Eυστάθιος Τσοτσορός: Ζούμε στον κόσμο των ραγδαίων αλλαγών. Όποιος δεν προσαρμοστεί, δεν πρόκειται να επιβιώσει

Ο κόσμος βρίσκεται αντιµέτωπος µε µεγάλες αλλαγές και προκλήσεις, τις οποίες πρέπει να αντιµετωπίσει άµεσα. Τα κεντρικά σηµεία αναφοράς για το περιβάλλον είναι το ζήτηµα της κλιµατικής αλλαγής, οι τροµακτικές παγκόσµιες και περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά στην ανάπτυξη, οι οποίες οδήγησαν τον ΟΗΕ στην καθιέρωση των 17 στόχων βιώσιµης ανάπτυξης, οι συνεχείς γεωοικονοµικές µεταβολές που προκύπτουν από εξελίξεις όπως ο εµπορικός πόλεµος και οι κοινωνικοί µετασχηµατισµοί στους οποίους οδηγούν οι θεαµατικές εξελίξεις στην τεχνολογία. Απόρροια όλων των παραπάνω είναι το ζήτηµα των ανθρωπίνων δικαιωµάτων.

«Αυτές είναι οι προκλήσεις στις οποίες πρέπει να απαντήσουµε. Όποιος δεν έχει σχεδιάσει και δεν έχει προσαρµοστεί σε αυτές τις εκθετικές αλλαγές δεν έχει καµία πιθανότητα επιβίωσης» µου απαντά ο πρόεδρος και διευθύνων σύµβουλος του Oµίλου Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ), Ευστάθιος Τσοτσορός, ο οποίος µε υποδέχεται στο γραφείο του.

Αφορµή για τη συνάντησή µας ήταν η διάκριση των ΕΛΠΕ στo αφιέρωµα του Fortune µε τις εταιρείες που αλλάζουν τον κόσµο µας, αφήνοντας έντονο κοινωνικό και οικονοµικό αποτύπωµα. Αυτή η διάκριση, που διαφαίνεται µέσα από δράσεις όπως το πρόγραµµα «Η ενέργεια για τη ζωή ταξιδεύει», µόνο αυτονόητη δεν είναι. Προκύπτει µέσα από συστηµατική και συνεχή δουλειά, και ένα αναπτυξιακό πλάνο που φτάνει µέχρι το 2050 για τη µεγαλύτερη εταιρεία της Ελλάδας και έναν από τους ισχυρότερους παίκτες στην Ενέργεια στην ευρύτερη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Τα ΕΛΠΕ τα τελευταία χρόνια «τρέχουν» δύο βασικούς µετασχηµατισµούς οι οποίοι τέµνονται και διαµορφώνουν το µέλλον και τη θέση του οµίλου στον ενεργειακό χάρτη. Ο ψηφιακός και ο ενεργειακός µετασχηµατισµός είναι βασικά τµήµατα του αφηγήµατος της εταιρείας, η οποία κατάφερε µετά το 2015 να πετύχει ισχυρές επιδόσεις, µε το 2018 να αποτελεί τη χρονιά των ιστορικών ρεκόρ σε πωλήσεις, κέρδη, παραγωγή και εξαγωγές.

Ο Ευστάθιος Τσοτσορός µού επισηµαίνει ότι η αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής και η µετάβαση προς µια κοινωνία χαµηλού αποτυπώµατος άνθρακα αποτελούν µία από τις σηµαντικότερες προκλήσεις του αιώνα, και η πορεία αυτή θα πρέπει να πραγµατοποιηθεί οµαλά, µε το µικρότερο δυνατό κοινωνικό κόστος. Οι στόχοι µείωσης των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου και η αύξηση του κόστους για εκποµπές άνθρακα απαιτούν από τις ενεργειακές επιχειρήσεις την άµεση προσαρµογή τους σε νέα δεδοµένα, που υπαγορεύονται από τις ανάγκες ενεργειακού µετασχηµατισµού. Ταυτόχρονα, οι αλλαγές που συµβαίνουν σε παγκόσµιο επίπεδο µε την Δ’ Βιοµηχανική Επανάσταση δηµιουργούν πολλές και διαφορετικές προκλήσεις σε σχέση µε αυτές που ο κόσµος είχε γνωρίσει έως σήµερα, ενώ αναµορφώνουν το σύστηµα παραγωγής, εµπορίου και διακυβέρνησης των κοινωνιών. Αλλά τι σηµαίνουν όλα τα παραπάνω για τα ΕΛΠΕ;

Τα ΕΛΠΕ αποτελούν ένα turnover story, και μάλιστα μέσα στην περίοδο της κρίσης. Ποιες ήταν οι κινήσεις που έδωσαν στον όμιλο τη δυνατότητα να βελτιώσει την επιβαρυμένη χρηματοοικονομική δομή που είχε μετά το 2014;

Οι επιδόσεις των ΕΛΠΕ αποδίδονται σε µια συστηµατική δουλειά πολλών ετών, η οποία στόχευσε στην πιο αποτελεσµατική λειτουργία και την εκµετάλλευση των εγκαταστάσεων, αλλά και στην αξιοποίηση των επενδύσεων που είχαν προηγηθεί. Με στόχο την επίτευξη και τη διατήρηση θετικών αποτελεσµάτων, αλλά και την περαιτέρω βελτίωσή του, ο όµιλος σχεδίασε και υλοποιεί από το 2015 και µετά το πρόγραµµα εκσυγχρονισµού και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς του, µε κύριους άξονες της στρατηγικής του τον ενεργειακό µετασχηµατισµό, τη δραστική βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, τη µείωση των εκποµπών ρύπων και την ανάπτυξη των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, παράλληλα µε τον ψηφιακό µετασχηµατισµό, τη βελτιστοποίηση του προγράµµατος προµηθειών και τον εξορθολογισµό των λειτουργικών εξόδων.

Το πρόγραµµα συνδυάζεται µε το διαρκώς επικαιροποιούµενο πενταετές αναπτυξιακό πρόγραµµα και εξασφαλίζει στον όµιλο µια ενεργή και διεθνώς ανταγωνιστική παρουσία στον ενεργειακό τοµέα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ως αποτέλεσµα, τα σηµαντικά κερδοφόρα αποτελέσµατα της τετραετίας 2015-2018, µετά την πλήρη λειτουργία του νέου διυλιστηρίου Ελευσίνας και των νέων µονάδων Θεσσαλονίκης, µε ΜΟ Συγκρίσιµων Κερδών EBITDA 763 εκατ. ευρώ, έναντι 373 εκατ. ευρώ της περιόδου 2009-2014 (+104,6%), έδωσαν τη δυνατότητα στον όµιλο να βελτιώσει αποφασιστικά την επιβαρυµένη χρηµατοοικονοµική δοµή που είχε λόγω του εξωτερικού δανεισµού για την κάλυψη των αυξηµένων αναγκών χρηµατοδότησης του επενδυτικού προγράµµατος 2009-2014, ύψους 3,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 2,1 δισ. ευρώ αφορούσαν τις σηµαντικές επενδύσεις αναβάθµισης και εκσυγχρονισµού των διυλιστηρίων της Ελευσίνας και της Θεσσαλονίκης.

Η υψηλή κερδοφορία της περιόδου 2015-2018 είχε ως συνέπεια τη µείωση του τραπεζικού δανεισµού κατά 500 εκατ. ευρώ (-15,6 %) και του ετήσιου χρηµατοοικονοµικού κόστους κατά 68 εκατ. ευρώ (-31,2 %), ενώ παράλληλα ενισχύθηκε ο ισολογισµός του οµίλου µε σηµαντική µείωση του καθαρού δανεισµού κάτω από 1,5 δισ. ευρώ, κάτι το οποίο συνετέλεσε στον περιορισµό του συντελεστή µόχλευσης στο 38 %, δηλαδή στο χαµηλότερο επίπεδο από το 2009.

Πώς φτάσατε, όμως, στα αποτελέσματα-ρεκόρ του 2018;

Ειδικότερα για το έτος 2018, η ισχυρή κερδοφορία του Οµίλου ΕΛΠΕ, και µάλιστα για τέταρτη συνεχόµενη χρονιά, βασίστηκε σε µεγάλο βαθµό στις ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις των διυλιστηρίων, που πέτυχαν υψηλή διαθεσιµότητα των µονάδων, ρεκόρ παραγωγής 13,5 εκατ. τόνων και εξαγωγών 9,4 εκατ. τόνων, αλλά και ιστορικό υψηλό της τελευταίας δεκαετίας σε όγκους πωλήσεων, που ανήλθαν σε 16,5 εκατ. τόνους. Εκτός, όµως, από την αριστοποίηση της λειτουργίας των διυλιστηρίων µας, την πλήρη αξιοποίηση της παραγωγής και τις στοχευµένες πολιτικές προµήθειας αργού, καταγράφεται διαρκής ενίσχυση της θέσης της εµπορίας στην εγχώρια αγορά µε ανάπτυξη και του δικτύου ιδιολειτουργούµενων πρατηρίων, ενώ σηµαντική συνεισφορά είχε και ο κλάδος της αεροπορίας και της ναυτιλίας, που εκµεταλλεύτηκε το θετικό περιβάλλον χάρη στον αυξηµένο τουρισµό.

Παράλληλα, ο όµιλος έχει εξωστρεφή προσανατολισµό και συνάπτει σηµαντικές διεθνείς εµπορικές συµφωνίες, ενώ οι θυγατρικές µας στο εξωτερικό διατήρησαν τις επιδόσεις τους σε υψηλά επίπεδα. Οι εξαγωγές είναι µονόδροµος για εµάς αν λάβουµε υπόψη ότι η εσωτερική αγορά έχει συρρικνωθεί κατά 40%. Αν δεν είσαι διεθνώς ανταγωνιστικός, δεν µπορεί να σταθείς µε αξιώσεις, δεδοµένου και του µεγάλου όγκου προϊόντων που πρέπει να διαθέσεις. Όλα τα παραπάνω δείχνουν σωστό σχεδιασµό και µια διαφοροποίηση στην προσέγγιση των αγορών, οι οποίες εξασφαλίζουν πολυσυλλεκτικότητα και ανεξαρτησία όσον αφορά τις πρώτες ύλες. Επίσης και το 2019 θα είναι κερδοφόρο, παρά το γεγονός ότι το γενικότερο διεθνές περιβάλλον είναι αβέβαιο και ασταθές. Ειδικότερα η έντονα πτωτική τάση των περιθωρίων διύλισης το 2019, καθώς επίσης οι διαφοροποιήσεις των προϊόντων αργού λόγω γεωπολιτικών αναταράξεων, δεν επιτρέπουν εφησυχασµό. Το σηµαντικό είναι, όµως, να σχεδιάζεις, έχοντας πάντα στον νου σου το αρνητικό σενάριο. 

Πώς θα περιγράφατε τη στρατηγική του ομίλου στο πλαίσιο του ενεργειακού μετασχηματισμού των ΕΛΠΕ;

Ο ενεργειακός µετασχηµατισµός αφορά κυρίως την αντιµετώπιση των ζητηµάτων της κλιµατικής αλλαγής και την προσαρµογή του οµίλου στα νέα δεδοµένα της αγοράς παγκοσµίως. Ο τρόπος που τον υλοποιούµε, το πώς οι εγκαταστάσεις µας προσαρµόζονται στην οικονοµία χαµηλού άνθρακα, καθώς και η αλλαγή του ενεργειακού µείγµατος, αποτελούν παράγοντες που συµβάλλουν στις µακροπρόθεσµες επιχειρηµατικές επιτυχίες της εταιρείας, όπως η διαχείριση του κινδύνου της κλιµατικής αλλαγής, η ανάπτυξη προϊόντων, οι σχέσεις µε τους πελάτες, η εταιρική διακυβέρνηση, η επιχειρηµατική ηθική και η διαφάνεια.

Τα ΕΛΠΕ έχουν αφετηρία τη διύλιση και τα πετροχηµικά προϊόντα, όµως ο σχεδιασµός αυτήν τη στιγµή προβλέπει την ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, την πιο ουσιαστική εµπλοκή µας στα ζητήµατα του φυσικού αερίου, καθώς επίσης και στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων, µε απόλυτο σεβασµό στο περιβάλλον και στις τοπικές κοινωνίες. Θα έλεγα ότι στα παραπάνω πεδία θα διαδραµατίσουµε καθοριστικό ρόλο µελλοντικά. Στο κοµµάτι της διύλισης ήδη προχωρούµε ταχύτατα και διαφοροποιούµε τα προϊόντα µας, ώστε να είναι προσαρµοσµένα στα κελεύσµατα της παγκόσµιας οικονοµίας για προϊόντα χαµηλού αποτυπώµατος άνθρακα. Αρκεί να σας πω ότι σε λίγα χρόνια τα προϊόντα που θα πουλιούνται στην αγορά µας θα είναι τελείως διαφορετικά σε σχέση µε σήµερα.

Ο ενεργειακός μετασχηματισμός εντάσσεται στο νέο αναπτυξιακό πλάνο που ανακοινώσατε. Τι αλλάζει στα ΕΛΠΕ έως το 2023;

Με βάση όλα τα παραπάνω, η διοίκηση του Οµίλου ΕΛΠΕ ολοκλήρωσε το νέο βιώσιµο αναπτυξιακό πρότυπο και πλέον υλοποιεί, στο πλαίσιο µετάβασης στη µεταψηφιακή εποχή, το πενταετές αναπτυξιακό πρόγραµµα της περιόδου 2019-2023. Βασικές του στρατηγικές κατευθύνσεις είναι αρχικά η η υιοθέτηση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης και η αυξηµένη ευαισθησία για θέµατα ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος. Ακόµη δίνουµε έµφαση στο να εκσυγχρονίσουµε τα συστήµατα διοίκησης ανθρώπινου δυναµικού και πληροφορικής, επενδύουµε για τη µετάβαση στη µεταψηφιακή εποχή και την οικονοµία χαµηλού αποτυπώµατος άνθρακα, και δίνουµε έµφαση στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, µε την εφαρµογή συγκροτηµένων προγραµµάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. 

Στο παραπάνω πλάνο βασική κατεύθυνση είναι η αποφασιστική ενδυνάµωση του «τριγώνου της γνώσης» (εκπαίδευση, έρευνα, καινοτοµία). Ακόµη βρισκόµαστε στην αφετηρία και το 2023 είναι ο πρώτος σταθµός. Ο ευρύτερος σχεδιασµός για τη µετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό µοντέλο για τα ΕΛΠΕ θα έχει ολοκληρωθεί εν µέρει το 2030 και από εκεί και πέρα επεκτείνεται και στα επόµενα χρόνια. Μόνο έτσι µπορείς να πεις ότι θα είσαι παρούσα και ανταγωνιστική ως εταιρεία στον διεθνή ανταγωνισµό.

Πώς πιστεύετε ότι οι εξελίξεις στην τεχνολογία και το «πέρασμα» στην εποχή της Δ’ Βιομηχανικής Επανάστασης θα επηρεάσουν τον τομέα της ενέργειας διεθνώς και, κατ’ επέκταση, και τα ΕΛΠΕ;

H Δ’ Βιοµηχανική Επανάσταση επιφέρει εκθετικές αλλαγές, δηλαδή δεν είναι ένα ενιαίο σύστηµα το οποίο εξελίσσεται γραµµικά. Συγκεκριµένες παρεµβάσεις διαµορφώνουν την ένταση και την ταχύτητα των αλλαγών. Η Δ’ Βιοµηχανική Επανάσταση χαρακτηρίζεται από την ευφυή εκµάθηση και αυτοεκπαίδευση των ίδιων των µηχανών (Machine Learning), το «Διαδίκτυο των Πραγµάτων» (Internet of Things), την επιστήµη των Δεδοµένων (Data Science) και την Τεχνητή Νοηµοσύνη (Artificial Intelligence), που συνδυαστικά δηµιουργούν πρωτόγνωρες προκλήσεις και ευκαιρίες για τα κράτη, την παγκόσµια οικονοµία, το επιχειρείν και την κοινωνία µας. Θα έλεγα ότι η νέα αυτή επανάσταση ενώνει όλες τις τεχνολογίες, κάνοντας τελικά δυσδιάκριτα τα όρια ανάµεσα σε φυσικό, ψηφιακό, βιολογικό περιβάλλον, και σηµατοδοτώντας έναν ραγδαία µεταβαλλόµενο κόσµο, µέσα στον οποίο οι οικονοµίες, οι επιχειρήσεις, οι κοινωνίες και οι πολιτικές µετασχηµατίζονται µέσω της τεχνολογικής προόδου, βρισκόµενες αντιµέτωπες µε σηµαντικές προκλήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, οι ενεργειακές επιχειρήσεις και ο Όµιλος ΕΛΠΕ σχεδιάζουν και υλοποιούν το πρόγραµµα µετάβασης στο νέο παραγωγικό µοντέλο της µεταψηφιακής εποχής, εντάσσοντας το κοµβικό ζήτηµα του ενεργειακού µετασχηµατισµού στο εκθετικά µεταβαλλόµενο περιβάλλον που προσδιορίζει την Δ’ Βιοµηχανική Επανάσταση.

Mιλήσατε παραπάνω για το «τρίγωνο της γνώσης» στο οποίο είχατε αναφερθεί εκτενώς και στην παρουσία σας στην πρόσφατη έκδοση του βιβλίου Τιμητικός Τόμος για τον Ευστάθιο Ν. Τσοτσορό. Πώς γίνεται πράξη η συνεργασία μεταξύ  εκπαίδευσης-έρευνας-καινοτομίας ως μέρος μιας βιώσιμης στρατηγικής;

Πιο πάνω µιλήσαµε για τα χαρακτηριστικά της Δ’ Βιοµηχανικής Επανάστασης. Για να γίνει, όµως, πράξη η µετάβαση σε αυτή, απαιτείται εκπαίδευση, εφαρµογή νέων µεθόδων και πρακτικών, και έµφαση στον µετασχηµατισµό µέσα από την καλλιέργεια της «Γνώσης». Εµείς ως ΕΛΠΕ ήδη επενδύουµε προς αυτή την κατεύθυνση για να ενισχύσουµε την ψηφιακή καινοτοµία. Η εκπαίδευση για εµάς αποτελεί καθοριστικό σηµείο αναφοράς και πάµε σε µια αναδιοργάνωση όλο του πλαισίου παρακολούθησης των ζητηµάτων της ενσωµατωµένης γνώσης τόσο εσωτερικά όσο και µέσω της παρακολούθησης των διεθνών εξελίξεων, τάσεων και τεχνολογικών µεταβολών σε σχετικά συνέδρια ή σε µεγάλες εταιρείες διεθνώς. Η νέα αυτή γνώση είναι σηµαντικό να ενσωµατωθεί στο σύστηµα της εταιρείας και να συνδιαµορφώσει τη νέα κουλτούρα που δηµιουργείται και διαπνέεται από το πνεύµα ανταπόκρισης στις προκλήσεις της νέας εποχής, έτσι ώστε να µπορέσεις να αντιµετωπίσεις ουσιαστικά τα ζητήµατα. Έχει γίνει ένας σηµαντικός ανασχηµατισµός του τρόπου µε τον οποίο η γνώση µεταφέρεται και διαχέεται στον Όµιλο ΕΛΠΕ και υπάρχει µια µεγάλη διεύρυνση στις συνεργασίες µας µε πανεπιστηµιακά ιδρύµατα. Είναι µια συστηµατική προσέγγιση η οποία δεν γίνεται στην τύχη. Η «Γνώση» για την οποία µιλάµε αφορά λοιπόν σε εκείνες τις πρακτικές που διαµορφώνουν µια αποτελεσµατική, σύγχρονη και διαφανή εταιρική διακυβέρνηση που συµβάλλει στο νέο παραγωγικό µοντέλο που θα µας οδηγήσουν στη νέα εποχή. Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω, ο Όµιλος ΕΛΠΕ αναλαµβάνει πρωτοβουλίες και υλοποιεί δράσεις που έχουν σε κεντρική θέση την επιδίωξη για ενδυνάµωση του «Τριγώνου της Γνώσης», ενώ παράλληλα δροµολογεί επενδύσεις κυλιόµενων πενταετών Αναπτυξιακών Προγραµµάτων.

Η πρωτοβουλία «Η ενέργεια για ζωή ταξιδεύει» αναδείχθηκε στα κορυφαία initiatives στη φετινή έρευνα του Fortune. Πόσο κρίσιμη είναι για τις επόμενες γενιές η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, δεδομένου ότι ο πλανήτης είναι ήδη αντιμέτωπος με την υπερθέρμανση;

Πρόκειται για µια ενέργεια που για έκτη συνεχόµενη χρονιά µεταλαµπαδεύει στις νέες γενιές το όραµα για έναν καλύτερο πλανήτη. Τα νούµερα µιλούν από µόνα τους. Μέχρι σήµερα περισσότεροι από 9.000 µαθητές αποµακρυσµένων περιοχών της Ελλάδας έχουν παρακολουθήσει 312 εργαστήρια περιβαλλοντικού περιεχοµένου σε 53 αποµακρυσµένες από τα αστικά κέντρα περιοχές. Ο όµιλος καλείται να ανταποκριθεί στις προκλήσεις παγκόσµιων και εθνικών ζητηµάτων, όπως της µετάβασης στην οικονοµία χαµηλού άνθρακα και της κάλυψης των συνεχώς αυξανόµενων ενεργειακών αναγκών, της κλιµατικής αλλαγής, της ανεπάρκειας των φυσικών πόρων και της απώλειας της βιοποικιλότητας. Κινητήριος µοχλός για την πραγµάτωση της αποστολής µας «Ενέργεια για ζωή» είναι η βαθιά ριζωµένη πεποίθηση, σε όλο το φάσµα των δραστηριοτήτων, της διπλής πρόκλησης, που αφορά φθηνή και περισσότερη ενέργεια για όλους, µε λιγότερες εκποµπές αερίων θερµοκηπίου και, παράλληλα, διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της ευηµερίας της κοινωνίας. Η µετάβαση περνά µέσα από τα λεγόµενα «3D» – decarbonisation, όρος που αφορά στη µείωση του ανθρακικού αποτυπώµατος, decentralisation, που αφορά την αποκέντρωση, την παραγωγή, τη µεταφορά και τη χρήση ενέργειας, και digitalisation, την ψηφιοποίηση µέσω της  αλυσίδας επιβεβαιωµένων συναλλαγών (blockchain), έξυπνων µετρητών (smart meters) και εικονικών µονάδων ηλεκτρικής ενέργειας (virtual power plants).

 

H έκδοση του βιβλίου Τιμητικός Τόμος για τον Ευστάθιο Ν. Τσοτσορό. Το τρίγωνο της γνώσης (εκπαίδευση – έρευνα – καινοτομία) είναι κεντρικό αφήγημα των ΕΛΠΕ.

Ποιος είναι ο σχεδιασμός για να διασφαλίσει ο Όμιλος ΕΛΠΕ την ηγετική του παρουσία στα ενεργειακά δρώμενα της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής για τα επόμενα χρόνια;

Θέλω να είµαι ξεκάθαρος. Προσωπική µου άποψη είναι ότι όποιος δεν µετασχηµατιστεί δεν θα µπορέσει να επιβιώσει τα επόµενα χρόνια. Ο Όµιλος ΕΛΠΕ θα υλοποιήσει µε επιτυχία έως το 2030 τη µετάβαση στο νέο παραγωγικό µοντέλο της µεταψηφιακής εποχής, µε κύριο άξονα τον ενεργειακό και ψηφιακό µετασχηµατισµό. Ταυτόχρονα έχει διαµορφωθεί και το «Όραµα ΕΛΠΕ 2050», µε βασικό στόχο να παραµείνουµε πρωτοπόρος ενεργειακός όµιλος, παρέχοντας ενεργειακά προϊόντα χαµηλού άνθρακα, διευρύνοντας τις ενεργειακές επιλογές των φορέων της οικονοµίας και των πολιτών, και διασφαλίζοντας διαχρονικά την ενεργειακή ασφάλεια. Οι λέξεις-κλειδιά είναι η συνεχής µετεξέλιξη και η προσαρµογή των παραγωγικών µας δοµών, της εταιρικής διακυβέρνησης και της συστηµικής διοίκησης στις εκθετικές αλλαγές της µεταψηφιακής εποχής και της ενέργειας του µέλλοντος. Παράλληλα, στοίχηµα για εµάς είναι να αναπτύξουµε περαιτέρω τις διεθνείς συνεργασίες και να ενισχύσουµε τον εξωστρεφή µας προσανατολισµό, µε τη µετεξέλιξη του εφοδιασµού, των πωλήσεων και της εµπορίας σε µια ολοκληρωµένη διεθνή δοµή παροχής υπηρεσιών.

Πώς προχωρούν οι έρευνες για την παραγωγή υδρογονανθράκων;

Κεντρικός µας στόχος ήταν να συµβάλουµε στη µετάβαση από τον µύθο στην πραγµατικότητα. Ο µύθος είναι ότι υπάρχουν άπειρα κοιτάσµατα. Η πραγµατικότητα είναι ότι το 2018 και φέτος ενισχύθηκε σηµαντικά το χαρτοφυλάκιο του οµίλου στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων, µε την κατακύρωση τριών παραχωρήσεων στη Δυτική Ελλάδα και τη µονογραφή της σύµβασης επιπλέον τεσσάρων παραχωρήσεων στο Ιόνιο και δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, στο πλαίσιο διαγωνισµών στους οποίους ο Όµιλος ΕΛΠΕ συµµετείχε σε συνεργασία µε τις κορυφαίες εταιρείες του κλάδου ExxonMobil, Total και Repsol. Το ενδιαφέρον αυτών των εταιρειών είναι ψήφος εµπιστοσύνης στην τεχνολογική υποδοµή και τη γνώση των ανθρώπων των ΕΛΠΕ. Η πρώτη ερευνητική γεώτρηση αναµένεται να πραγµατοποιηθεί στις αρχές του επόµενου χρόνου στο block του Πατραϊκού, όπου συνεργαζόµαστε µε την Edison. Είµαστε στην αρχή, αλλά έχουµε τη δυνατότητα να πείσουµε ότι µπορεί να υπάρχουν αποτελέσµατα. Θέλουµε να παραµείνουµε πρωταγωνιστές στην εθνική προσπάθεια για ενεργειακή αυτοδυναµία και ασφάλεια, µε την ολοκλήρωση της έρευνας και την παραγωγή υδρογονανθράκων στο σύνολο των παραχωρήσεων, εφαρµόζοντας τις πλέον αυστηρές προδιαγραφές για την προστασία του περιβάλλοντος σε συνεργασία µε τις τοπικές κοινωνίες.

Η Ελλάδα καλείται πλέον να περάσει σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο για την επόμενη μέρα. Ποιες πρέπει να είναι οι άμεσες προτεραιότητες για να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη και να υπάρξουν επενδύσεις;

Η έξοδος από το καθεστώς επιτροπείας των µνηµονίων, που οδήγησε την Ελλάδα στη «δεκαετία της µεγάλης απόκλισης» σε σχέση µε τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, σηµατοδότησε την απαρχή του δύσκολου ταξιδιού επιστροφής της οικονοµίας στην οµαλότητα.
Η χώρα, σε αυστηρή εποπτεία έως το 2022, θα πρέπει να ολοκληρώσει µια σειρά µεταρρυθµίσεων που δεν έγιναν την εποχή των µνηµονίων, προκειµένου το 2022, µε τη µείωση των πρωτογενών πλεονασµάτων από 3,5% του ΑΕΠ στο 2,2% και τη συνακόλουθη διεύρυνση του δηµοσιονοµικού χώρου, να καταστεί δυνατή η αναγκαία σηµαντική µείωση της φορολογίας και η καθοριστικής σηµασίας αύξηση των δηµόσιων επενδύσεων, που συρρικνώθηκαν τα χρόνια της λιτότητας. Παρά το αρνητικό διεθνές περιβάλλον, έχει πλέον διαµορφωθεί ένα κατ’ αρχήν κλίµα αισιοδοξίας για τα πρώτα βήµατα επιστροφής στην κανονικότητα, που όµως σε κάθε περίπτωση προϋποθέτει πολιτική σταθερότητα και, µεταξύ άλλων, την υλοποίηση µε συνέπεια συγκροτηµένων µεταρρυθµιστικών προγραµµάτων αντιµετώπισης της διαφθοράς, εκσυγχρονισµού της Δικαιοσύνης και του φορολογικού συστήµατος, και µείωσης της γραφειοκρατίας και του κόστους παραγωγής των επιχειρήσεων, ώστε να καταστεί ελκυστικό το επενδυτικό περιβάλλον. ​

Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα.