Δημήτρης Παπανικητόπουλος: Ηγέτης γίνεσαι, δε γεννιέσαι – Ο τρόπος διοίκησης με το «μαστίγιο» έχει πλέον πεθάνει
Μικρός ήθελε να γίνει δάσκαλος όπως ο παππούς του για να βοηθάει τους ανθρώπους και να τους συμβουλεύει. Μεγαλώνοντας πέρασε από γνωστές πολυεθνικές μέχρι κάποια στιγμή να ιδρύσει τη δική του εταιρεία και να κάνει πράξη το όνειρο του.
Ο Πρόεδρος της Linkage Greece Δημήτρης Παπανικητόπουλος έχει συμμετάσχει ως ομιλητής ή συντονιστής σε πάνω από 100 συνέδρια και έχει εμπειρία από περίπου 2.000 ημέρες εκπαίδευσης σε ανώτατα και ανώτερα Στελέχη Επιχειρήσεων.
Συγγραφέας των βιβλίων «Leading Leading Minds» και «Το Ταξίδι από το Εγώ στο Εμείς» και διοργανωτής των summer sessions με σπουδαίους ομιλήτές από το εξωτερικό ήταν ο πλέον αρμόδιος για να απαντήσουμε στο ερώτημα «Ηγέτης γεννιέσαι ή γίνεσαι»;
Aκούστε όλη τη συνέντευξη:
Διαβάστε κάποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα:
Τι κάνει η Linkage στην Ελλάδα;
Είναι μια εταιρεία που ασχολείται με τον άνθρωπο και προσπαθεί να βοηθήσει στελέχη επιχειρήσεων να γίνουν ακόμη καλύτεροι ηγέτες. Η εταιρεία έχει έδρα τη Βοστόνη, βρίσκεται κοντά σε μεγάλα πανεπιστήμια και ερευνητικές ομάδες και έχει εξειδίκευση στο κομμάτι της ηγεσίας. Διαρκώς εξελίσσει και αναπτύσσει νέες τάσεις, ώστε να εξασφαλίζονται τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Στόχος μας λοιπόν είναι να φέρνουμε ό,τι πιο νέο, φρέσκο και πετυχημένο στην Ελλάδα -στην οποία βρισκόμαστε περίπου μια δεκαετία- προσαρμόζοντας τα μοντέλα και τις μεθοδολογίες στα ελληνικά δεδομένα – από το ανώτατο διοικητικό στέλεχος ως τους μάνατζερ και τους προϊστάμενους μιας εταιρείας. Αξίζει να πούμε ότι η ομάδα αποτελείται από άτομα, τα οποία έχουν ασκήσει διοίκηση στις δικές τους εταιρείες, καθώς δεν είναι δυνατόν να μιλήσεις για τέτοια θέματα, εάν πρώτα δεν έχεις κάνει εσύ το ίδιο στην καριέρα σου.
Στήνετε ειδικά προγράμματα ηγεσίας για τις εταιρείες;
Βεβαίως, υπάρχουν πολλά προγράμματα τα οποία οι εταιρείες μας καλούν να οργανώσουμε και μπορεί να αφορούν εξειδικευμένες περιπτώσεις, ανάλογα με τις ανάγκες κάποιας ομάδας εντός της επιχείρησης. Υπάρχουν και κάποια ανοιχτά προγράμματα που τρέχουν μέσα στη χρονιά, όπως το πρόγραμμα Pathways, στα οποία μπορεί να συμμετέχουν άνθρωποι και μεμονωμένα.
Πώς έφτασες από την καριέρα σου σε μεγάλες πολυεθνικές, στο να ασχοληθείς με εκπαίδευση σε θέματα ηγεσίας;
Παλιά, όταν με ρωτούσαν τι δουλειά ήθελα να κάνω, τους έλεγα ότι επιθυμούσα να γίνω δάσκαλος όπως ο παππούς μου. Όταν άρχισα να εργάζομαι στην Johnson & Johnson για περίπου 10 χρόνια, κι ενώ πήγαινα καλά με προαγωγές, ταξίδια στο εξωτερικό κλπ, ο νους μου παρέμενε πάντα στο κομμάτι της ανάπτυξης του ανθρώπου. Έτσι, όταν βρήκα την ευκαιρία με την ομάδα της Linkage, ξεκινήσαμε μια εταιρεία με επίκεντρο την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, και τα τελευταία 8 χρόνια με την εξειδίκευση στο κομμάτι της ηγεσίας. Και φυσικά δεν το μετάνιωσα ούτε στιγμή. Αυτό που θέλαμε ήταν να αλλάξουμε τον τρόπο ηγεσίας της χώρας, των επιχειρήσεων. Και δεν γίνεται να κάνεις αυτή τη δουλειά αν δεν υπάρχει πίστη και πάθος. Υπάρχουν σήμερα άνθρωποι που μας λένε ότι τους αλλάξαμε τη ζωή, τον τρόπο που σκέφτονται, το πώς βγάζουν αποτελέσματα. Όλο αυτό σου δίνει τρομακτική δύναμη και ενέργεια για να συνεχίσεις.
Υπάρχει ορισμός του ηγέτη;
Βεβαίως. Καταρχάς η ηγεσία είναι η ικανότητα να επηρεάζουμε άλλους ανθρώπους να βγάλουν ένα μεγάλο μέρος των ικανοτήτων τους, με σκοπό να πετύχουμε το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα, βάζοντάς τους στη διαδικασία να ακολουθήσουν μια κατεύθυνση. Όλο αυτό, όμως, για να γίνει, θα πρέπει να το θέλουν, και μετά να το κάνουν σχεδόν εθελοντικά. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να τους αρέσει να είναι μαζί σου, να τους έχεις δώσει να καταλάβουν ότι μέσα από αυτήν την προσπάθεια θα κάνουν και το δικό τους όνειρο πραγματικότητα. Ο σωστός ηγέτης μπορεί να παρασύρει τους άλλους όχι αναγκαστικά, αλλά επειδή το θέλουν.
Πόσο έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια ο ρόλος του ηγέτη σε μια επιχείρηση;
Οι αλλαγές είναι δραματικές, και συμβαίνουν κάθε στιγμή. Έχουμε να διοικήσουμε ανθρώπους, εκ των οποίων ένας μεγάλος πληθυσμός είναι οι millennials. Πώς, λοιπόν, θα τους εμπνεύσουμε να γίνουν καλύτεροι από μένα; Μόνο εάν εγώ, σαν ηγέτης, καταφέρω να προσαρμοστώ στα δεδομένα της νέας ψηφιακής οικονομίας ανεξάρτητα της ηλικίας μου. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι τα περισσότερα ανώτατα στελέχη φτάνουν ως και τα 60, ενώ διοικούν ανθρώπους στα 25-30. Επομένως, για να καταφέρουμε να τους εμπνεύσουμε, θα πρέπει να προσαρμοστούμε στον τρόπο σκέψης των νέων. Διότι θα πρέπει να γνωρίζουμε πως αν δεν τους κοιτάξουμε στα μάτια και δεν τους δώσουμε να καταλάβουν τι πραγματικά χρειάζεται η επιχείρηση, στο τέλος της μέρας δεν θα είναι μαζί μας.
Βλέπουμε όμως και νεότερους ηγέτες σε επιχειρήσεις σήμερα.
Φυσικά, και μπράβο, καθώς υπάρχουν πολλοί νέοι άνθρωποι με ικανότητες. Παίζει ρόλο η εμπειρία; Ναι, απαντώ, και σαφέστατα όσες περισσότερες ώρες «πτήσης» μπορεί να έχει κάποιος, τόσο περισσότερο μπορεί να τον βοηθήσουν. Όμως, υπάρχει και το ερώτημα εάν ηγέτης γεννιέσαι ή γίνεσαι; Εμείς απαντάμε ξεκάθαρα, ότι ηγέτης γίνεσαι μόνο μέσα από σκληρή δουλειά. Δεν μπορείς να ηγηθείς χωρίς να έχεις δουλέψεις πάρα πολύ, καταρχάς με τον εαυτό σου.
Λέμε συνεχώς ότι η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι έχει ικανούς επιστήμονες και ανθρώπινο δυναμικό, βιώνει καταστάσεις οι οποίες μπορεί να ανακόπτουν την εξέλιξή τους. Τι πρέπει να κάνουμε για να το διορθώσουμε;
Αυτό που πιστεύω αναφορικά με τους ανθρώπους που φεύγουν στο εξωτερικό, είναι πως το κάνουν γιατί δεν καλύπτονται εδώ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και οι ηγέτες στις επιχειρήσεις μας πιθανότατα να μην είναι τόσο ικανοποιητικοί για εκείνους που αποφασίζουν να μεταναστεύσουν. Αυτό που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να υιοθετήσουν καινούριες μεθόδους διοίκησης. Ο τρόπος διοίκησης κάποιου που είναι «καβάλα στο άλογο» με το «μαστίγιο» και τρέχει και φωνάζει, είναι πλέον παρελθόν. Σήμερα μιλάμε για καινούρια στυλ ηγεσίας. Ο ηγέτης πρέπει να δημιουργήσει το κλίμα για τη διάθεση συνεργασίας, να υπάρχει ανοχή στα λάθη και πρόθεση για δοκιμές και αλλαγές. Να προσφέρει τη δυνατότητα να λες την άποψή σου, να ενθαρρύνει τις πρωτοβουλίες. Μιλάμε για ένα πιο δημοκρατικό μάνατζμεντ, στο οποίο, όμως, είμαστε όλοι υπεύθυνοι για αυτά που έχουμε δεσμευτεί.
Ισχύει αυτό που ακούμε ότι στην πολιτική δεν έχουμε ηγέτες όπως παλιά;
Πιθανόν να έχουμε ηγέτες με καλή επικοινωνία, όμως υπάρχουν και άλλα πράγματα που λείπουν. Ένα από αυτά είναι το θέμα των αξιών. Δεν μπορώ να φανταστώ έναν ηγέτη που ο ίδιος δεν μου δείχνει τον αξιακό δρόμο. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η ηγεσία είναι και θέμα κουλτούρας. Ο ηγέτης χτίζει την κουλτούρα της χώρας, και όλα ξεκινούν από την παιδεία που λαμβάνουμε.
Τα τελευταία χρόνια, η Linkage Greece διοργανώνει με μεγάλη επιτυχία και θερμή ανταπόκριση το θεσμό των Summer Sessions, τα οποία αποτελούν μαθήματα Ηγεσίας με Ομιλητές διεθνούς κύρους. Tι να περιμένουμε από τον Mike Abrashoff στις 4 Ιουλίου στο Μέγαρο Αθηνών;
Ο Mike Abrashoff είναι ένας αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ ο οποίος βρίσκεται πίσω από μια εντυπωσιακή ιστορία μετασχηματισμού σε ένα καταδρομικό πλοίο, όπου όταν το ανέλαβε ήταν από πλευράς βαθμολογίας και κατάταξης στις τελευταίες θέσεις, κι εκείνος κατάφερε να το αναδείξει πρώτο μέσα σε 12 μήνες. Το πώς το έκανε όλο αυτό, το έγραψε σε ένα βιβλίο με όνομα “It’s your ship” και αυτό που εξηγεί και στο βιβλίο αλλά και στην ομιλία του, είναι το πώς έκανε αυτήν την αλλαγή. «Κλειδί» σε όλο αυτό ήταν η δημιουργία ενός εύφορου κλίματος, στο οποίο ο κόσμος έβγαλε τις πραγματικές του δυνατότητες. Έκανε όλο τον κόσμο να αισθάνεται ότι το πλοίο αυτό είναι δικό τους. Είναι μια ιστορία πολύ διδακτική, και κατά την άποψή μου είναι και ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα καταφέρουμε να αλλάξουμε την Ελλάδα. Αυτό θα γίνει μόνο όταν νιώσουμε ότι είναι πραγματικά δική μας. Κι αυτό σημαίνει ότι βγάζουμε ευθύνη. Γιατί μπορεί οι Έλληνες να ξεχνούν αυτό που τους είπες ή τους έταξες, όμως δεν ξεχνούν ποτέ το πώς τους έκανες να αισθανθούν. Εμείς πρέπει να κάνουμε τους Έλληνες να αισθανθούν πως έχουμε τη δύναμη να αλλάξουμε τη χώρα, αρκεί να στρωθούμε στη δουλειά με σωστή κατεύθυνση και ηγεσία και πάνω απ’ όλα αξιακά.
