Fortune Ρεπορτάζ: «Σανίδα σωτηρίας» αναζητά ο κλάδος της εστίασης
Το 2020 ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς για τον κλάδο της εστίασης με την πλειονότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτόν να κάνουν λόγω για μια αύξηση του τζίρου τους κατά 30%. Όλα τα στοιχεία συνηγορούσαν ότι η φετινή χρονιά θα έκλεινε με θετικούς ισολογισμούς και θα ανακούφιζε, ως ένα βαθμό, τους επιχειρηματίες από τις απώλειες των προηγούμενων ετών.
Η έλευση του κορωνοϊού και οι επιπτώσεις του στην παγκόσμια οικονομία ήταν μια εξέλιξη που κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει, πόσο μάλλον να διαχειριστεί, και φυσικά από τη δίνη της δεν θα μπορούσε να γλιτώσει ούτε το ελληνικό επιχειρείν. Ο απολογισμός είναι δραματικός και για τον κλάδο της εστίασης, από τους πρώτους που αναγκάστηκαν να βάλουν λουκέτο, ειδικά εάν αναλογιστούμε ότι στο σύνολό τους αυτές οι επιχειρήσεις είναι οικογενειακές και από αυτές βιοπορίζονται σχεδόν όλα τα μέλη μιας οικογένειας!
Στάση αναμονής από τις τράπεζες
«Ο κλάδος έχει υποστεί τεράστια ζημιά. Η καταστροφή των προϊόντων μικρής διάρκειας είναι καθολική. Η απαγόρευση λειτουργίας την Παρασκευή το βράδυ, όταν οι επιχειρήσεις είχαν φορτώσει προμήθειες για το Σαββατοκύριακο, είχε ως αποτέλεσμα την οικονομική τους επιβάρυνση από ευπαθή προϊόντα, όπως κρέατα, ψάρια και λαχανικά, τα οποία καταστράφηκαν και δυστυχώς για αυτά δεν προβλέπεται καμιά αποζημίωση» λέει στο fortunegreece.com o Πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (Π.Ο.Ε.Σ.Ε.), Γιώργος Καββαθάς.
Υπενθυμίζει πως, στην πλειονότητά τους, οι επιχειρήσεις είναι εντάσεως εργασίας και πως η αγωνία για το μέλλον τους μεγαλώνει όσο δεν γνωρίζουμε για πόσο διάστημα η κυβέρνηση θα καλύπτει τις ασφαλιστικές εισφορές και τους μισθούς των ανθρώπων αυτών.
«Το μεγάλο τεστ θα είναι η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας μετά τη λήξη της πανδημικής κρίσης. Ακόμα και εταιρείες delivery κλείνουν η μία μετά την άλλη. Όταν ανοίξουν οι επιχειρήσεις με τι χρήματα ένας επιχειρηματίας θα προμηθευτεί τις πρώτες ύλες όταν δεν υπάρχει αποθεματικό; Την ίδια στιγμή, οι περισσότεροι καταστηματάρχες, γνωρίζοντας ότι θα παραμείνουν κλειστοί για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν βγάλει εκτός λειτουργίας ψυγεία και ψυκτικούς θαλάμους, πράγμα που σημαίνει ότι στο μέλλον θα έρθουν αντιμέτωποι με σοβαρά προβλήματα συντήρησης, το οποίο μεταφράζεται σε έξτρα κόστος».
Σχολιάζοντας τη στάση των τραπεζών, ο κ. Καββαθάς λέει ότι έχουν μείνει στο απυρόβλητο διότι δεν έχουν αναγκαστεί να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες από την κυβέρνηση και παίρνουν μέτρα κατά βούληση. «Το ερώτημα είναι τι θα γίνει με τις ακάλυπτες επιταγές και τις εποχιακές επιχειρήσεις. Νωρίτερα συνομιλούσα με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και ετοιμάζουμε σχετική επιστολή» καταλήγει.
«Αδιέξοδο» για τις οικογενειακές επιχειρήσεις
Για τον Αντώνη Σταύρου, Ιδιοκτήτη του Ομίλου Κατσελόριζο που έχει υπό την ομπρέλα του 9 εστιατόρια και απασχολεί συνολικά 380 εργαζόμενους, η κατάσταση είναι απογοητευτική. Παραδέχεται στο fortunegreece.com πως ναι μεν η κάλυψη των ασφαλίστρων και των μισθών των εργαζομένων από την κυβέρνηση είναι σίγουρα μία ανάσα αλλά, όπως λέει, δεν φτάνουν όταν παράλληλα “τρέχουν” δάνεια, ενοίκια, λογαριασμοί ΔΕΚΟ και δημοτικά τέλη.
«Είχαν πει ότι θα δώσουν επίδομα και στις επιχειρήσεις αλλά τελευταία δεν ακούγεται αυτό το σενάριο. Η κυβέρνηση έχει διευκρινίσει μόνο το τι θα κάνει για τους εργαζόμενους. Όλο αυτό που συνέβη ήταν τόσο ξαφνικό. Έκλεισαν με μίας οι επιχειρήσεις μας και ομολογώ πως αυτή τη στιγμή δεν έχω μιλήσει ακόμα με τις τράπεζες για να δούμε ποια θα είναι η επόμενη μέρα. Είμαστε όλοι αναστατωμένοι» λέει χαρακτηριστικά στο fortunegreece.com ο κ. Σταύρου.
Αναφέρει πως μέχρι και προχθές το εστιατόριο στη Βούλα έκανε παραδόσεις φαγητού κατ’ οίκον, ωστόσο, η διοίκηση αποφάσισε να το κλείσει και αυτό, διότι θεώρησε επικίνδυνη την εργασία για τους ανθρώπους της. Το μεγαλύτερο πλήγμα το δέχτηκε το εστιατόριο “Oρίζοντες” στον Λυκαβητό, το οποίο δούλευε κυρίως με τουρίστες και τώρα ο κ. Σταύρου είναι αναγκασμένος να επιστρέψει προκαταβολές που εισέπραξε σε ταξιδιωτικά πρακτορεία, ενώ έχει να πληρώσει και ένα αρκετά … τσουχτερό ενοίκιο για την εκμετάλλευση της συγκεκριμένης θέας.
«Καταστροφή στους τζίρους και τα κέρδη. Στη δική μας την περίπτωση όλη η οικογένεια επιβιώνει από αυτή την επιχείρηση. Οπότε όπως καταλαβαίνετε η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη για εμάς». Υπενθυμίζει πως η εικόνα που κατέγραφαν τα εστιατόριά του το πρώτο δίμηνο του έτους ήταν αρκετά ενθαρρυντική με το τζίρο να κινείται ανοδικά +25% με +30%. Σε αυτή την άνοδο βοήθησαν, σύμφωνα με τον κ. Σταύρου, και οι καλές καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το φετινό χειμώνα οι οποίες έκαναν τους Έλληνες να βγουν από το σπίτι τους και να πάνε πιο συχνά έξω για φαγητό.
Ο ίδιος θεωρεί πάντως πως τα μέτρα θα έπρεπε να εφαρμοστούν νωρίτερα. Ίσως, όπως λέει, θα είχαμε αποφύγει πολλές δυσάρεστες καταστάσεις, ενώ μοιράζεται τη δική του εμπειρία. «Δύο από τα καταστήματα μου έκλεισαν μία μέρα πριν από την επίσημη ανακοίνωση των μέτρων. Ο άντρας μίας μαγείρισσας μας διαγνώστηκε με κορωνοϊό και έτσι αποφασίσαμε να τα κλείσουμε όλα για προληπτικούς λόγους. Παράλληλα προβήκαμε σε απολυμάνσεις όλα μας τα καταστήματα. Όλη αυτή η δοκιμασία που βιώνουμε πρέπει να κάνει τους Έλληνες πιο υπεύθυνους» καταλήγει ο κ. Σταύρου.
Μείωση στο delivery food κατά 25%
Ενώ όλοι νόμιζαν ότι το κλείσιμο των εστιατορίων θα οδηγούσε σε ραγδαία αύξηση των παραγγελιών online, η πραγματικότητα τους διέψευσε. Όπως επιβεβαιώνει στο fortunegreece.com ο Ιδιοκτήτης της αλυσίδας L’ artigiano, Χρήστος Βιτσικάνος, υπάρχει μια μερίδα κόσμου που αποφεύγει το delivery καθώς φοβάται να έρθει σε επαφή με τους ανθρώπους που κάνουν delivery και αρνείται να πιάσει χρήματα στα χέρια του. Επιπρόσθετα, το γεγονός ότι έσπευσαν στα σουπερμάρκετ να προμηθευτούν αγαθά μηνών τους κάνει να μην παραγγέλνουν απ’ έξω.
«Τις προηγούμενες ημέρες ο κόσμος πανικόβλητος φόρτωνε τα καρότσια στο σουπερμάρκετ με κάθε λογής όσπρια και ζυμαρικά τα οποία καλείται τώρα να καταναλώσει. Οι εργαζόμενες νοικοκυρές βρίσκονται πλέον στο σπίτι και μαγειρεύουν περισσότερο» αναφέρει ο κ. Βιτσικάνος
Η επιχείρησή του συνεχίζει να είναι ανοιχτή και να εξυπηρετεί κόσμο που επιθυμεί να φάει πίτσα και ζυμαρικά. Τα καταστήματα L’ artigiano ανέρχονται σε 20 συνολικά και σε καθένα από αυτά απασχολούνται από 20 ως 25 άτομα. Ωστόσο, το διάστημα αυτό ο αριθμός των απασχολουμένων έχει υποχωρήσει στα 15 με 20 άτομα λόγω του μικρότερου φόρτου εργασίας.
«Η πτώση αυτή τη στιγμή αγγίζει το 25%. Όμως θα είμαστε οι τελευταίοι που θα κλείσουν. Είμαστε μια επιχείρηση που στηρίζει το κοινωνικό σύνολο υπό την έννοια ότι υπάρχουν αρκετοί εργένηδες παππούδες, και όχι μόνο, που τρέφονται, αποκλειστικά, από εμάς. Τι θα γίνει με αυτούς;» αναρωτιέται.
Συμπληρώνει δε πως, μέχρι και πρότινος πριν από την απαγόρευση της κυκλοφορίας, αρκετός κόσμος επισκεπτόταν τα καταστήματα για take away, διότι πρώτον μέσω αυτού κέρδιζε καλύτερες τιμές και δεύτερον επειδή το έβρισκε ως μία αφορμή για να βγει από το σπίτι του και να κάνει την καθημερινή του βόλτα.
Η εκτίμηση του είναι πως μέχρι τέλος Απριλίου θα δούμε το αποκορύφωμα της νόσου, ενώ δεν παραλείπει να αναφερθεί στους Έλληνες που συνεχίζουν επαναπατρίζονται από χώρες του εξωτερικού τονίζοντας πως πρέπει να δουν σοβαρά την κατάσταση και να μπουν άμεσα σε καραντίνα.
«Όλοι όσοι είναι ακόμη ανοιχτοί στον κλάδο βρίσκονται σε πτώση. Από άποψη ψυχολογίας βιώνουμε το σύνδρομο του 2010, διότι ο κόσμος δεν ξέρει τι του ξημερώνει αύριο και ξοδεύει μόνο για τα απολύτως απαραίτητα. Όταν ξεκίνησε η χρονιά «πηγαίναμε τρένο» ήμασταν στο + 30% και θεωρούσαμε ότι έχει το 2020 θα ήταν καταπληκτικό. Δυστυχώς διαψευστήκαμε»
Το ερώτημα που θέτει ο κύριος Βιτσικάνος είναι με τι ψυχολογία θα μπούμε και πάλι στην κανονικότητα όταν σταματήσει να ισχύει το lockdown και η καραντίνα.
