Σύνοδος Κορυφής: Οι πρώτες δηλώσεις- Στο τραπέζι των συζητήσεων οι σχέσεις με την Τουρκία
Ξεκίνησε, πριν από λίγο, η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, με την ανταλλαγή απόψεων των κρατών-μελών με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως ενημέρωσε μέσω twitter, ο εκπρόσωπος του προέδρου του κ. Σαρλ Μισέλ. Η Σύνοδος ήταν προγραμματισμένη να ξεκινήσει στις 10:00 ώρα Βρυξελλών, ωστόσο υπήρξε καθυστέρηση μισής ώρας. Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι πιθανόν να μην ολοκληρωθεί αύριο Σάββατο 18 Ιουλίου, αλλά να συνεχιστεί και την Κυριακή 19 Ιουλίου.
Το ζήτημα των σχέσεων με την Τουρκία έθεσαν πριν από λίγο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστάσιάδης σύμφωνα με tweet του εκπροσώπου του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πιο συγκεκριμένα, ο Μπάρεντ Λέιτς έγραψε: «Κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπήρξε σύντομο μήνυμα για τις σχέσεις με την Τουρκία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Αναστασιάδη».
During #EUCO there was a brief message on the relationship with Turkey by @kmitsotakis and @AnastasiadesCY
Now @eucopresident started discussion on #MFF and the Recovery Fund pic.twitter.com/tK45dm2Ey0
— Barend Leyts (@BarendLeyts) July 17, 2020
Οι ηγέτες των κρατών-μελών καλούνται να συμφωνήσουν για το Σχέδιο Ανάκαμψης, αλλά και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Στο περιθώριο της Συνόδου αναμένεται να τεθούν τόσο η τουρκική προκλητικότητα όσο και το BREXIT.
Την ελπίδα για την επίτευξη συμφωνίας, παρά τις δύσκολες διαπραγματεύσεις, εξέφρασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής. «Θα είναι δύσκολες διαπραγματεύσεις, δεν είναι μόνο τα χρήματα. Είναι για τους πολίτες της Ευρώπης. Θέλουμε μια Ευρώπη πιο σταθερή. Πιστεύω ότι μπορεί να έχουμε συμφωνία» τόνισε ο κ. Μισέλ.
Την ανάγκη για συμφωνία τόνισε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής, υπογραμμίζοντας ότι «οι πολίτες μας δεν περιμένουν τίποτα λιγότερο από εμάς». «Tους τελευταίους τρεις μήνες διανύσαμε ένα μακρύ δρόμο για να φτάσουμε σε μια φιλόδοξη απάντηση στην κρίση του COVID19. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος να μην έχουμε συμφωνία σ’ αυτή τη σύνοδο. Αυτό που βρίσκεται σε κίνδυνο είναι οι αρχές της ευρωπαϊκής ενότητας και της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Δεν πρέπει να χάσουμε τη μεγάλη εικόνα και η μεγάλη εικόνα είναι ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη μεγαλύτερη οικονομική ύφεση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ίσως ορισμένοι συμβιβασμοί είναι απαραίτητοι αλλά πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι πετυχαίνουμε μια φιλόδοξη λύση, γιατί οι πολίτες μας δεν περιμένουν τίποτα λιγότερο από εμάς», ανέφερε συγκεκριμένα ο κ. Μητσοτάκης.
Σύμφωνα με ενημέρωση κυβερνητικού αξιωματούχου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε ξεκάθαρες επιλογές για αυστηρές κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Οι ίδιες αρμόδιες πηγές ανέφεραν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι δεν γίνεται η Τουρκία να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών μελών και να μην υπάρχει ισχυρή αντίδραση. Επιπλέον, έθιξε το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, υπογραμμίζοντας ότι είναι ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις διεθνείς συμφωνίες, τον αλληλοσεβασμό και τον διαθρησκειακό διάλογο. Τέλος, ζήτησε να συζητηθεί αναλυτικά η σχέση ΕΕ-Τουρκίας στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
«Συλλογικά πρέπει να απαντά η ΕΕ κάθε φορά που η Τουρκία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο», όπως τόνισε ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Ειδικότερα, στο tweet που ανάρτησε πριν από λίγο ο κ. Αναστασιάδης σημείωσε ότι «κάθε φορά που η Τουρκία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και υπονομεύει τα ζωτικά συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών μελών της, η Ένωση πρέπει να ανταποκρίνεται συλλογικά και αποφασιστικά με συγκεκριμένους όρους».
«Η παρούσα κατάσταση απαιτεί περισσότερη αλληλεγγύη», όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, την πρώτη που πραγματοποιείται με φυσική παρουσία από τότε που ξέσπασε η πανδημία. Ειδικότερα, ο Γάλλος Πρόεδρος τόνισε ότι «είναι μία στιγμή αλήθειας για τη φιλοδοξία της Ευρώπης». Επιπροσθέτως, υπογράμμισε πως «βρισκόμαστε στο μέσο μίας κρίσης χωρίς προηγούμενο, μίας κρίσης υγειονομικής αλλά επίσης οικονομικής και κοινωνικής, η οποία απαιτεί περισσότερη αλληλεγγύη και φιλοδοξία».
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε σήμερα πως οι ηγέτες της ΕΕ έχουν υποχρέωση προς τους πολίτες τους να επιτύχουν μια συμφωνία για το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ. «Η Ισπανία έρχεται σ’ αυτή τη σύνοδο κορυφής πρόθυμη για την επίτευξη μιας συμφωνίας, για να υπερασπισθεί λογικά τα εθνικά συμφέροντά μας στη γεωργία και επίσης το πώς αντιλαμβανόμαστε τη διαχείριση του ταμείου ανάκαμψης», δήλωσε ο Σάντσεθ στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες λίγο πριν συναντηθεί με τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.
Την αισιοδοξία της για εξεύρεση λύσης εξέφρασε η πρόεδρος την Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής. «Εάν τα κάνουμε σωστά μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτή την κρίση και να βγούμε πιο ισχυροί» τόνισε και επισήμανε: «όλα τα απαραίτητα κομμάτια είναι στο τραπέζι και μία λύση είναι εφικτή. Η λύση είναι αυτή που περιμένουν οι άνθρωποί μας στην Ευρώπη, διότι οι δικές τους δουλειές κινδυνεύουν». Τέλος, η Πρόεδρος της Κομισιόν, ανέφερε: «ο κίνδυνος του ιού επιμένει και ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί, εάν η Ευρώπη είναι ικανή να σταθεί ενωμένη και να ξεπεράσει αυτή την κρίση που έχει σχέση με τον κορωνοϊό με έναν πειστικό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, με το Νext Generation EU. Όχι μόνο έχουμε την ευκαιρία να ξεπεράσουμε την κρίση αλλά να εκσυγχρονίσουμε την Ένωσή μας και να πάμε μπροστά την Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ και την ψηφιοποίηση».
«Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν μπροστά τους πολύ δύσκολες συνομιλίες για τον προτεινόμενο προϋπολογισμό και για το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ από την οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία του κορωνοϊού», δήλωσε σήμερα η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επισημαίνοντας πως υπάρχουν βαθιές διαφορές. «Πηγαίνουμε όλοι στις συνομιλίες με πολύ σφρίγος, όμως πρέπει να πω πως οι διαφορές εξακολουθούν να είναι πολύ- πολύ μεγάλες και έτσι δεν μπορώ να πω αν θα έχουμε ήδη από τώρα μια λύση», δήλωσε η Μέρκελ κατά την άφιξή της στη σύνοδο κορυφής. «Περιμένω πολύ, πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε η καγκελάριος.
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δήλωσε σήμερα πως «δεν είναι αισιόδοξος» ότι θα μπορέσει να επιτευχθεί συμφωνία ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ για ένα ταμείο ανάκαμψης από την κρίση που έχει προκαλέσει ο νέος κορωνοϊός. «Δεν είμαι αισιόδοξος, όμως ποτέ δεν ξέρει κανείς», δήλωσε στο ολλανδικό δίκτυο NOS κατά την άφιξή του για την έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ για να διαπραγματευθούν μια συμφωνία για τον προϋπολογισμό τους την περίοδο 2021-27 και τη δημιουργία ενός ταμείου ανάκαμψης από την κρίση του κορωνοϊού ύψους 750 δισεκ. ευρώ. Η Ολλανδία θέλει οι χώρες που θα στηριχθούν από το ταμείο της ΕΕ να συμφωνήσουν σε μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασία τους και το συνταξιοδοτικό σύστημά τους, μεταξύ άλλων τομέων. Η Ολλανδία ηγείται μιας ομάδας μικρότερων χωρών της ΕΕ που είναι αντίθετες στην χορήγηση επιχορηγήσεων ή αρωγής χωρίς αυστηρούς όρους.
Ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς δήλωσε σήμερα ότι είναι αισιόδοξος πως οι ηγέτες της ΕΕ που συναντώνται στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν τον προτεινόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ και ένα σχέδιο για την οικονομική ανάκαμψη από την κρίση του νέου κορωνοϊού θα επιτύχουν συμφωνία, αλλά δεν γνωρίζει το πότε. «Έχουμε εντατικές και μακρές διαπραγματεύσεις ενώπιόν μας», σημείωσε ο Κουρτς. «Ήρθα εδώ για να καταλήξουμε σε αποτέλεσμα. Παραμένω αισιόδοξος ότι αυτό θα επιτευχθεί, αλλά δεν μπορώ να σας πω πότε. Οι διαφορές στις θέσεις παραμένουν μεγάλες και αυτό σημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι μακρές», πρόσθεσε. Ο Αυστριακός καγκελάριος συμπλήρωσε ότι ελπίζει πως θα είναι δυνατή η εξασφάλιση συμφωνίας σε αυτήν την σύνοδο κορυφής της ΕΕ, αλλά και να μην γίνει αυτό, είπε, τότε θα γίνει στην επόμενη.
Στις διαβουλεύσεις αυτές, η Ελλάδα προσέρχεται συνοψίζοντας τις θέσεις της σε τρεις άξονες δήλωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας: «Πρώτον, να διατηρηθεί το ύψος των ενισχύσεων που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δεύτερον, να διατηρηθεί η προτεινόμενη από την Επιτροπή αναλογία επιχορηγήσεων και δανείων, ώστε κεντρικός κορμός των ενισχύσεων να είναι επιχορηγήσεις και όχι ο δανεισμός, και τρίτον, να μην υπάρξουν πρόσθετες ειδικές προϋποθέσεις για την ενίσχυση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, παρά μόνο όσες ήδη προβλέπονται στις συνθήκες και στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», συμπλήρωσε. Ο κ. Πέτσας ξεκαθάρισε ότι αναφορικά με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, τόσο οι αρχικές όσο και οι συμβιβαστικές προτάσεις κρίνονται γενικά ικανοποιητικές για την Ελλάδα.
«Η πίεση να υπάρξει συμφωνία είναι μεγάλη, αλλά όχι συμφωνία με οποιοδήποτε κόστος» τόνισε ανώτατη κοινοτική πηγή μιλώντας σε δημοσιογράφους ενώ συμπλήρωσε ότι «είναι αναγκαίο να τηρηθούν τα νούμερα ως έχουν» παρά τις πιέσεις των «φειδωλών», δηλαδή της Δανίας, της Σουηδίας, της Αυστρίας και της Ολλανδίας.
Η συμβιβαστική πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αφήνει ανέγγιχτο το Ταμείο Ανάκαμψης, κάτι το οποίο ικανοποίησε την Κομισιόν. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρξε καμία μείωση στα 750 δισ. ευρώ που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ ίδια παραμένει και η αναλογία, 500 δισεκατομμύρια ευρώ επιχορηγήσεις και 250 δισ. ευρώ δάνεια. Ωστόσο, από τα χρήματα των επιχορηγήσεων, το 70% θα δοθεί μέχρι το 2022 με βάση τον πληθυσμό, το ΑΕΠ κατά κεφαλή και την ανεργία κατά τα έτη 2015-2019, ενώ το υπόλοιπο 30% θα δοθεί το 2023 λαμβάνοντας υπόψη την πορεία της οικονομίας το 2020 και το 2021.
Όσον αφορά στο ΠΔΠ, σύμφωνα με τη συμβιβαστική πρόταση Μισέλ υπήρξε μείωση 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, με αποτέλεσμα πλέον το ποσό να φτάνει τα 1,074 τρισ. ευρώ.
Πάντως, σύμφωνα με ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή, οι «φειδωλοί» δείχνουν να έχουν σκληρύνει τη στάση τους κάτι που όπως εξήγησε «μπορεί να πρόκειται για διαπραγματευτικό χαρτί, μπορεί όμως και όχι».
Παράλληλα, κοινοτικός αξιωματούχος υπογραμμίζει ότι «δεν θα πρέπει να δίνουμε σημασία μόνο στους «φειδωλούς», αλλά σε κάθε χώρα καθώς και οι 27 πρέπει να συμφωνήσουν».
«Όλοι οι ηγέτες γνωρίζουν ότι πρόκειται για σοβαρό ζήτημα. Ο καθένας εκπροσωπεί τη χώρα του με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και οι διαπραγματεύσεις αναμένονται σκληρές» σημειώνει η ίδια πηγή, ενώ σε σχέση με τη διάρκεια του ταμείου ανάκαμψης επισημαίνει «ότι θα ήταν προτιμότερο να είναι τετραετούς διάρκειας, ωστόσο και τα τρία χρόνια της πρότασης Σαρλ Μισέλ δεν έχουν κάποια θεμελιώδη διαφορά».
Ερωτηθείς για την πιθανότητα άσκησης βέτο, κοινοτικός αξιωματούχος σημείωσε ότι τα πάντα είναι «απρόβλεπτα».
