Δέκα περιπτώσεις δημοσιογράφων που απαιτείται να αποδοθεί δικαιοσύνη
της Defne Gencler
Φυλάκιση, συνεχής έλεγχος από τις κρατικές αρχές, τρομοκράτηση· σίγουρα τα στοιχεία αυτά δεν θα τα βρείτε στις περισσότερες περιγραφές θέσεων εργασίας, αλλά για πολλούς δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο δεν είναι παρά η καθημερινότητα της δουλειάς τους.
Όταν οι δημοσιογράφοι προσπαθούν να εκθέσουν την αλήθεια, το κάνουν γνωρίζοντας ότι άτομα και κυβερνήσεις μπορούν να τους εκδικηθούν, οδηγώντας τους στη φυλακή ή ακόμα και στον θάνατο.
Αν και υπάρχουν πολυάριθμες τέτοιες περιπτώσεις που απαιτούν άμεση απόδοση δικαιοσύνης, το Fortune, μαζί με 36 άλλους ειδησεογραφικούς οργανισμούς, δημοσιεύει μηνιαίως μια λίστα των «10 πιο επιτακτικών» περιπτώσεων παραβίασης της ελευθερίας του τύπου. Η μηνιαία λίστα συντάσσεται από την One Free Press Coalition (OFPC) σε συνεργασία με την Committee to Protect Journalists (CPJ) και το International Women’s Media Foundation (IWMF).
Από τους 56 δημοσιογράφους που βρέθηκαν στις λίστες 10 Most Urgent το 2019, τουλάχιστον 10 δεν βρίσκονται πλέον πίσω από τα κάγκελα της φυλακής, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιογράφων του Reuters, Wa Lone και Kyaw Soe Oo στη Βιρμανία, και των Miguel Mora και Lucia Pineda Ubau στη Νικαράγουα.
Κάποιοι δημοσιογράφοι που βρέθηκαν στη λίστα έχουν επιστρέψει στην κανονική τους ζωή, όπως η Μαροκινή δημοσιογράφος Hajar Raissouni, η οποία πρόσφατα παντρεύτηκε αμέσως μετά την αποφυλάκισή της.
Ιδού, γι’ αυτόν τον μήνα, οι 10 πιο επιτακτικές περιπτώσεις δημοσιογράφων για τις οποίες ακόμα δεν έχει αποδοθεί δικαιοσύνη
- Daphne Caruana Galizia (Μάλτα)
Η Μάλτα έχει παραδεχθεί ότι δεν χειρίστηκε σωστά την υπόθεση της δολοφονίας της δημοσιογράφου.
Ο πρωθυπουργός της Μάλτας, Joseph Muscat, έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα παραιτηθεί στις 12 Ιανουαρίου λόγω της κάκιστης διαχείρισης της έρευνας για τον θάνατο της Daphne Caruana Galizia. Η δημοσιογράφος που ερευνούσε τα Panama Papers σκοτώθηκε τον Οκτώβριο του 2017 σε μια έκρηξη βόμβας. Δύο χρόνια μετά, τρία μέλη της κυβέρνησης του Muscat παραιτήθηκαν αφότου κατηγορήθηκαν για εμπλοκή στη δολοφονία, ενώ τρεις άνδρες κρατούνται σε σχέση με το έγκλημα.
- Esraa Abdel Fattah (Αίγυπτος)
Η Αιγύπτια δημοσιογράφος βασανίστηκε και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο ενώ βρισκόταν σε απεργία πείνας.
Στις 16 Δεκεμβρίου 2019 υπήρξαν δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι η Esraa Abdel Fattah της απαγορευμένης ιστοσελίδας Tahrir News νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο λόγω της απεργίας πείνας της. Η δημοσιογράφος είχε συλληφθεί δυο μήνες πριν, κατηγορούμενη για συμμετοχή σε απαγορευμένη ομάδα, διασπορά ψευδών ειδήσεων, και κατάχρηση κοινωνικών μέσων εις βάρος της εθνικής ασφάλειας. Ξεκίνησε απεργία πείνας τον Οκτώβριο του 2019, απαιτώντας να διεξαχθεί έρευνα για τα βασανιστήρια στα οποία η ίδια λέει ότι υπεβλήθη.
- Ilham Tohti (Κίνα)
Ο Ουιγούρος συγγραφέας Ilham Tohti είναι στη φυλακή εδώ και έξι χρόνια και εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης.
Αυτόν τον μήνα ο Ουιγούρος συγγραφέας και blogger Ilham Tohti κλείνει έξι χρόνια στη φυλακή, εκτίοντας ποινή ισοβίων. Η Uighurbiz, η ιστοσελίδα στην κινέζικη γλώσσα και τη γλώσσα των Ουιγούρων που ο ίδιος έστησε το 2006 με έμφαση σε κοινωνικά ζητήματα, έκλεισε με την κατηγορία των αυτονομιστικών ιδεών αφότου συνελήφθη ο ίδιος το 2014. Η Κίνα είναι «πρωταθλήτρια» στις φυλακίσεις δημοσιογράφων· οι κινεζικές αρχές επιτρέπουν στη σύζυγο και τους συγγενείς του Tohti να τον επισκέπτονται για μισή ώρα κάθε τρεις μήνες.
- Agnès Ndirubusa και η ομάδα της Iwacu (Μπουρούντι)
Τέσσερις δημοσιογράφοι είναι προφυλακισμένοι στο Μπουρούντι και περιμένουν τη δίκη τους.
Τέσσερις δημοσιογράφοι συνελήφθησαν στο Μπουρούντι τον Οκτώβριο ενώ κάλυπταν τις ταραχές στην Επαρχία Μπουμπάνζα. Η πολιτική ρεπόρτερ Agnès Ndirubusa, οι ρεπόρτερ Christine Kamikazi και Egide Harerimana, και ο φωτορεπόρτερ Térence Mpozenzi είναι αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο φυλάκισης έως και για 10 έτη, εάν καταδικαστούν για υπονόμευση της κρατικής ασφάλειας.
- Aleksandr Valov (Ρωσία)
Αγνοείται η τύχη του φυλακισμένου Ρώσου δημοσιογράφου.
Ο δικηγόρος του Aleksandr Valov δεν έχει καταφέρει να τον εντοπίσει ή να επικοινωνήσει μαζί του. Ο αρχισυντάκτης και ιδρυτής της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας BlogSochi συνελήφθη στις 19 Ιανουαρίου 2018 και καταδικάστηκε σε εξαετή φυλάκιση για εκβιασμό. Ο Valov προέβαλλε σε ζωντανή ροή ένα βίντεο που έδειχνε τους αστυνομικούς να τον χτυπούν κατά τη διάρκεια της σύλληψής του.
- Jesús Medina (Βενεζουέλα)
Καθυστερεί επανειλημμένα η δίκη του συλληφθέντα φωτογράφου από τη Βενεζουέλα.
Η έναρξη της δίκης του φωτογράφου Jesús Medina αναβάλλεται συνεχώς, με την ημερομηνία να έχει οριστεί πλέον για τις 30 Ιανουαρίου. Ο μόνος δημοσιογράφους στη Βενεζουέλα που βρίσκεται στη φυλακή κρατείται προφυλακισμένος στη στρατιωτική φυλακή του Ράμο Βέρντε από τον Αύγουστο του 2018. Κατηγορείται για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και υποκίνηση μίσους.
- Jamal Khashoggi (Σαουδική Αραβία)
Η ανάγκη για απαντήσεις στη δολοφονία του Khashoggi παραμένει και τη νέα δεκαετία.
Η νέα δεκαετία είναι εδώ αλλά ακόμα δεν έχει υπάρξει ανεξάρτητη ποινική έρευνα για τη δολοφονία του αρθρογράφου της Washington Post, Jamal Khashoggi στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη. Παρά τις δημόσιες εκκλήσεις, ούτε οι ΗΠΑ ούτε ο ΟΗΕ έχουν διερευνήσει τον ρόλο του Σαουδάραβα διαδόχου του θρόνου στη δολοφονία αυτή. Στο τέλος του 2019, η Σαουδική Αραβία είχε στη φυλακή 26 δημοσιογράφους.
- Masoud Kazemi (Ιράν)
Ο ρεπόρτερ θεμάτων διαφθοράς είναι στη φυλακή ενώ η κυβέρνηση της χώρας απαγορεύει το διαδίκτυο.
Όταν το Ιράν απαγόρευσε τη χρήση του διαδικτύου τον Νοέμβριο, ως απάντηση στις διαμαρτυρίες κατά της αύξησης των τιμών των καυσίμων, ο Masoud Kazemi ήταν στη φυλακή με κατηγορίες που αφορούσαν αναρτήσεις του στο Twitter το 2018 σχετικά με την κυβερνητική διαφθορά. Αρχισυντάκτης του μηνιαίου πολιτικού περιοδικού Sedaye Parsi, ο Kazemi καταδικάστηκε σε τετραετή φυλάκιση για διασπορά ψευδών ειδήσεων και προσβολή του ανώτατου ηγέτη του Ιράν και άλλων κρατικών αξιωματούχων. Για άλλα δύο χρόνια, θα απαγορεύεται να εργασθεί ως δημοσιογράφος.
- Qazi Shibli (Ινδία)
Το επικοινωνιακό μπλακ άουτ επιβραδύνει την εκδίκαση της υπόθεσης του φυλακισμένου συντάκτη.
Οι δύο περιπτώσεις φυλακισμένων δημοσιογράφων στην Ινδία αφορούν συλλήψεις που έγιναν στο Κασμίρ. Και η συνεχιζόμενη απαγόρευση επικοινωνιών που ξεκίνησε στις 5 Αυγούστου έχει δυσκολέψει την ενημέρωση των μελών της οικογενείας αλλά και την ίδια τη δίκη. Η οικογένεια του συντάκτη της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Kashmiriyat, Qazi Shibli, δεν γνώριζε τίποτα για την τύχη του για πάνω από έναν μήνα ύστερα από τη σύλληψή του τον Ιούλιο επειδή ανήρτησε στο Twitter πληροφορίες για μετακινήσεις στρατευμάτων.
- Nariman Memedeminov (Ρωσία)
Ο δημοσιογράφος εκτίει ποινή φυλάκισης 2,5 ετών στη Ρωσία.
Τον Οκτώβριο του 2019, στρατοδικείο στη ρωσική πόλη του Ροστόφ επί του Ντον καταδίκασε τον Nariman Memedeminov σε φυλάκιση δύο ετών και έξι μηνών για δημόσια υποστήριξη της τρομοκρατίας. Το 2018, ο δημοσιογράφος συνελήφθη ύστερα από επιδρομή των αστυνομικών αρχών στο σπίτι του. Δημοσιογραφικά είχε καλύψει δίκες ακτιβιστών της μουσουλμανικής μειονότητας των Τατάρων της Κριμαίας, από τότε που η Ρωσία προσάρτησε την περιοχή το 2014.
