Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέφτηκε τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Ήταν 29 Σεπτεμβρίου 1933 όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέφτηκε την Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Μπορεί τότε να μην ήταν πρωθυπουργός της Ελλάδας, αλλά η επίσκεψή του είχε μεγάλο συμβολισμό.

Αύριο Τετάρτη (06/02/2019), για πρώτη φορά στην ιστορία εν ενεργεία πρωθυπουργός της Ελλάδας επισκέπτεται την Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Ο Αλέξης Τσίπρας αφού επισκεφθεί την Αγία Σοφία θα φτάσει στην Χάλκη όπου στην Θεολογική Σχολή θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο που θα βρίσκεται εκεί για να χοροστατήσει την Ιερά Πανήγυρη της Μονής.

Η επίσκεψη του Ελευθέριου Βενιζέλου

Ο Κρητικός πολιτικός συνοδευόταν σε εκείνη την επίσκεψη από τη δεύτερη σύζυγό του, την 57χρονη Έλενα Σκυλίτση- Στεφάνοβικ, ομογενή χιώτικης καταγωγής από εύπορη οικογένεια, η οποία μεγάλωσε στο Λονδίνο µε όλες τις ανέσεις της εποχής. Η επίσκεψη στο μικρό νησί της Θάλασσας του Μαρμαρά, που απέχει κάτι λιγότερο από µία ώρα µε το καραβάκι από την Κωνσταντινούπολη, έρχεται σε µια εποχή που ο πολύπειρος πολιτικός είχε καταβάλει μεγάλες προσπάθειες εδραίωσης της ελληνοτουρκικής φιλίας.

Έχοντας ξεκινήσει η επούλωση των πληγών που είχε προκαλέσει η Καταστροφή της Σμύρνης το 1922, και αφού είχε διασφαλίσει την αναγνώριση των νέων συνόρων της επικράτειας που είχαν προκύψει μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης το καλοκαίρι του 1923, πλέον θεωρούσε πως έπρεπε να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο προσέγγισης µε τους εξ Ανατολών γείτονές µας. Για τον λόγο αυτό είχε υπογράψει ελληνοτουρκική σύμβαση στην Άγκυρα από τον Ιούνιο του 1930. Μέσω αυτής η χώρα µας συμφωνούσε να καταβάλει 425.000 αγγλικές λίρες ως αποζημίωση για τους Τούρκους που έφυγαν από τη χώρα µας και η ηγεσία της αντίπερα όχθης του Αιγαίου δεχόταν να αναγνωρίσει τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης ως μόνιμους κατοίκους.

Θεολογική Σχολή 1933

Όταν έφτασε στη Χάλκη ο Ελευθέριος Βενιζέλος ζήτησε να απονεμηθεί το Νόμπελ Ειρήνης εκείνης της χρονιάς στον πρόεδρο της «νεότευκτης» Τουρκικής Δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Η πρότασή του προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις, καθώς ο Ατατούρκ ήταν αυτός που είχε ηγηθεί της αντεπίθεσης κατά του Ελληνικού Στρατού στη Μικρασιατική Εκστρατεία και ευθυνόταν, εν πολλοίς, για τις θηριωδίες στη Σμύρνη και τις γύρω περιοχές από τους Νεότουρκους.

Κατά την επίσκεψή του στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης το 1933 προέταξε για ακόμη µία φορά τη φιλία μεταξύ των γειτονικών λαών και εξέφρασε την ελπίδα να μακροημερεύσει το ίδρυμα, που θα πρέπει να σημειωθεί ότι είχε σπουδαστές από όλο τον χριστιανικό κόσμο, και όχι μονάχα Έλληνες. Δυστυχώς, όμως, η σχολή, που άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες της το 1844 στις εγκαταστάσεις της Μονής Αγίας Τριάδας της Χάλκης, υπέστη σημαντικές ζημιές από σεισμό το 1894. Εγκαινιάστηκε εκ νέου το 1896 και έμελλε να κλείσει το 1971, επί Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα, εξαιτίας ενός τουρκικού νόμου που απαγόρευε τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων. Τα επόμενα χρόνια θα ασκηθούν διεθνείς πιέσεις για την επαναλειτουργία της Σχολής, µε τον Ερντογάν να εμφανίζει σημάδια διαλλακτικότητας, αλλά να µη δίνει ακόμη το «πράσινο φως».