Η επόμενη μέρα του Real Estate στην Ελλάδα και το «κύμα» αγοραστών από την Κίνα

«Είναι 50% πάνω, από εκεί που δεν μας χτυπούσαν τα τηλέφωνα, τώρα χτυπάνε ασταμάτητα μέσα στη μέρα. Αν αυτήν τη στιγμή είχαμε 10-20 κτίρια άνω των χιλίων τετραγωνικών διαθέσιμα, θα τα δίναμε». Με τον τρόπο αυτό περιγράφει ο Λευτέρης Ποταμιάνος, ιδιοκτήτης μεσιτικού γραφείου και επικεφαλής της Ένωσης Μεσιτών Ακινήτων της Αθήνας (Real Estate Association of Athens), την άνοδο που καταγράφεται στην ελληνική αγορά ακινήτων. Μετά από μια μακρόχρονη πτώση των τιμών των ακινήτων κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όπως εξηγεί, ξεκίνησε από τα μέσα του 2017 να εκδηλώνεται σταδιακά ένα σημαντικά πιο έντονο ενδιαφέρον για το ελληνικό real estate.

«Αυτό οφείλεται κυρίως στους εξής τρεις λόγους», επισημαίνει ο πρόεδρος της ένωσης που εκπροσωπεί περίπου 3.000 μεσίτες: «Πρώτον καταγράφεται στροφή στην ψυχολογία των Ελλήνων. Άρχισαν να επανεπενδύονται χρήματα στα ακίνητα που διατίθενται με πολύ χαμηλότερες αξίες, με την προσδοκία να πάρουν υπεραξίες αργότερα. Δεύτερον, η “γιγάντωση” του φαινομένου Airbnb, η οποία επηρέασε πάρα πολύ τις αξίες των ακινήτων και τη ζήτηση, ειδικά στο κέντρο των Αθηνών, αλλά και στα νότια προάστια, όπου πολλοί αγοράζουν ακίνητα μικρά ή μεσαίου μεγέθους, τα επισκευάζουν, τα μισθώνουν, τα βλέπουν σαν επενδυτικό προϊόν, έτσι ώστε να αποκομίσουν περισσότερα χρήματα από αυτά, σε σχέση με τη συμβατική μίσθωση. Και τρίτον και σημαντικότερο, έγινε ακόμη πιο ελκυστική η Golden Visa για τους ξένους» εξηγεί.

Μία απλή διαδικτυακή αναζήτηση με τους όρους «Golden Visa Greece» μπορεί να εμφανίσει δεκάδες ιστοσελίδες μεσιτικών ή δικηγορικών γραφείων, τα οποία διαφημίζουν τις υπηρεσίες που προσφέρουν, σε συνάρτηση με το πρόγραμμα προσέλκυσης επενδυτικού ενδιαφέροντος, το οποίο προβλέπει τη δυνατότητα χορήγησης αδειών διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών και σε μέλη οικογενειών τους, που προβαίνουν σε αγορά ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα, η αξία της οποίας υπερβαίνει τις 250.000 Ευρώ.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του επενδυτικού οργανισμού Enterprise Greece και του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, από το 2013, όταν κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του προγράμματος εκδόθηκαν 21 άδειες διαμονής, έχουν μέχρι σήμερα χορηγηθεί συνολικά 3.404 άδειες διαμονής σε επενδυτές-αγοραστές ακινήτων. Εάν σε αυτές προστεθούν και οι άδειες που χορηγήθηκαν και στα μέλη των οικογενειών των επενδυτών, τότε ο συνολικός αριθμός ανέρχεται σε 8.899.

Στην πρώτη θέση των ξένων αγοραστών βρίσκεται η Κίνα με 1.700 άδειες διαμονής. Η Ρωσία με 450 έρχεται δεύτερη, η Τουρκία με 356 τρίτη και ακολουθούν Λίβανος (121), Αίγυπτος (114), Ιράκ (88), Ουκρανία (83), Συρία (69), Ιορδανία (67), Ιράν (67) και άλλες χώρες ( 289).  Ο αντίκτυπος αυτών των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία δεν είναι διόλου ασήμαντος, καθώς εκτιμάται πως τα συνολικά κεφάλαια που έχουν εισρεύσει στη χώρα μας στο διάστημα της λειτουργίας του προγράμματος της χρυσής βίζας υπερβαίνουν το ένα δισ. ευρώ.

Το επενδυτικό κύμα από την Κίνα

«Ένας από τους κύριους παράγοντες της επενδυτικής δραστηριότητας των Κινέζων στην Ελλάδα είναι και η Golden Visa. Το ελληνικό πρόγραμμα προσέλκυσης πολιτών από τρίτες χώρες είναι αυτή τη στιγμή το καλύτερο στην Ευρώπη, καθώς είναι ένα από τα φτηνότερα και επιτρέπει την απόκτηση άδειας διαμονής με μόνο 250.000 ευρώ. Άλλα επενδυτικά πλεονεκτήματα της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα είναι το όμορφο κλίμα και ο τρόπος ζωής, η μη ακριβή ιδιοκτησία για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, και η αντίληψη ότι η αγορά βρίσκεται ακόμη κοντά σε ιστορικά χαμηλό εξαιτίας της πρόσφατης οικονομικής κρίσης», δηλώνει αποκλειστικά στο Fortune, η Carrie Law, CEO και Διευθυντής της Juwai.com, της πρώτης σε επισκεψιμότητα διεθνούς κινεζικής ιστοσελίδας real estate, η οποία αποτελεί και τον αποκλειστικό συνεργάτη σε θέματα real estate του διαδικτυακού κινεζικού κολοσσού Tencent.

H Carrie Law, CEO και Διευθυντής της Juwai.com.

Με έδρα τη Σανγκάη και το Χονγκ Κονγκ και γραφεία σε ΗΠΑ, Μαλαισία, Ταΐλάνδη, Φιλιππίνες και Αυστραλία, η Juwai.com απευθύνεται στη μεγαλύτερη αυτή τη στιγμή αγορά αγοραστών ακινήτων στον κόσμο, που, βάσει ερευνών μπορεί ως το 2020 να προβεί σε συναλλαγές αξίας 220 δισ. δολαρίων στην παγκόσμια αγορά του real estate. Με βάση τα στοιχεία της ιστοσελίδας, την οποία επισκέπτονται περισσότερο από 3,1 εκατομμύρια Κινέζοι κάθε μήνα- τόσο εντός όσο και εκτός Κίνας- και η οποία διαφημίζει 2,4 εκατ. καταχωρήσεις ακινήτων από 90 χώρες, φέτος η Ελλάδα αποτελεί την όγδοη πιο δημοφιλή ξένη χώρα στον κόσμο για τους Κινέζους αγοραστές, ενώ αποτελεί τη δεύτερη πιο δημοφιλή ευρωπαϊκή χώρα για τους Κινέζους, μετά τη Μεγάλη Βρετανία.

Σύμφωνα με την επικεφαλής της Juwai.com, που συνεργάζεται με Έλληνες κτηματομεσίτες και φέρνει τους αγοραστές σε επαφή μαζί τους, «οι Κινέζοι αγόρασαν τουλάχιστον 258 εκατ. ευρώ ελληνικού real estate το 2017. Το 2018 η επένδυση θα μπορούσε να είναι υψηλότερη, γιατί είδαμε ταχύτατη αύξηση του ενδιαφέροντος. Ο αριθμός των αιτημάτων αγοράς από Κινέζους αγοραστές για ελληνικά ακίνητα έχει αυξηθεί σχεδόν τέσσερις φορές σε σχέση με το επίπεδο όπου βρισκόταν στο τέταρτο τρίμηνο πέρυσι. Τα αιτήματα αγοράς από Κινέζους έχουν αυξηθεί κατά 137,5% στο τρίτο τρίμηνο του 2018 μόνο».

Η Carrie Law τονίζει ότι το οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα μοιάζει σήμερα αρκετά πιο σταθερό, με αποτέλεσμα οι Κινέζοι να «πιστεύουν πως το real estate μπορεί μόνο να ανέβει μεσοπρόθεσμα και ότι η αγορά ακινήτων αποτελεί ασφαλή επένδυση. Επίσης ανησυχούν για μία πιθανή υποτίμηση του γουάν και η ιδιοκτησία ελληνικών ακινήτων είναι ένας τρόπος να προστατευτούν».

Υπάρχουν όμως κι άλλοι σημαντικοί λόγοι που ωθούν τους Κινέζους αγοραστές στην Ελλάδα. «Οι Έλληνες γενικά είναι πολύ φιλικοί προς τους Κινέζους, κι αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει σε κάθε χώρα. Επιπλέον, ο ρόλος της Ελλάδας στην πρωτοβουλία «Ζώνη και Δρόμος» (Belt and Road Initiative) καθησυχάζει τους Κινέζους αγοραστές, καθώς σημαίνει πως η επένδυσή τους θα είναι ασφαλής και πως οι κινεζικές άμεσες επενδύσεις θα ενισχύσουν περαιτέρω τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, δίνοντας ώθηση στην ελληνική οικονομία. Οι επενδύσεις κινεζικών κολοσσών όπως η Fosun και η COSCO διασφαλίζουν τους Κινέζους επενδυτές και φέρνουν περισσότερους Κινέζους στη χώρα, μεταξύ αυτών και κάποιους που σταδιακά θα αγοράσουν ακίνητα», εξηγεί.

Σε ό,τι αφορά το προφίλ των Κινέζων αγοραστών ακινήτων στην Ελλάδα, η CEO της Juwai.com δηλώνει ότι σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία «δεν είναι όλοι οι Κινέζοι καθαρά επενδυτές. Οι μισοί μας αγοραστές στην Ελλάδα μας λένε ότι αγοράζουν για ιδία χρήση, είτε αυτό σημαίνει πρώτη κατοικία ή δεύτερο σπίτι. Ειδικά, πάντως, αν αγοράζουν εξαιτίας της επενδυτικής βίζα, είναι πολύ πιθανό η Αθήνα να γίνει το σπίτι τους. Η μέση τιμή ενδιαφέροντος για τους αγοραστές μας στην Ελλάδα είναι περίπου 250.000 ευρώ». Ωστόσο, αναφέρει πως και στην περίπτωση των Κινέζων αγοραστών, δεν έχουν αποφευχθεί τα «κακώς κείμενα»: «Οι Κινέζοι αγοραστές πρέπει να διεξάγουν ειδικό έλεγχο και επισταμένη έρευνα αγοράς προτού αγοράσουν ελληνικά ακίνητα. Έχουν υπάρξει περιπτώσεις υπερχρέωσης, όπου οι Κινέζοι αγοραστές πλήρωσαν περισσότερα από την τιμή της αγοράς για ένα ακίνητο».

Σύμφωνα, πάντως, με τα στοιχεία που διαθέτει η εταιρεία, «το 71% των αποδεκτών της Golden Visa επενδύουν στην περιοχή της Αθήνας, με τον μέσο όρο της επένδυσης που πραγματοποιείται από Κινέζους δικαιούχους της Golden Visa στην Ελλάδα να φτάνει τα 650.000 ευρώ. Πολλοί Κινέζοι επενδυτές πιστεύουν πως τα ακίνητα στην Αθήνα σε πέντε ή δέκα χρόνια θα είναι σημαντικά ακριβότερα από ότι είναι σήμερα. Εάν κάποιος ψάχνει για μια επένδυση και δεν έχει πρόβλημα να πάρει και λίγο ρίσκο, τότε μοιάζει σαν καλό ποντάρισμα».

Το μέλλον της αγοράς ακινήτων

Το ενδιαφέρον Κινέζων, Ρώσων και Τούρκων για την απόκτηση της Golden Visa, έχει ως αποτέλεσμα να έχουν ιδρυθεί και στην Ελλάδα ξένες εταιρείες, με σκοπό την προώθηση του προγράμματος στις χώρες προέλευσης τους, αλλά και την αγορά και εμπορία ακινήτων. Στην ελληνική αγορά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η εκδήλωση του ζωηρού αγοραστικού ενδιαφέροντος έχει ως αποτέλεσμα η ανάκαμψη να καταγράφεται αριθμητικά, καθώς κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018 συνέχισε να σημειώνεται άνοδος των αγορών, ενώ οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 2,5% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2017.

«Νομίζω πως θα δούμε τουλάχιστον μία άνοδο των τιμών κατά 8% το 2018 σε σχέση με το 2017, που ήταν στο -1%, είναι μεγάλη η διαφορά. Ειδικά στο δεύτερο εξάμηνο του 2018 εκτοξεύτηκε η ζήτηση. Η οπτική που δίνει αυτή τη στιγμή η αγορά είναι ότι υπάρχει μια γενικότερη δυναμική. Και δείχνει να πατά σε πιο σταθερά πόδια, από τα πόδια του δανεισμού που λειτουργούσε την περίοδο 2000-2010», τονίζει ο Λ. Ποταμιάνος.

Επισημαίνει, ωστόσο, πως υπάρχουν ακόμη κάποια εμπόδια που πρέπει να παρακαμφθούν προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω το αγοραστικό ενδιαφέρον στην ελληνική αγορά ακινήτων. «Φορολογία, γραφειοκρατία, επαγγελματισμός. Τα ακίνητα, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι επιβαρυμένα σημαντικά φορολογικά. Οι διαδικασίες της έκδοσης βίζας και της αγοραπωλησίας είναι εξαιρετικά αργές, η γραφειοκρατία διαρκεί μήνες. Ενώ η έλλειψη επαγγελματισμού από ορισμένους επιτήδειους πλήγει την αξιοπιστία μας. Αυτά τα τρία αν διορθωθούν, θα εδραιώσουν την αξιοπιστία μας σε ό,τι αφορά το real estate και θα αυξήσουν τη ζήτηση και τις πωλήσεις».