Πούτιν και Ερντογάν εγκαινιάζουν σήμερα τον αγωγό Turk Stream
Ένας αγωγός με συμβολική σημασία και ένα σημαντικό ορόσημο για τις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας, αν και οι διμερείς σχέσεις εξακολουθούν να παραμένουν σε τεντωμένο σχοινί.
O αγωγός Turk Stream που εγκαινιάζεται σήμερα, Τετάρτη, από τους προέδρους Πούτιν και Ερντογάν και ο οποίος θα μεταφέρει ρωσικό αέριο από τη Ρωσία στην Τουρκία έρχεται να καλύψει τις ολοένα αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες των Τούρκων. Μια δεύτερη διακλάδωση του αγωγού, που βρίσκεται ακόμη υπό κατασκευή, θα τροφοδοτεί στο μέλλον με φυσικό αέριο και τις ευρωπαϊκές χώρες.
Με τον Turk Stream η Άγκυρα επιχειρεί να αξιοποιήσει στο έπακρο την πλεονεκτική γεωγραφική της θέση και να λειτουργήσει ως βασικός ενεργειακός κόμβος της ευρύτερης περιοχής. «Με τα εγκαίνια του Turk Stream οι τροφοδοτούμενοι από το βορρά και την ανατολή τουρκικοί αγωγοί θα γίνουν πλέον απολύτως απαραίτητοι για τις διεθνείς αγορές», διεμήνυε με περισσή αισιοδοξία ο τούρκος υπουργός Ενέργειας, Ντενμέζ.
Δύσκολες συνομιλίες
Ο Turk Stream υπογραμμίζει όμως και την περαιτέρω αναβάθμιση των ρωσοτουρκικών σχέσεων. Η Δύση περιορίζεται καταρχήν στο να παρακολουθεί ως απλός και δύσπιστος θεατής την όλο και μεγαλύτερη προσέγγιση μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας. Το τελευταίο διάστημα οι δυο περιφερειακές δυνάμεις φαίνεται να κινούν όλο και περισσότερο τα νήματα στην ευρύτερη περιοχή. Υπό αυτή την έννοια η αυριανή συνάντηση Πούτιν και Ερντογάν δεν αναμένεται να περιοριστεί στα αμιγώς ενεργειακά. Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους η ατζέντα περιλαμβάνει μια σειρά θεμάτων.
Όπως αναφέρει Τούρκος διπλωμάτης, που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, αντικείμενο των συνομιλιών θα αποτελέσει και η κατάσταση στη Λιβύη. Εκεί όμως τα πράγματα περιπλέκονται. Η τουρκική κυβέρνηση αποφάσισε πρόσφατα την αποστολή στρατιωτών της για να συνδράμουν τις επιχειρήσεις της κυβέρνησης Σάρατζ κατά των δυνάμεων του στρατηγού Χαφτάρ. Στον αντίποδα η Ρωσία στηρίζει τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης του στρατάρχη.
Η Μόσχα παρακολουθεί πολύ στενά τις κινήσεις της Άγκυρας στη Λιβύη. «Διεμηνύθη στην Τουρκία να μην αντιπαρατεθεί επ’ ουδενί με τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ», ανέφερε ο ίδιος διπλωμάτης. Σύμφωνα με τουρκικούς διπλωματικούς κύκλους, ο Τούρκος πρόεδρος θα διαβεβαιώσει τον Ρώσο ομόλογό του ότι τα τουρκικά στρατεύματα δεν θα εμπλακούν σε πολεμικές επιχειρήσεις.
Πολλές οι διαφωνίες
Ο Ερντογάν επιδιώκει την κατασκευή διώρυγας στην Κωνσταντινούπολη για να αποσυμφορηθεί ο Βόσπορος. Σύμφωνα με αξιωματούχους του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, αντικείμενο των αυριανών επαφών θα αποτελέσει και η κατάσταση στη βόρεια Συρία, όπου αμφότερες χώρες παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Στα τέλη Οκτωβρίου Πούτιν και Ερντογάν είχαν συμφωνήσει στο τέλος των τουρκικών επιχειρήσεων στην πολύπαθη χώρα ενώ η Μόσχα είχε δώσει τη συγκατάθεσή της και για τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στη βόρεια Συρία.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι βασικό θέμα όσον αφορά τη Συρία θα είναι η κατάσταση στην Ιντλίμπ, την οποία συνεχίζουν να σφυροκοπούν από αέρος υποστηριζόμενα από τη Ρωσία στρατεύματα του Άσαντ. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν τους τελευταίους μήνες να εγκαταλείψουν τις εστίες τους με κατεύθυνση τα τουρκικά σύνορα. Και στην περίπτωση αυτή τα συμφέροντα των δυο πλευρών είναι αντικρουόμενα.
Ένα αγκάθι που προστέθηκε τελευταία στις διμερείς σχέσεις αφορά στη σχεδιαζόμενη από τον Ερντογάν κατασκευή διώρυγας στην Κων/πολη, με τη Μόσχα να αντιδρά και να κάνει λόγο για παραβίαση της Συνθήκης του Μοντρέ που υπεγράφη το 1936.
Σε αυτά τα συμφραζόμενα, όπως σημειώνουν αναλυτές, όσο λαμπρή κι αν είναι η αυριανή τελετή εγκαινίων, δεν θα μπορέσει να συγκαλύψει το χάσμα που εξακολουθεί να χωρίζει Ρωσία και Τουρκία σε μια σειρά μείζονος σημασίας πολιτικά ζητήματα.
