Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη οδηγεί σε αύξηση των οικονομικών μεγεθών

Της Μαρίας Ακριβού

Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μία συνεχής συστηματοποίηση της στρατηγικής για την Εταιρική Υπευθυνότητα και υιοθέτηση της γενικότερης έννοιας της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Παράλληλα, μέσα από ολοένα και περισσότερες διεθνείς έρευνες, προκύπτει το συμπέρασμα σύνδεσης των επιδόσεων στην Εταιρική Ευθύνη μιας επιχείρησης με καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα για αυτήν. Σύμφωνα με την Ετήσια Έρευνα του Κέντρου Αειφορίας (CSE) για την Έκδοση Εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας εταιρειών, η δημόσια δέσμευσή τους που προκύπτει από τις πολιτικές της Εταιρικής Ευθύνης και η αέναη επικοινωνία με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους, λειτούργει ως επένδυση.

Στην έρευνα τονίζεται πως το 2019 εκδόθηκαν 50% περισσότερες Εκθέσεις ΕΚΕ σε σχέση με το 2012, παρά την παρατεταμένη οικονομική κρίση, γεγονός που υποδεικνύει την ευαισθητοποίηση σε αυτά τα θέματα. Μάλιστα η εκτίμηση του κ. Νίκου Αυλώνα,  Προέδρου και ιδρυτή του Κέντρου Αειφορίας (CSE), είναι πως η ανοδική τάση θα συνεχιστεί με ταχύτατους ρυθμούς και τα επόμενα χρόνια και πως σε βάθος διετίας, οι εταιρείες που θα έχουν στρατηγική και θα ασχολούνται ενεργά με την Εταιρική Υπευθυνότητα, θα ξεπεράσουν τις 120.

Ενδεικτικό είναι πως οι μισές περίπου από τις 90 εταιρείες  που έχουν εκδώσει Έκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας και έχουν σχετική στρατηγική και ηγεσία που επενδύει περισσότερο σε θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης, σημείωσαν αύξηση του κύκλου εργασιών τους κατά το 2018 συγκριτικά με τα προηγούμενα δύο έτη.  Σε αντίστοιχες διαπιστώσεις είχε καταλήξει και η έρευνα του Κέντρου Αειφορίας (CSE) σε δείγμα 1200 μεγάλων εταιρειών στην Αμερική & Καναδά αλλά και πολλές άλλες αντίστοιχες διεθνείς έρευνες. Αντίστοιχα οι εταιρείες που επενδύουν στην ΕΚΕ βελτιώνουν σημαντικά την εμπιστοσύνη των πελατών τους, εργαζομένων και της κοινωνίας  γενικότερα.

Οι πιο «ευσυνείδητοι» κλάδοι

Οι πιο αναπτυσσόμενοι κλάδοι στην έκδοση Εκθέσεων Εταιρικής Υπευθυνότητας και διαμόρφωσης ολοκληρωμένων στρατηγικών για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι των τροφίμων και ποτών, των κατασκευών, της ενέργειας, των οικονομικών υπηρεσιών και των φαρμακευτικών προϊόντων, ενώ στη περίπτωση των Τραπεζών και των Τηλεπικοινωνιών υπάρχει καθολική κάλυψη.

Από την έκθεση προκύπτει πως ο Τουρισμός και η Ναυτιλία, από πιο νευραλγικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, δεν έχουν αναγνωρίσει τη σημασία της ΕΚΕ. Ο κ. Αυλώνας διευκρινίζει πως παρότι υπάρχουν βήματα εξέλιξης και στους δύο κλάδους, ειδικότερα στη Ναυτιλία, όλα εξαρτώνται από τις απαιτήσεις των πελατών των Ναυτιλιακών εταιρειών . Παράλληλα, η Ναυτιλία ήταν, και είναι, ένας συντηρητικό κλάδος με παραδοσιακό management που πέρα από τις νομοθετικές απαιτήσεις ίσως δεν κατανοεί την αξία της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Στον δε Τουρισμό τα πράγματα είναι διαφορετικά και παρότι σημαντικοί Tour Οperators έχουν θεσπίσει συγκεκριμένα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης και υπάρχουν αρκετά standards και απαιτήσεις, μόνο οι πολύ μεγάλες αλυσίδες έχουν συμμορφωθεί και προχωρήσει στα θέματα αυτά.

Η Ελλάδα υπολείπεται σε θέματα περιβαλλοντικής δέσμευσης

Ο κ. Αυλώνας υπογραμμίζει πως παρά τη δύσκολη, για την οικονομία και την κοινωνία, 10ετία που πέρασε, η εικόνα της Εταιρικής Υπευθυνότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης στην Ελλάδα εμφανίζεται, όπως και την προηγούμενη χρονιά, πιο στρατηγική και πιο συστηματοποιημένη, ενώ επιβεβαιώνεται η σύνδεση των καλύτερων οικονομικών επιδόσεων των επιχειρήσεων με τις υψηλές επιδόσεις στην Εταιρική Ευθύνη και Βιώσιμη Ανάπτυξη.

«Οι Εκθέσεις Εταιρικής Υπευθυνότητας είναι σήμερα σχεδόν εξίσου σημαντικές με τους Οικονομικούς Απολογισμούς ιδιαίτερα για εισηγμένες επιχειρήσεις δεδομένου ότι επενδυτές ενδιαφέρονται και αξιολογούν τις επιλογές τους και ένα από τα κριτήρια είναι τα περίφημα ΕSG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση )» τονίζει.

Προσθέτει πως η νέα Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για δημοσιοποίηση στοιχείων Βιώσιμης Ανάπτυξης για μεγάλες και μεσαίες εταιρείες, η  ανάγκη για Βranding  και κτίσιμο εμπιστοσύνης με την Ελληνική Κοινωνία, ιδιαίτερα εταιρειών που παρέχουν καταναλωτικά προϊόντα/υπηρεσίες ή προϊόντα με εξαγωγικό χαρακτήρα, αλλά και η παγκόσμια τάση να απαιτούνται πιστοποιήσεις και ειδικά standards, ενώ οι εταιρείες αξιολογούνται διαρκώς για την επίδοση τους από ειδικούς ESG δείκτες, είναι οι βασικοί λόγοι που έχουν οδηγήσει σε αυτή τη στροφή.

Ωστόσο, συγκριτικά με τον μέσο όρο της Ευρώπης, ο κ. Αυλώνας παραδέχεται πως η Ελλάδα υπολείπεται σε θέματα περιβαλλοντικής δέσμευσης αλλά και αριθμού εταιρειών που έχουν δεσμευτεί σε θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης.  Ενώ στη Βόρεια Ευρώπη θέματα, όπως η κυκλική οικονομία και η μείωση των εκπομπών ρύπων, θεωρούνται δεδομένα, στη χώρα μας  τώρα ξεκινάει η συζήτηση αυτή στην πλειοψηφία των Ελληνικών Οικογενειακών επιχειρήσεων, χωρίς όμως ακόμα να υπάρχει κατανόηση της σημασίας τους και πώς αυτά τα θέματα θα  επηρεάσουν στο άμεσο μέλλον τη λειτουργία και τα αποτελέσματα τους.

Τι δεν είναι ΕΚΕ

Δυστυχώς εν έτη 2019, υπάρχουν αρκετά συνηθισμένα στρατηγικά λάθη που συναντάμε κατά την εφαρμογή της ΕΚΕ από τις επιχειρήσεις, αλλά και πληθώρα δράσεων οι οποίες, μολονότι δεν είναι ΕΚΕ,  «βαφτίζονται» ως τέτοιες.

Η Εταιρική Υπευθυνότητα, σύμφωνα με τον κ. Αυλώνα, όταν γίνεται στρατηγικά και στοχοθετημένα, βοηθάει τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς να δεσμευτούν δημόσια και να δηλώνουν με διαφάνεια τον τρόπο με τον οποίο επιστρέφουν αξία στην κοινωνία μέσα στην οποία δραστηριοποιούνται. Ως αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις αυτές έχουν κατά μέσο όρο ένα καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, επενδύουν περισσότερο στις τοπικές κοινωνίες, έχουν θετικότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και έχουν πελάτες που τις προτιμούν για τις αξίες τους.

«Το σύνηθες λάθος στην Ελλάδα είναι ότι βλέπουν την Εταιρική Ευθύνη ως επικοινωνία με αποτέλεσμα να χάνεται η ουσία. Αντίστοιχα, η επικοινωνία είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για την ανάδειξη της Εταιρικής Ευθύνης εφόσον προϋπάρχει στρατηγική, δράσεις και θετικό αποτύπωμα» διευκρινίζει.

Λίγα λόγια για την έρευνα

Να σημειωθεί  ότι η Έρευνα διεξήχθη για 5η συνεχή χρονιά με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης (CRI) και της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (ΕΕΝΕ). Αφορά 90 ελληνικές επιχειρήσεις που εκδίδουν Έκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας και στο σύνολό τους απασχολούν περισσότερους από 170 χιλιάδες εργαζόμενους, ενώ ο κύκλος εργασιών τους ξεπερνά το 25% του ΑΕΠ της χώρας.