Πώς κατέρρευσε η Thomas Cook
Η Thomas Cook, η παλαιότερη ταξιδιωτική εταιρεία του κόσμου, κατέρρευσε το πρωί της Δευτέρας, εγκλωβίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες ταξιδιώτες ανά τον κόσμο και πυροδοτώντας τη μεγαλύτερη εν καιρώ ειρήνης επιχείρηση επαναπατρισμού στην ιστορία της Βρετανίας, μεταδίδει το Reuters.
Η υποχρεωτική ρευστοποίηση στην οποία εισέρχεται η εταιρεία σηματοδοτεί το τέλος μιας εκ των παλαιότερων εταιρειών της Βρετανίας, η οποία άρχισε τη λειτουργία της το 1841 με τοπικές σιδηροδρομικές εκδρομές, επέζησε δύο παγκόσμιους πολέμους και μετατράπηκε σε πρωτοπόρο των πακέτων διακοπών και του μαζικού τουρισμού.
Ο διευθύνων σύμβουλός της Peter Fankhauser ανακοίνωσε την πτώχευση της εταιρείας καθώς δεν κατάφερε να εξασφαλίσει πακέτο διάσωσης από τους δανειστές, μετά τις πυρετώδεις διαβουλεύσεις του Σαββατοκύριακου.
Η Thomas Cook, στην ανακοίνωση που ανάρτησε στην ιστοσελίδα της, αναφέρει μεταξύ άλλων πως «σε συνέχεια της ανακοίνωσης που εκδόθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2019, η Thomas Cook Group plc συνέχισε τις επαφές με σειρά βασικών μετόχων το Σαββατοκύριακο, προκειμένου να διασφαλίσει τους τελικούς όρους για την ανακεφαλαιοποίηση και την αναδιοργάνωση της εταιρείας.
Παρά τις σημαντικές προσπάθειες, οι συζητήσεις αυτές δεν οδήγησαν σε συμφωνία μεταξύ των μετόχων της εταιρείας και των προτεινόμενων νέων παροχών χρήματος. Το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, ως εκ τούτου, κατέληξε στο ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να λάβει μέτρα για να εισέλθει σε υποχρεωτική ρευστοποίηση με άμεση ισχύ.
Έχει υποβληθεί αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για υποχρεωτική ρευστοποίηση της εταιρείας πριν το ξεκίνημα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σήμερα», σύμφωνα με την ανακοίνωση της Thomas Cook, η οποία σημειώνει πως στο πλαίσιο της σχετικής διαδικασίας, αρκετές άλλες εταιρείες του ομίλου έχουν επίσης εισέλθει σε υποχρεωτική ρευστοποίηση.
Παράλληλα, η εταιρεία ζήτησε την αναστολή διαπραγμάτευσης των μετοχών της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, με άμεση ισχύ.
Όλες οι πτήσεις της Thomas Cook ακυρώθηκαν, ενώ οι πελάτες ενημερώθηκαν να μην πηγαίνουν προς τα αεροδρόμια μέχρις ότου ενημερωθούν μέσω της ειδικής ιστοσελίδας thomascook.caa.co.uk αναφορικά με την πτήση επιστροφής, που θα οργανώσει η κυβέρνηση. Η διαδικασία αφορά 150.000 Βρετανούς και συνολικά 600.000 ταξιδιώτες.
Διαβάστε ακόμη: Συναγερμός στον ελληνικό τουρισμό για το «κανόνι» της Thomas Cook
Πρώτη παρέμβαση Μπόρις Τζόνσον
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον διερωτήθηκε σήμερα αν δίδονται τα κατάλληλα κίνητρα στους διευθυντές εταιρειών, όπως ο ταξιδιωτικός όμιλος Thomas Cook, για να αποφεύγουν τη χρεοκοπία.
Ο Τζόνσον πρόσθεσε ότι η Thomas Cook είχε υποβάλει αίτημα στην κυβέρνηση για παροχή περίπου 150 εκατομμυρίων στερλινών, αλλά σημείωσε ότι η διάσωσή του θα έθετε “έναν ηθικό κίνδυνο στην περίπτωση μελλοντικών τέτοιων εμπορικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες”.
“Χρειάζεται να δούμε τους τρόπους με τους οποίους οι ταξιδιωτικοί όμιλοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο μπορούν να προστατεύσουν τους εαυτούς τους από τέτοιες χρεοκοπίες στο μέλλον και σαφώς τα συστήματα που διαθέτουμε για να εξασφαλίσουμε ότι (αυτοί) στο τέλος δεν θα καταλήξουν στον φορολογούμενο για βοήθεια”, δήλωσε σε δημοσιογράφους που επιβαίνουν στο αεροπλάνο που τον μεταφέρει στη Νέα Υόρκη όπου θα μετάσχει στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
“Οδηγούμαστε να αναλογιστούμε αν στους διευθυντές τέτοιων εταιρειών δίδονται τα κατάλληλα κίνητρα για να επιλύουν τα ζητήματα αυτά”, σημείωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι η σκέψη του βρίσκεται με τους πελάτες του ταξιδιωτικού ομίλου.
“Είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση και προφανώς οι σκέψεις μας στρέφονται στους πελάτες της Thomas Cook, θα κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε από το δικό μας επίπεδο για να γυρίσουμε πίσω στο σπίτι τους αυτούς που έκαναν διακοπές και τώρα μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες να επιστρέψουν”, υπογράμμισε ο Τζόνσον.
“Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το κράτος θα χρειαστεί να επέμβει για να βοηθήσει τους εγκλωβισμένους παραθεριστές”, κατέληξε.
Ωστόσο ο εκπρόσωπος για τα οικονομικά ζητήματα των Εργατικών Τζον Μακντόνελ σημείωσε σήμερα ότι η βρετανική κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει επέμβει με ένα προσωρινό πακέτο διάσωσης για να μην καταρρεύσει ο ταξιδιωτικός όμιλος Thomas Cook.
“Είμαι απογοητευμένος (…) απλώς πιστεύω ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε απλώς να έχει προθυμοποιηθεί να κάνει περισσότερα: να επέμβει, να σταθεροποιήσει την κατάσταση και μετά να επιτρέψει να αναπτυχθεί ένα πιο μακροπρόθεσμο σχέδιο”, δήλωσε ο Μακντόνελ στο BBC.
Ο ίδιος σημείωσε επίσης ότι οι διευθυντές του ταξιδιωτικού ομίλου θα πρέπει να επιστρέψουν οποιαδήποτε μπόνους πήραν. “Πάρα πολύ σωστά”, απάντησε σε ερώτηση που του έγινε, αν τα διευθυντικά στελέχη θα πρέπει να δώσουν πίσω τα μπόνους που πήραν.
“Πιστεύω ότι χρειάζεται πραγματικά να κάνουν έναν έλεγχο της συνείδησής τους για το πώς οδήγησαν σε αυτό και πώς οι ίδιοι εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση”, δήλωσε στον ραδιοσταθμό του BBC, μιλώντας από το Μπράιτον όπου γίνεται το ετήσιο συνέδριο του Εργατικού Κόμματος.
Τεράστιες επιπτώσεις
Όπως σημειώνει το Reuters, η κατάρρευση της Thomas Cook μπορεί να προκαλέσει σκηνές χάους σε όλο τον κόσμο, με ταξιδιώτες να έχουν εγκλωβιστεί σε ξενοδοχεία που δεν έχουν πληρωθεί, σε περιοχές από την Γκόα και την Γκάμπια, μέχρι την Ελλάδα.
Πιο μακροπρόθεσμα, θα μπορούσε να πλήξει τους τουριστικούς τομείς στους μεγαλύτερους προορισμούς της εταιρείας, όπως στην Ισπανία και την Τουρκία, δημιουργώντας πρόβλημα στους προμηθευτές καυσίμων και αναγκάζοντας εκατοντάδες ταξιδιωτικούς πράκτορες στη Βρετανία να κλείσουν.
Ποια είναι η Thomas Cook
Ο ταξιδιωτικός όμιλος Thomas Cook, που ιδρύθηκε το 1841, ανακοίνωσε την πτώχευσή του τις πρώτες ώρες της Δευτέρας, ελλείψει συμφωνίας αναχρηματοδότησης, έπειτα από 178 χρόνια πλανητικής ακτινοβολίας.
Ο πρωτοπόρος του ταξιδιού
Η βρετανική εταιρεία οργάνωσε το 1841 το πρώτο οργανωμένο ταξίδι στο Ηνωμένο Βασίλειο, ένα aller-retour με τρένο από το Λέστερ στο Λουμπόροου της κεντρικής Αγγλίας για 500 άτομα με προσυμφωνημένη ενιαία ταρίφα. Το 1972, ο Τόμας Κουκ οργανώνει και συμμετέχει και ο ίδιος στο πρώτο ταξίδι για τον γύρο του κόσμου σε γκρουπ, όχι σε 80, αλλά σε 222 ημέρες.
Παγκόσμιο δίκτυο
Ο όμιλος, πρακτορείο ταξιδίων και αεροπορική εταιρεία ταυτόχρονα, είχε ετήσιο κύκλο εργασιών ύψους 10 δισεκατομμυρίων λιρών και 20 εκατομμύρια πελάτες που ταξίδευαν σε ολόκληρο τον κόσμο: Μαλδίβες, Ταϊλάνδη, Κίνα, αλλά και στην νότια Ευρώπη και την Μεσόγειο. Η Μαγιόρκα και η Αντάλια ήταν κομβικοί προορισμοί.
Ο όμιλος έχει στην κατοχή του 200 ξενοδοχεία που φέρουν το όνομά του, που απευθύνονται το κάθε ένα σε ειδικό κοινό (οικογένειες, χαμηλές τιμές, trendy νεολαία, πολυτελή). Περιλαμβάνει την εταιρεία Jet Tours, την Neckerman στην ηπειρωτική Ευρώπη, μαζί με εκατό αεροσκάφη στο όνομά της ή υπό το εμπορικό σήμα Condor.
Μετοχές και οικονομικά αποτελέσματα σε πτώση
Οι οικονομικές δυσχέρειες του ομίλου διαρκούν εδώ και χρόνια, αλλά επιδεινώθηκαν τους τελευταίους μήνες: την άνοιξη, ο επικεφαλής του ομίλου ανακοίνωσε ζημίες ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου λιρών για το πρώτο εξάμηνο εξαιτίας του άγριου ανταγωνισμού, αλλά και των συνεπειών του Brexit, που ωθεί μεγάλο αριθμό εν δυνάμει ταξιδιωτών να αναβάλλουν τα σχέδιά τους για διακοπές περιμένοντας να δουν προς τα πού θα φυσήξει ο άνεμος.
Η αδυναμία της στερλίνας, άλλη συνέπεια της μακρόσυρτης διαδικασίας του Brexit, επιδεινώνει επίσης την αγοραστική δύναμη των τουριστών στις μετακινήσεις τους στο εξωτερικό.
Τα προβλήματα των τελευταίων μηνών οδήγησαν στην κατάρρευση της μετοχής του ομίλου στο χρηματιστήριο. Η μετοχή του Thomas Cook δεν αξίζει πλέον παρά λίγες πένες.
Επιτάχυνση της κρίσης
Βασικός μέτοχος του Thomas Cook, με 17% του κεφαλαίου, ο κινεζικός όμιλος Fosun, ιδιοκτήτης του Club Med, είχε προγραμματίσει την εξαγορά του τομέα των οργανωμένων ταξιδιών του βρετανικού ομίλου στο πλαίσιο πακέτου αναχρηματοδότησης ύψους 900 εκατομμυρίων λιρών, από το οποίο είχε καταβάλει το ήμισυ.
Ομως, τις τελευταίες ημέρες, ορισμένοι πιστωτές απαίτησαν επιπλέον 200 εκατομμύρια λίρες για να δεχθούν να αναχρηματοδοτήσουν τον Thomas Cook, με το επιχείρημα ότι, διαφορετικά, η εταιρεία δεν θα ήταν βιώσιμη. Από την Παρασκευή, οι συσκέψεις διαδέχονταν η μία την άλλη για την εξεύρεση πόρων ή για την διατύπωση αιτημάτων μείωσης των απαιτήσεων για επιπλέον πόρους.
Ομως, ματαίως. Υπό άμεση απειλή βρίσκονται 22.000 θέσεις εργασίας, οι 9.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε μία οικονομία που υφίσταται ήδη τις συνέπειες του Brexit.
Ασπίδα προστασίας η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τους ταξιδιώτες
Η πτώχευση του Thomas Cook ανησυχεί τους πελάτες του βρετανικού ομίλου, αλλά πολλοί από αυτούς θα διασφαλισθούν και θα αποζημιωθούν χάρις σε μία ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία προβλέπει ότι όλα τα οργανωμένα ταξίδια που αγοράζονται εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι προστατευμένα.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρά το Brexit που είναι προγραμματισμένο για τις 31 Οκτωβρίου, η ευρωπαϊκή οδηγία εφαρμόζεται υπό το σχήμα της εγγύησης ATOL (Air Travel Organiser’s Licence) που τίθεται σε λειτουργία με την πτώχευση του ομίλου για τον επαναπατρισμό 150.000 τουριστών που ξεκίνησαν το ταξίδι τους από την Βρετανία, με ευθύνη της βρετανικής Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας (CAA).
Το σύστημα αυτό το διαχειρίζεται η CAA και εφαρμόζεται στους τουρίστες που έχουν αγοράσει συνολικό πακέτο διακοπών που περιλαμβάνει πτήσεις και ξενοδοχεία. Οι τουρίστες που έχουν ξεκινήσει ήδη τις διακοπές τους θα έχουν την δυνατότητα να τις ολοκληρώσουν και στην συνέχεια να επιστρέψουν κανονικά με άλλες πτήσεις. Οσοι δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει θα έχουν δικαίωμα σε επιστροφή χρημάτων ή άλλο πακέτο διακοπών.
Η εγγύηση ATOL ετέθη σε εφαρμογή του 1973 και πσοστατεύει 20 εκατομμύρια βρετανούς τουρίστες ετησίως.
Αυτό το ταμείο χρηματοδοτείται από ένα τέλος 2,50 λιρών που επιβαρύνει κάθε τουριστικό πακέτο.
Χρησιμοποιήθηκε πριν από δύο χρόνια μετά την πτώχευση της Monarch, αλλά οι διαστάσεις εκείνης της επιχείρησης επαναπατρισμού ήταν δύο φορές μικρότερες από την επιχείρηση που οργανώνεται εξαιτίας της κατάρρευσης του Thomas Cook .
Η ευρωπαϊκή οδηγία ταξιδιωτικών πακέτων (Package Travel Directive) εφαρμόζεται και για τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που μπορούν να εξασφαλίσουν εγγυήσεις ή πόρους για επιστροφή χρημάτων.
Η ταρίφα κάθε οργανωμένου ταξιδιού περιλαμβάνει ένα ποσόν που χρηματοδοτεί το εγγυητικό ταμείο που χρησιμοποιείται σε έκτακτες καταστάσεις όπως η πτώχευση του Thomas Cook.
«Τεμαχισμό» και πώληση ακόμη και ως κομμάτια προβλέπει ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος της Thomas Cook
Η Thomas Cook θα πουληθεί ως μία εταιρία ή σε κομμάτια ύστερα από την κατάρρευσή της, δήλωσε σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος της εταιρίας, προσθέτοντας ότι θα μελετήσει τι θα είναι αυτό που προσφέρεται πριν αποφασίσει εάν θα αγοράσει και άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Ο Νεσέτ Κοτζκάρ, που έχει ποσοστό 8% στη βρετανικό ταξιδιωτικό όμιλο, δήλωσε ότι η Thomas Cook οφείλει «μερικές εκατοντάδες εκατ. στερλίνες» σε τουρκικές επιχειρήσεις, οι οποίες ίσως να μην πληρωθούν μετά την πώλησή της.
