάδες εργαζομένους στο δυναμικό τους, θα έλεγα πως είναι το μεράκι, μια λέξη που δυσκολεύομαι να εξηγήσω σε συναδέλφους μου από το εξωτερικό. Αυτό το μεράκι μας κάνει να προχωράμε. Να μην εφησυχάζουμε και να βάζουμε ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους παρά την πρόοδο και την εξέλιξη. Νιώθω πολύ τυχερός που είμαι μέλος αυτής της ομάδας» αναφέρει ο Γιώργος Δασκαλάκης.

Το deal με τον ΟΠΑΠ και οι νέες προοπτικές για τη Stoiximan

H στρατηγική συμφωνία με τον ΟΠΑΠ αναμφίβολα ήταν μία από τις σημαντικότερες επιχειρηματικές ειδήσεις της χρονιάς που μας αφήνει.  Οι διαπραγματεύσεις κράτησαν περίπου τρεις μήνες και, σύμφωνα με τον επικεφαλής της Stoiximan, ευοδώθηκαν γιατί το timing ήταν κατάλληλο για μια συνεργασία επικερδή και για τις δύο πλευρές.

«Ήταν πιο εύκολο από ό,τι θα περίμενε κανείς να βρούμε τη “χρυσή τομή” αυτής της συνεργασίας. Αυτά που ενώνουν τις δύο εταιρείες είναι περισσότερα από αυτά που τις χωρίζουν. Με τον ΟΠΑΠ, μέσα από τον ανταγωνισμό τα τελευταία χρόνια, είχε αναπτυχθεί ένας αμοιβαίος σεβασμός. Η αλήθεια είναι πως αρκετοί από αυτούς που γνωρίζουν καλά τον χώρο έβλεπαν μια προοπτική “win win” και για τις δύο πλευρές, πριν καν εμείς ξεκινήσουμε τις συζητήσεις. Νομίζω πως οι συνθήκες ωρίμασαν διαμορφώνοντας το κατάλληλο έδαφος για μια πραγματικά γόνιμη συνεργασία» αναφέρει.

Τον Σεπτέμβριο ο ΟΠΑΠ, μέσω της θυγατρικής OPAP Investment Ltd, ανακοίνωσε την εξ ολοκλήρου αγορά του μεριδίου του Φώτη Μπόμπολα (36,75%), ο οποίος αποχώρησε από την εταιρεία TCB Holdings Ltd (TCB), που «τρέχει» τη Stoiximan, με το τίμημα να ανέρχεται στα 50 εκατ. ευρώ. Είναι κατά προσέγγιση οκτώ φορές το EBITDA του 2017, καθώς την ίδια χρονιά ο όμιλος κατέγραψε έσοδα 136 εκατ. ευρώ και κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων περίπου 16 εκατ. ευρώ.

«Είναι ξεκάθαρο ότι ο ΟΠΑΠ προχώρησε σε μια στρατηγική επένδυση. Ως όμιλος είναι σαφώς μεγαλύτερο μέγεθος σε σχέση με τη Stoiximan, αλλά εξυπηρετεί και ένα άλλο μοντέλο, με διαφορετικές προκλήσεις. Έχει ένα ευρύτερο προϊόν, το οποίο πρέπει να διαθέσει μέσα από διαφορετικά κανάλια και ένα μεγάλο και σημαντικό δίκτυο με πάνω από 4.000 πρακτορεία. Αντίθετα, η Stoiximan είναι εστιασμένη στο online κομμάτι από την αρχή της λειτουργίας της και αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει. Από αυτή την άποψη δεν υπάρχει κάποια σύγκρουση στις δραστηριότητες των δύο πλευρών. Δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με όσα ίσχυαν πριν από τη στρατηγική επένδυση του ΟΠΑΠ» επισημαίνει ο Γιώργος Δασκαλάκης, απαντώντας στις αιτιάσεις για πιθανό conflict of interest στις δραστηριότητες που αναπτύσσουν ήδη οι δύο εταιρείες.

Bάσει της συμφωνίας, η Stoiximan διατηρεί την αυτονομία της, δηλαδή συνεχίζει κανονικά να παρέχει τις υπηρεσίες της από τη δική της πλατφόρμα, ενώ το management, καθώς και ο τρόπος λειτουργίας της εταιρείας, δεν αλλάζουν σε τίποτα, κάτι που μεταφράζεται ευρέως ως ψήφος εμπιστοσύνης από τον ΟΠΑΠ στη διοίκησή της. Ταυτόχρονα, ο ΟΠΑΠ θα προχωρήσει σε επιπλέον επένδυση ώστε να αποκτήσει τον από κοινού με την TCB έλεγχο των δραστηριοτήτων του ομίλου της Stoiximan στην Ελλάδα και την Κύπρο μέσα στο πρώτο μισό του 2019, παραμένοντας ως μέτοχος μειοψηφίας με το 36,75% στις αγορές του εξωτερικού.

Η επένδυση στην τεχνολογία και το άνοιγμα νέων αγορών

Ο Γιώργος Δασκαλάκης ξεκαθαρίζει ότι η Stoiximan έχει δύο βασικούς στόχους: την επέκταση στο εξωτερικό και την επένδυση στην τεχνολογία. H συμμαχία με τον ΟΠΑΠ θα λειτουργήσει ως «καταλύτης», ώστε να γίνει πιο γρήγορα πράξη η στρατηγική της εταιρείας. Ακόμη πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι με αυτό τον τρόπο δεν θα χάσει την ελληνική της ταυτότητα.

«Δεν σας κρύβω ότι υπήρχαν μεγάλες επιχειρήσεις από το εξωτερικό που ενδιαφέρθηκαν για τη Stoiximan πριν από τη συμφωνία με τον ΟΠΑΠ. Προτιμήθηκε αυτή η προοπτική, λόγω της ισχυρής επιθυμίας για διατήρηση του ελληνικού χαρακτήρα μας, αλλά και λόγω της συμπληρωματικότητας των δύο εταιρειών σε Ελλάδα και εξωτερικό. Πιστεύουμε ότι το ελληνικό ανθρώπινο κεφαλαίο της Stoiximan είναι ένα σημαντικό, ένα ιδιαίτερα δυναμικό πλεονέκτημα της εταιρείας μας. Σε αυτό το πλαίσιο, κάθε άλλη συνεργασία θα άλλαζε σημαντικά τον “χαρακτήρα” που έχουμε χτίσει και θα μας οδηγούσε σε εντελώς διαφορετικά μονοπάτια. Η συνεργασία με τον ΟΠΑΠ δημιουργεί ένα σχήμα το οποίο μπορεί να σταθεί ανταγωνιστικά όχι μόνο στο εγχώριο, αλλά και στο διεθνές στερέωμα, σε μια εποχή που στον κλάδο μας είναι σε εξέλιξη ένα συνεχές consolidation. Φυσικά και πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά βήματα, αλλά έχουν μπει οι βάσεις για να διεκδικήσουμε τον στόχο μας» σχολιάζει.

Για τη Stoiximan η επέκταση σε νέες αγορές είναι μονόδρομος, και αυτό δεν είναι ακόμα ένα επιχειρηματικό κλισέ. Η εσωτερική αγορά έχει «ταβάνι» και υπάρχει όριο για το πού μπορεί να φτάσει η ανάπτυξη μιας εταιρείας online στοιχηματισμού στην Ελλάδα. «Η εξωστρέφεια είναι ο μοναδικός τρόπος για να οδηγήσουμε τη Stoiximan στο επόμενο επίπεδο. Έχουμε ένα μοντέλο ανάπτυξης το οποίο μπορεί να λειτουργήσει εκθετικά και αποτελεσματικά και σε άλλες αγορές, με τις κατάλληλες πάντα προσαρμογές στις ιδιαιτερότητες που έχει κάθε χώρα. Σίγουρα δεν είναι απλό, καθώς πρέπει κάθε φορά να προσαρμόζεις το προϊόν σου σε νέες συνθήκες, να προσαρμόζεσαι στις κανονιστικές απαιτήσεις της κάθε αγοράς, να δημιουργείς ικανές ομάδες σε αυτές τις χώρες και, φυσικά, να αντιμετωπίζεις τον τοπικό ανταγωνισμό. Στη Ρουμανία συμπληρώνουμε τρία χρόνια παρουσίας και πλέον βρισκόμαστε ανάμεσα στις τρεις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου στο Διαδίκτυο, έχοντας τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης στην αγορά. Στη Γερμανία έχουμε παρουσία λίγων μηνών και γι’ αυτό δεν μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα σε αυτό το στάδιο. Ξέρουμε καλά, όμως, ότι είναι μια αγορά που απαιτεί αντοχή και υπομονή, οπότε η πρώτη μας σεζόν εκεί είναι αναγνωριστική, αλλά βάζει τα θεμέλια για να κινηθούμε πιο δυναμικά στο μέλλον». Επόμενος στόχος είναι η Πορτογαλία και μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2019 η Stoiximan θα είναι live και εκεί με το brand του Betano, με στόχο να πραγματοποιήσει ένα πρώτο λανσάρισμα και φυσικά να αποκτήσει σημαντικό μερίδιο αγοράς τα επόμενα χρόνια.

Στον πυλώνα της τεχνολογίας, ο Γιώργος Δασκαλάκης αναφέρει ότι τα πάντα αλλάζουν και εξελίσσονται, επηρεάζοντας σαφώς έναν κλάδο εντάσεως τεχνολογίας και γνώσης όπως αυτόν της Stoiximan.«Παλαιότερα η τεχνολογία ήταν απλά ένα κανάλι διάθεσης για τα προϊόντα μας. Σήμερα η τεχνολογία είναι μερικές φορές, κάτα κάποιον τρόπο, το ίδιο το προϊόν. Το Game Tech συνεχώς εξελίσσεται και δημιουργεί νέα δεδομένα στον κλάδο μας. Επενδύουμε στην ανάπτυξη τεχνολογίας, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούμε από τον ανταγωνισμό, αλλά και να είμαστε ευέλικτοι. Από την άλλη, σε ό,τι αφορά νέες τεχνολογίες διάθεσης του προϊόντος, όπως το Virtual Reality, είναι σημαντικό και το στάδιο ωρίμανσης. Μια εταιρεία πρέπει να είναι έτοιμη για τις προκλήσεις στο μέλλον, αλλά παράλληλα οφείλει να γνωρίζει πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνει το επόμενο βήμα. Η τεχνολογία μπορεί να είναι game changer στον δικό μας τομέα, αλλά η ωριμότητα ακολουθεί την τάση με κάποια απόσταση, και αυτό πρέπει να το λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη μας όταν προσπαθούμε να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στο παρόν και το μέλλον» αναφέρει λίγους μήνες μετά την ανάπτυξη της πρώτης πιλοτικής εφαρμογής VR στοιχηματισμού για χρήστες Oculus Rift και HTC Vine από τη Stoiximan.

stoiximan

Το παράδοξο της ελληνικής αγοράς και η φορολογία

Γυρίζοντας τη συζήτηση στην ελληνική αγορά online στοιχηματισμού, επισημαίνω στον Γιώργο Δασκαλάκη ότι στα χαρτιά τουλάχιστον δραστηριοποιούνται νόμιμα στην Ελλάδα 24 εταιρείες, σε ένα μεταβατικό καθεστώς στο οποίο οι επιχειρήσεις δεν έχουν έδρα στη χώρα μας, καθώς δεν έχουν ακόμη δοθεί μόνιμες άδειες από την Πολιτεία. Ήδη βρίσκεται σε διαβούλευση σχέδιο νόμου μέσω του οποίου θα τερματιστεί το σημερινό καθεστώς αδειοδότησης (αποκαλούμενο και ως «προσωρινό») μέσω των διατάξεων που προβλέπει ο Ν.4002/2011 (αρ.50 παρ.12) και θα ξεκινήσει μια νέα διαδικασία.

«Από την πλευρά μας, μόνο να καλωσορίσουμε μπορούμε κάθε προσπάθεια για ρύθμιση της αγοράς. Η ρύθμιση, που έχει ήδη καθυστερήσει πολύ και που ελπίζουμε αυτήν τη φορά να είναι οριστική, θα δημιουργήσει επιτέλους ένα σταθερό περιβάλλον. Μόνο έτσι θα επιτευχθεί ο στόχος τού να διασφαλίσει το Δημόσιο τα έσοδά του, να μπορούν οι εταιρείες να λειτουργήσουν με σωστό προγραμματισμό και, φυσικά, να βρίσκουν αξιόπιστες, ασφαλείς και υπεύθυνες λύσεις για τη διασκέδασή τους οι καταναλωτές» απαντά.

Θεωρεί ότι μέσα από το σχέδιο νόμου θα ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, σχολιάζει ότι στην ελληνική αγορά στην πράξη δραστηριοποιούνται σήμερα ουσιαστικά πέντε με έξι −και όχι 24− εταιρείες και εκτιμά ότι με ένα καλά σχεδιασμένο πλαίσιο θα ανοίξει ο δρόμος για την είσοδο μερικών ακόμα μεγάλων «παικτών» στην ελληνική αγορά. Παράλληλα δεν διστάζει να χαρακτηρίσει στρεβλή την εικόνα για τον κλάδο, σε σχέση με τα έσοδα που αποφέρει και τα ζητήματα της φορολόγησης.

«Δεν μπορούμε να βάζουμε στο ίδιο καζάνι όλες τις εταιρείες. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι μέσω της λειτουργίας του κλάδου έχουν ενισχυθεί σημαντικά τα κρατικά έσοδα. Μόνο για το 2018 εκτιμάται πως θα ξεπεράσουν τα 100 εκατ. ευρώ, με τις επιχειρήσεις να καταβάλουν στο Δημόσιο 35% από τα μεικτά έσοδά τους, τον υψηλότερο τέτοιου είδους συντελεστή στην Ευρώπη. Το στοιχείο αυτό αποδεικνύει ξεκάθαρα ότι, ακόμη και μέσα από ένα μεταβατικό καθεστώς, υπάρχουν περισσότερα οφέλη για το κράτος από ό,τι με την έλλειψη οποιασδήποτε πρόβλεψης για τα διαδικτυακά παίγνια, όπως συνέβαινε ως το 2012» αναφέρει και προσθέτει: «Υπάρχει ίσως μια αντίληψη στον κόσμο ότι οι εταιρείες έχουν επιλέξει να μην έχουν έδρα στην Ελλάδα, ενώ στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι ότι το Ελληνικό Δημόσιο, θέλοντας να συγκεντρώσει έσοδα χωρίς να είναι έτοιμο να δώσει άδειες, προχώρησε το 2012 σε μια μεταβατική διάταξη και ζήτησε να ενταχθούν σε αυτό το καθεστώς εταιρείες της αλλοδαπής με έδρα σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που είχαν ήδη άδεια για να προσφέρουν διαδικτυακά παίγνια. Επομένως, από τη στιγμή που η χώρα μας δεν έχει ακόμα και σήμερα εκδώσει άδειες, ελληνική εταιρεία δεν μπορούσε να συμμετέχει και γι’ αυτό και δεν υπάρχει καμία ανάμεσα στις 24. Είναι ευθύνη και απόφαση της Πολιτείας να δημιουργήσει τις συνθήκες για να μπορούν με τον νέο νόμο να αιτηθούν άδειες ελληνικές εταιρείες και να δώσει κίνητρα σε παίκτες της αγοράς, ώστε να επιλέξουν να δραστηροποιηθούν από την Ελλάδα» καταλήγει.

Tο ελληνικό ταλέντο και το Brain Gain, που μπορεί να γίνει πράξη

Ο επικεφαλής της Stoiximan δεν παραλείπει να επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας την πίστη του στο ελληνικό ανθρώπινο κεφάλαιο και τον στόχο του η εταιρεία να αποτελέσει ένα περιβάλλον κατάλληλο για ταλαντούχους εργαζομένους που θα βοηθήσουν την επιχείρηση να εξελιχθεί στο εξωτερικό με βάση την Ελλάδα και ταυτόχρονα θα εξελιχθούν οι ίδιοι επαγγελματικά.

«Είναι μεγάλο κίνητρο και διαρκές στοίχημα για εμάς να αποδείξουμε ότι με βάση την Ελλάδα, σε έναν hi tech τομέα όπως ο δικός μας, μπορούμε να προσφέρουμε υπηρεσίες υψηλού επιπέδου και να ανταγωνιστούμε τους μεγαλύτερους “παίκτες” του εξωτερικού. Το ανθρώπινο κεφάλαιο στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλού επιπέδου και είναι κρίμα να μην κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να αναστρέψουμε το brain drain που μαστίζει τη χώρα και την απογυμνώνει από σημαντικά ταλέντα. Μία από τις βασικές πρωτοβουλίες μας το 2019 θα είναι το Brain Gain Initiative, ώστε να προσελκύσουμε Έλληνες από το εξωτερικό που θα αισθανθούν ότι μπορούν να εξελιχθούν σε μια σύγχρονη εταιρεία GameTech, χωρίς να είναι μακριά από την Ελλάδα. Έχουμε ήδη καταφέρει να φέρουμε πίσω στην Ελλάδα αρκετά παιδιά, αλλά στόχος μας είναι να φέρουμε πολλά περισσότερα» δηλώνει.

Σε όλο αυτό μπορεί να βοηθήσει ένα «αναπτυξιακό σοκ», όπως αναφέρει. Αλλιώς δεν μπορούμε να είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας. «Οι δικαιολογίες έχουν τελειώσει. Αν θέλουμε να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον, πρέπει να βρούμε τον τρόπο να προχωρήσουμε μέσα από την ανάπτυξη. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται σταθερή νομοθεσία και φορολογία. Χρειάζονται χρηματοδότηση, και όχι υποχρέωση για προκαταβολή φόρων. Η συγκυρία παραμένει δύσκολη, αλλά παραμένω αισιόδοξος. Πιστεύω ότι τα πράγματα μπορεί να πάνε καλύτερα, με συνεννόηση, συμφωνίες που τηρούνται, πλάνο, σκληρή δουλειά και υπομονή».

Κλείνοντας, του ζητάω να μου αναφέρει την πιο δύσκολη αλλά και την πιο ευτυχισμένη στιγμή στην πορεία του στη Stoiximan. Γυρίζει τρία χρόνια πίσω, στο καλοκαίρι του 2015 και στα capital controls. Τότε το «σοκ» για τη Stoiximan ήταν μεγάλο.

«Σε μια νύχτα χάσαμε το 95% των μεθόδων κατάθεσης χρημάτων των μελών μας. Ήταν πραγματικά μεγάλη κρίση και είμαι περήφανος για όλη την ομάδα και την ψυχραιμία που έδειξε, γιατί καταφέραμε μέσα από αυτή την απειλή να βγούμε πιο δυνατοί και να εντοπίσουμε νέες ευκαιρίες, αντί να σταθούμε στα εμπόδια».

Όσο για την καλύτερη στιγμή του; H ατάκα ενός έμπειρου εξωτερικού συνεργάτη και φίλου, σε μια εκδήλωση στην οποία συμμετείχαν περίπου 100 άνθρωποι της Stoiximan, ο οποίος του είπε στο τέλος της βραδιάς: «Ρε Γιώργο, πώς έχεις καταφέρει να μαζέψεις τόσο καλά παιδιά;»

«Πραγματικά, ένιωσα πολύ όμορφα. Αυτή για μένα είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση. Να δημιουργείς μια ομάδα που αντλεί τη σπουδαιότητά της από το σύνολο των ικανοτήτων κάθε μέλους της ξεχωριστά και από τις δυνατότητες που δημιουργούν όλοι μαζί. Εκεί ακριβώς μετριέται και η Stoiximan με τον εαυτό της, το παρόν και το μέλλον της. Στο τέλος της ημέρας, οι εταιρείες είναι μόνο οι άνθρωποί τους» συμπεραίνει.

Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο Fortune Δεκεμβρίου που κυκλοφορεί στα περίπτερα

* Φωτογραφίες, Νίκος Μαλιάκος