Οι φόροι που «φούσκωσαν» το πρωτογενές πλεόνασμα στο 11μηνο
Επιβεβαιώνεται με τα τελικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο ενδεκάμηνο η μεγάλη υπέρβαση έναντι του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Καταγράφεται πλεόνασμα 6,945 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για 4,715 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 4,754 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2018.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 48.429 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 380 εκατ. ευρώ ή 0,8 % έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2019 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020. Ταυτόχρονα, τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 52.700 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 346 εκατ. ευρώ ή 0,7 % έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 78 εκατ. ευρώ ή 4,7%,
β) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρείες (ΝΠ) κατά 27 εκατ. ευρώ ή 0,7%,
γ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 54 εκατ. ευρώ ή 4,4% εκ των οποίων: Φόροι οχημάτων κατά 36 εκατ. ευρώ ή 20,4%,
δ) Μεταβιβάσεις κατά 237 εκατ. ευρώ ή 8%,
ε) Λοιπά τρέχοντα έσοδα κατά 79 εκατ. ευρώ ή 4,5% εκ των οποίων: Επιστροφές δαπανών κατά 14 εκατ. ευρώ ή 3,2%.
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 20 εκατ. ευρώ ή 1,1%,
β) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 12 εκατ. ευρώ ή 0,1%,
γ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 32 εκατ. ευρώ ή 0,3%,
δ) Φόροι κεφαλαίου κατά 15 εκατ. ευρώ ή 6,2%,
ε) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 36 εκατ. ευρώ ή 2,1%,
στ) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 11 εκατ. ευρώ ή 55,8%, λόγω αντιλογισμού από την κατηγορία αυτή ποσού 14 εκατ. ευρώ που αφορά την πώληση μετοχών της εταιρείας τουριστικής ανάπτυξης ακινήτου Νότιο Αφάντου Ρόδου και της καταχώρησής του στην κατηγορία «45.Συμμετοχικοί τίτλοι και μερίδια επενδυτικών κεφαλαίων».
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 4.270 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 34 εκατ. ευρώ από το στόχο (4.304 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.924 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 222 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Η εικόνα του Νοεμβρίου
Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2019 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.062 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 285 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.398 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 251 εκατ. ευρώ. Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Νοέμβριο 2019, είναι οι κάτωθι:
α) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 14 εκατ. ευρώ,
β) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 13 εκατ. ευρώ,
γ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 11 εκατ. ευρώ,
δ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 37 εκατ. ευρώ εκ των οποίων : Φόροι οχημάτων κατά 35 εκατ. ευρώ,
ε) Μεταβιβάσεις κατά 251 εκατ. ευρώ
Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Νοέμβριο 2019 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:
α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 11 εκατ. ευρώ,
β) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 23 εκατ. ευρώ,
γ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 13 εκατ. ευρώ εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 13 εκατ. ευρώ,
δ) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 17 εκατ. ευρώ,
ε) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 11 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 339 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 222 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι επιστροφές εσόδων του Νοεμβρίου 2019 ανήλθαν σε 337 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 34 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (371 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2019 ανήλθαν στα 46.508 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.885 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (48.392 εκατ. ευρώ). Οι κυριότερες αιτίες της εμφανιζόμενης αρνητικής απόκλισης είναι:
α) η υποεκτέλεση του ΠΔΕ κατά 881 εκατ. ευρώ,
β) οι μικρότερες έναντι του στόχου, πληρωμές οπλικών συστημάτων κατά 268 εκατ. ευρώ, οι οποίες δεν επηρεάζουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, καθότι σύμφωνα με την μεθοδολογία ESA το έλλειμμα επηρεάζεται από τις φυσικές παραλαβές,
γ) οι μειωμένες μεταβιβάσεις σε λοιπά νομικά πρόσωπα εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης κατά 126 εκατ. ευρώ και
δ) η καθυστέρηση των αποδόσεων του Νοεμβρίου προς τους ΟΤΑ, οι οποίοι πληρώθηκαν στις αρχές του Δεκεμβρίου, δημιουργώντας απόκλιση ύψους 185 εκατ. ευρώ.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2019 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 κατά 887 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω:
α) των αυξημένων επιχορηγήσεων προς τους ΟΚΑ κατά 1.206 εκατ. ευρώ, κυρίως για τη χορήγηση της 13ης σύνταξης και την καταβολή οικογενειακών επιδομάτων τα οποία πλέον εμφανίζονται στις «Μεταβιβάσεις», ενώ το 2018 ήταν στην κατηγορία «Κοινωνικές Παροχές»,
β) των αυξημένων πληρωμών για τόκους κατά 557 εκατ. ευρώ και
γ) των αυξημένων δαπανών ΠΔΕ κατά 679 εκατ. ευρώ.
Με αντίρροπο χαρακτήρα (μειωμένη δαπάνη σε σχέση με πέρυσι) κινήθηκαν οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων, κατά 828 εκατ. ευρώ και οι αποδόσεις προς τους ΟΤΑ κατά 831 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2019 το σύνολο των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.045 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 385 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, κυρίως λόγω:
α) της υποεκτέλεσης του ΠΔΕ κατά 71 εκατ. ευρώ και
β) της καθυστέρησης των αποδόσεων του Νοεμβρίου προς τους ΟΤΑ, οι οποίοι πληρώθηκαν στις αρχές του Δεκεμβρίου, δημιουργώντας απόκλιση ύψους 187 εκατ. ευρώ.
