Πώς θα γίνει το σταδιακό άνοιγμα των καταστημάτων και εστιατορίων

Η κυβέρνηση προετοιμάζεται για την επόμενη φάση που αφορά την άρση των μέτρων, αλλά η επιστροφή στην κανονικότητα, όπως έχει πει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, θα γίνει με πολύ προσεκτικά βήματα και κυρίως θα είναι μακρόσυρτη και σταδιακή.

Σταδιακά, χιλιάδες επιχειρήσεις που κατέβασαν ρολά από τα μέσα Μαρτίου ετοιμάζονται να ανοίξουν. Ανάμεσα σε αυτές, είναι χιλιάδες καταστήματα του κλάδου της εστίασης που δέχθηκε σφοδρά πλήγματα το τελευταίο διάστημα.

Έτσι, στις 4 Μαΐου θα επαναλειτουργήσουν τα μικρά εμπορικά καταστήματα, ορισμένα εστιατόρια αλλά και τα κομμωτήρια.

Σε όλα θα ισχύσουν αυστηροί όροι για την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως είναι η αποφυγή συνωστισμού, η απόσταση μεταξύ των πελατών με τους υπαλλήλους.

Στόχος είναι να επαναλειτουργήσουν μικρά καταστήματα λιανεμπορίου, όπου ωστόσο θα τηρούνται οι αυστηροί κανόνες που ισχύουν και σήμερα στα σούπερ μάρκετ και σε όσες επιχειρήσεις είναι ανοικτές και παρέχουν υπηρεσίες.

Μαζί με τα μικρά εμπορικά καταστήματα (σ.σ.: θα παραμείνουν κλειστά μέχρι νεοτέρας τα εμπορικά κέντρα) θα ανοίξουν τα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής.

Ένας από τους κλάδους που «χτυπήθηκαν» ιδιαιτέρως είναι αυτός της εστίασης, καθώς η δυνατότητα κατ’ οίκον παραδόσεων ελάχιστα βοήθησε στο να συγκρατηθεί ο τζίρος τους. Με βάση το κυβερνητικό σχέδιο, οι εν λόγω επιχειρήσεις δεν αναμένεται να παράσχουν υπηρεσίες service νωρίτερα από τα μέσα Ιουνίου κι αυτό υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις: τραπεζάκια έξω, μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους (τουλάχιστον 1,5 μέτρο), μικρές παρέες.

Μπορεί κάποια καταστήματα να έχουν την δυνατότητα να ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα, εγκαθιστώντας χωρίσματα από πλεξιγκλάς και αγοράζοντας μάσκες για το προσωπικό τους, ωστόσο οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις- η ραχοκοκκαλιά της εστίασης και γενικά της ελληνικής οικονομίας- ακούνε με ανησυχία τις σκέψεις για μείωση τραπεζοκαθισμάτων και αυστηρά μέτρα προστασίας προσωπικού και πελατών, εν αναμονή των επίσημων ανακοινώσεων της Τρίτης.

Τα αιτήματα του κλάδου της εστίασης

Τα αιτήματα που έχουν φτάσει στα συναρμόδια υπουργεία λαμβάνουν υπόψιν όχι μόνο την καλοκαιρινή σεζόν, αλλά κυρίως τους μήνες που έπονται, όταν η επιστροφή στους κλειστούς χώρους και τα ακόμα αυστηρότερα μέτρα προστασίας, απειλούν να εξοντώσουν και τις τελευταίες επιχειρήσεις εστίασης:

1. Μείωση του ΦΠΑ από 1/6/2020 στο 6% για όλη τη εστίαση (συμπεριλαμβάνονται καφές, ροφήματα και ψωμί), με στόχο να μεταφερθεί το όφελος και στις τιμές για τους καταναλωτές. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα η εστίαση επιβαρύνεται με ΦΠΑ 13%, πλην ροφημάτων που παραμένουν σε ΦΠΑ 24%.
2. Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ. Το κόστος αυτού του μέτρου ανέρχεται σε 148 εκατ. ευρώ.
3. Μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις στο 20%, σύμφωνα με τη σχετική δέσμευση της κυβέρνησης, και μη καταβολή προκαταβολής φόρου εισοδήματος για το 2020.
4. Προγράμματα στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων, μέσω επιδότησης εργοδοτικών εισφορών και επιδομάτων ως εξής:

α) επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων κατά 50%,

β) ειδικό επίδομα για εργαζομένους που θα τεθούν, εκτάκτως και για συγκεκριμένο διάστημα (έως 31/12/2020), σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας λόγω των συνεχιζόμενων περιορισμών στη λειτουργία των επιχειρήσεων, ώστε να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, και

γ) εργαλεία ρευστότητας για την επανεκκίνηση των επιχειρήσεων με εγγύηση του Δημοσίου κατά 80% και με βάση τα στοιχεία μισθοδοσίας, όπως είχε εξαγγελθεί στις αρχές της κρίσης.

5. Ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών που δημιουργήθηκαν μετά την 1η Μαρτίου 2020 σε 60 δόσεις, με πρώτη δόση τον Ιανουάριο του 2021.
6. Επαναφορά ΕΣΠΑ με δυνατότητα επιδότησης επιλέξιμων επενδύσεων για όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων.
7. Για την περίοδο από την άρση των περιοριστικών μέτρων και έως 31/12/2020 να προβλεφθεί μείωση των μισθωμάτων που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις εστίασης ανάλογη με την μείωση των εισπράξεων τους σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, με ταυτόχρονη προστασία των ενοικιαστών για το συγκεκριμένο διάστημα.

Το σχέδιο στο λιανεμπόριο

Το επιχειρησιακό του σχέδιο ετοιμάζει το λιανεμπόριο εν αναμονή των τελικών ανακοινώσεων της κυβέρνησης όσον αφορά την επαναλειτουγρία των καταστημάτων.

Αλυσίδες αλλά και μεμονωμένα καταστήματα ετοιμάζονται, αφενός, για ελεγχόμενη ροή δυνητικών πελατών και, αφετέρου, για τη λήψη μέτρων προστασίας (αποστάσεις, ειδικά plexiglass χωρίσματα, μάσκες, γάντια, αντισηπτικά) για εργαζόμενους και πελάτες, ακολουθώντας το μοντέλο που ήδη έχει δοκιμαστεί στα σούπερ μάρκετ.

Την ίδια στιγμή, ο εμπορικός κόσμος έχει επιχειρηματολογήσει υπέρ της καθολικής επαναλειτουργίας.

Παράγοντες του εμπορίου εκτιμούν πως εφόσον ανοίξει μαζικά η λιανική, θα αποφευχθεί ο συνωστισμός. Υποστηρίζουν επίσης ότι ο διαχωρισμός με βάση το εμβαδόν θα λειτουργήσει αρνητικά, αφού περισσότεροι καταναλωτές θα κινούνται σε μικρότερο χώρο.

Η επόμενη μέρα λειτουργίας των καταστημάτων θα γίνει με λιγότερο προσωπικό γιατί τα μέτρα προστασίας επιβάλλουν αποστάσεις και λιγότερο συγχρωτισμό.

Επιπλέον μέρος των εργαζομένων στο λιανεμπόριο θα συνεχίσει να κάνει χρήση της άδειας ειδικού σκοπού, δεδομένου ότι τα σχολεία παραμένουν κλειστά και δεν προβλέπεται να ανοίξουν πριν τα καταστήματα, αλλά και γιατί εξακολουθούν να υφίστανται υγειονομικοί κίνδυνοι για όσους ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.

Με βάση τα παραπάνω, μεγάλος μέρος του λιανεμπορίου επιλέγει την εκ περιτροπής εργασία με αποτέλεσμα το καθεστώς αυτό να μειώνει μισθούς και εργοδοτικές εισφορές και κατ’ επέκταση και το εισόδημα των εργαζομένων.