Υπόθεση Ασάνζ: Γιατί κατηγορείται από ΗΠΑ, Βρετανία και Σουηδία- Οι πρώτες αντιδράσεις μετά τη σύλληψή του
Ο ιδρυτής των WikiLeaks, Τζούλιαν Ασάνζ, ο οποίος «ζούσε» επί επτά χρόνια στην Πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, όπου ζήτησε άσυλο για να αποφύγει την επικείμενη έκδοσή του στη Σουηδία, όπου οι αρχές ερευνούσαν δύο χωριστές καταγγελίες εις βάρος του για σεξουαλική επίθεση.
Η αφαίρεση του ασύλου έγινε λόγω επανειλημμένων παραβιάσεων των διεθνών συμβάσεων από τον Τζούλιαν Ασάνζ, διευκρίνισε ο πρόεδρος της χώρας Λενίν Μορένο. Ο Ασάνζ μεταφέρθηκε από την πρεσβεία του Ισημερινού σε τόπο όπου κρατείται στο κεντρικό Λονδίνο.
Μάλιστα, η αστυνομία του Ηνωμένου Βασιλείου επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι η σύλληψη του Τζούλιαν Ασάνζ έγινε «εξ ονόματος των αρχών των Ηνωμένων Πολιτειών», ωστόσο καταγγελίες εις βάρος του έχουν γίνει στη Σουηδία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Γιατί τον κατηγορούν οι ΗΠΑ
Λίγες ώρες μετά τη σύλληψη του Ασάνζ, το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε τις εις βάρος του κατηγορίες αναφέροντας πως διώκεται διότι συνωμότησε με την Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην εργαζόμενη του αμερικανικού στρατού, για να σπάσουν έναν κωδικό πρόσβασης σε κυβερνητικό υπολογιστή των ΗΠΑ.
Οι εισαγγελείς των ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι η Μάνινγκ έδωσε στον Ασάνζ έναν κωδικό πρόσβασης ο οποίος ήταν αποθηκευμένος σε υπολογιστές του Τμήματος Άμυνας των ΗΠΑ.
Αν κριθεί ένοχος στις κατηγορίες κυβερνοεπίθεσης, τότε ο Ασάνζ θα αντιμετωπίσει έως και πέντε χρόνια φυλάκιση στις ΗΠΑ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν έρευνα σχετικά με τις δραστηριότητες του Ασάνζ το 2010, αφού το WikiLeaks, δημοσίευσε μια σειρά από εμπιστευτικά έγγραφα του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών. Οι αρχές επιχειρούν να ασκήσουν διώξεις τόσο στον Ασάνζ όσο και στον ιστότοπο σύμφωνα με τον νόμο περί κατασκοπείας του 1917, ο οποίος επιτρέπει ακόμη και την θανατική ποινή.
Τον ερευνά και η Σουηδία
Μάλιστα το 2010, λίγους μόλις μήνες πριν οι ΗΠΑ ανακοινώσουν την έρευνα για τα WikiLeaks, δύο γυναίκες στη Σουηδία τον κατηγόρησαν για βιασμό και κακοποίηση.
Ο Ασάνζ, από την πλευρά του, αρνήθηκε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς, υπογραμμίζοντας ότι το σεξ ήταν συναινετικό, και υποστήριξε ότι η υπόθεση ήταν πολιτικά παρακινημένη επειδή προέκυψε λίγο αφότου το Wikileaks διέρρευσε τα αμερικανικά έγγραφα.
Παρόλο που είχε ειδοποιηθεί αρχικά να εγκαταλείψει τη χώρα μετά την ανάκριση και η έρευνα έκλεισε, ένας άλλος ειδικός εισαγγελέας άνοιξε ξανά την έρευνα, λέγοντας ότι ήθελε να τον ανακρίνει ξανά.
Ωστόσο ο Ασάνζ βρισκόταν ήδη στο Λονδίνο και η σουηδική πλευρά απαίτησε να εκδοθεί για να βρεθεί ενώπιον της δικαιοσύνης. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας αποφάσισε υπέρ της έκδοσής του το 2012.
Σε μια προσπάθεια να αποφύγει την έκδοση, ο Αυστραλός εμφανίστηκε στην Πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο για να ζητήσει άσυλο.
Μέχρι τον Αύγουστο του 2015, η ημερομηνία παραγραφής είχε περάσει για όλες τις αρχικές κατηγορίες, ενώ η νέα καταγγελία, που έγινε μετά τη φυγή του στο Λονδίνο, θα παραγραφόταν το 2020, αλλά η έρευνα έκλεισε τον Μάιο του 2017.
Η υπόθεση έκλεισε εντελώς, καθώς οι εισαγγελείς ισχυρίστηκαν ότι δεν φαινόταν πιθανό να βρεθεί στη Σουηδία «στο εγγύς μέλλον» και το ένταλμα σύλληψης του ανακλήθηκε επισήμως.
Οι σουηδικές αρχές, ωστόσο, τόνισαν ότι η υπόθεση θα μπορούσε να ξανανοίξει αν επισκεπτόταν τη Σουηδία πριν από το 2020.
Παραβίασε του όρους αναστολής στο Ηνωμένο Βασίλειο
Ο Ασάνζ είχε συλληφθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Δεκέμβριο του 2010, μετά από διεθνές ένταλμα σύλληψης από την σουηδική εισαγγελία, το οποίο είχε εκδοθεί μετά τις καταγγελίες για βιασμό.
Απελευθερώθηκε με εγγύηση και ενώ εκκρεμούσε η δίκη, είχε γραπτή δέσμευση να μην εγκαταλείψει τη χώρα.
Ωστόσο, όταν ο Βρετανός Ανώτατος Δικαστής διέταξε την έκδοσή του τον Φεβρουάριο του 2011 και απέρριψε τις εκκλήσεις των δικηγόρων του για επανεξέταση της απόφασης τον Ιούνιο του 2012, κατέφυγε στην Πρεσβεία του Ισημερινού, προκειμένου να μην σταλεί στη Σουηδία και στη συνέχεια στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παρόλο που η Σουηδία απέσυρε τη δίωξη αργότερα, η βρετανική αστυνομία δήλωσε ότι σκόπευε να συλλάβει τον Ασάνζ μόλις έφευγε από την πρεσβεία, καθώς είχε παραβιάσει τους όρους αναστολής του.
Μετά τη σύλληψή του χθες, Πέμπτη, ο βρετανός δικαστής απεφάνθη ότι ο Ασάνζ ήταν ένοχος για παραβίαση της αναστολής το 2012 μετά από εντολή έκδοσης στη Σουηδία και αποφάνθηκε ότι θα παραμείνει υπό κράτηση μέχρι την επόμενη ακρόασή του στις 2 Μαΐου.
Ο Ασάνζ, ο οποίος από την πλευρά του δήλωσε ότι δεν είναι ένοχος, θα μπορούσε να καταδικαστεί στη μέγιστη ποινή φυλάκισης για το αδίκημα, που είναι 12 μήνες.
Το δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ πρέπει να υποβάλουν τα απαραίτητα έγγραφα για να ζητήσουν την έκδοσή του μέχρι τις 12 Ιουνίου.
Μετά τη σύλληψη του Ασάνζ στο Λονδίνο οι ΗΠΑ θέλουν να τον δικάσουν
Ο ιδρυτής του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ, που συνελήφθη χθες Πέμπτη στο Λονδίνο και κρίθηκε ένοχος από βρετανικό δικαστήριο για την παραβίαση των όρων της απελευθέρωσής του πριν σχεδόν επτά χρόνια, σκοπεύει να «αμφισβητήσει και να αγωνιστεί» εναντίον της έκδοσής του στις ΗΠΑ, όπου οι αμερικανικές αρχές θέλουν να τον δικάσουν καθώς τον θεωρούν απειλή για την εθνική ασφάλεια της χώρας.
Ο Ασάνζ κατέφυγε το 2012 στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο για να αποφύγει την έκδοσή του στη Σουηδία, όπου κατηγορούνταν για βιασμό, μια υπόθεση η οποία έκτοτε έχει μπει στο αρχείο. Αστυνομικοί ντυμένοι με πολιτικά τον απομάκρυναν χθες με τη βία από το κτίριο της πρεσβείας και τον μετέφεραν μέχρι ένα φορτηγάκι της αστυνομίας. Ο Ασάνζ σε βίντεο που τράβηξε το πρακτορείο Ruptly TV εμφανίζεται γερασμένος και εξασθενισμένος, με λευκά μαλλιά και μακριά γένια. Πριν τον βάλουν μέσα στο φορτηγάκι φώναξε: «Η Βρετανία πρέπει να αντισταθεί».
Ο 47χρονος Αυστραλός συνελήφθη βάσει ενός αμερικανικού αιτήματος για την έκδοσή του καθώς στις ΗΠΑ κατηγορείται για «κυβερνοπειρατία», το οποίο θα εξεταστεί στις 2 Μαΐου, και βάσει εντάλματος που εκδόθηκε τον Ιούνιο του 2012 από τη βρετανική δικαιοσύνη επειδή δεν παρουσιάστηκε στο δικαστήριο. Το αδίκημα αυτό τιμωρείται με έως και έναν χρόνο φυλάκιση.
Ο Ασάνζ θα «αμφισβητήσει και θα αγωνιστεί» εναντίον του αμερικανικού αιτήματος έκδοσής του, δήλωσε στους δημοσιογράφους η δικηγόρος του Τζένιφερ Ρόμπινσον μετά την εμφάνιση του πελάτη της ενώπιον λονδρέζικου δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία η σύλληψή του «δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο για τα μέλη του Τύπου και τους δημοσιογράφους» σε όλο τον κόσμο.
Ο Μπαλτάσαρ Γκαρσόν, άλλος δικηγόρος του Ασάνζ, δήλωσε ότι ο πελάτης που είναι στόχος «μιας πολιτικής δίωξης» από τις ΗΠΑ.
Ο Αυστραλός κατηγορείται στις ΗΠΑ για σύσταση συμμορίας με στόχο τη διάπραξη «κυβερνοεπίθεσης», ένα αδίκημα που τιμωρείται με έως και πέντε χρόνια κάθειρξη, αποκάλυψε χθες Πέμπτη το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Κατηγορείται ότι βοήθησε την πρώην αναλύτρια στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών Τσέλσι Μάνινγκ να αποκτήσει το συνθηματικό χάρη στο οποίο απέκτησε πρόσβαση σε χιλιάδες απόρρητα έγγραφα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ από την πλευρά του έγραψε στο Twitter: «Δεν γνωρίζω τίποτα για το WikiLeaks, δεν είναι δική μου υπόθεση», παραπέμποντας στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Ο Ασάνζ παρουσιάστηκε χθες σε δικαστήριο του Ουέστμινστερ στο Λονδίνο, σηκώνοντας τη γροθιά του για να χαιρετίσει τους δημοσιογράφους προτού βυθιστεί στην ανάγνωση ενός βιβλίου.
Ο δικαστής Μάικλ Σνόου τον χαρακτήρισε «έναν ναρκισσιστή ανίκανο να δει πέρα από το προσωπικό του συμφέρον» και τον έκρινε ένοχο για παραβίαση των όρων της απελευθέρωσής του. Η ποινή του θα ανακοινωθεί αργότερα. Η σύλληψη του Ασάνζ προκάλεσε την οργή των υποστηρικτών του, οι οποίοι χαρακτήρισαν «παράνομη» την απόφαση του Ισημερινού.
Στο Twitter ο WikiLeaks κατήγγειλε τον Ισημερινό ότι «απέσυρε παρανόμως το πολιτικό άσυλο που είχε δώσει στον Τζούλιαν Ασάνζ, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου», και ότι «κάλεσε» τη βρετανική αστυνομία στην πρεσβεία της χώρας στο Λονδίνο.
Η Μόσχα κατηγόρησε τη Βρετανία ότι «καταπνίγει την ελευθερία», ενώ ο πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες εκτίμησε ότι η σύλληψη του ιδρυτή του WikiLeaks αποτελεί «παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης».
Ο πρώην πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα επεσήμανε ότι η σύλληψη αυτή αποτελεί «προσωπική εκδίκηση του προέδρου Λενίν Μορένο, διότι ο WikiLeaks δημοσιοποίησε πριν μερικές ημέρες μια πολύ σοβαρή υπόθεση διαφθοράς».
Πρόκειται, σύμφωνα με τον Κορέα, για την αποκάλυψη από τον WikiLeaks της ύπαρξης «ενός μυστικού τραπεζικού λογαριασμού στον Παναμά, στην τράπεζα Balboa» στο όνομα της οικογένειας Μορένο.
Εξάλλου χθες οι αρχές του Ισημερινού συνέλαβαν έναν άνδρα που θεωρούν πως «συνδέεται» με τον ιστότοπο WikiLeaks καθώς προσπαθούσε να εγκαταλείψει τη χώρα και να ταξιδέψει στην Ιαπωνία, ανακοίνωσε η υπουργός Εσωτερικών Μαρία Πάουλα Ρόμο.
Σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο Teleamazonas, ο άνθρωπος που συνελήφθη είναι ο Όλα Μπίνι, Σουηδός υπήκοος, πληροφορικός με ειδίκευση την ασφάλεια συστημάτων και την κρυπτογραφία.
Ο πρόεδρος του Ισημερινού Λενίν Μορένο υπερασπίστηκε την απόφαση της χώρας του να αποσύρει το άσυλο του Ασάνζ, μια απόφαση την οποία παρουσίασε ως «κυρίαρχη» και η οποία ελήφθη «μετά τις επανειλημμένες παραβιάσει των διεθνών συμβάσεων και πρωτοκόλλων της καθημερινής ζωής». Επίσης αποσύρθηκε η υπηκοότητα Ισημερινού που είχε δοθεί στον Ασάνζ το 2017. «Δεν σεβάστηκε καμία από τις υποχρεώσεις του και αυτό ανάγκασε τον ισημερινό να θέσει σε εφαρμογή τον προηγούμενο Οκτώβριο ένα ειδικό πρωτόκολλο για τη συγκατοίκηση σε μια πρεσβεία (…) συνέχισε να παραβιάζει το πρωτόκολλο», τόνισε Χάιμε Μαρτσάν.
Ο Βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για την Ευρώπη και την Αμερική Άλαν Ντάνκαν, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι «δεν παραβιάστηκαν τα δικαιώματα» του Ασάνζ, ενώ πρόσθεσε ότι όλα έγιναν «με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».
Ωστόσο η εισηγήτρια του ΟΗΕ για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις Ανιές Καλαμάρ δήλωσε ότι ο Ισημερινός, με την εκδίωξη του Ασάνζ από την πρεσβεία του, τον θέτει «σε πραγματικό κίνδυνο να παραβιαστούν σοβαρά τα θεμελιώδη δικαιώματά του».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Τζέρεμι Χαντ εκτίμησε από την πλευρά του ότι ο Ασάνζ «δεν είναι ήρωας», ενώ η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι υπογράμμισε ότι «κανείς δεν είναι υπεράνω των νόμων».
Η πρώην υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, δήλωσε ότι ο ιδρυτής του ιστότοπου WikiLeaks, ο Τζούλιαν Ασάνζ, «πρέπει να λογοδοτήσει για αυτά που έκανε», μετά τη σύλληψή του στο Λονδίνο.
Ο ιστότοπος που ίδρυσε ο Ασάνζ είχε αποκαλύψει μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Δημοκρατικού Κόμματος που σύμφωνα με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες υπέκλεψαν Ρώσοι χάκερ και είχαν πλήξει την Κλίντον κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2016.
«Είναι σαφές από το κατηγορητήριο που αποκαλύφθηκε ότι [η σύλληψη] σχετίζεται με συνέργεια στην πειρατεία στρατιωτικού υπολογιστεί για την κλοπή πληροφοριών από την κυβέρνηση των ΗΠΑ», δήλωσε η Κλίντον κατά τη διάρκεια ομιλίας της στη Νέα Υόρκη. «Θα περιμένω να δω τι θα γίνει με τις κατηγορίες και πώς [η υπόθεση] θα προχωρήσει», πρόσθεσε η Κλίντον σε εκδήλωση στο Beacon Theater στην οποία ήταν παρών και ο σύζυγός της, ο πρώην πρόεδρος Μπιλ Κλίντον. «Η ουσία είναι πως πρέπει να λογοδοτήσει για όσα έκανε, τουλάχιστον για όσα του έχουν απαγγελθεί κατηγορίες», πρόσθεσε.
Η σκιώδης υπουργός Εσωτερικών Ντάιαν Άμποτ προέτρεψε την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να εμποδίσει την έκδοση του ιδρυτή της Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ, όπως είχε κάνει με παρέμβασή της στην υπόθεση του χάκερ Γκάρι Μακίνον, ο οποίος είχε κατηγορηθεί το 2002 για τo μεγαλύτερo στρατιωτικό χάκινγκ όλων των εποχών.
Το 2012, όταν η Τερέζα Μέι ήταν υπουργός Εσωτερικών, σταμάτησε την έκδοση του Μακίνον, επικαλούμενη τα ανθρώπινα δικαιώματα, επειδή οι γιατροί είχαν προειδοποιήσει για τον κίνδυνο αυτοκτονίας σε περίπτωση που θα στέλνονταν στις ΗΠΑ για να δικαστεί. Σύμφωνα με την Νταϊάν Άμποτ, παρόμοια αιτιολογία θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί και στην περίπτωση έκδοσης του Ασάνζ.
Μιλώντας στο BBC Radio 4, η Άμποτ δήλωσε ότι «αν η σουηδική κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσει στις κατηγορίες (των δύο γυναικών), πιστεύω ότι ο Ασάνζ θα πρέπει να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη», αλλά πρόσθεσε ότι «δεν πρόκειται για τις κατηγορίες του βιασμού, αν και είναι σοβαρές, πρόκειται για την Wikileaks και όλες τις ντροπιαστικές πληροφορίες για τις δραστηριότητες του αμερικανικού στρατού και των υπηρεσιών ασφαλείας που δημοσιοποιήθηκαν».
Ο ηγέτης του Εργατικού κόμματος Τζέρεμι Κόρμπιν προέτρεψε επίσης την κυβέρνηση να μην εκδώσει τον Ασάνζ, υποστηρίζοντας ότι δημοσιοποίησε στοιχεία για θηριωδίες που διαπράχθηκαν στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. «Η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να αντιταχθεί στην έκδοση του Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ επειδή εξέθεσε θηριωδίες στο Ιράκ και το Αφγανιστάν» έγραψε σε μήνυμά του στο Twitter, το οποίο συνοδεύονταν από ένα βίντεο που είχε διαρρεύσει και έδειχνε πλάνα του Πενταγώνου από την αεροπορική επιδρομή το 2007 στο Ιράκ, σύμφωνα με τα οποία οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις εμπλέκονται στο θάνατο πολιτών και δύο δημοσιογράφων.
