«Ορίζοντας» δύο δισ. ευρώ για την Ελλάδα

Την αισιοδοξία ότι το ποσοστό συμμετοχής της Ελλάδας στο HORIZON 2014-2020 θα μπορούσε να φτάσει το 3% μέχρι το 2020, σενάριο που -αν επαληθευτεί- θα φέρει στη χώρα μας κεφάλαια άνω των δύο δισ. ευρώ για έργα έρευνας, καινοτομίας και τεχνολογίας, εξέφρασε σήμερα ο γενικός γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), Χρήστος Βασιλάκος, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στη Θεσσαλονίκη. Η συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία ενημερωτικής εκδήλωσης της ΓΓΕΤ για το ΗORIZON, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.

«Στο 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα η συμμετοχή της Ελλάδας ήταν 2,2%, που ισοδυναμεί με 950 εκατομμύρια ευρώ. Πιστεύω ακράδαντα ότι είναι εφικτός και ρεαλιστικός ο στόχος να διατηρήσουμε αυτό το ποσοστό, πράγμα που σημαίνει ότι -βάσει του συνολικού προϋπολογισμού του HORIZON (σ.σ. περίπου 80 δισ. ευρώ), που είναι μεγαλύτερος από εκείνον του 7ου Προγράμματος-Πλαισίου– θα μπορούσαμε να λάβουμε πάνω από 1,6 δισ. Είμαι όμως περισσότερο φιλόδοξος και θεωρώ ότι με τα κίνητρα που θα δώσει η πολιτεία, τη συμμετοχή μας θα την αυξήσουμε. Στόχος μας είναι να φτάσουμε στο 3%» σημείωσε ο κ.Βασιλάκος.

Διαβάστε ακόμη: Το Horizon 2020 και η Ελληνική επιχειρηματικότητα

Μέχρι το Πάσχα η ψήφιση του νέου νόμου για την έρευνα και την τεχνολογία
Ο ίδιος επισήμανε ότι μέχρι το Πάσχα ελπίζει να έχει ψηφιστεί στη Βουλή το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την έρευνα και την τεχνολογία, το οποίο –μεταξύ άλλων- εισάγει σημαντικά φορολογικά κίνητρα για τους ερευνητικούς φορείς και τους ερευνητές. Όπως διευκρίνισε, αυτές τις ημέρες αναμένεται η τελική έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ώστε αμέσως μετά αυτό να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση.

Διαδικασίες fast track για μεγάλες επενδύσεις και φορολογικά κίνητρα για ερευνητές
Το νέο πλαίσιο προβλέπει -μεταξύ άλλων- διαδικασίες fast track για επενδύσεις έρευνας και τεχνολογίας άνω του ενός εκατ. ευρώ και απαλλαγή των νέων ερευνητών που θα προσλαμβάνονται από τον ΦΠΑ. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να δώσει λύσεις στο θέμα της εξαίρεσης των νέων ερευνητών από το ενιαίο μισθολόγιο, κομίζοντας ενδεχομένως και αλλαγές στη φορολόγηση των υποψήφιων διδακτόρων, που συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα (οι οποίοι σήμερα φορολογούνται όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες).

Στο νέο πλαίσιο ενσωματώθηκαν, σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκο, «πάρα πολλά από τα κίνητρα», που είχε προτείνει το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), καθώς και διάφορα άλλα κίνητρα που αφορούν τους φορείς που συνδέονται με την έρευνα και την καινοτομία, όπως και η Αλεξάνδρεια Ζώνης Καινοτομίας Θεσσαλονίκης.

Διαβάστε ακόμη: Πέντε Έλληνες του Λονδίνου κάνουν «Reload» στην εξωστρέφεια

Αν η μισθολογική και φορολογική αντιμετώπιση των ερευνητών δεν αλλάξει, αυτό θα είναι καταστροφικό, λέει ο πρόεδρος του ΕΚΕΤΑ
Αναφερόμενος στο θέμα της φορολόγησης και της μισθολογικής αντιμετώπισης των ερευνητών, ο πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, δρ Αθανάσιος Κωνσταντόπουλος, υποστήριξε: «Ο λόγος που η Ελλάδα δεν είναι ελκυστική σε επιτυχημένους ερευνητές, είναι οι μνημονιακές ρυθμίσεις και η ανορθολογική αντιμετώπιση της έρευνας, που οδήγησαν σε ισοπεδωτική αντιμετώπιση των ερευνητών. Ένας επιστήμονας, που θα έρθει σήμερα στην Ελλάδα, έχοντας λάβει χρηματοδότηση από κάποιο πρόγραμμα, υποχρεωτικά θα πληρωθεί με βάση το ενιαίο μισθολόγιο. Γιατί λοιπόν να έρθει ή να μείνει εδώ; Ελπίζουμε το υπουργείο Οικονομικών να καταλάβει ότι αυτό πρέπει να αλλάξει στο Horizon, γιατί οτιδήποτε διαφορετικό θα ήταν καταστροφικό για την έρευνα. Φτάνουμε στα όρια και κινδυνεύουμε να φύγουν ακόμη και αυτοί που έχουν μείνει».

Έλεγχοι από ορκωτούς ελεγκτές στα έργα των νέων προγραμμάτων
Στον σχεδιασμό της ΓΓΕΤ και το νόμο υπάρχει ακόμη πρόβλεψη για παρακολούθηση και αξιολόγηση όλων των ερευνητικών υποδομών, ώστε να υπάρχει πλήρης διαφάνεια στη διαχείριση εθνικών και κοινοτικών κονδυλίων. Έλεγχοι θα γίνονται για πρώτη φορά σε όλες τις βαθμίδες ερευνητών, αλλά και στη ΓΓΕΤ ανά τριετία. Παράλληλα, στα νέα προγράμματα, που ξεκινούν τον Ιούνιο του 2014, οι έλεγχοι θα γίνονται πλέον από ορκωτούς ελεγκτές.

Παράλληλα, «τρέχει» η διαδικασία αξιολόγησης όλων των ερευνητικών κέντρων της χώρας, με επόμενο βήμα τον εξορθολογισμό τους, ο οποίος δεν σημαίνει υποχρεωτικά «λουκέτο» σε κάποιο από αυτά, αλλά και συγχωνεύσεις και μειώσεις πόρων. Επίσης, προβλέπεται η δημιουργία κέντρων αριστείας, με συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με στόχο την ενεργοποίηση όλων των ερευνητικών δυνάμεων ανά περιφέρεια και τη δημιουργία ενός πολύ ισχυρού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας στην Ελλάδα. «Στη Θεσσαλονίκη, που τα πηγαίνει εξαιρετικά καλά, θα κάνουμε ακόμη περισσότερες προσπάθειες», σημείωσε ο γενικός γραμματέας.

Διαβάστε ακόμη: Θέλετε να μάθετε πώς να δημιουργήσετε μια επιτυχημένη startup;

Διπλασιασμός των δαπανών έρευνας & καινοτομίας ως ποσοστού του ΑΕΠ
Στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο κ.Βασιλάκος -που επανέλαβε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η αύξηση των δαπανών έρευνας και καινοτομίας στο 1,5% μακροπρόθεσμα, έναντι 0,69% σήμερα- επισήμανε ακόμη ότι ένας από τους βασικούς στόχους του νέου πλαισίου είναι και η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ώστε να παράγεται και market-driven έρευνα (σ.σ. έρευνα προσανατολισμένη στις ανάγκες της αγοράς).

Πρόσθεσε ότι ήδη υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις, σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στις ερευνητικές δαπάνες. Η συμμετοχή των επιχειρήσεων στις δαπάνες έρευνας και καινοτομίας ήταν το 2007 στο 0,16% των συνολικών. Το 2011 έφτασε στο 0,23%, δηλαδή υπήρξε αύξηση άνω του 30% και το 2012 αυξήθηκε περαιτέρω.

Η Ελλάδα δεν προσελκύει ερευνητές
Από την πλευρά του, ο Θεόδωρος Παπάζογλου, υψηλόβαθμο στέλεχος της Εκτελεστικής Υπηρεσίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC), σημείωσε ότι η Ελλάδα παρά τις μεγάλες δυνατότητες του επιστημονικού δυναμικού της, ανήκει σήμερα σε μια ομάδα κρατών-μελών, των οποίων η επιτυχία στην προσέλκυση επιτυχημένων ερευνητών με χρηματοδοτήσεις από το ERC στο διάστημα 2007-2013 δεν ξεπερνά το 3% (έναντι 23% για την Ελβετία και 17% για το Ισραήλ).

Παρόλα αυτά, οι επιστημονικές δημοσιεύσεις των Ελλήνων ερευνητών βρίσκονται στο 10% εκείνων, που συγκεντρώνουν τις περισσότερες αναφορές διεθνώς (most cited). Επίσης, οι Έλληνες ερευνητές βρίσκονται στην πρώτη 12άδα σε αριθμό εγκεκριμένων προτάσεων, που πέτυχαν χρηματοδοτήσεις από το ERC (οι μισοί εξ αυτών εδρεύουν στην Ελλάδα και οι υπόλοιποι στο εξωτερικό).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ