Το 2020 η Ευρώπη θα κορυφώσει τις προσπάθειές της στην ηλεκτροκίνηση. Αυτό δεν φτάνει όμως για να σωθούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες της
του Christiaan Hetzner
Το 2020 ίσως αποτελέσει σημείο αναφοράς για τις αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης. Οι αυστηροί στόχοι για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα εισάγονται σταδιακά σε μια εποχή όπου ο τομέας βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, καθώς συνεχίζει την πορεία του μακριά από τους ρυπογόνους πετρελαιοκινητήρες και τους βενζινοκινητήρες, προς την κατεύθυνση της ηλεκτροκίνησης.
Οι νέοι κανόνες για το διοξείδιο του άνθρακα θα κάνουν αυτή τη μετάβαση αρκετά περίπλοκη. Ποτέ πριν δεν αντιμετώπισε ο κλάδος την πιθανότητα να μην επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος στόχος σχετικά με τις εκπομπές, διακινδυνεύοντας τεράστια πρόστιμα που θα μπορούσαν να ανέλθουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Κι αυτό δυσχεραίνει και τις προοπτικές. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες καθορίζουν συνήθως τους στόχους παραγωγής και πωλήσεων βάσει δεδομένων που αφορούν τις τάσεις και τα πρότυπα κατανάλωσης. Επιπλέον, εξετάζουν μακροοικονομικούς παράγοντες όπως η απασχόληση και η άνοδος των μισθών, η οποία στην Ευρώπη δεν είναι καθόλου δεδομένη, με την ευρωζώνη να αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 1,2% το 2020. Προσθέστε τα πρότυπα συμμόρφωσης αναφορικά με το διοξείδιο του άνθρακα και υπάρχει μόνο ένα πράγμα στο οποίο μπορεί να συμφωνήσει ο καθένας: οι κατασκευαστές αυτοκινήτων μελλοντικά θα λαχταρούν τις… παλιές καλές μέρες του 2019.
«Η πώληση ενός Mercedes AMG ή ενός 12κύλινδρου αυτοκινήτου θα τιμωρείται από τον Ιανουάριο, και άρα οι αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να εξασφαλίσουν την καταχώρηση των οχημάτων από τώρα για να μην υπερβούν τους στόχους αναφορικά με το διοξείδιο του άνθρακα το 2020. Ο Δεκέμβριος θα είναι τρελός» είπε στο Fortune ο Christoph Stürmer, επικεφαλής αναλυτής στην PwC Autofacts. «Ίσως θα είναι ένας από τους ισχυρότερους μήνες για την Porsche στην Ευρώπη».
Οι καταχωρήσεις για βαρέα off-road οχήματα όπως η BMW X5 αυξήθηκαν κατά 40 τοις εκατό στη Γερμανία σε καθέναν από τους τελευταίους δύο μήνες, ενώ οι αντίστοιχες για σπορ αυτοκίνητα αυξήθηκαν κατά 67 τοις εκατό τον Οκτώβριο, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες έσπευσαν να εξασφαλίσουν την καταχώρηση των οχημάτων υψηλής κατανάλωσης πριν την 31η Δεκεμβρίου. Παρόμοια τάση παρατηρείται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στους τελευταίες τρεις μήνες σημειώθηκε αύξηση στις νέες εγγραφές οχημάτων σε όλη την Ευρώπη, ανέφερε η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων την Τρίτη.
Ωστόσο, τραβώντας προς τα εμπρός τη ζήτηση για να μειώσουν το απόθεμα των οχημάτων που ρυπαίνουν περισσότερο, οι αυτοκινητοβιομηχανίες ίσως τροφοδοτήσουν άθελά τους μια πτώση των πωλήσεων από τον Γενάρη. «Οι κανονισμοί για το διοξείδιο του άνθρακα ρίχνουν τη σκιά τους στο 2020», δήλωσε ο Bernhard Mattes, επικεφαλής του γερμανικού συνδέσμου αυτοκινητοβιομηχανιών VDA. Προβλέπει μείωση της πώλησης οχημάτων κατά 2% στην Ευρώπη το επόμενο έτος, λόγω του αναμενόμενου …hangover.
Οι Βρυξέλλες γίνονται ολοένα και αυστηρότερες ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητα, τα φορτηγά και τα φορτηγάκια, καθώς οι οδικές μεταφορές αντιπροσωπεύουν το ένα πέμπτο του συνόλου των εκπομπών θερμοκηπίου στην ΕΕ. Ακόμη χειρότερα, οι μεταφορές παραμένουν ο μόνος τομέας της οικονομίας που δεν έχει καταφέρει να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα σε σχέση με τα επίπεδα αναφοράς του 1990.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα πρέπει, συνεπώς, να μειώσουν το αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα του στόλου τους κατά 95 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο κατά μέσο όρο έως το 2021 από τα 120,4 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο που καταγράφηκαν για το προηγούμενο έτος, παρόλο που αυτό επηρεάζει μόνο ένα μικρό τμήμα των οχημάτων που βρίσκονται στο δρόμο. Τα ηλεκτρικά και υβριδικά-ηλεκτρικά οχήματα εξακολουθούν να είναι ένα μικρό κομμάτι της συνολικής ευρωπαϊκής αγοράς αυτοκινήτων και παρά τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις που διατίθενται σε ορισμένες χώρες και την υγιή ζήτηση που υπάρχει, είναι απίθανο να βοηθήσουν τους κατασκευαστές αυτοκινήτων να εκπληρώσουν τους στόχους αναφορικά με τις εκπομπές τους σύντομα.
Δεδομένου ότι η συμμόρφωση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους κατασκευαστές (και όχι από τους καταναλωτές), πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες χρειάστηκε να λάβουν ορισμένα δραστικά μέτρα. «Έχουμε ακούσει ότι ορισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν ορίσει στους αντιπροσώπους τους τον δικό τους συγκεκριμένο στόχο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του στόλου οχημάτων και έχουν μεταβάλει ανάλογα τη δομή των κινήτρων», είπε στο Fortune ένα υψηλόβαθμο στέλεχος του κλάδου.
Αυτό είναι μόνο η αρχή: οι Βρυξέλλες έχουν επιβάλει ένα επιπλέον όριο περίπου 60 γραμμαρίων ανά χιλιόμετρο για το 2030 και αυτό μπορεί να αυστηροποιηθεί περαιτέρω. Η νέα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα ότι θα προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα κράτη-μέλη μια αναθεώρηση προς τα πάνω έως τον Ιούνιο του 2021 αυτής της πρόσθετης μείωσης κατά 37,5%.
Οι προοπτικές δεν φαίνονται καλές. Χρειάστηκαν έξι ολόκληρα χρόνια για τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα κατά 22 γραμμάρια ανά χιλιόμετρο, κατά μέσο όρο. Τώρα, έχουν στη διάθεσή τους μόνο το ένα τρίτο του χρόνου για να επιτύχουν μια παρόμοια μείωση. Δυστυχώς, η τάση έχει αντιστραφεί και οι εκπομπές του στόλου οχημάτων αυξάνονται τα τελευταία δύο χρόνια. Η Daimler αναμένει τώρα ότι θα επιβαρυνθεί με κόστος άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ του χρόνου, αποκλειστικά και μόνο για να συμμορφωθεί με τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Συνεπώς, οι κατασκευαστές επιχειρούν να καθυστερήσουν την παράδοση οχημάτων χαμηλών εκπομπών καυσαερίων στους πελάτες για αρκετές εβδομάδες, για να εξασφαλίσουν ότι η καταχώρησή τους θα υπολογιστεί στους στόχους του επόμενου έτους.
Τα πρώτα ηλεκτρικά σπορ αυτοκίνητα Porsche Taycan θα παραδοθούν στους πελάτες στις ΗΠΑ αυτό το μήνα, αλλά οι Ευρωπαίοι δεν θα τα πάρουν πριν τον Ιανουάριο. Με αυτόν τον τρόπο, διευκολύνεται ο στόχος αναφορικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του στόλου της μητρικής εταιρείας Volkswagen. «Αρχίζουμε ήδη να βλέπουμε την εποχιακή στρέβλωση ως αποτέλεσμα των επικείμενων ρυθμιστικών εμποδίων», γράφει η ερευνητική εταιρεία LMC Automotive σε σημείωμά της.
Η ίδια εκτιμά ότι η δυτικοευρωπαϊκή αγορά θα είναι κατά 7,5 ποσοστιαίες μονάδες ισχυρότερη κατά το τέταρτο τρίμηνο, σε σχέση με το πώς θα ήταν χωρίς την εφαρμογή της συγκεκριμένης τακτικής. Για το 2020, όμως, ο όγκος πωλήσεων μπορεί να μειωθεί κατά 1% – ένα «μάλλον απογοητευτικό» αποτέλεσμα.
