Τα νέα παλάτια των γιγάντων της τεχνολογίας

Την ώρα που οι αμερικανικές επιχειρήσεις οπισθοχωρούν στο μέτωπο των ακινήτων, οι τέσσερις πιο ισχυρές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας σχεδιάζουν αρχηγεία που θα μπορούσαν να κερδίσουν το αρχιτεκτονικό βραβείο υπεροψίας.

Η Amazon παρουσίασε ήδη τα σχέδια της για τρεις καταπράσινες φυσαλίδες στο κέντρο του Σιάτλ, μετά το κυκλικό «διαστημόπλοιο» της Apple, το ανοιχτό συγκρότημα-γραφείο της Facebook και το νέο «Googleplex» της Google.

«Σηματοδοτεί μια επιθυμία, είναι μια δήλωση ότι είμαστε ξεχωριστοί, είμαστε διαφορετικοί» λέει η Μάργκαρετ Ο’Μάρα, καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Θέλουν να τονίσουν, με άλλα λόγια, ότι έχουμε αλλάξει τον κόσμο και θα συνεχίσουμε να τον αλλάζουμε. Είναι επίσης απόδειξη φουσκωμένων τραπεζικών λογαριασμών, μια απόδειξη ότι έχουν πολλά μετρητά».

Η ιστορία ωστόσο έχει δείξει ότι το να απασχολείται μια εταιρεία με το μεγαλείο των εγκαταστάσεων της, αποτελεί σημάδι ότι έχει φθάσει ήδη στην κορυφή. Αυτά τα φανταστικά κτίρια μπορεί να καταλήξουν πανάκριβα μνημεία ματαιοδοξίας και απόδειξη ότι χάθηκε ο βασικός στόχος, αυτός που έκανε εξ αρχής αυτές τις επιχειρήσεις σπουδαίες.

Διαβάστε: Η ολική επαναφορά της Apple

«Σκεφτόμουν ότι το διαστημόπλοιο της Apple θα πάρει το παρατσούκλι “Αστέρι Θανάτου”, διότι το σχέδιο είναι τόσο μεγαλόπνοο και η συγκυρία τόσο κακή», λέει ο Τζεφ Μάθιους, επικεφαλής του επενδυτικού fund, Ram Partners. «Το κτίριο θα υλοποιηθεί την ώρα που ο κύκλος παραγωγής της Apple μπορεί να κλείνει. Είναι τόσο κλασικός ο δείκτης της αντίθεσης, που προκαλεί τρόμο».

Την ίδια άποψη έχει κι ο Γουόλτερ Πράις, που είναι επικεφαλής του τεχνολογικού επενδυτικού κεφαλαίου RCM Capital Management. «Οι εταιρείες», λέει, «συνήθως κτίζουν μεγάλα αρχηγεία όταν πάνε καλά κι έχουν δυνατές προοπτικές και αυτό συμβαίνει όταν έχουν πιάσει ταβάνι. Η Apple, η Amazon, η Google και η Facebook δίνουν μάχη για να στρατολογήσουν νέα ταλέντα και να προσελκύσουν βοήθεια από τα πανεπιστήμια, αλλά τα σχέδια της Apple δεν έχουν ευοδωθεί».

Το σχέδιο για το νέο κτίριο της Amazon, το οποίο παρουσιάστηκε στο Σιάτλ, περιλαμβάνει τρεις σφαίρες από γυαλί και ατσάλι, ύψους σχεδόν 31 μέτρων, που θα χρησιμεύσουν ως το κέντρο για τρεις νέους ουρανοξύστες που θα στεγάσουν ένα διαρκώς αυξανόμενο εργατικό δυναμικό. Σύμφωνα με το αρχιτεκτονικό όραμα, πρόκειται για «μια σειρά από σφαίρες που θα τέμνονται, με μεγάλους χώρους για μια μεγάλη ποικιλία φυτών, καθώς και χώρους εργασίας, ομαδικούς ή ατομικούς».

Η Google Inc. -η μεγαλύτερη διαδικτυακή μηχανή αναζήτησης στον κόσμο- δεν χωράει πια στα γραφεία της στη Silicon Valley και σχεδιάζει να κτίσει άλλο ένα «Googleplex» 100 στρεμμάτων εκεί κοντά. Θα ονομάζεται «Bay View» και θα αποτελείται από εννέα ορθογώνια κτίρια που θα στρέφονται το ένα προς το άλλο, θα «επικοινωνούν» με γέφυρες, θα έχουν καταπράσινες οροφές και γύρω-γύρω αυλές. Η ιδεά είναι κανένας εργαζόμενος να μη χρειάζεται να περπατήσει περισσότερο από δυόμιση λεπτά για να φθάσει στο γραφείο οποιουδήποτε άλλου συναδέλφου του, ενθαρρύνοντας έτσι τη συνεργασία.

H απόπειρα της Google να ελέγξει το Internet

Το Facebook  θέλει να ανάγει αυτήν την ιδέα της συνεργασίας ένα βήμα παραπέρα, με τα σχέδια για το «Facebook West», που θα έχει έκταση όσο επτάμιση γήπεδα ράγκμπι. Η εταιρεία προσέλαβε τον βραβευμένο Καναδό αρχιτέκτονα Frank Gerhy για να βάλει τη σφραγίδα του στις νέες εγκαταστάσεις της στο Πάρκο Μένλο της Καλιφόρνια, οι οποίες στην ουσία θα είναι ένας τεράστιος ενιαίος χώρος όπου ο εργαζόμενους θα μπορεί να περπατήσει από τη μια άκρη στην άλλη, χωρίς να χρειαστεί να ανοίξει ούτε μια πόρτα, ενώ η οροφή θα είναι ένα τεράστιο καταπράσινο πάρκο, σε αρμονία με το περιβάλλον. Ο εκπρόσωπος της Facebook, Τάκερ Μπάουντς, υποστήριξε ότι η κατασκευή συμφέρει την εταιρεία και είναι απαραίτητη για να τη βοηθήσει να σχεδιάσει νέα προϊόντα για τους πελάτες της.

Η πιο φιλόδοξη ιδέα ανήκει στην Apple: ένα γυάλινο δακτυλίδι 260 στρεμμάτων σε συνολική έκταση 712 στρεμμάτων. Θα είναι κατά κάποιο τρόπο ένα μνημείο στον Στιβ Τζομπς, ο οποίος το είχε περιγράψει ως διαστημόπλοιο. Το κόστος του υπολογίζεται στα 5 δισ. δολάρια και θα μπορεί να στεγάσει 12.000 υπαλλήλους.

Παρόλο που αυτά τα σχέδια εκπέμπουν αισιοδοξία, θυμίζουν την κατάρα που κατατρέχει παρόμοια εγχειρήματα. Η AOL-Time Warner για παράδειγμα, άρχισε να κτίζει το «Time Warner Center» -δυο γυάλινους ουρανοξύστες 260.000 τετραγωνικών μέτρων στις παρυφές του Σέντραλ Πάρκ της Νέας Υόρκης- την περίοδο που έσκασε η τεχνολογική «φούσκα» το 2000, εξαφανίζοντας τα 3/4 της αξίας της εταιρείας, ενώ σε φιλόδοξα κτίρια επένδυσαν και η New York Times Co. και η τράπεζα Bear Stearns λίγο πριν οι επιχειρήσεις βρεθούν να πλέουν σε ταραγμένα νερά.