Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου η ING: Προ των πυλών η «ιαπωνικοποίηση» της ευρωπαϊκής οικονομίας
Η κατάσταση στην Ευρώπη την έχει αφήσει από καιρό ανοιχτή σε συγκρίσεις με την Ιαπωνία της δεκαετίας του 1990. Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, η ING παραθέτει ομοιότητες, όπως η αύξηση του δημόσιου χρέους, η συσσώρευση επισφαλών δανείων στις τράπεζες, η γήρανση του πληθυσμού και η τεράστια χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
Αν και η πολιτική αντίδραση της Ιαπωνίας στην κρίση της ήταν αργή, έπεσε επίσης θύμα κακής χρονικής στιγμής, σύμφωνα με την ING. Οι διάφορες πιθανότητες ανάκαμψης εξανεμίστηκαν από την ασιατική χρηματοπιστωτική κρίση του 1997-98, κατόπιν από την κατάρρευση της φούσκας dot-com και αργότερα από την παγκόσμια οικονομική κρίση.
Αυτή είναι ίσως και η τύχη της ευρωζώνης, η οποία πέρυσι φαινόταν να βρίσκεται στα πρόθυρα της αποκλιμάκωσης του προγράμματος νομισματικής χαλάρωσης, για να ωθηθεί όμως ξανά προς την άλλη κατεύθυνση. Καθώς οι παγκόσμιες εμπορικές εντάσεις επιβαρύνουν το κλίμα και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό είναι κοντά σε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι αντιμέτωπη με την προοπτική μείωσης των επιτοκίων ή επανεκκίνησης της ποσοτικής χαλάρωσης.
«Χωρίς ισχυρή ανάκαμψη, είναι δύσκολο να ξεφύγει από τον χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης, τον χαμηλό πληθωρισμό και συνακόλουθα από το περιβάλλον χαμηλότερων επιτοκίων», δήλωσαν οι Carsten Brzeski και Inga Fechner, οικονομολόγοι της ING. «Μια οικονομική ανάκαμψη θα μπορούσε γρήγορα να τερματιστεί και η νομισματική πολιτική να μην έχει αρκετά πυρομαχικά κάτω από το μανίκι της, με τα επιτόκια να παραμένουν κολλημένα κοντά στο μηδέν για τα επόμενα χρόνια».
Οι παραλληλισμοί σημαίνουν ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το «φούσκωμα» του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας τα επόμενα χρόνια και ότι θα μπορούσε να χρειαστεί ένα σημαντικό δημοσιονομικό πακέτο. Υπάρχει επίσης η προοπτική υψηλότερων ηλικιών συνταξιοδότησης για να αποφευχθεί η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού.
«Για τη ζώνη του ευρώ, το πιο σημαντικό μάθημα πιθανότατα δεν είναι τόσο η βασική αιτία της Ιαπωνικοποίησης, αλλά οι απεγνωσμένες προσπάθειες να ξεφύγει από αυτήν», ανέφερε η ING. «Δεν θα υπάρξει μεγάλο περιθώριο αύξησης των επιτοκίων τα επόμενα χρόνια».
