Κλιματική Αλλαγή: Απειλεί τους ωκεανούς και τους παγετώνες του πλανήτη
Από αλλαγή του χρώματος των ωκεανών μέχρι λιώσιμο των παγετώνων των Ιμαλαΐων, οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή παίρνουν διάφορες μορφές.
Πιο έντονο μπλε και πράσινο χρώμα θα αποκτήσουν σταδιακά οι ωκεανοί του πλανήτη έως το τέλος του αιώνα μας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής που προκαλεί σημαντικές αλλαγές στο φυτοπλαγκτόν των θαλασσών, σύμφωνα με εκτιμήσεις Αμερικανών και Βρετανών επιστημόνων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Στέφανι Ντούντκιεβιτς του Τμήματος Επιστημών της Γης, της Ατμόσφαιρας και του Πλανήτη του Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», εκτιμούν ότι έως το 2100 πάνω από το 50% των ωκεανών της Γης θα έχει αλλάξει χρώμα. Οι σταδιακές αλλαγές θα είναι ορατές από τους δορυφόρους.
Καθώς αυξάνονται οι παγκόσμιες θερμοκρασίες, οι κοινότητες του θαλάσσιου φυτοπλαγκτού (επιφανειακών μικροοργανισμών που φωτοσυνθέτουν) θα απορροφούν και θα αντανακλούν περισσότερο ή λιγότερο φως, ανάλογα με την περιοχή. Έτσι οι υποτροπικές περιοχές του ωκεανού με μπλε χρώμα αναμένεται να αποκτήσουν ολοένα πιο έντονη μπλε απόχρωση, καθώς θα αντανακλούν ακόμη λιγότερο φυτοπλαγκτόν και ζωή γενικότερα, σε σχέση με σήμερα.
Από την άλλη, περιοχές του ωκεανού πιο πράσινες σήμερα, όπως κοντά στους πόλους, θα γίνουν ακόμη πιο βαθυπράσινες, καθώς οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα προκαλέσουν μεγαλύτερη ανάπτυξη του φυτοπλαγκτού.
«Οι αλλαγές δεν θα φαίνονται τεράστιες με γυμνό μάτι και ο ωκεανός θα δείχνει ακόμη πιο μπλε στις υποτροπικές περιοχές και πιο πράσινος κοντά στον ισημερινό και στους πόλους. Όμως θα είναι αρκετά διαφορετικός, ώστε να επηρεάζει όλη την υπόλοιπη τροφική αλυσίδα που βασίζεται στο φυτοπλαγκτόν», δήλωσε η Ντούτκιεβιτς.
Το χρώμα του ωκεανού εξαρτάται από το πόσο φως του Ήλιου αλληλεπιδρά με οτιδήποτε υπάρχει μέσα στο νερό. Τα μόρια του νερού απορροφούν σχεδόν όλο το ηλιακό φως με εξαίρεση το μπλε τμήμα του φάσματος, το οποίο αντανακλάται, με αποτέλεσμα οι σχετικά γυμνές από ζωή περιοχές του ανοιχτού ωκεανού να φαίνονται από το διάστημα ότι έχουν βαθύ μπλε χρώμα.
Αν όμως μέσα στο νερό υπάρχουν οργανισμοί, που απορροφούν και αντανακλούν διαφορετικά μήκη κύματος του φωτός, τότε το χρώμα του ωκεανού αλλάζει. Για παράδειγμα, το φυτοπλαγκτόν περιέχει χλωροφύλλη, που απορροφά κυρίως το μπλε τμήμα (και πολύ λιγότερο το πράσινο) του φάσματος του φωτός για να παράγει άνθρακα μέσω της φωτοσύνθεσης, με αποτέλεσμα το πράσινο να αντανακλάται από τον ωκεανό, ο οποίος έτσι φαίνεται να έχει πρασινωπή απόχρωση.
Από το τέλος της δεκαετίας του 1990, οι δορυφόροι παρακολουθούν συνεχώς το χρώμα των ωκεανών. Οι μετρήσεις αυτές επιτρέπουν να εξαχθούν συμπεράσματα για το πώς εξελίσσεται το φυτοπλαγκτόν διαχρονικά.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η κλιματική αλλαγή που ανεβάζει τη θερμοκρασία (και) των ωκεανών, αλλάζει σταδιακά τη σύνθεση του φυτοπλαγκτού και κατά συνέπεια το χρώμα των ωκεανών, καθώς διαφορετικά είδη φυτοπλαγκτού απορροφούν και αντανακλούν διαφορετικά το φως.
Από την άλλη τα δύο τρίτα των παγετώνων των Ιμαλαΐων και του Χίντου Κους μπορεί να λιώσουν μέχρι τα τέλη του αιώνα, αν ο πλανήτης διατηρηθεί στην ίδια τροχιά όσον αφορά τις εκπομπές αερίου που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, με κίνδυνο να ανατραπεί η ισορροπία των μεγάλων ποταμών της Ασίας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιοποιήθηκε σήμερα.
Με έκταση 3.500 χλμ. από το Αφγανιστάν μέχρι τη Μιανμάρ, η ορεινή περιοχή Χίντου Κους-Ιμαλάια (HKH) αποκαλείται «τρίτος πόλος» από τους επιστήμονες λόγω των τεράστιων αποθεμάτων πάγου που διαθέτει οι οποίοι τροφοδοτούν δέκα μεγάλους ποταμούς στην Ασία, από τον Γάγγη έως τον Κίτρινο Ποταμό και τον Μεκόνγκ, κατά μήκος των οποίων διαμορφώνονται λεκάνες πληθυσμών.
Όμως η κλιματική αλλαγή απειλεί τους παγετώνες που βρίσκονται στο ύψος αυτής της ορεινής γραμμής η οποία περιλαμβάνει τις πιο ψηλές κορυφές στον κόσμο όπως το Έβερεστ και η K1, σύμφωνα με μια τεράστια έρευνα που πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση του Διεθνούς Κέντρου Ολοκληρωμένης Ορεινής Ανάπτυξης (ICIMOD), μιας διακυβερνητικής οργάνωσης με έδρα το Κατμαντού (Νεπάλ), έπειτα από πέντε χρόνια εργασίας στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 350 ερευνητές και ειδικοί.
«Αυτή είναι η κλιματική κρίση για την οποία δεν έχετε ακούσει», αναφέρει ο Φιλίπους Ουέστερ, επικεφαλής της έρευνας, οι δηλώσεις του οποίου παρατίθενται ανακοίνωση Τύπου.
Ακόμη κι αν τα κράτη καταφέρουν να περιορίσουν την αύξηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους +1,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή έως το 2100, όπως είναι ο κατώτερος στόχος που είχε τεθεί στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα το 2015, το Χίντου-Κους-Ιμαλάια θα χάσει το ένα τρίτο των παγετώνων του. Μια τήξη που δεν θα είναι χωρίς συνέπειες για τα 250 εκατομμύρια κατοίκους των βουνών αυτών και 1,65 εκατομμύρια άλλους που ζουν στις λεκάνες των ποταμών.
«Η υπερθέρμανση θα μετατρέψει τις ορεινές κορφές του HKH σε οκτώ χώρες που καλύπτονται από παγετώνες σε γυμνούς βράχους σε λιγότερο από έναν αιώνα. Οι συνέπειες για τους λαούς της περιοχής που θεωρείται ήδη μία από τις πιο ευάλωτες στον κόσμο, θα κυμαίνονται από την επιδείνωση της μόλυνσης του αέρα μέχρι την αύξηση των ακραίων κλιματικών φαινομένων», προειδοποίησε ο Ουέστερ.
Σύμφωνα με την έκθεση, η περιοχή χρειάζεται από 3,2 έως 4,6 δισ. δολάρια ετησίως έως το 2030 προκειμένου να προσαρμοστεί στην κλιματική αλλαγή, στη συνέχεια από 5,5 έως 7,8 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2050.
