Κώστας Μπέκας: Ο Έλληνας που εμπιστεύτηκε η ΙΒΜ στην τεχνητή νοημοσύνη έρχεται στο 10ο TEDxAthens
Τις γνώσεις του σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να μοιραστεί on stage με το κοινό του 10ου TEDxAthens, ο Διακεκριμένος Ερευνητής & Διευθυντής στο ερευνητικό κέντρο IBM Research στη Ζυρίχη, Κώστας Μπέκας, ο οποίος θα βρεθεί για λίγες ημέρες στη χώρα μας.
Με ένα πλούσιο βιογραφικό και αρκετές διακρίσεις στο ενεργητικό του – έχει τιμηθεί με το Βραβείο ACM Gordon Bell (2013, 2015) και το Βραβείο PRACE (2012) – είναι ο επικεφαλής της βασικής έρευνας στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης που περιλαμβάνει τομείς ML / DL, εξαγωγή και εκπροσώπηση γνώσης, νέα υποδείγματα υπολογιστών για AI, εφαρμογές στην επιστήμη Υγείας & και τη ρομποτική. Μαζί με μια ομάδα ερευνητών της ΙΒΜ, ανέπτυξαν ένα καινοτόμο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που μπορεί να προβλέψει πώς θα εξελιχθούν νέες οργανικές χημικές αντιδράσεις σε διαφορετικές συνθήκες, προτείνοντας τις πέντε πιθανότερες εκβάσεις για κάθε αντίδραση με ακρίβεια που αγγίζει το 80%.
Ο Δρ. Κώστας Μπέκας, Διακεκριμένος Ερευνητής, Διευθυντής του τομέα Foundations of Cognitive Computing του Ερευνητικού Κέντρου της IBM στη Ζυρίχη μιλά αποκλειστικά στο fortunegreece για τον τρόπο που το ΑΙ αλλάζει τα δεδομένα στον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, ενώ μας δίνει μια γεύση για τις έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Πώς είναι το συναίσθημα του να εργάζεται ένας Έλληνας επί 15 χρόνια στην ΙΒΜ Zurich και να είναι επικεφαλής της ομάδας των «Θεμελίων της Γνωσιακής Υπολογιστικής;
Ο τομέας του IBM Research είναι επί της ουσίας ένας διεθνής οργανισμός που απασχολεί κορυφαία ταλέντα από όλο τον κόσμο. Για παράδειγμα, το Ερευνητικό μας Κέντρο στη Ζυρίχη απασχολεί επιστήμονεςαπό 45 εθνικότητες, εκπροσωπώντας ουσιαστικά όλες τις ηπείρους. Πρόκειται για ένα απίστευτα δημιουργικό περιβάλλον, καθώς διαφορετικές απόψεις και πολιτισμοί συνυπάρχουν για να επιλύσουν μερικά από τα πιο απαιτητικά επιστημονικά και τεχνολογικά προβλήματα στον κόσμο σε πολλούς τομείς, από τις Βιοεπιστήμεςμέχρι τον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και την νανοτεχνολογία Quantum Computing.
Πάντα ένιωθα πολύ τυχερός που δουλεύω σε ένα τόσο φιλόδοξο περιβάλλον και βεβαίως αισθάνομαι ειλικρινά τιμή να έχω την ευθύνη επίβλεψης μερικών από τις κύριες ερευνητικές δραστηριότητες σχετικές με τον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Είμαι επίσης πολύ χαρούμενος γιατί –γνωρίζοντας τους Έλληνες συναδέλφους μου που εργάζονται στον τομέα του IBM Research – αντιλαμβάνομαι ότι, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις παγκόσμιων ερευνητικών οργανισμών, εμείς οι Έλληνες έχουμε και σε αυτό τον τομέα ισχυρή παρουσία.
Δεδομένου ότι το ερευνητικό σας ενδιαφέρον εστιάζεται στα Γνωσιακά Συστήματα και στον αντίκτυπό τους στη βιομηχανία, την επιστήμη και τις επιχειρήσεις, πώς εκτιμάτε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων, αλλά και την καθημερινότητά μας γενικότερα;
Το ΑΙ έχει ήδη αφήσει το αποτύπωμά του σε πολλές πτυχές των καθημερινών δραστηριοτήτων του ανθρώπου. Για παράδειγμα, σκεφτείτε τον τρόπο με τον οποίο διασκεδάζουμε στο διαδίκτυο, χρησιμοποιώντας streaming πλατφόρμες, ή τον τρόπο με τον οποίο αγοράζουμε προϊόντα και επιλέγουμε τι είναι καλύτερο για εμάς. Ο τομέας της Τεχνητής Νοημοσύνης βρίσκεται πίσω από όλες σχεδόν τις πλατφόρμες, προσφέροντάς μας ένα χέρι βοήθειας για να τις χρησιμοποιήσουμε προς όφελός μας.
Επιπλέον, αρχίζουμε να βλέπουμε σημαντική δυναμική σε τομείς όπως είναι ,μεταξύ άλλων, η υγειονομική περίθαλψη, η αυτοματοποίηση της βιομηχανίας, τα προηγμένα υλικά, τα χημικά, τα φαρμακευτικά προϊόντα. Πιστεύω πραγματικά ότι το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από την ικανότητά μας να αυξάνουμε την παραγωγικότητά μας με βιώσιμο και εναρμονισμένο με το περιβάλλον τρόπο. Η εξάλειψη των αποβλήτων, η βελτιστοποίηση των βιομηχανικών μας διαδικασιών και η βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων του πλανήτη μας για την εξασφάλιση του μέλλοντος του είναι καθοριστικής σημασίας. Πιστεύω ότι σε αυτά τα ζητήματα o τομέας της Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσε να συμβάλει τα μέγιστα.
Σε ποιους κλάδους θα δούμε κοσμογονικές αλλαγές;
Σχεδόν όλες οι πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας θα βιώσουν απίστευτες αλλαγές. Βλέπετε, εμείς οι άνθρωποι είμαστε κατασκευαστές εργαλείων εδώ και εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Έχουμε αναπτύξει εργαλεία για να πολλαπλασιάσουμε τη φυσική μας δύναμη και να επιτύχουμε απίστευτα κατορθώματα, όπως η κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ ή της σήραγγας της Μάγχης. Ωστόσο, όλο αυτό το διάστημα έχουμε επινοήσει εργαλεία για την αύξηση των πνευματικών ικανοτήτων μας: εφηύραμε τη γραφή και τα βιβλία, αναπτύξαμε την εκτύπωση, τα μαθηματικά, τη φυσική και τους υπολογιστές. Έτσι, όλες οι περιοχές που απαιτούν ανθρώπινη σκέψη έχουν ήδη έρθει σε επαφή με μία νέα εποχή στην οποία οι ικανότητές μας θα βρίσκονται σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο.
Παρόλο που τα στελέχη των επιχειρήσεων αναγνωρίζουν τη σημασία της τεχνητής νοημοσύνης, έρευνες δείχνουν ότι ελάχιστοι επενδύουν σε αυτή, φοβούμενοι ότι θα εκτοπιστεί τελείως ο ανθρώπινος παράγοντας στη λήψη αποφάσεων. Τι απαντάτε;
Σύμφωνα με περσινή έρευνα του Oxford Economics και της ΙΒΜ το 82% των επιχειρήσεων υλοποιούν ή βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης υλοποίησης τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης. Τα περισσότερα έργα βρίσκονται σε αρχικά στάδια υλοποίησης και η πρόκληση είναι η κλιμάκωσή τους και η ενσωμάτωσή τους στις υφιστάμενες επιχειρηματικές διαδικασίες.
Πιστεύω ότι, όπως και σε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, το κλειδί για την υιοθέτηση μιας νέας τεχνολογίας είναι η σύλληψη ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου. Πάρτε για παράδειγμα παλαιότερες και καθιερωμένες εταιρείες με υφιστάμενους τρόπους επιχειρηματικής λειτουργίας , προϊόντα και πελατεία. Είναι φυσικό η διοίκηση να είναι προσεκτική και να αναλύει εις βάθος τις αλλαγές που απαιτούνται (και αυτές μπορεί να είναι ριζικές) προκειμένου να υιοθετήσουν και να επωφεληθούν από τον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Από την άλλη πλευρά, βλέπουμε ήδη την άνοδο εταιρειών που έχουν το ΑΙ ως κύριο αντικείμενο δραστηριότητας. Ο κλάδος της Τεχνητής Νοημοσύνης αποτελεί ένα εργαλείο, όπως όλα τα άλλα, που εμείς οι άνθρωποι έχουμε αναπτύξει και η πραγματική του αξία είναι στις δυνατότητες που παρέχει για ενίσχυση της ανθρώπινης ευφυΐας. Προσφέρει τεράστια δυναμική, αλλά χρειάζεται να εφαρμόζονται και κάποιες παράμετροι όπως για παράδειγμα , η υψηλή ποιότητα των δεδομένων και η διασφάλιση της διαφάνειας για τη δημιουργία συστημάτων ΑΙ που εμπνέουν εμπιστοσύνη.
Επιχειρώντας μια σύγκριση μεταξύ του ελληνικού και του ελβετικού startup οικοσυστήματος ποια θα λέγατε ότι είναι η βασική τους διαφορά, τόσο σε επίπεδο φιλοσοφίας, όσο και σε επίπεδο στρατηγικής;
Κατά τη διάρκεια της κρίσης, πολλά άλλαξαν στην Ελλάδα, ενώ άλλα παρέμειναν σταθερά. Για παράδειγμα, είμαι πολύ χαρούμενος που βλέπω την εμφάνιση πολλών ελληνικών startups. Το επίπεδο της τεχνολογίας που δημιουργείται είναι πραγματικά παγκόσμιας κλάσης. Έχουμε τώρα παραδείγματα εξαγoρών startups που ξεπέρασαν τα $ 100 εκατομμύρια, κάτι που είναι απίστευτο για τα ελληνικά πρότυπα.
Τώρα, ενώ οι Έλληνες έχουν υπάρξει αρκετά εξωστρεφείς στις εξαγωγικές δραστηριότητες σε παγκόσμια κλίμακα (βλ. για παράδειγμα τη δυναμική και συνεχώς αναπτυσσόμενη ελληνική ναυτιλία), δεν συμβαίνει το ίδιο και στην περίπτωση της τεχνολογίας. Αλλά αυτό είναι κάτι, που αλλάζει.
Κατά τη γνώμη μου, το βασικότερο πλεονέκτημα, που διαφοροποιεί οικονομίες, όπως η Ελβετία, οι ΗΠΑ, η Σουηδία και άλλες που έχουν μια αυξημένη δυναμική σε επίπεδο startups, είναι η ιδέα ότι η αγορά τους είναι ολόκληρος ο κόσμος και όχι μόνο η εσωτερική αγορά. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Βεβαίως, η σταθερότητα του νομικού και φορολογικού συστήματος μπορεί να βοηθήσει μόνο προς το καλύτερο.
Που θα εστιάσετε την ομιλία σας στο φετινό TEDxAthens που συμπληρώνει 10 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα και τι ερευνάτε αυτό το διάστημα;
Κατά την διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων έως πέντε χρόνων συνειδητοποιήσαμε ότι ο τρόπος με τον οποίο εκπονούμε την επιστημονική και τεχνολογική έρευνα και ανάπτυξη ήδη διέρχεται μια τεράστια αλλαγή. Για παράδειγμα, στον τομέα της ιατρικής και των βιοεπιστημών ο αριθμός των επιστημονικών δημοσιεύσεων υπερέβη κατά πολύ το 1M / έτος. Είναι απολύτως αδύνατο για κάθε οργάνωση να εμπεδώσει όλη αυτή τη γνώση μέσω της κλασικής ανθρώπινης προσέγγισης: της ανάγνωσής τους!
Ταυτόχρονα, χάρη στην πρόοδο των αισθητήρων και των δικτύων, έχουμε συσσωρεύσει τόσα πολλά δεδομένα που ξεπερνούν την ικανότητά μας να τα αναλύουμε με υπολογιστές. Τέλος, η ταχύτητα των υπολογιστών δεν διπλασιάζεται πλέον σχεδόν κάθε δύο χρόνια, όπως συνέβαινε για τέσσερις δεκαετίες. Επομένως, οι ίδιοι οι πυλώνες της επιστημονικής ανακάλυψης, της θεωρίας, του πειραματισμού και της προσομοίωσης, υποβάλλονται μαζικά σε πίεση.
Έχουμε αναπτύξει ένα νέο πλαίσιο το οποίο βασίζεται στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης με στόχο την προώθηση της επιστημονικής ανακάλυψης. Χρησιμοποιούμε προηγμένες τεχνολογίες Τεχνητής Νοημοσύνης φυσικής γλώσσας για την αυτόματη ανάγνωση και εξαγωγή γνώσεων από εκατομμύρια επιστημονικά έγγραφα. Οι κορυφαίες σύγχρονες μέθοδοι μηχανικής όρασης επιτρέπουν να εξάγουμε πληροφορίες από διαγράμματα και εικόνες.
Οι δυναμικές μεθοδολογίες ανάλυσης γραφημάτων, πολύ πιο ισχυρές ακόμη και από τον διάσημο αλγόριθμο PageRank, που έφερε επανάσταση στην διαδικτυακή αναζήτηση, μας βοηθούν να αναλύσουμε αυτή τη γνώση και να ανακαλύψουμε τη σωστή υπόθεση που θα χρησιμοποιηθεί στις σχετικές προσομοιώσεις μας ή που θα αξιοποιηθεί στη διεξαγωγή πραγματικά χρήσιμων εργαστηριακών πειραμάτων. .Ονομάζουμε αυτό το πλαίσιο «Γνωσιακή Ανακάλυψη / CognitiveDiscovery» και πιστεύουμε πολύ σ ‘αυτό. Θα μοιραστώ το πάθος μου για αυτές τις έρευνεςστην ομιλία μου στο φετινό TEDxAthens.
