Η πανδημία καταστρέφει την αγορά ενέργειας, με μια μεγάλη εξαίρεση: Τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
της Katherine Dunn
Το 2020 παρατηρείται μια ξαφνική πτώση στη σχεδόν εκρηκτική ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δήλωσε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας την Τετάρτη- με τον ρυθμό αύξησης της εγκατεστημένη ισχύος να αναμένεται να μειωθεί κατά 13% σε σύγκριση με το ρυθμό ρεκόρ που επιτεύχθηκε το 2019. Αυτό σηματοδοτεί την πρώτη μείωση στο ρυθμό αύξησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες, ανέφερε ο οργανισμός.
Αυτή η πτώση οφείλεται, φυσικά, στην πανδημία Covid-19, η οποία καθυστέρησε την κατασκευή και τη χρηματοδότηση έργων, ιδίως ηλιακών συλλεκτών που εγκαθίστανται στις στέγες κτιρίων, μια ισχυρή πηγή ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ωστόσο, αντιπροσωπεύει επίσης αλλαγές πολιτικής που είχαν ήδη εφαρμοστεί πριν από την έναρξη του παγκόσμιου lockdown, ανέφερε ο οργανισμός που εδρεύει στο Παρίσι.
Αυτό περιλάμβανε τη διακοπή των επιδοτήσεων καθώς πολλές από τις πράσινες τεχνολογίες τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετά αποδοτικές από πλευράς κόστους ώστε οι κυβερνήσεις να απενεργοποιούν τα συστήματα στήριξης των τιμών αγοράς ενέργειας που υποστηρίζονται από το κράτος. Αυτό ισχύει ακόμη και στην Κίνα – τη μεγαλύτερη αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και το κέντρο παραγωγής για μεγάλο μέρος της υποδομής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ωστόσο, οι χαμηλές τιμές για την πράσινη ενέργεια δεν φαίνονται εμπόδιο για τον Covid-19. Τα οικονομικά μεγέθη, παρότι βελτιώνονται σταθερά, «δεν θα επαρκούν για να προστατεύσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από τις επιπτώσεις του κορονοϊού, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής ύφεσης», δήλωσε ο Fatih Birol, εκτελεστικός διευθυντής του ΔΟΕ, σε τηλεφωνική συνέντευξη με δημοσιογράφους την Τετάρτη.
«Επομένως, ο ρόλος των κυβερνήσεων είναι πιο σημαντικός από ποτέ όσον αφορά την υποστήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», σημείωσε.
Ο ΔΟΕ επεσήμανε επίσης την «ανθεκτικότητα» των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως πλεονέκτημα της αγοράς σε έναν κατά τα άλλα έντονα καταπονημένο κλάδο. Ακόμη και όταν ο «πάγος» στις μεταφορές και η παύση της βιομηχανικής παραγωγής σταματούν τη συνολική ζήτηση ενέργειας- η ζήτηση πετρελαίου το 2020 αναμένεται να μειωθεί κατά 12 εκατομμύρια βαρέλια – η αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί.
Ακόμη και με απότομη μείωση του ρυθμού ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η καθαρή παραγόμενη ενέργεια θα συνεχίσει να αυξάνεται κατά 6% σε ετήσια βάση. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιπροσωπεύουν επίσης μεγαλύτερο ποσοστό του συνολικού ενεργειακού προφίλ, δήλωσε ο ΔΟΕ τον περασμένο μήνα.
Ενώ η στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εγκαταλείποντας τα ορυκτά καύσιμα, ήταν γρήγορη από την άποψη της εγκατεστημένης ισχύος, ο κόσμος εξακολουθεί να εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα για ενέργεια, και πολλές χώρες και περιοχές – συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ – αντιμετωπίζουν την πρόκληση της πλήρους απαγόρευσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050, παρότι η ενεργειακή ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται.
Πολλά από τα μεγαλύτερα έργα ανανεώσιμων πηγών- για παράδειγμα, έργα υδροηλεκτρικής ενέργειας – βρίσκονται σε φάση κατασκευής για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους και είναι λιγότερο πιθανό να απειληθούν από το lockdown, ανέφερε ο ΔΟΕ, ενώ μικρότερα έργα, ιδιαίτερα ηλιακά, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν ζητήματα χρηματοδότησης και καθυστερήσεις. Περισσότερο από το ήμισυ της ανάπτυξης του τρέχοντος έτους αναμένεται να έρθει με τη μορφή συστημάτων ηλιακής ενέργειας, ανέφερε ο οργανισμός.
Ο ΔΟΕ, από την αρχή της πανδημίας, προέτρεπε ανοιχτά τις κυβερνήσεις να κάνουν μια μετάβαση σε πράσινη ενέργεια χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, θεμελιώδες κομμάτι της ανοικοδόμησης των οικονομιών καθώς αίρονται σταδιακά οι περιορισμοί του lockdown και καθίσταται σαφές το πλήρες μέγεθος της οικονομικής καταστροφής.
Αυτή η έκκληση πλέον δεν είναι τόσο απλή. Οι κυβερνήσεις δημιουργούν ιστορικά ελλείμματα για να επιστρέψουν γρήγορα οι οικονομίες τους σε ανάπτυξη. Εντωμεταξύ, οι εταιρείες πραγματοποιούν μεγάλες επενδύσεις κεφαλαίου. Οι εμπειρογνώμονες για το κλίμα έχουν εκφράσει συστηματικά την ανησυχία ότι οι περιβαλλοντικοί στόχοι θα εγκαταλειφθούν σύντομα λόγω της παγκόσμιας ύφεσης προς την οποία κατευθυνόμαστε.
