Η κρίση στην Ουκρανία και η παγκόσμια οικονομία

Των Mark Thompson και Gregory Wallace

Οι πολιτικές αναταραχές στην Ουκρανία είναι ριζωμένες στη στρατηγική οικονομική θέση της χώρας. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα σημαντικό «αγωγό» μεταξύ της Ρωσίας και κομβικών ευρωπαϊκών αγωγών, καθώς και για ένα μείζονα εξαγωγέα σιτηρών.

Όμως, στη μετα-σοβιετική εποχή η οικονομία της Ουκρανίας αποδυναμώθηκε και πλέον χρειάζεται διάσωση. Το αν ο διασώστης της θα είναι η Ρωσία ή οι δυτικές οικονομίες (συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης) είναι ένα κρίσιμο ερώτημα, σύμφωνα και με το CNN Money.

Ιδού λοιπόν πέντε λόγοι για τους οποίους οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου παρακολουθούν με αγωνία τις εξελίξεις στην Ουκρανία.

1. Η Ουκρανία είναι ένας σημαντικός σύνδεσμος μεταξύ της Ρωσίας και της υπόλοιπης Ευρώπης
Η Ουκρανία δεν έχει σε καμία περίπτωση την οικονομική ισχύ του παρελθόντος, αλλά διατηρεί φυσικά τη γεωγραφική της θέση. Η Ρωσία παρέχει περίπου 25% των αναγκών της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, και το μισό απ’ αυτό φτάνει στις ευρωπαϊκές αγορές μέσων αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία. Στο παρελθόν, η Μόσχα έχει διακόψει την παροχή σε περιπτώσεις διενέξεων με το Κίεβο, και κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ξανασυμβεί, οδηγώντας σε ραγδαία άνοδο τις τιμές της ενέργειας για εταιρείες και νοικοκυριά.

Διαβάστε ακόμη: «Κουνάει μαντήλι» στην Ευρώπη η Gazprom;

2. Κυρώσεις στη Ρωσία
Ένα σενάριο στο τραπέζι είναι η επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, όπου θα έχουμε το μάλλον ασύνηθες φαινόμενο μία μείζονα οικονομία να τιμωρεί μία άλλη. Ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι είπε την Κυριακή ότι η χώρα του είναι «απόλυτα» διατεθειμένη να συζητήσει την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας.

«Η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία εξαρτάται από τη διεθνή οικονομία με τρόπους που δεν υπήρχαν πριν από 10 χρόνια», δήλωσε ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Ρωσία Τζον Μπέιρλ. «Πάνω από το μισό του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας είναι με κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ρωσία εξαρτάται από ευρωπαϊκές εισαγωγές για να κρατήσει γεμάτα τα ράφια των καταστημάτων της και να διατηρήσει το επίπεδο ζωής στο επίπεδο που έχουν πλέον συνηθίσει οι Ρώσοι πολίτες».

Διαβάστε ακόμη: Οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία υπόσχονται οι ΗΠΑ

3. Το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο εμπόριο μπορεί να επηρεαστεί
Η επίδραση αυτή θα μπορούσε να γίνει αισθητή και πέρα από την Ευρώπη, αν η κρίση επηρεάσει την παγκόσμια προσφορά σιτηρών. Η Ουκρανία είναι ένας από τους κορυφαίους εξαγωγείς καλαμποκιού και σταριού, και οι τιμές θα μπορούσαν να ανέβουν απλά και μόνο λόγω του φόβου διακοπής των εξαγωγών της χώρας.

4. Η κυβέρνηση της Ουκρανίας αντιμετωπίζει μεγάλο χρέος και χρειάζεται βοήθεια
Η κατάσταση σίγουρα δεν θα ήταν τόσο ρευστή αν τα ταμεία της ουκρανικής κυβέρνησης ήταν πιο νοικοκυρεμένα ή η οικονομία της πιο ισχυρή. Η χώρα χρωστάει 13 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο για φέτος, και 16 δισεκατομμύρια δολάρια πριν το τέλος του 2015. Χωρίς βοήθεια, η χρεοκοπία μοιάζει ένα ολοένα και πιο κοντινό σενάριο.

Διαβάστε ακόμη: Πούτιν: Ύστατη, αλλά νόμιμη επιλογή η χρήση βίας

«Για να αποφύγει μία ολοκληρωτική κατάρρευση στις ερχόμενες εβδομάδες, η Ουκρανία χρειάζεται λεφτά τώρα», λέει ο Λιούμπομιρ Μίτοφ, οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Διεθνούς Χρηματοοικονομικής. «Χωρίς άμεσες μεταρρυθμίσεις, η Ουκρανία δεν θα καταφέρει να επιβιώσει».

Δεν είναι διόλου σαφές ποιος θα παράσχει την οικονομική βοήθεια, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η Μόσχα «πάγωσε» το σχέδιο διάσωσης ύψους 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχε συμφωνηθεί.

Η πιο πιθανή πηγή υποστήριξης είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η γενική διευθύντρια Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι το ΔΝΤ είναι σε διαβουλεύσεις με άλλους φορείς που θα συμβάλλουν στην κάλυψη των 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων που χρειάζεται η Ουκρανία.

5. Η Ουκρανία δεν είναι η μόνη εύθραυστη αναδυόμενη αγορά
Η αστάθεια της Ουκρανίας έρχεται σε μία δύσκολη περίοδο για τις αναδυόμενες αγορές παγκοσμίως, οι οποίες βλέπουν τους ρυθμούς ανάπτυξής τους να μειώνονται. Η κατάσταση στην Ουκρανία ίσως οδηγήσει και σε επαναξιολόγηση τον κίνδυνο επιβράδυνσης άλλων αναδυόμενων αγορών. Τα προβλήματα στην Ουκρανία θα πλήξουν και τις ρωσικές τράπεζες, οι οποίες είχαν στραφεί έντονα προς τη χώρα. Από την αρχή του 2014, το ρώσικο ρούβλι έχει πέσει κατά 10%.