Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας: Το τραπεζικό success story στην «καρδιά» της Θεσσαλίας

Συχνά ακούμε τις επιχειρήσεις να αποδίδουν τη ματαίωση των επενδυτικών τους σχεδίων και την αναχαίτιση της αναπτυξιακής τους πορείας στην έλλειψη ρευστότητας από μέρους των τραπεζών. Φράσεις όπως «οι τράπεζες έκλεισαν τις στρόφιγγες της χρηματοδότησης» έγιναν κλισέ στα χρόνια της κρίσης, αφού ο τραπεζικός κλάδος αποφάσισε να δίνει με φειδώ και επιλεκτικά δάνεια, στερώντας πολλές φορές στις υγιείς εταιρείες τη δυνατότητα να κάνουν scale up και να αναπτυχθούν εντός και εκτός συνόρων.

Παρά το μέγεθός της η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, η οποία διαθέτει σήμερα 4 καταστήματα στον Νομό Καρδίτσας και εξυπηρετεί πάνω από 20.000 πελάτες, αποτέλεσε παράδειγμα προς μίμηση, αφού κατάφερε να υπερδιπλασιάσει το 2018 τις καταθέσεις της ανεβάζοντάς τες στα 90 εκατ. ευρώ από 44 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ παράλληλα αύξησε τις χορηγήσεις δανείων στα 70,50 εκατ. ευρώ από 38,10 εκατ. ευρώ προηγουμένως.

Ο Γενικός Διευθυντής της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας, Παναγιώτης Τουρναβίτης βρέθηκε πριν λίγες ημέρες στην Αθήνα διοργανώνοντας σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση Ηθικών και Εναλλακτικών Τραπεζών, FEBEA συνέδριο με τίτλο «Ηθική Τραπεζική και Επιχειρηματική Ανάπτυξη» και μίλησε στο fortunegreece.com για το μέλλον των τραπεζών, τη στήριξη FinTech νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ αποκάλυψε τα κριτήρια με τα οποία το τραπεζικό ίδρυμα της Θεσσαλίας χορηγεί δάνεια.

Πώς η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας κατάφερε μέσα στην κρίση να αυξήσει τις καταθέσεις των πελατών της, ενώ συνέχισε να δίνει δάνεια, όταν το τραπεζικό σύστημα εμφάνιζε για διαδοχικά έτη αρνητικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης και εκροές καταθέσεων; Τι είδους business plan ακολουθήσατε;

Η Τράπεζα μας κατάφερε μέσα στα χρόνια της κρίσης να αναδείξει τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει μια συνεταιριστική τράπεζα στην στήριξη και την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας.  Μαγικές συνταγές επιτυχίας δεν υπάρχουν. Κάναμε την δουλειά μας, με συνέπεια και υπευθυνότητα. Η Τράπεζα μας δεν έκλεισε ποτέ τις πόρτες της στους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις και ήταν πάντοτε δίπλα τους.

Αυτή η εμπιστοσύνη που δείχνουμε, τα 20 χρόνια και πλέον χρόνια που λειτουργούμε, στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της περιοχής επιστρέφει στην Τράπεζα μας ως εμπιστοσύνη του κόσμου στο έργο και το όραμα μας. Η τοπική κοινωνία καταλαβαίνει όλο και περισσότερο τον ρόλο μας και μας εμπιστεύεται τοποθετώντας στην Τράπεζα μας τις καταθέσεις της ή επενδύοντας στο κεφάλαιο μας. Χτίζουμε σχέσεις εμπιστοσύνης και αμοιβαίας κατανόησης με τους πελάτες και τα μέλη μας, που διαρκώς αυξάνονται.

Δεν σταματήσαμε ούτε για μια στιγμή να είμαστε συνεπής με την αποστολή μας που είναι η στήριξη της μικρομεσαίας επιχείρησης, του μικρομεσαίου επαγγελματία. Έτσι, καταγράφουμε διαδοχικά τα τελευταία αρκετά έτη θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης, απόρροια βέβαια και της πολύ ισχυρής κεφαλαιακής μας βάσης και της υψηλότατης ρευστότητας που διαθέτουμε, χωρίς ποτέ να έχουμε ανακεφαλαιοποιηθεί ή να έχουμε λάβει έστω και ένα ευρώ κρατική ενίσχυση ή βοήθεια μέσω του ELA.

Είμαστε υπερήφανοι που καταφέραμε με ίδια μέσα να ανταποκριθούμε στις υψηλές απαιτήσεις των καιρών και να βγούμε ενισχυμένοικαι περισσότερο δυνατοί από την κρίση.

Με ποια κριτήρια χορηγείτε ένα δάνειο; Ποιοι οι παράγοντες που παίζουν τον κυριότερο ρόλο; Είναι το businessplan, η επιχειρηματική ιδέα, το προϊόν ή η εξωστρέφεια;

Πρωτίστως μεγάλο πλεονέκτημα της Τράπεζας μας είναι η καλή γνώση του πελάτη, των πραγματικών του δυνατοτήτων, του επιχειρηματικού του σχεδίου και θα έλεγα πως στην αξιολόγηση ενός αιτήματος χρηματοδότησης λαμβάνουμε υπόψη ένα σύνολο hard και soft κριτηρίων, όπου όλα έχουν την σημασία τους, μετρούνται, σταθμίζονται και αξιολογούνται.

Παράλληλα, η τράπεζα μας εφαρμόζει βέλτιστες διεθνείς καλές πρακτικές και πρότυπα αξιολόγησης χρηματοδοτήσεων αλλά προσπαθούμε παράλληλα να «βλέπουμε» και πίσω από τα νούμερα, ανιχνεύοντας το πάθος και την αγωνία του επιχειρηματία.

Σαφώς βέβαια υπάρχουν για την Τράπεζα μας τομείς προτεραιότητας, όπως ο κλάδος της αγροδιατροφής που παρουσιάζει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στην περιοχή μας και εκεί τα τελευταία χρόνια έχουμε να επιδείξουμε μια πολύ σημαντική δουλεία με προγράμματα συμβολαιακής σε αρκετά προϊόντα, όπως το βαμβάκι, το μέλι, το γάλα, τα καπνά κ.α., με ειδικά προγράμματα επιδότησης της αγοράς αγρού για νέους αγρότες αλλά και μέσα από τον θεσμό των μικροπιστώσεων, μέσω του προγράμματος EaSI του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, μπορέσαμε να στηρίξουμε τους επαγγελματίες του πρωτογενούς τομέα και να τους βοηθήσουμε είτε να αναπτύξουν την καλλιέργεια τους είτε και να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές και τον εξοπλισμό τους, είτε να οργανώσουν την παραγωγή τους σε μια διαφορετική βάση προωθώντας την δημιουργία ομάδων παραγωγών και συνεταιρισμών.

Επιπλέον, στην περίπτωση των εξωστρεφών ή νεοφυών επιχειρήσεων επιδεικνύουμε μια ιδιαίτερη ευαισθησία και προσπαθούμε να τους στηρίξουμε ακόμη περισσότερο, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο πόρο που έχουμε στην διάθεση μας είτε σε επίπεδο προϊόντος, είτε σε επίπεδο υπηρεσίας, συμβουλευτικής, διασύνδεσης κτλ.

Γιατί πιστεύετε ότι σας έχουν εμπιστευτεί μεγάλες επιχειρήσεις; Ποια η ειδοποιός διαφορά σε σχέση με τις μεγάλες συστημικές τράπεζες;

Η τράπεζα μας προσφέρει ένα ευρύ και πλήρες πλαίσιο προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτουν σχεδόν το σύνολο θα έλεγα των αναγκών της σύγχρονης επιχείρησης, ανεξαρτήτως μεγέθους. Παράλληλα, διατηρούμε μια αρκετά ευέλικτη και αποτελεσματική οργανωτική δομή ώστε να αποφεύγουμε καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση του πελάτη.

Διατηρούμε λίγα επίπεδα ιεραρχίας προκειμένου να είμαστε άμεσοι και να ανταποκρινόμαστε καλυτέρα στις απαιτήσεις του σύγχρονου επιχειρηματία, που δεν θέλει και δεν πρέπει να χάνει τον χρόνο του σε περιττές και επαναλαμβανόμενες συζητήσεις με την τράπεζα του. Θέλει να έχει απέναντι του ανθρώπους που μπορεί να εμπιστευτεί, να τους μεταδώσει το όραμα του και να εδραιώσει μια σχέση αμοιβαίας κατανόησης που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της εταιρείας του.

Επιπρόσθετα, αξιοποιούμε κάθε διαθέσιμο μέσο και ευρωπαϊκό ή εθνικό πρόγραμμα, επενδύουμε στο προσωπικό μας, αναβαθμίζουμε διαρκώς τις υποδομές μας,  προκειμένου οι πελάτες μας να έχουν πρόσβαση σε τραπεζικές εργασίες και προϊόντα υψηλού επιπέδου

Ποια η σχέση της τράπεζας με νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του FinTech;

Η Τράπεζα μας έχει αντιληφθεί από πολύ νωρίς πως η τεχνολογία μπορεί να την βοηθήσει να γίνει περισσότερο ανταγωνιστική και καινοτόμα. Για το λόγο αυτό μετέχουμε εδώ και αρκετά χρόνια σε αρκετά Ευρωπαϊκά προγράμματα και συνεργαζόμαστε με κορυφαία πανεπιστήμια της Ελλάδος και του Εξωτερικού, τεχνολογικούς φορείς και ερευνητικά ιδρύματα προκειμένου να είμαστε έτοιμοι να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις του αύριο. Δεν εφησυχάζουμε ποτέ και θα έλεγα πως και αυτή η ενασχόληση είναι χαρακτηριστικό της εξωστρέφειας που μας διακρίνει ως Τράπεζα.

Παράλληλα, συνεργαζόμαστε στενά και είμαστε σε επικοινωνία με μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες  λογισμικού προκειμένου στα σχέδια τεχνολογικής εξέλιξης και μετασχηματισμού που έχουμε για την Τράπεζα μας να ενσωματώσουμε και δικές τους λύσεις.

Πόσες επιχειρήσεις εντάσσονται στο χαρτοφυλάκιό σας και σε τι ποσοστό διαμορφώνονται τα κόκκινα δάνεια;

Αναμφισβήτητα η διεθνής οικονομική κρίση έχει αφήσει βαθιά σημάδια και στην περιοχή μας και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έχει μειωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια. Αυτό έχει οδηγήσει, σε συνδυασμό και με μερικούς ακόμη παράγοντες, στην διαμόρφωση ενός χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων και στην Τράπεζα μας, το οποίο ωστόσο, ως ποσοστό θα έλεγα πως είναι κάτω από το μέσο όρο της Ελληνικού συστήματος.

Η Τράπεζα μας και οι αρμόδιες υπηρεσίες της καταβάλλουν ιδιαίτερες προσπάθειες για την διαχείριση του, είμαστε δίπλα στον οποιοδήποτε δανειολήπτη επιθυμεί να βρει μία λύση για την οφειλή του και έχουμε να του προτείνουμε εξατομικευμένες λύσεις για την διευθέτηση της. Σας βεβαιώνω πως αποκλείεται οφειλέτης να επιθυμεί να βρει λύση και να μην καταστεί αυτό εφικτό με την Τράπεζα μας. Αυτό σε συνδυασμό με τις ευχέρειες που υπάρχουν πλέον διευθέτησης του ιδιωτικού χρέους και των οφειλών των επαγγελματιών σε ασφαλιστικά ταμεία και εφορία, μας κάνει αισιόδοξους πως τα προσεχή χρόνια θα υπάρξει δραστική μείωση των ανοιγμάτων σε καθυστέρηση.

Πώς βλέπετε να εξελίσσεται ο τραπεζικός κλάδος στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού;

Οι τράπεζες σε παγκόσμιο επίπεδο διανύουν μια περίοδο, τεράστιων προκλήσεων, επανακαθορισμού του ρόλου τους και των μέσων που θα χρησιμοποιήσουν για να τον επιτύχουν, με νέους παίχτες να εμφανίζονται καθημερινά.

Σαφώς υπάρχουν τεχνολογίες, προϊόντα ή ακόμα και ολόκληρες εταιρείες που αποτελούν trend αλλά θα έχουν βραχύβιο βίο και σίγουρα υπάρχουν και άλλα στοιχεία που θα αλλάξουν για πάντα τον κόσμο των συναλλαγών, όπως για παράδειγμα το blockchain. Χρειάζονται προσεκτικά βήματα στην στρατηγική και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της υπερεπένδυσης σε κάτι που αύριο θα θεωρείται ξεπερασμένο ή που δεν θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κόσμου.

Θεωρώ πως στον κόσμο του αύριο έχει θέση ένα μοντέλο τράπεζας που θα μπορεί να εμπιστευτεί ο πελάτης και που δεν θα είναι απρόσωπο. Περισσότερο consulting παρά transactional. Όπου ο άνθρωπος ως διακριτή οντότητα θα είναι στο επίκεντρο και που δεν θα αποφασίζει ένας αλγόριθμος για τα σχέδια και την τύχη της επιχείρησης ή του νοικοκυριού του. Όπου πιθανών θα έχει ο ίδιος άποψη και λόγο για το τι έργα και επιχειρήσεις θέλει να χρηματοδοτεί η τράπεζα του με τις καταθέσεις που της εμπιστεύεται. Που θα εφαρμόζει αρχές διαφάνειας, ηθικής και υπεύθυνης τραπεζικής και που δεν θα είναι απούσα όταν θα παραστεί η μεγάλη ανάγκη ή η μεγάλη ευκαιρία.

Τα τελευταία χρόνια η μεγάλη χρηματοοικονομική κρίση απέδειξε πως ο άνθρωπος είχε βγει από την εξίσωση της τραπεζικής μεθοδολογίας. Θεωρώ πως είναι η ώρα να ξαναμπεί. Αυτός είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο που διαθέτουν.

Ποια τα επόμενα σχέδια της τράπεζας;

Η διοίκηση της Τράπεζα μας υλοποιεί ένα συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχέδιο που έχει ως βασικούς πυλώνες την διατήρηση της πολύ καλής της θέσης σε επίπεδο εποπτικών δεικτών και στοιχείων, όπως είναι η κεφαλαιακή της επάρκεια και η ρευστότητα της και παράλληλα την γεωγραφική επέκταση των εργασιών της.

Αξιοποιώντας την πολύ καλή συνεργασία που έχουμε με εθνικούς, όπως το ΕΤΕΑΝ αλλά και ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, θα προσπαθήσουμε να κατευθύνουμε ακόμη περισσότερα κεφάλαια προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των επιχειρήσεων και θα διευρύνουμε την χρήση εργαλείων που έχουν αποδείξει την σπουδαιότητα τους, όπως οι μικροπιστώσεις.

Κάνοντας χρήση του νέου κανονιστικού πλαισίου που θα ανακοινωθεί σύντομα από την Τράπεζα της Ελλάδος θα επεκτείνουμε την δραστηριότητα μας και σε άλλες περιοχές, υιοθετώντας ωστόσο ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης που θα συνδυάζει το digital με το consulting, διατηρώντας παράλληλα την πολύ καλή επαφή με την τοπική κοινωνία και οικονομία.