Σήμερα περισσότεροι Αμερικανοί από ποτέ έχουν μετοχές- Τι σημαίνει αυτό για την οικονομία;

Περισσότεροι Αμερικανοί από ποτέ έχουν επενδύσει στο χρηματιστήριο. Μόλις 30 χρόνια πριν, μόνο το 30% περίπου των Αμερικανών κατείχαν οποιαδήποτε μορφή μετοχών- τώρα είναι πάνω από το 50%.

Υπάρχουν κάποιοι λόγοι για την αλλαγή αυτή. Η αυξανόμενη δημοτικότητα των δεικτών και των αμοιβαίων κεφαλαίων καθιστά τις επενδύσεις στη χρηματιστηριακή αγορά πιο εύκολες και ασφαλέστερες, καθώς ο κίνδυνος διαχέεται σε πολλά χρεόγραφα. Αλλά ο σημαντικότερος λόγος είναι η αυξημένη δημοφιλία των σχεδίων συνταξιοδότησης τύπου 401 (k) στη δεκαετία του 1990, που έδωσαν σε πολλούς Αμερικανούς εύκολη πρόσβαση στο χρηματιστήριο. Συχνά αυτά επενδύονται αυτόματα σε μετοχές.

Η τάση ισχύει ακόμη και για τους millennials που επιβαρύνονται με φοιτητικά δάνεια. Το 1989, μόνο το 22% των Αμερικανών κάτω των 35 είχε μετοχές, ενώ το 2016 το 41%.

Πριν από την επέλαση των 401 (k), ορισμένα νοικοκυριά είχαν επενδύσει έμμεσα στο χρηματιστήριο μέσω συνταξιοδοτικών παροχών καθορισμένων από την εργασία τους. Ωστόσο, οι συντάξεις δεν είχαν τον ίδιο αντίκτυπο, διότι κάλυπταν μικρότερο μερίδιο εργαζομένων (λιγότερο από το ένα τρίτο) και οι εργοδότες αναλάμβαναν τον κίνδυνο που συνδέεται με τη χρηματιστηριακή αγορά.

Ποιοι ανήκουν στο 50% που δεν κατέχει μετοχές;

Κάποιοι έχουν συνταξιοδοτηθεί, ενώ ορισμένοι άλλοι έχουν ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα καθορισμένων παροχών μέσω της εργασίας τους και ίσως δεν αισθάνονται την ανάγκη να επενδύσουν για τον εαυτό τους. Αλλά ως επί το πλείστον, είναι Αμερικανοί χαμηλού εισοδήματος που δεν έχουν πρόσβαση σε λογαριασμό συνταξιοδότησης ή δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να συνεισφέρουν. Το 92% των εργαζόμενων Αμερικανών που δεν κατέχουν μετοχές δε συμμετέχουν σε σχέδιο τύπου 401 (k), ενώ το 72% των ιδιοκτητών μετοχών συνεισφέρει σε λογαριασμό συνταξιοδότησης. Οι ιδιοκτήτες μετοχών αποκομίζουν επίσης πολύ περισσότερα: Το διάμεσο εισόδημά τους είναι 90.000 δολάρια, σε σύγκριση με μόλις 45.000 δολάρια μεταξύ των Αμερικανών που δεν διαθέτουν μετοχές.

Η ευρύτερη ιδιοκτησία μετοχών έχει πολλά οφέλη. Σε μια εποχή διεύρυνσης των ανισοτήτων, αυτό είναι ένα σπάνιο θετικό σημείο, επειδή σημαίνει ότι περισσότεροι Αμερικανοί κατέχουν ένα μερίδιο μιας αναπτυσσόμενης οικονομίας. Καθώς οι μισθοί αυξάνονται με βραδύτερο ρυθμό από το κεφάλαιο, η κατοχή μετοχών σημαίνει ότι περισσότεροι Αμερικανοί παίρνουν ένα κομμάτι της αυξανόμενης πίτας. Αν και, όπως επισημαίνει η Wall Street Journal, το κάτω μισό που δεν διαθέτει μετοχές θα μείνει ακόμα πιο πίσω. Μπορούμε να περιμένουμε να δούμε ένα κενό στη μέση, αν το κορυφαίο 50% επωφεληθεί από το χρηματιστήριο και το κατώτατο 50% δεν το κάνει.

Η επίδραση στην οικονομία

Η ευρύτερη ιδιοκτησία μετοχών μπορεί επίσης να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της οικονομίας. Προηγουμένως, οι κύκλοι στην αγορά θεωρείτο ότι δεν επηρέαζαν τα οικονομικά ή τη συμπεριφορά πολλών Αμερικανών, αλλά τώρα που περισσότεροι Αμερικανοί κατέχουν μετοχές, αυτό που συμβαίνει στο χρηματιστήριο μπορεί να έχει πραγματική επίδραση στην οικονομία.

Ένα πρόσφατο έγγραφο του Εθνικού Γραφείου Οικονομικών Ερευνών υποστηρίζει ότι οι τοπικές οικονομίες είναι πολύ ευαίσθητες στις επιδόσεις της χρηματιστηριακής αγοράς. Όταν οι μετοχές ανεβαίνουν, οι μέτοχοι αισθάνονται πλουσιότεροι και έχουν την τάση να δαπανούν περισσότερα. Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι για κάθε δολάριο χρηματιστηριακού πλούτου που δημιουργείται, οι άνθρωποι δαπανούν 2,8 σεντς περισσότερα ετησίως, γεγονός που μπορεί να μεταφραστεί σε πιο υψηλούς μισθούς και απασχόληση. Όσο περισσότεροι άνθρωποι κατέχουν μετοχές, τόσο μεγαλύτερη είναι η επίδραση.

Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ένα άλλο κανάλι για τη νομισματική πολιτική, όπου τα χαμηλότερα επιτόκια θα θεωρείται ότι αυξάνουν τις τιμές των μετοχών (τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα), ενισχύοντας την οικονομία. Υπονοεί επίσης ότι με τον ίδιο τρόπο που μια ύφεση μπορεί να είναι αυτοεκπληρούμενη, μπορεί να είναι εξίσου αυτοεκπληρούμενη και η σταθερή ανάπτυξη. Εάν οι άνθρωποι αισθάνονται πλουσιότεροι λόγω του χρηματιστηρίου και ξοδεύουν περισσότερα, οι εταιρείες θα είναι πιο κερδοφόρες και οι μετοχές θα ανέβουν περισσότερο. Τουλάχιστον για λίγο. Χωρίς σημαντική αύξηση της παραγωγικότητας, ακόμη και ένα αυτοεκπληρούμενο ράλι μπορεί να συντριβεί εάν υπάρχει κάποιο εξωτερικό σοκ ή οτιδήποτε που να υπονομεύει την εμπιστοσύνη.

Αυτό είναι το μειονέκτημα της ευρύτερης κατοχής μετοχών. Οι μετοχές αποτελούν μια ριψοκίνδυνη επένδυση και, εάν οι τοπικές οικονομίες ανταποκριθούν θετικά στην άνοδο των μετοχών, θα ανταποκριθούν επίσης στις πτώσεις στην αγορά. Σύμφωνα με το έγγραφο, η καταναλωτική συμπεριφορά καθυστερεί έπειτα από τη δραστηριότητα των χρηματιστηριακών αγορών και η αύξηση της κατανάλωσης γίνεται ένα ή δύο τρίμηνα μετά την άνοδο της χρηματιστηριακής αγοράς. Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι αυτό σημαίνει πως μια πτώση της αγοράς που ακολουθείται από μια γρήγορη ανάκαμψη δεν θα έχει αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις. Αλλά εάν μια πτώση ακολουθείται από μια αργή ανάκαμψη, η ευρύτερη ιδιοκτησία μετοχών θα μπορούσε να σημαίνει μια πιο ασταθή και απρόβλεπτη οικονομία, αν και με κάποια θετική προοπτική.