«Στεγνώνουν» τη ρευστότητα των επιχειρήσεων οι καθυστερήσεις πληρωμών

Σοβαρότερο κίνδυνο ρευστότητας αντιμετωπίσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις συγκριτικά με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές από τις καθυστερήσεις πληρωμών λόγω της οικονομικής κρίσης που προκαλεί η πανδημία, η οποία έχει οδηγήσει ήδη πάνω από 6 στις δέκα εταιρείες (64% στην Ελλάδα) να αποδεχθούν δυσμενείς όρους πληρωμής προκειμένου να μην “χαλάσουν” τις σχέσεις με τους πελάτες τους και να διατηρήσουν τις ταμειακές τους ροές.

Ειδικότερα, το 56% των ελληνικών επιχειρήσεων αναφέρει πρόβλημα ρευστότητας λόγω καθυστερήσεων στις πληρωμές ενώ στην Ισπανία αυτό το ποσοστό είναι 62%. Πρόκειται για τις δύο χώρες που ηγούνται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, όπου ο μέσος όρος της σχετικής απειλής κυμαίνεται στο 45%.

Έρευνα της Intrum σε 9.980 εταιρείες από 29 ευρωπαϊκές χώρες δείχνει ότι οι επιχειρήσεις ενόψει των δυσχερειών στις πληρωμές φοβούνται τη μείωση της ρευστότητας και την ικανότητά τους να επιβιώσουν. Το 45% λέει ότι οι καθυστερήσεις στις πληρωμές μειώνουν τη ρευστότητά τους και το 38% ότι απειλούν την επιβίωσή τους. Η κρίση του Covid-19 ασκεί μεγαλύτερη πίεση στις επιχειρήσεις προκειμένου να διασφαλίσουν τη ρευστότητά τους, καθώς οι απότομες μειώσεις στο ΑΕΠ των χωρών σε ολόκληρη την Ευρώπη πιέζουν τα έσοδα, περιορίζοντας τις ταμειακές ροές ενώ αυξάνουν την πίεση στις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται τα μετρητά τους πιο αποτελεσματικά. Η μείωση της καταναλωτικής ζήτησης μετά τα lockdown αποτελεί μακροπρόθεσμη πρόκληση για τις επιχειρήσεις, που προσπαθούν να εξοικονομήσουν κόστος ενώ μειώνεται η ικανότητα των πελατών τους να πληρώνουν τιμολόγια λόγω του χαμηλότερου διαθέσιμου εισοδήματος. Επιχειρήσεις που είναι σε θέση να διαφυλάξουν τη ρευστότητά τους θα αναδειχθούν ισχυρότερες από την κρίση Covid-19, ενώ όσοι έχουν λιγότερη ρευστότητα μπορεί να αντιμετωπίσουν απειλή, σύμφωνα με τους αναλυτές της Intrum.

Συμφωνίες με δυσμενείς όρους για επιβίωση

Οι πιέσεις αυτές είναι που αναγκάζουν τις επιχειρήσεις να αποδεχτούν δυσμενείς όρους πληρωμής προκειμένου να διατηρήσουν τις ταμειακές τους ροές. Αυτή η τάση έχει αυξηθεί μετά το ξέσπασμα του Covid-19. Συνολικά το 71% όσων ερωτήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης λένε ότι έχουν αποδεχτεί νέους όρους πληρωμής για να αποφύγουν να βλάψουν τις σχέσεις με τους πελάτες τους, σε σύγκριση με το 65% πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Για τις μικρές επιχειρήσεις, μια καθυστέρηση πληρωμής μπορεί να κάνει διαφορά ανάμεσα στο σενάριο της επιβίωσης και της πτώχευσης, επηρεάζοντας την ικανότητά τους να πληρώνουν υπαλλήλους και προμηθευτές, να καλύπτουν λειτουργικά έξοδα και να αναζητούν ευκαιρίες ανάπτυξης. Η έρευνα έδειξε ότι το 49% των μικρών επιχειρήσεων έχει συμφωνήσει αναπροσαρμοσμένους όρους έναντι 43% των μεγαλύτερων εταιρειών.

Πάντως, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να ξεπεράσουν τη θύελλα, αναζητώντας πρωτοβουλίες για την πρόληψη καθυστερημένων πληρωμών τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι μισοί από τους ερωτηθέντες θα ήθελαν να δουν την θέσπιση νέας νομοθεσίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος των καθυστερημένων πληρωμών – αύξηση 5% σε σύγκριση με την έρευνα του περασμένου έτους. Στην Ελλάδα αυτό το ποσοστό ανέρχεται σε 58%, με τους Έλληνες μαζί με τους Κροάτες και του Ιρλανδούς να είναι οι πιο φανατικοί των μεταρρυθμίσεων της σχετικής νομοθεσίας.

Πάντως υπάρχει αισιοδοξία

Παρά τις δυσμενείς εξελίξεις στο περιβάλλον πληρωμών, οι Έλληνες εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι από άλλους Ευρωπαίους. Ας σημειωθεί ότι τo 55% των Ελλήνων πιστεύει ότι η χώρα είναι ήδη σε ύφεση ή θα μπει σε ύφεση στον επόμενο χρόνο έναντι 56% που είναι ο μέσος όρος των  Ευρωπαίων που πιστεύουν το ίδιο για τη χώρα τους ενώ οι δύο στους πέντε Έλληνες (41%) θεωρούν ότι η κρίση θα φέρει προβλήματα στις πληρωμές βραχυπρόθεσμα έναντι 57% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρώπη.

Αν και ανησυχούν, οι Έλληνες δεν είναι τόσο απαισιόδοξοι όσο άλλοι Ευρωπαίοι, όπως τουλάχιστον αυτό αποτυπώνεται στην έρευνα της Intrum, όπου φαίνεται ότι από το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19, τα δύο τρίτα (57%) των ερωτηθέντων κατατάσσουν τον κίνδυνο πανευρωπαϊκής ύφεσης στις τρεις πρώτες προκλήσεις που είναι πιθανόν να επηρεάσουν τις πληρωμές. Πρόκειται για αύξηση 20% από τα επίπεδα της περιόδου πριν την κρίση. Μάλιστα οι Ισπανοί ερωτηθέντες ανησυχούν περισσότερο: το 92% θεωρεί την πανευρωπαϊκή κρίση μια από τις τρεις πρώτες προκλήσεις για τις πληρωμές τους επόμενους 12 μήνες και πάνω από τους μισούς (54%) αναμένουν ότι θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις τους. Τα στοιχεία αυτά κατατάσσουν τη χώρα στην κορυφή της ευρωπαϊκής κατάταξης. Αντίθετα η Ελλάδα εμφανίζεται στη μέση της κατάταξης, κοντά στον μέσο όρο.

Επίσης οι Ολλανδοί ερωτηθέντες είναι πιο αισιόδοξοι για τον αντίκτυπο της ύφεσης στην επιχείρησή τους, με μόλις 14% να αναμένει ότι θα έχει σοβαρό αντίκτυπο – το χαμηλότερο ποσοστό σε όλη την Ευρώπη. Όμως και η Ελλάδα εμφανίζεται μεταξύ των χωρών με σχετική αισιοδοξία για τον αντίκτυπο της κρίσης στις επιχειρήσεις. Είναι τρίτη στην σχετική κατάταξη, μετά την Ολλανδία και την Ιρλανδία με ποσοστό 24%.

Πολλαπλές οι συνέπειες του Covid-19 στην αγορά

Σημειώνεται ότι το lockdown άσκησε πιέσεις στην αγορά και πλέον η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, που αποτυπώνεται σε μείωση της ζήτησης και διατάραξη των αλυσίδων εφοδιασμού, οδηγεί πολλές επιχειρήσεις στα όρια της επιβίωσης. Οι μακροπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις του Covid-19 δεν θα επηρεάσουν μόνο τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και τους καταναλωτές, καθώς οι χρηματοοικονομικές πιέσεις επηρεάζουν αρνητικά την αγοραστική τους δύναμη και την πιστοληπτική τους ικανότητα.

Έτσι ενώ 26% των ερωτηθέντων πριν από την κρίση έλεγε ότι μια ύφεση θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις τους, κατά τη διάρκεια της πανδημίας λέει το ίδιο το 44%, γεγονός που συνδυάζεται με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ζοφερές προοπτικές της οικονομίας, ήτοι συρρίκνωση κατά 7,4% φέτος, ενώ ένα δεύτερο κύμα πανδημίας θα προκαλούσε ακόμη πιο απότομη πτώση.

Ο τουρισμός

Εν κατακλείδι, ο τουρισμός αποδεικνύεται ο αδύναμος κρίκος της ευρωπαϊκής οικονομίας, με τα lockdown να πλήττουν καίρια τη βιομηχανία φιλοξενίας και αναψυχής σε όλη την Ευρώπη. Περίπου 4 στους 10 ερωτηθέντες από αυτόν τον τομέα (42%) λένε ότι η ύφεση θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις τους – και πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ 11 κλάδων που ερευνήθηκαν – με τις δημόσιες υπηρεσίες να εμφανίζονται στο τέλος του καταλόγου, με τις μικρότερες επιπτώσεις σύμφωνα με το 31% του δείγματος. Κι ενώ τα περιοριστικά μέτρα αίρονται σταδιακά είναι πιθανό η κρίση να έχει διαρκή αντίκτυπο στις επιχειρήσεις, με ενδεικτικές τις εκτιμήσεις της ΕΕ τον Απρίλιο για απώλειες μέχρι και 50% των εσόδων για ξενοδοχεία και εστιατόρια, μέχρι 70% για το τζίρο των πρακτόρων και των ταξιδιωτικών γραφείων ενώ οι απώλειες για κρουαζιέρα και αεροπορικές εταιρείες εκτιμήθηκαν σε 90%.