Ώρα αποφάσεων σε όλη την Ευρώπη για τις τουρκικές προκλήσεις
Την εκτίμηση ότι είναι «ίσως η μεγαλύτερη και ίσως η τελευταία ευκαιρία για την Τουρκία να επανέλθει στον δρόμο της αποκλιμάκωσης και του διαλόγου» εξέφρασε ενόψει της ειδικής Συνόδου Κορυφής της 24ης και 25ης Σεπτεμβρίου για την Ανατολική Μεσόγειο, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, αρμόδιος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, μιλώντας -μέσω τηλεδιάσκεψης- από το βήμα της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ).
«Πρέπει να γίνει σαφές προς πάσα κατεύθυνση -και πιστεύω πως έχει ήδη γίνει σαφές- ότι κανείς δεν μπορεί να εκβιάσει την Ευρώπη με κραυγές ή απειλές. Ήρθε η ώρα η Τουρκία να αποφασίσει αν θα πρέπει να συμμετάσχει στο τραπέζι ενός ειλικρινούς και γόνιμου διαλόγου με τους γείτονές της και την ΕΕ συνολικά ή αν θα ψάξει μια άλλη θέση στον κόσμο, με άλλους συμμάχους. Αναζητούμε από την πλευρά μας ένα πλαίσιο ευρω-τουρκικής αναφοράς, που σίγουρα θα καλύπτει τις ελληνικές και κυπριακές εθνικές επιδιώξεις, με ορίζοντα τη Σύνοδο Κορυφής της 24ης- 25ης Σεπτεμβρίου. Θα είναι ίσως η μεγαλύτερη και ίσως και η τελευταία ευκαιρία για την Τουρκία, να επανέλθει στον δρόμο της αποκλιμάκωσης και του διαλόγου και πρέπει οι φίλοι μας οι Τούρκοι να το καταλάβουν αυτό» σημείωσε ο κ.Σχοινάς, επισημαίνοντας ότι η Τουρκία είναι «ένας μεγάλος και δύσκολος εταίρος» για την Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά αυτή η σχέση δεν είναι δεδομένη, ούτε λειτουργεί αυτόματα, παρά πρέπει να χτιστεί και να αποδειχθεί στην πράξη.
Η διατήρηση της γεωπολιτικής σταθερότητας και ασφάλειας σε όλα τα σύνορα της ΕΕ, αλλά ιδιαίτερα στην ανατολική Μεσόγειο, είναι σύμφωνα με τον κ.Σχοινά, μία από τις δύο πρόσθετες βασικές προϋποθέσεις και κρίσιμους παράγοντες για τη γρήγορη επιστροφή της Ευρώπης στην κανονικότητα μετά την πανδημία.
“Προσβάσιμο σε όλους με ισότιμο τρόπο το εμβόλιο”
Η άλλη προϋπόθεση είναι το εμβόλιο, για το οποίο ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έδωσε τη διαβεβαίωση ότι, όταν είναι διαθέσιμο, θα πρέπει να έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός ευρωπαϊκού δημόσιου αγαθού και θα είναι «προσβάσιμο σε όλους, με ισότιμο τρόπο, ώστε να καταστεί σαφές ότι η Ευρώπη που προστατεύει δεν είναι κάτι αφηρημένο, αλλά ένας απτός μηχανισμός που δίνει λύσεις» στα προβλήματα των πολιτών.
Ο κ.Σχοινάς υπενθύμισε ότι από κοινού με την Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, έχει εκπονηθεί ευρωπαϊκή στρατηγική για τη συνολική προαγορά εμβολίων, συμβαλλόμενη με όλες τις εταιρείες παγκοσμίως, που έχουν αποδεδειγμένα προχωρήσει με επιτυχία στο θέμα του εμβολίου. Επανέλαβε ότι έχουν ήδη προχωρήσει, εκ μέρους των 27 κρατών-μελών, πέντε συμφωνίες προαγοράς σημαντικής ποσότητας εμβολίων. Συγκεκριμένα, ήδη έχουν “πέσει οι υπογραφές” με την Astra Zeneca για 300 εκατ. δόσεις με οψιόν αγοράς 100 εκατ. επιπλέον και επίκεινται ανάλογες υπογραφές με τις υπόλοιπες τέσσερις εταιρείες.
«Δεν θέλουμε στα εμβόλια να επαναληφθεί η κακοφωνία που είχαμε στην πρώτη φάση της πανδημίας με τον υγειονομικό εξοπλισμό, μάσκες και αναπνευστήρες, όταν λειτούργησε το σύνδρομο “ο σώζων εαυτόν σωθήτω”. Θέλουμε να υπάρχει ευρωπαϊκή συνολική συνεκτική λύση. Κι αυτή ακριβώς βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, δουλεύουμε με μεγάλη συνέπεια και στοχοπροσήλωση για να συμβεί αυτό» κατέληξε ο κ.Σχοινάς.
“Η Ελλάδα να αξιοποιήσει τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης”
Την εκτίμηση ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι λιγότερο αφελής απέναντι στις προθέσεις και τις διαθέσεις των γεωπολιτικών ανταγωνιστών της και ότι ήρθε η ώρα να αποκτήσει στρατηγική αυτοδυναμία σε τομείς όπως τα φάρμακα και οι πρώτες ύλες, διατύπωσε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, μέσω τηλεδιάσκεψης, από το βήμα της γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ). Μάλιστα, χαρακτήρισε αυτή τη συνειδητοποίηση ως το ένα από τα τρία βασικά διδάγματα της πανδημικής κρίσης.
«Η εξάρτησή μας από τις τρίτες χώρες σε φάρμακα, πρώτες ύλες και επικοινωνίες όπως το 5G, δεν μπορεί να είναι ο κανόνας πια. Η Ευρώπη πρέπει να γίνει αυτόνομη σε στρατηγικούς τομείς. Δεν μπορούμε να εξαρτόμαστε από τρίτους για μάσκες αναπνευστήρες, πρώτες ύλες, φαρμακευτικές ουσίες» είπε.
Ως έτερο δίδαγμα περιέγραψε την αναγκαιότητα για ένα «μεγάλο ποιοτικό άλμα προς τα εμπρός» για την ΕΕ, με την ανάληψη από κοινού των βαρών της ανάκαμψης και τη δημιουργία ενός πολύ μεγαλύτερου και πιο φιλόδοξου κοινοτικού προϋπολογισμού. Xάρη σε αυτό το δίδαγμα, εξήγησε, ελήφθησαν οι ιστορικές αποφάσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης και έγινε το μεγάλο ομοσπονδιακό άλμα του περασμένου Ιουλίου, που επέτρεψε την αμοιβαιοποίηση του χρέους μέσω του κοινοτικού προϋπολογισμού. Το τρίτο δίδαγμα, που αναδείχτηκε με ενάργεια από τα προβλήματα που ανέκυψαν στον τομέα της υγείας, ήταν η ανάγκη να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα στις προσδοκίες των Ευρωπαίων πολιτών και των όσων τους παρέχονται στην πράξη.
Ειδικά για την Ελλάδα ο κ. Σχοινάς είπε ότι θα πρέπει να αξιοποιήσει τάχιστα τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, το κέντρο βάρους των οποίων τοποθετείται στην πράσινη οικονομία και την ψηφιακή μετάβαση. Χαρακτήρισε δε ως τη μεγάλη πρόκληση για τη χώρα το πώς οι στόχοι για την προαγωγή της πράσινης οικονομίας και της ψηφιακής μετάβασης «θα τεθούν σε κίνηση με επάρκεια, γρήγορα, με ποιότητα, χωρίς συντεχνιασμούς και καθυστερήσεις».
Υπάρχει ένα ερώτημα, πρόσθεσε, «σχετικά με το πόσο γρήγορα θα μπορέσουμε να κινήσουμε αυτούς τους πόρους. Είναι γνωστό ότι το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΠΔΠ (πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο) νομικά θα τεθούν σε ισχύ από το 2021, πιστεύω όμως ότι με τα κεφάλαια του προγράμματος SURE για φέτος και με τη δυνατότητα που υπάρχει να εγκριθεί το 10% του ποσού του Ταμείου Ανάκαμψης που αναλογεί σε κάθε χώρα ως προκαταβολή, μπορεί να δημιουργηθεί ένα μαξιλάρι ρευστότητας σχετικά νωρίς, ώστε να ξεκινήσουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα».
Πρόσθεσε ότι η ΕΕ επιβάλλεται να «ξαναδεί» το θέμα των κρατικών ενισχύσεων, ώστε η υποστήριξη που δόθηκε στην πρώτη φάση της πανδημικής κρίσης να μη δώσει τη θέση της σε δράσεις που θα οδηγήσουν σε συστημική στρέβλωση του ανταγωνισμού.
«Μπροστά μας θα έχουμε ένα δύσκολο και απαιτητικό χειμώνα, αλλά με περισσότερα όπλα σε σχέση με την προηγούμενη άνοιξη. Η πανδημία γέννησε έναν καινούργιο κόσμο και μας καλεί να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση με αποφασιστικότητα» σημείωσε και πρόσθεσε πως για τα επόμενα χρόνια η χώρα μας έχει στη διάθεσή της ένα ιστορικά υψηλό πακέτο, ύψους 71 δισ. ευρώ, «πολλαπλάσιο σε μέγεθος από το εμβληματικό πρόγραμμα Μάρσαλ που έχτισε την μεταπολεμική Ελλάδα».
