Στη δίνη του κορωνοϊού και το λιανεμπόριο: Πώς η πανδημία άλλαξε τον κλάδο του εμπορίου

Η πανδημία του κορωνοϊού που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περίπου 1.009.894 ανθρώπους ενώ μετρά περίπου 33.768.721 κρούσματα παγκοσμίως, έχει διαταράξει τις ισορροπίες σε πολλούς τομείς της καθημερινής ζωής, ανθρώπων και επιχειρήσεων. Από τη δίνη του δεν θα μπορούσε να γλιτώσει ούτε το λιανικό εμπόριο το οποίο κλήθηκε να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Λίγοι όμως από τον κλάδο του εμπορίου κατάφεραν να δουν πόσο σαρωτικός θα ήταν ο ιός. Με το ξέσπασμα της πανδημίας αρκετοί έκαναν λόγο για «προσωρινή ταλαιπωρία», ωστόσο, όταν ο ιός ξεκίνησε να σαρώνει με το πέρασμά του ανθρώπινες ζωές, συστήματα υγείας και οικονομίες έγινε πια ξεκάθαρο το αποτύπωμα που θα είχε (και) στο λιανεμπόριο.

Σε μια προσπάθεια να αναχαιτίσουν τον κορωνοϊό, οι περισσότερες χώρες του κόσμου επέβαλαν lockdown και αυστηρούς περιορισμούς μετακίνησης στους πολίτες τους, με αποτέλεσμα ο κόσμος με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να κλειστεί στο σπίτι την ώρα που μόνο τα καταστήματα με είδη πρώτης ανάγκης παρέμεναν ανοιχτά. Τα καλάθια γέμισαν έτσι με αποθέματα τη στιγμή που το αντισηπτικό και το χαρτί τουαλέτας αναδείχθηκαν οι ναυαρχίδες των πωλήσεων. Παράλληλα, σημειώθηκε εκρηκτική ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου- σε κάποιες περιπτώσεις προϊόντων άλλωστε ήταν και η μόνη διαθέσιμη επιλογή.

Στον «απόηχο» των lockdown, η πανδημία διαμόρφωσε ένα δυσμενές περιβάλλον για κάποιες από τις επιχειρήσεις λιανεμπορίου, οι οποίες αντιμετωπίζουν πλέον προβλήματα βιωσιμότητας, την ώρα που για άλλες ο ιός αναδύθηκε σαν ευκαιρία διαμορφώνοντας ένα περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμούν.

Αναλύοντας την κατάσταση παγκοσμίως στο λιανεμπόριο, το  CNBC καταγράφει έξι αλλαγές που επέφερε ο κορωνοϊός στον κλάδο.

Αγορές δίχως επαφή

Πριν από το ξέσπασμα της  πανδημίας, ένα μεγάλο μέρος των αγορών αφορούσε  τη βιωματική εμπειρία της πώλησης ενός  προϊόντος, δοκιμάζοντας δηλαδή, για παράδειγμα, ένα φρούτο στη λαϊκή αγορά ή ένα κραγιόν σε κατάστημα με είδη ομορφιάς.

Η τάση πλέον είναι το άκρως αντίθετο, touch-free αγορές. Οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου οφείλουν πλέον να ελαχιστοποιούν την αλληλεπίδραση με τον πελάτη αλλά και του πελάτη με άλλους πελάτες.

Στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο

Οι καταναλωτές ψώνιζαν online και πριν από την πανδημία, ωστόσο, η ανάγκη περιορισμού των μετακινήσεων και των διαπροσωπικών επαφών εκτόξευσε το ηλεκτρονικό εμπόριο δημιουργώντας νέες τάσεις και ανάγκες. Οι καταναλωτές αγοράζουν πλέον online και βασικά αγαθά ενώ οι επιχειρήσεις για να ικανοποιήσουν τη διαδικτυακή ζήτηση μετατρέπουν καταστήματα σε αποθήκες εξυπηρέτησης παραγγελιών, πράγμα που κατ’ επέκταση αλλάζει την ανάγκη σε «είδη εργαζομένων». Η Walmart, για παράδειγμα, έχει ανακοινώσει πως χρειάζεται προσωπικό για διευθέτηση των παραγγελιών και άτομα για εξυπηρέτηση σε αγορές που υποστηρίζουν την παραλαβή από το κατάστημα.

Το «one-stop shop»

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως καλύτερα κατάφεραν να προσαρμοστούν και να αναπτυχθούν στα νέα δεδομένα οι μεγάλοι παίκτες του λιανεμπορίου. Target Corp. και Walmart έχουν ερμηνεύσει αυτή την άνθηση στο γεγονός πως διαθέτουν ένα πλήρες προϊοντικό χαρτοφυλάκιο επιτρέποντας το «one-stop shop», την αγορά δηλαδή με μία στάση προϊόντων που καλύπτουν πολλές διαφορετικές ανάγκες.

Η διάσταση ανάμεσα σε εύπορους και φτωχότερους καταναλωτές

Η πανδημία έχει οδηγήσει σε αύξηση των καταθέσεων, ωστόσο, η αύξηση αυτή αφορά κυρίως εύπορους καταναλωτές που δεν ξοδεύουν χρήματα κάνοντας τις παλιές τους συνήθειες. Οι φτωχοί, από την άλλη, όχι μόνο δεν αποταμιεύουν αλλά αναγκάζονται να κόψουν κάποια από τα έξοδά τους, εντείνοντας έτσι ακόμα περισσότερο το χάσμα με τους πρώτους.

Το πλήγμα των εμπορικών κέντρων και των πολυκαταστημάτων

Η στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο και η τήρηση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης δοκιμάζουν σημαντικά την λειτουργία των εμπορικών κέντρων που από κατασκευής τους στηρίζονται και απαιτούν μεγάλο όγκο καταναλωτών για να επιβιώσουν. Αν σε αυτά προσθέσουμε τα επιπλέον μέτρα για τα καταστήματα εστίασης και τους κινηματογράφους, το μέλλον διαγράφεται σκοτεινό.

Ενδεικτική είναι η μελέτη της Coresight Research που βλέπει το 25% των περίπου 1.000 εμπορικών κέντρων της Αμερικής να κλείνουν μέσα στα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.

Οι πιο άνετες επιλογές ρούχων

Με τις (νυχτερινές) εξόδους και τις κοινωνικές εκδηλώσεις να έχουν περιοριστεί σημαντικά, δεν υπάρχει λόγος οι αγορές σε ρούχα να είναι επίσημες. Έτσι επικρατούν πιο απλές, casual επιλογές.

Εντυπωσιακή, ωστόσο, είναι  μία καταναλωτική τάση που η Walmart ονόμασε «Zoom dressing», σύμφωνα με την οποία οι καταναλωτές ενδιαφέρονταν για τις ενδυματολογικές τους επιλογές από τη μέση και πάνω- αφού μόνο αυτά διακρίνονται στις βίντεο-κλήσεις.

Από την άλλη, παρατηρείται εκτόξευση στις πωλήσεις νυχτικών. Σύμφωνα με την Adobe Analytic οι πιτζάμες ξεπούλησαν τον Απρίλιο στις ΗΠΑ, καθώς οι πωλήσεις τους αυξήθηκαν κατά 143% σε σχέση με τον Μάρτιο.

Η παραμονή στο σπίτι διαμόρφωσε μια νέα ενδυματολογική πραγματικότητα που διευκολύνει τις πωλήσεις κάποιων προϊόντων, όπως τα εσώρουχα και τα αθλητικά είδη.