Τράπεζες: Η πανδημία «καίει» κεφαλαιοποιήσεις αλλά επιταχύνει ψηφιακές επενδύσεις
Εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ έχουν χάσει οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο καθώς συμπιέζονται οι κεφαλαιοποιήσεις τους από τις παρενέργειες της πανδημίας στην οικονομία και τις αγορές – από την αμερικανική JP Morgan Chase και την Bank of China μέχρι την BNP Paribas, την Credit Agricole αλλά και τις ελληνικές τράπεζες – ενώ την ίδια ώρα αναδεικνύονται επενδυτικές ευκαιρίες από τον ψηφιακό μετασχηματισμό του παραδοσιακού τραπεζικού τομέα.
Αν και μετά το κραχ, την περίοδο του ξεσπάσματος της πανδημίας, ακολούθησε ράλι στις χρηματιστηριακές αγορές, οι απώλειες είναι βαριές για τις περισσότερες τράπεζες. Είναι ενδεικτικό ότι η JP Morgan, η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ, που διατηρεί την πρωτοκαθεδρία στην κατάταξη από την αρχή του χρόνου μετρά απώλειες που ξεπερνούν το 30%. Η κεφαλαιοποίησή της, από 437,2 δισ. δολ. στις 31/12/2019 έχει υποχωρήσει σε 305,44 δισ. δολ. στα τέλη Αυγούστου του 2020 ενώ τις μεγαλύτερες απώλειες στο συγκεκριμένο διάστημα, πάνω από 50%, φέρεται να καταγράφει η επίσης αμερικανική America’s Wells Fargo, της οποίας η κεφαλαιοποίηση υποχώρησε στα 99,5 δισ. δολ. από 227,5. Πιο ανθεκτικές στην πανδημία εμφανίζονται ορισμένες γιαπωνέζικες τράπεζες. Ενδεικτικά, η Mizuho Financial Group εμφάνισε απώλειες 11,33%, με κεφαλαιοποίηση στα 34,7 δισ. δολ. από 39,18 δισ. δολ.. Αντίθετα οι κινεζικές δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα, με την Industrial & Commercial Bank of China να χάνει σχεδόν 27% από την κεφαλαιοποίησή της. Στοιχεία των Statista, Y Charts και Macro Trend που επεξεργάστηκαν οι αναλυτές της βρετανικής BuyShares από 14 επιλεγμένες μεγάλες τράπεζες στον κόσμο δείχνουν ότι οι συνολικές απώλειες σε κεφαλαιοποίηση, από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι τον Αύγουστο του 2020, μόνο γι’ αυτές τις 14 τράπεζες, ξεπερνούν τα 635 εκατ. δολ. (535 δισ. ευρώ).
Στο ίδιο διάστημα οι 4 ελληνικές συστημικές τράπεζες έχουν χάσει περίπου 5,8 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης. Αν και το ποσό δείχνει να μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό, για το μέγεθος της ελληνικής οικονομίας είναι τεράστιο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ο τραπεζικός δείκτης σε δωδεκάμηνη βάση καταγράφει απώλειες πάνω από 57% και ο Γενικός Δείκτης περίπου 24%. Αν και η ζημιά της πανδημίας έχει περιοριστεί ελαφρώς συγκριτικά με τα επίπεδα στα οποία διαμορφωνόταν λίγο μετά το lockdown, στα μέσα Μαΐου (οι απώλειες του τραπεζικού δείκτη ξεπέρασαν το 65% και ανήλθαν σε 35% για τον ΓΔ), παραμένει μεγάλη.
Η κεφαλαιοποίηση της Alpha Bank ανέρχεται σήμερα σε 932.394.426 ευρώ, της Eurobank σε 1.533.738.426, της Εθνικής Τράπεζας σε 1.123.727.565 και της Τράπεζας Πειραιώς σε 543.640.659 ευρώ. Δηλαδή η συνολική κεφαλαιοποίηση των 4 τραπεζών διαμορφώνεται σε 4,1 δισ. ευρώ από περίπου 10 δισ. ευρώ στις 31/12/2019 έχοντας ανακάμψει κατά περίπου 1 δισ. ευρώ από την περίοδο της επανεκκίνησης της οικονομίας, μετά το lockdown.
Είναι πάντως ενδεικτικό ότι με βάση σημερινές τιμές η αξία, δηλαδή η κεφαλαιοποίηση και των τεσσάρων μεγαλύτερων συστημικών ελληνικών τραπεζών αντιστοιχεί σε κάτι λιγότερο από το μισό της κεφαλαιοποίησης της Coca-Cola Τρία Έψιλον (8,44 δισ. ευρώ) και υπολείπεται της κεφαλαιοποίησης του ΟΤΕ (6,4 δισ. ευρώ).
Οι νέες τάσεις
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο κλάδος παγκοσμίως έχει περάσει τα τελευταία χρόνια δια πυρός και σιδήρου. Συνεχείς ρυθμιστικές αλλαγές και ένα αδύναμο περιβάλλον από την οικονομική κρίση που ξέσπασε στις αρχές της δεκαετίας, το Brexit κ.ο.κ.. Ο Colin Brereton, επικεφαλής του τομέα Κινδύνου, Ρυθμιστικής Συμμόρφωσης και Κρίσεων Χρηματοοικονομικού Κλάδου στο δίκτυο της PwC στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής (ΕΜΑΑ) είχε επισημάνει ήδη πριν από τέσσερα χρόνια, ότι οι τράπεζες αγωνίζονται να αποδώσουν κι ενώ είχαν κάνει πρόοδο στην ενίσχυση των ισολογισμών τους, δεν είχαν δώσει την ίδια έμφαση στις βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες τους.
Σήμερα αναδύονται νέες τάσεις, οι οποίες μάλιστα επιταχύνονται λόγω της πανδημίας. Είναι ενδεικτικό ότι παρά την παγκόσμια αβεβαιότητα οι επενδύσεις στον τομέα του fintech καταδεινύουν την ευκαιρία για νέο κύκλο ανάπτυξης, για τους παίκτες τουλάχιστον που θα αξιοποιήσουν τα μηνύματα των καιρών. Πρόσφατη έρευνα της KPMG έδειξε ότι στο α’ εξάμηνο του 2020, οι επενδύσεις venture capital στο fintech κυμάνθηκαν στα 20 δισ. δολ. με 9,3 δισ. στην αμερικανική ήπειρο, 6,7 δισ. στην Ασία και 4 δισ. στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Δεδομένου του μεγάλου χρονικού ορίζοντα που απαιτείται για το κλείσιμο των συμφωνιών, αρκετές από τις συμφωνίες του α’ εξαμήνου 2020 είχαν ξεκινήσει στα τέλη του 2019. Με την πανδημία Covid-19 η δραστηριότητα γύρω από νέες συμφωνίες επιβραδύνθηκε δραματικά, με εξαίρεση τις πληρωμές που αποτελούν τομέα αιχμής. Παρά την πανδημία, το ενδιαφέρον των επενδυτών για επιχειρήσεις με επιχειρηματικό μοντέλο βασισμένο σε πλατφόρμες παρέμεινε εξαιρετικά ισχυρό.
Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι οι εταιρικές επενδύσεις στο fintech παράμειναν σε πολύ υψηλά επίπεδα το α’ εξάμηνο 2020, αγγίζοντας τα 12,2 δισ. δολ. παγκοσμίως. Οι επιταχυνόμενες ψηφιακές τάσεις θα διαμορφώσουν το μέλλον του fintech και η πανδημία Covid-19 θα παραμείνει ως βασικός προσδιοριστικός παράγοντας για τις επενδύσεις fintech καθώς μπαίνουμε στο β’ εξάμηνο 2020, δεδομένης της έντονης επιτάχυνσης ψηφιακών τάσεων, όπως η χρήση ανέπαφων πληρωμών και η ζήτηση και η χρήση ψηφιακών υπηρεσιών.
