Επιστροφή πίσω από το τιμόνι: Πόσο γρήγορα θα προσαρμοστούμε ξανά;

Πόσο έχει επηρεάσει ο κορωνοϊός τη συμπεριφορά εποχούμενων και πεζών στους δρόμους; Πολύ, απαντά το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) Πάνος Μυλωνάς, ύστερα από μια πρώτη επεξεργασία των δεδομένων της νέας πραγματικότητας. «Αν και η κυκλοφορία στους δρόμους μειώθηκε την περίοδο του κορωνοϊού κατά 80%, οι πρώτες ενδείξεις είναι ότι δεν υπήρξε αντίστοιχη μείωση τροχαίων συμβάντων και δυστυχημάτων» σημειώνει η πρόεδρος του Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και θυμίζει τα πρόσφατα τραγικά, τροχαία δυστυχήματα που στοίχισαν τη ζωή παιδιών και νέων ανθρώπων. «Η υπευθυνότητα που δείξαμε μένοντας στο σπίτι, ευχόμαστε και ελπίζουμε να αλλάξει και τη συμπεριφορά στο δρόμο» προσθέτει.

Το πρώτο που έχει παρατηρηθεί, από τους ανθρώπους του Ινστιτούτου, στην εποχή του κορωνοϊού, είναι η υπερβολική ταχύτητα. Ακολουθούν, η επιθετική οδήγηση και συμπεριφορά, τα κορναρίσματα χωρίς λόγο, η άοκνη χρήση του κινητού στο ένα χέρι, με το άλλο χέρι στο τιμόνι να ακολουθεί. Και οι πεζοί περνούν απέναντι από οποιοδήποτε σημείο του δρόμου. Εποχούμενοι και πεζοί θεωρούν, ο καθένας από τη δική του πλευρά, ότι ο δρόμος τους ανήκει…

Οι υψηλές ταχύτητες και το έντονο στρες, που οδηγούν σε λανθασμένους χειρισμούς κατά την οδήγηση, ο γενικός μη σεβασμός των φωτεινών σηματοδοτών από οδηγούς και πεζούς, φαίνεται να δημιουργούν μια νέα, ανησυχητική πραγματικότητα στους δρόμους. «Εκφράζω την έντονη ανησυχία μου, διότι δεν έχει αλλάξει κάτι ουσιαστικό στη συμπεριφορά μας και ανησυχώ ότι, εάν δεν υιοθετηθούν στοχευμένα μέτρα, η κατάσταση θα επιδεινωθεί» σημειώνει η κ. Μυλωνά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πλέον ιδιαίτερα ανήσυχοι και αγχωμένοι, με αποτέλεσμα η ανησυχία τους να μεταφέρεται και στους δρόμους. Η επιβεβλημένη κοινωνική απομόνωση και η καραντίνα, ο εγκλεισμός στο σπίτι, έχουν ως αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί στους ανθρώπους ο θυμός, η σύγχυση, η μελαγχολία, η κατάθλιψη, σημειώνει η πρόεδρος του Ι.Ο.ΑΣ. Πάνος Μυλωνάς. Και συμπληρώνει: «Είναι λανθασμένη η αντίληψη ότι η μειωμένη κίνηση κάνει τους δρόμους ασφαλέστερους. Αντίθετα, οι άδειοι δρόμοι μπορεί να μετατραπούν σε παγίδες. Και σε κάθε περίπτωση, το υπερβολικό άγχος αυξάνει την πιθανότητα κυκλοφοριακών παραβάσεων και πρόκλησης τροχαίων».

Και τώρα που η κυκλοφορία επανέρχεται σταδιακά στους δρόμους; Οι αυξημένες ανάγκες στην εφοδιαστική αλυσίδα, η σταδιακή επανέναρξη των σχολείων, η αύξηση του κυκλοφοριακού φόρτου λόγου της αυξημένης χρήσης ΙΧ (εξαιτίας της αποφυγής των ΜΜΜ και του περιορισμού του επιτρεπόμενου αριθμού επιβατών σε κάθε όχημα), η συνεχής γήρανση -εξαιτίας της δεκαετούς οικονομικής δυσπραγίας- του στόλου των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν, μόνον ανησυχία δημιουργεί. Η κ. Μυλωνά υπενθυμίζει ότι μόλις τον περασμένο Ιανουάριο και τον περασμένο Φεβρουάριο, δηλαδή τους δυο πρώτους μήνες του 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Αρχή) σημειώθηκε αύξηση των τροχαίων συμβάντων κατά 16,6% και 23,8% αντίστοιχα σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2019. «Σε δυο μήνες πλησιάσαμε σε αριθμό τα θύματα του κορωνοϊού» σημειώνει η κ. Μυλωνά και προσθέτει: «Η πανδημία των τροχαίων ατυχημάτων και δυστυχημάτων θερίζει και σκοτώνει πολύ περισσότερο από τον κορωνοϊό».

Κι όμως, η υιοθέτηση στοχευμένων μέτρων από την επίσημη Πολιτεία παραμένει πάντα αιτούμενη. Ελπίδα των τελευταίων ετών, σε διακρατικό επίπεδο, αποτελεί το ευρωπαϊκό πρόγραμμα EXCHANGE. Συνιστά μια σημαντική ευκαιρία σε επίπεδο ανταλλαγής τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, εξηγεί η κ. Μυλωνά. «Δυο είναι τα θέματα σε προτεραιότητα για εμάς: οι μοτοσικλετιστές, διότι είμαστε η 1η χώρα σε σοβαρά τροχαία δυστυχήματα πανευρωπαϊκά και το θέμα της διαχείρισης της ταχύτητας. Στο πρώτο θέμα έχουμε την αμέριστη, τεχνική βοήθεια της Ισπανίας, η οποία είχε επίσης τραγικά συμβάντα με μοτοσικλετιστές και κατάφερε να τα μειώσει ριζικά. Στο δεύτερο θέμα, έχουμε την τεχνική βοήθεια της Γαλλίας, η οποία έχει αναπτύξει μεθοδολογία, με εξαιρετικά αποτελέσματα, στην τήρηση των ορίων ταχύτητας. Ήδη έγινε πέρσι μια πρώτη συνάντηση μεταξύ εμπειρογνωμόνων και αρμόδιων στελεχών των υπουργείων. Είχε προγραμματισθεί για τον Ιούνιο δεύτερη συνάντηση, προκειμένου να διερευνηθούν νέα στοιχεία» σημειώνει η κ. Μυλωνά.

Η ταχύτητα αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες θανατηφόρων τροχαίων, λέει η κ. Μυλωνά και εξηγεί ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) μείωση της ταχύτητας κατά 5% συμβάλει σε μείωση των τροχαίων κατά 30%. Ειδικά στην ΕΕ, το ETSC (European Transport Safety Council) υπολογίζει ότι, εάν μειωθεί η μέση ταχύτητα στο δρόμο κατά ένα χλμ. την ώρα, θα σώζονται 2000 ζωές τον χρόνο.

Η συστηματική ενημέρωση των πολιτών με κοινωνικά μηνύματα για την οδική συμπεριφορά, που θα εξηγούν τη σημασία της απαρέγκλιτης τήρησης των κανόνων του ΚΟΚ, προβάλλει και πάλι αδιαμφισβήτητη ανάγκη, τονίζει το Ινστιτούτο. «Ας θυμηθούμε μόνον, ότι σε επίπεδο ΕΕ, παραμένουμε στη χειρότερη 8η θέση με 64 νεκρούς ανά εκατομμύριο πληθυσμού, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 49 νεκροί ανά εκατομμύριο πληθυσμού και η Νορβηγία έχει 20 νεκρούς ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Στη χείριστη θέση βρίσκεται η Ρουμανία με 96 νεκρούς ανά εκατομμύριο πληθυσμού και ακολουθούν η Βουλγαρία, η Σερβία, η Κροατία, η Λετονία, η Πολωνία, η Ουγγαρία και μετά είμαστε εμείς» σημειώνει η κ. Μυλωνά. Αυτή την περίοδο είναι ευκαιρία «να δούμε παρέα με τα παιδιά μας τα animation spots που δημιουργήσαμε με την Εκπαιδευτική Τηλεόραση του υπουργείου Παιδείας» σημειώνει το Ι.Ο.ΑΣ. Πάνος Μυλωνάς που σε λίγες μέρες συμπληρώνει 15 χρόνια δράσης με συνέχεια, με συνέπεια και με όραμα «έναν κόσμο χωρίς τροχαία δυστυχήματα».