Σαν βγεις στον πηγαιμό για το… πετροδολάριο
17 +3 tips για επιχειρηματικές -και όχι μόνο- επαφές με Σαουδάραβες.
Απόγευμα της περασμένης Πέμπτης στα γραφεία του Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών στην Ηλιούπολη. Περισσότερα από χίλια άτομα είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν τις ομιλίες εμπορικών ακολούθων από πρεσβείες μας στον Αραβικό Κόλπο και διοργανωτών εκθέσεων για το ποιες είναι οι ευκαιρίες στην περιοχή και ποιοι οι τρόποι προσέγγισης. Η ίδια ημερίδα διοργανώθηκε με αντίστοιχη επιτυχία στην Κρήτη και στην Θεσσαλονίκη, εκπλήσσοντας διοργανωτές και ομιλητές.
Μπορεί τα Εμιράτα και το Ντουμπάι να αποτελούν την βασική πύλη για την είσοδο στην περιοχή, όμως οι περισσότεροι ομιλητές έκαναν ειδική μνεία για την υπερδύναμη της περιοχής που δεν είναι άλλη από τη Σαουδική Αραβία.
Με απλά λόγια, όπως εξήγησε ο εμπορικός ακόλουθος της ελληνικής πρεσβείας στην Τζέντα Θεόδωρος Ξυπολιάς, η Σαουδική Αραβία κατέχει το 25% του συνολικού Α.Ε.Π. όλων των Αραβικών χωρών και αντίστοιχο ποσοστό των παγκόσμιων αποθεμάτων σε πετρέλαιο, ενώ σύμφωνα με τον «Οδηγό Επιχειρηματικότητας» της Παγκόσμιας Τράπεζας του 2011, βρίσκεται στην 11η θέση για τη παροχή διευκολύνσεων σχετικά με το «επιχειρείν». Παράλληλα το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας κατατάσσεται στην 6η θέση, όσον αφορά τη μακροοικονομική σταθερότητα. Παράγοντες όπως το υγιές φορολογικό περιβάλλον, τα σχετικά χαμηλά τραπεζικά επιτόκια και ο ελεγχόμενος πληθωρισμός συμβάλλουν αποφασιστικά στη διατήρηση της Σαουδαραβικής οικονομίας σε αυτή την υψηλή θέση.
Παράγοντες επίσης που επηρεάζουν σωρευτικά τις αποφάσεις αλλοδαπών επενδυτών, ώστε να εγκατασταθούν στη Σαουδική Αραβία και να προχωρήσουν στην πραγματοποίηση κερδοφόρων επενδυτικών σχεδίων, είναι η συνεχής βελτίωση των υποδομών και των παρεχομένων προς τους αλλοδαπούς επενδυτές και επιχειρηματίες υπηρεσιών, το ελεύθερο επιχειρηματικό πνεύμα και ο σεβασμός στην ιδιωτική ιδιοκτησία.
Παράλληλα, θετικοί παράγοντες είναι η διάθεση κεφαλαίων, η μετατρεψιμότητα του σαουδαραβικού ριάλ προς τα σκληρά ξένα νομίσματα και η διατήρηση σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών, η προστασία των εμπορικών σημάτων, των ευρεσιτεχνιών και των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, η απουσία ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων και στον επαναπατρισμό των κερδών, η λειτουργία σύγχρονου τραπεζικού συστήματος και τέλος το σχετικά φιλελεύθερο φορολογικό σύστημα.
Διαβάστε ακόμη: Καλώς ήλθε το … πετροδολάριο
Αν λοιπόν έχετε «ψηθεί» ότι η Σαουδική Αραβία είναι το επιχειρηματικό περιβάλλον που σας ταιριάζει, καλό είναι να ακολουθήσετε κάποιες βασικές συμβουλές για να αποφύγετε τις κακοτοπιές σε έναν τόπο, ο οποίος σε απόσταση μπορεί να είναι τόσο κοντά όσο το Λονδίνο, αλλά σε κουλτούρα και επιχειρηματική νοοτροπία η απόσταση είναι τεράστια. Στο πρακτικό σκέλος θα πρέπει να γνωρίζετε ότι χρειάζεται βίζα για να επισκεφθείτε το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, ενώ συνήθως δεν χορηγείται βίζα σε γυναίκες που δεν συνοδεύονται από συγγενή πρώτου βαθμού (με εξαίρεση αυτές που έχουν άδεια εργασίας σε συγκεκριμένα επαγγέλματα).
Πάμε όμως να δούμε τις συμβουλές:
1. Είναι λίγο πολύ γνωστό ότι πρόκειται για ένα θεοκρατούμενο κράτος. Όλες οι πτυχές της καθημερινότητας στη Σαουδική Αραβία κυριαρχούνται από την ακλόνητη και διαρκή πίστη στις αρχές και ηθικές αξίες του Ισλάμ και του Ιερού Κορανίου. Καμία επιχειρηματική πρωτοβουλία ή άλλη δραστηριότητα δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς αναφορά στην αγιότητα και ιερότητα του Προφήτη Μωάμεθ.
Ο μεγαλύτερος σεβασμός πρέπει να αποδίδεται στις θρησκευτικές αξίες και στις ευκολίες και ανέσεις που επιτρέπουν στους ανθρώπους να εκτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, όπως την προσευχή και τη νηστεία. Η οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα θα πρέπει να συμβαδίζει και να αποδέχεται τις ανωτέρω θρησκευτικές αξίες που διατρέχουν τη ζωή και την προσωπικότητα του κάθε θρησκευόμενου. Βασικά στοιχεία του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του Σαουδάραβα είναι η μοίρα, το πεπρωμένο και η αποδοχή, εφόσον τα πάντα εξαρτώνται και είναι συνυφασμένα με τη θέληση του Θεού. Διάφορα πράγματα μπορεί να γίνουν ή να μην γίνουν, γιατί αυτό εξαρτάται από τη βούληση του Θεού και όχι από τις πράξεις των ανθρώπων. Μία επιχειρηματική συνάντηση θα γίνει με τη βοήθεια και βούληση του Θεού.
Διαβάστε ακόμη: Αμπού Ντάμπι και Κατάρ βολιδοσκοπούν την Ελλάδα για επενδύσεις
2. Το «επιχειρείν» στη Σαουδική Αραβία στηρίζεται στις θεμελιώδεις αρχές της οικογένειας και όλες οι ανώτερες και διευθυντικές θέσεις σε επιχειρήσεις και ομίλους επιχειρήσεων κατέχονται από μέλη της οικογένειας. Η οικογένεια αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της επιχειρηματικότητας, η οικογενειοκρατία είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων, χωρίς να είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητό από τους επισκέπτες και τους τρίτους.
3. Ξεχάστε τα 40 under 40 και τα 30 under 30. Η ηλικία αποτελεί ζήτημα σεβασμού και οι ξένοι επισκέπτες θα πρέπει να σέβονται τους μεγαλύτερους συνομιλητές τους. Για αυτόν τον λόγο συνιστάται σε οποιαδήποτε επιχειρηματική αποστολή ή επίσκεψη να υπάρχει και κάποιος μεγαλύτερος σε ηλικία, καθώς και από τα υψηλότερα κλιμάκια της ιεραρχίας.
4. Οι αρχικές επαφές μπορεί να διαρκούν πολύ λίγο και να έχουν πενιχρά αποτελέσματα, αλλά με την ανάλογη υπομονή και επιμονή, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι αρκετά θετικά.
5. Η κατανομή του χρόνου είναι πολύ σημαντική και οι συναντήσεις μπορεί να ξεκινούν αργά και να διαρκούν αρκετές ώρες. Καλό θα είναι να μην προγραμματίζονται συναντήσεις περισσότερες της μίας μέσα στην ίδια ημέρα.
6. Σημαντική είναι η ανταλλαγή φιλοφρονήσεων και ευγενικών φράσεων μεταξύ των δύο πλευρών που φέρνουν τα δύο μέρη πιο κοντά.
7. Στους Σαουδάραβες δεν αρέσει να αρνούνται κάτι ή να μεταφέρουν αρνητικές ειδήσεις. Οι διαπραγματεύσεις καταλήγουν σε θετικά αποτελέσματα και γίνονται αποδεκτές οι προτάσεις της μιας πλευράς από την άλλη με υπομονή και επιμονή.
8. Οι έντονες και επιθετικές συζητήσεις σε πολύ υψηλούς τόνους της φωνής μαρτυρούν το ενδιαφέρον και τη δέσμευση και όχι θυμό ή εχθρότητα. Δεν θα πρέπει να φοβάστε ή να ανησυχείτε όταν τα επίπεδα θορύβου ανεβαίνουν και οι συζητήσεις γίνονται περισσότερο έντονες.
Διαβάστε ακόμη: Η κατασκευαστική κρίση χτυπά και τη Σαουδική Αραβία
9. Οι επαφές και συνεννοήσεις με τα μάτια είναι πολύ σημαντικές και αποδεικνύουν ειλικρίνεια και εμπιστοσύνη.
10. Να αποφεύγετε να αγγίζετε ή να χαιρετάτε τους συνομιλητές σας με το αριστερό χέρι ή να κοιτάτε τα πόδια σας, καθώς και οι δύο αυτές κινήσεις αποτελούν στοιχεία κακής συμπεριφοράς.
11. Μην αναλώνεσθε σε πολιτικές ή άλλες συζητήσεις για την κατάσταση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής ή σε διάφορα σχόλια και παρατηρήσεις για την επιρροή του Ισλάμ.
12. Οι γυναίκες δεν συμμετέχουν καθόλου ή έχουν εντελώς δευτερεύοντα ρόλο στην άσκηση επιχειρηματικότητας ή στην έναρξη επιχειρηματικής συνεργασίας, ενώ είναι αρκετά δύσκολη η χορήγηση βίζας. Παρόλα αυτά και εφόσον υπάρχει καλή και σταθερή συνεργασία με συγκεκριμένη σαουδαραβική επιχείρηση, αυτή μπορεί να επηρεάσει θετικά στη χορήγηση βίζας σε γυναίκα.
13. Γυναίκες επιχειρηματίες δεν δραστηριοποιούνται ακόμη στη Σαουδική Αραβία. Παρόλη την πρόοδο που παρατηρείται σε άλλους τομείς, υπάρχει ακόμα έντονη η αντίληψη για διαφοροποίηση των δύο φύλων και η θέση της γυναίκας είναι τελείως διαφορετική από άλλες χώρες. Σε πολλά δημόσια κτίρια, ξενοδοχεία ή εστιατόρια υπάρχουν ξεχωριστοί χώροι όπου μπορεί μία οικογένεια να εξυπηρετηθεί (family section). Πολύ σπάνιο επίσης είναι η ανταλλαγή χειραψίας με γυναίκες.
Διαβάστε ακόμη: Οι κατασκευαστές μεταναστεύουν λόγω ανεργίας
14. Απαιτείται συντηρητικό αλλά έξυπνο ντύσιμο. Σε ένα μεγάλο βαθμό κρίνεστε και για την εξωτερική σας εμφάνιση.
15. Ο καλύτερος τρόπος επικοινωνίας είναι είτε το τηλέφωνο είτε το φαξ. Η χρήση του e-mail, παρόλο που γίνεται ευρεία χρήση του, δεν θεωρείται και ο πλέον ασφαλής τρόπος επικοινωνίας, ιδιαίτερα στον επιχειρηματικό κόσμο. Είναι σύνηθες το φαινόμενο να μην υπάρχει απάντηση σε ηλεκτρονικά μηνύματα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διάφορα προβλήματα ή τυχόν παρεξηγήσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
16. Κατάλογοι, διαφημιστικά φυλλάδια και άλλο σχετικό υλικό μεταφέρονται στο Σαουδαραβικό Υπουργείο Μεταφορών για έλεγχο και ταυτοποίηση. Αποφεύγετε να στέλνετε υλικό που απεικονίζει γυναίκες, αλκοόλ, κρασιά ή άλλα οινοπνευματώδη ποτά ή διαφημίσεις και καταχωρήσεις χοιρινού κρέατος.
17. Σε αρκετά προϊόντα δεν επιτρέπεται η εισαγωγή τους στη Σαουδική Αραβία. Μεταξύ αυτών είναι τα όπλα, αλκοόλ και οινοπνευματώδη ποτά και κρασιά, χοιρινό κρέας, πορνογραφικό υλικό και άλλα. Υπάρχουν άλλες κατηγορίες προϊόντων, η εισαγωγή των οποίων απαιτεί προηγούμενη έγκριση ή εγγραφή, όπως για παράδειγμα, φάρμακα και φαρμακευτικό υλικό, ασύρματος εξοπλισμός, κτηνιατρικά φάρμακα, εντομοκτόνα, στρατιωτικός εξοπλισμός. Προς αποφυγή διαφόρων προβλημάτων καλό θα είναι οι ενδιαφερόμενοι Έλληνες επιχειρηματίες και μάλιστα οι εξαγωγείς να απευθύνονται στο Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Τζέντας για περισσότερες πληροφορίες, αναφορικά με τις εισαγωγές προϊόντων στη χώρα που επιτρέπονται ή απαγορεύονται.
Διαβάστε ακόμη: Οι μπάτλερ του Ντουμπάι
Πέρα από το επιχειρηματικό σκέλος, καλό είναι να γνωρίζετε και μερικά ακόμη πράγματα που θα σας κάνουν τη ζωή σας πιο εύκολη – λάβετε το πρώτο σοβαρά υπ’ όψη:
α. Απαγορεύεται αυστηρώς η εισαγωγή και χρήση αλκοολούχων ποτών, κρασιών και άλλων οινοπνευματωδών ποτών, καθώς και η εισαγωγή και κατανάλωση χοιρινού κρέατος. Η απαγόρευση ορίζεται από τη θρησκεία και οι παραβάτες τιμωρούνται αυστηρά.
β. Οι ημέρες αργίας είναι -από τον περασμένο Ιούνιο- και στη Σαουδική Αραβία, όπως και στις υπόλοιπες αραβικές χώρες, η Παρασκευή και το Σάββατο. Εργάσιμες ημέρες από Κυριακή έως και Πέμπτη.
γ. Τους μήνες από τέλος Οκτωβρίου έως και τέλος Μαρτίου, μεταξύ Ελλάδος και Σαουδικής Αραβίας υπάρχει μία ώρα διαφορά (+1). Από τέλος Μαρτίου έως και τέλος Οκτωβρίου η ώρα είναι ίδια και στις δύο χώρες.
Όπως και να έχει μακράν η καλύτερη συμβουλή πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας είναι να ενημερωθείτε από το γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στην Τζέντα: Τηλ:+96612 6674064 & 6674088, Φαξ: +96612 656228, και email: ecocom-jeddah@mfa.gr.
Καλές επενδύσεις και salam alaikum!
