Είναι η δεοντολογία το «κλειδί» για να κερδηθεί η κούρσα της τεχνητής νοημοσύνης; Η Ευρώπη φαίνεται να συμφωνεί
του David Meyer
Μπορεί η δεοντολογία να αποτελέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αναπτυσσόμενη βιομηχανία τεχνητής νοημοσύνης; Αυτό ελπίζει το εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ορισμένες φωνές του κλάδου παραμένουν δύσπιστες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη Δευτέρα πιλοτικά κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για τη δεοντολογία που αφορά την τεχνητή νοημοσύνη, οι οποίες προτάθηκαν από μια ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που περιλαμβάνει εκπροσώπους εταιρειών όπως η Google, η IBM και η SAP, μαζί με ακαδημαϊκούς που επικεντρώνονται στην τεχνητή νοημοσύνη, ακτιβιστές ψηφιακών δικαιωμάτων, και οργανώσεις του κλάδου.
Οι κατευθυντήριες γραμμές λένε ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα πρέπει να υποστηρίζουν τα δικαιώματα των πολιτών, οι άνθρωποι θα πρέπει να διατηρούν τον έλεγχο των δικών τους δεδομένων, οι αλγόριθμοι θα πρέπει να είναι ασφαλείς και αξιόπιστοι, οι αποφάσεις που λαμβάνει η τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να είναι διαφανείς και κάποιος θα πρέπει να λογοδοτεί γι’ αυτές, και τα συστήματα θα πρέπει «να χρησιμοποιούνται για την προώθηση θετικών κοινωνικών αλλαγών και την ενίσχυση της βιωσιμότητας και της οικολογικής ευθύνης».
Δεν υπάρχει κάποια επίσημη συζήτηση στην ΕΕ σχετικά με την εισαγωγή κανόνων για εταιρείες που χρησιμοποιούν την τεχνολογία, αν και οι κατευθυντήριες γραμμές θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν μια τέτοια νομοθεσία κάποια στιγμή στο μέλλον.
Ο Andrus Ansip, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ψηφιακά θέματα, ανέφερε σε δήλωσή του ότι η δεοντολογία που αφορά την τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει τους ανθρώπους να εμπιστεύονται την τεχνολογία και, ως εκ τούτου, να επωφελούνται περισσότερο από αυτήν.
«Η δεοντολογική τεχνητή νοημοσύνη είναι μια win-win πρόταση που μπορεί να αποτελέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την Ευρώπη και να την καταστήσει ηγέτη της ανθρωποκεντρικής τεχνητής νοημοσύνης που οι άνθρωποι θα μπορούν να εμπιστευτούν», δήλωσε ο Ansip.
Σκοπός του πιλοτικού προγράμματος είναι να εξεταστεί κατά πόσο οι κατευθυντήριες γραμμές δεοντολογίας σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη έχουν πράγματι νόημα στην πράξη. Οι εταιρείες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με τις εμπειρίες τους προσπαθώντας να συνταιριάξουν τις κατευθυντήριες γραμμές με αυτό που πρέπει να κάνουν στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης. Το πιλοτικό πρόγραμμα ξεκινάει τον Ιούνιο και η ομάδα εμπειρογνωμόνων θα εξετάσει τα αποτελέσματα στις αρχές του επόμενου έτους.
Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δοκιμή κατευθυντήριων γραμμών έγινε δεκτή θετικά από το Κέντρο Καινοτομίας Δεδομένων (CDI), που ανήκει σε μια πανίσχυρη ομάδα πίεσης του τεχνολογικού κλάδου των ΗΠΑ με την επωνυμία Ίδρυμα Πληροφορικής Τεχνολογίας και Καινοτομίας. Η αναλύτρια του CDI, Eline Chivot, δήλωσε ότι η προσέγγιση είναι «μια ευπρόσδεκτη εναλλακτική λύση στη συνήθη προσέγγιση της ΕΕ που είναι ‘πρώτα εποπτεύουμε, μετά θέτουμε ερωτήσεις’».
Εντούτοις, η Chivot απέρριψε την ιδέα ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι εγγενώς αναξιόπιστη και ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι ο κόσμος θα εμπιστεύεται την τεχνητή νοημοσύνη μόνο αν αυτή μπορεί να εξηγηθεί.
«Η πεποίθηση ότι η πορεία της ΕΕ προς την παγκόσμια κυριαρχία στην τεχνητή νοημοσύνη εξαρτάται από το να κατατροπώσει τον ανταγωνισμό στο μέτωπο της δεοντολογίας και όχι στο μέτωπο της αξίας και της ακρίβειας, είναι μια στρατηγική ήττας. Η απαισιοδοξία σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη θα καλλιεργήσει περισσότερη αντίθεση στη χρήση της τεχνολογίας και η υπερβολική εστίαση στη δεοντολογία θα κάνει το τέλειο εχθρό του καλού», ανέφερε η Chivot.
Απομένει να δούμε αν η εστίαση στη δεοντολογία μπορεί να κάνει τη διαφορά για την Ευρώπη, η οποία υπολείπεται σε μια σκηνή τεχνητής νοημοσύνης που κυριαρχείται από τις ΗΠΑ και την Κίνα.
