Όλα τα βλέμματα στο Eurogroup: Θα «ξεκλειδώσει» η έκτακτη ρευστότητα για ασπίδα στον κορωνοϊό;

Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα συζητήσουν σήμερα τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να ζητούν πιστωτική γραμμή από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊού, μία κίνηση που θα άνοιγε επίσης τον δρόμο για απεριόριστες αγορές ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αν χρειαστεί.

Οι υπουργοί Οικονομικών και η ΕΚΤ θα έχουν τηλεδιάσκεψη στις 19.30 (ώρα Ελλάδας), αλλά αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν μπορεί να ληφθούν αποφάσεις τώρα ή αν θα απαιτηθεί να αποφασίσουν οι ηγέτες της ΕΕ, οι οποίοι θα συζητήσουν την Πέμπτη. Αξιωματούχοι της Ευρωζώνης ανησυχούν ότι, καθώς η πανδημία εξαπλώνεται και η Ευρωζώνη μπαίνει σε βαθιά ύφεση φέτος, οι χρηματοπιστωτικές αγορές μπορεί να αρχίσουν να απαιτούν υψηλό τίμημα για να δανείζουν τις χώρες, ασκώντας σημαντική πίεση σε ορισμένες από τις πιο υπερχρεωμένες από αυτές, όπως η Ιταλία.

Η πρόταση που εξετάζεται είναι, συνεπώς, ότι όλες ή οι περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης θα υποβάλουν αίτηση για μία προληπτική πιστωτική γραμμή, που αποκαλείται Πιστωτική Γραμμή με Ενισχυμένους Όρους (Enhanced Conditions Credit Line, ECCL), από τον ESM, το ταμείο διάσωσης που έχει τη δυνατότητα να χορηγήσει δάνεια ύψους 410 δισ. ευρώ. Οι κυβερνήσεις δεν θα χρησιμοποιούν την πιστωτική γραμμή του ESM, αλλά θα τη διατηρούν ως εφεδρεία για να διατηρούν τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων σε διαχειρίσιμα επίπεδα όταν χρηματοδοτούνται από την αγορά, διότι οι επενδυτές θα γνωρίζουν ότι οι χώρες έχουν εναλλακτική φθηνή χρηματοδότηση. Είναι σημαντικό ότι μία πιστωτική γραμμή ECCL θα άνοιγε τον δρόμο στην ΕΚΤ να προχωρά σε απεριόριστες αγορές ομολόγων, αν αυτό θεωρηθεί αναγκαίο. Η ΕΚΤ μπορεί να το κάνει αυτό για τα ομόλογα κάθε χώρας που έχουν μία τέτοια πιστωτική γραμμή, με βάση το πρόγραμμά της Outright Monetary Transactions (OMT) που δημιουργήθηκε το 2012.

Μία από τις δυσκολίες για να υπάρξει σήμερα συμφωνία για τις προληπτικές πιστωτικές γραμμές είναι οι όροι που θα συνδέονται με αυτές – για κάθε χώρα που θα έκανε αίτηση θα έπρεπε να υπάρξει ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους της από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Ιταλία, το χρέος της οποίας ανέρχεται σήμερα στο 137% του ΑΕΠ και αναμένεται να αυξηθεί, καθώς θα εισέλθει πιθανότατα σε ύφεση φέτος, δεν είναι ευτυχής με τον έλεγχο του χρέους τις από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η πιστωτική γραμμή ECCL θα έπρεπε, επίσης, να περιλαμβάνει άλλους όρους, μερικοί από τους οποίους θα μπορούσαν να είναι πολιτικά προβληματικοί. Για να γίνουν αυτοί πιο αποδεκτοί, αξιωματούχοι αναφέρουν ότι θα μπορούσαν να εστιάσουν αυστηρά σε θέματα που σχετίζονται με την επιδημία παρά με τα γενικά μακροοικονομικά προβλήματα και να εισαχθούν σταδιακά ή με μία καθυστέρηση. Ωστόσο, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία επιμένουν ότι η πιστωτική γραμμή από τον ESM δεν πρέπει να έχει όρους, ενώ η Γερμανία, η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Αυστρία λένε ότι δεν μπορεί να δοθούν δανεικά χωρίς όρους.

«Δεν θα κρατούσα την αναπνοή μου», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της Ευρωζώνης για την πιθανότητα να ληφθεί μία απόφαση σήμερα. «Οι συζητήσεις συνεχίζονται αλλά οι συνήθεις ύποπτοι (οι νότιες και οι βόρειες χώρες της Ευρωζώνης) δεν έχουν ευθυγραμμιστεί ακόμη στον καλύτερο τρόπο για να προχωρήσουν», πρόσθεσε. Αξιωματούχοι σημειώνουν, επίσης, ότι ο επείγων χαρακτήρας μίας απόφασης έχει μειωθεί από το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων λόγω του κορωνοϊού που ανακοίνωσε η ΕΚΤ, ύψους 750 δις. ευρώ, και το γεγονός ότι όλες οι χώρες της Ευρωζώνης μπορούν ακόμη να δανείζονται πολύ φθηνά από την αγορά.

Οι ΗΠΑ αντιδρούν με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα

Την ίδια ώρα που στην ευρωζώνη οι υπουργοί Οικονομικών (Eurogroup) συζητούν για το αν η ενισχυμένη γραμμή πίστωσης από τον ESM θα πρέπει να συνοδεύεται από πρόγραμμα προσαρμογής για όποια χώρα την αιτηθεί, στις ΗΠΑ η πρόεδρος της Βουλής των αντιπροσώπων Νάνσι Πελόσι εξειδικεύει το πρόγραμμα των 2 τρισ. δολαρίων που έχει αποφασίσει η κυβέρνηση για ν΄ αντιμετωπίσει τις οικονομικές συνέπειες από την πανδημία του κορωνοϊού.

Οι εξελίξεις καταδεικνύουν ότι για μία ακόμη φορά οι ΗΠΑ αντιδρούν έγκαιρα και πιο δραστικά προκειμένου ν΄ αναχαιτίσουν την επερχόμενη ύφεση. Στην ευρωζώνη οι υπουργοί Οικονομικών συνεδριάζουν σήμερα και μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν είναι και η περίφημη ΕCCL (Enhanced Conditions Credit Line – προληπτική ενισχυμένη γραμμή πίστωσης) από τον ΕSM. Σημειώνεται ότι πριν εξέλθει η Ελλάδα από το Μνημόνιο, υπήρχε προβληματισμός αν έπρεπε η χώρα να ζητήσει να λάβει μία τέτοια γραμμή πίστωσης αντί του “μαξιλαριού ασφαλείας”. Η λύση είχε απορριφθεί από την κυβέρνηση καθώς η χορήγηση της γραμμής αυτής συνοδεύεται από όρους. Στην παρούσα φάση η λύση της Ενισχυμένης Γραμμής συζητείται στις Βρυξέλλες ως μέτρο που θα μπορούσε να καθησυχάσει τις αγορές ομολόγων και να συγκρατήσει το κόστος δανεισμού των πιο αδύναμων κρατών. Ιταλία, Ισπανία, και Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι αντίθετες με το ενδεχόμενο η προληπτική γραμμή να συνοδεύεται από προϋποθέσεις.

Στην εγχώρια αγορά ομολόγων υποτονικό και σήμερα το ενδιαφέρον, με τις αποδόσεις να κινούνται σταθεροποιητικά. Το 10ετές διαπραγματευόταν με απόδοση 2,41% από 2,45% χθες, η απόδοση του 5ετούς διατηρήθηκε στο 1,81%, ενώ του 15ετούς υποχώρησε ελαφρώς στο 2,37% από 2,42%.

Στο Ηλεκτρονικό Σύστημα Συναλλαγών της Τραπέζης της Ελλάδος (ΗΔΑΤ) καταγράφηκαν συναλλαγές 11 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 7 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε εντολές πώλησης. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου αναφοράς διαμορφώθηκε στο 2,40% από 2,45% έναντι -0,34% του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου, με αποτέλεσμα το περιθώριο να διαμορφωθεί στο 2,74% από 2,87% χθες.

Στην αγορά συναλλάγματος, σταθεροποιητικές τάσεις εμφανίζει σήμερα η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου με αποτέλεσμα το ευρωπαϊκό νόμισμα να διαπραγματεύεται νωρίς το απόγευμα στα 1,0787 δολ.

Η ανακοίνωση των στοιχείων για τους τομείς μεταποίησης και υπηρεσιών στην ευρωζώνη επηρέασαν σήμερα αρνητικά το ευρώ. Από την άλλη πλευρά τα στοιχεία από την αγορά κατοικίας των ΗΠΑ προκάλεσαν ήπιες πιέσεις στο δολάριο.

Η ενδεικτική τιμή για την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διαμορφώθηκε στα 1,0843 δολ.