Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θα μπορούν να συλλέγουν τα διαδικτυακά στοιχεία μας
Άσχημα νέα για τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που αναγκάζουν τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου να αποθηκεύουν όλα τα δεδομένα περιήγησης και τοποθεσίας των πελατών τους για σκοπούς πληροφόρησης – το ανώτατο δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβεβαίωσε ότι είναι παράνομο να γίνεται αυτό, εκτός εάν υπάρχει σαφής και υφιστάμενος κίνδυνος για την εθνική ή τη δημόσια ασφάλεια.
Οι αποφάσεις, που εκδόθηκαν από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CJEU) σε τρεις υποθέσεις που αφορούν τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βέλγιο, δεν είναι απλώς μια νίκη για τους υπερασπιστές της ιδιωτικής ζωής που αγωνίζονται ενάντια στα εθνικά συστήματα διατήρησης δεδομένων στην ΕΕ. Θα μπορούσαν επίσης να πλήξουν τις ελπίδες του Ηνωμένου Βασιλείου να διατηρήσει ανεμπόδιστες ροές δεδομένων με την ΕΕ μετά το Brexit που αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του τρέχοντος έτους.
Αυτό συμβαίνει επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο θα χρειαζόταν τη λεγόμενη απόφαση επάρκειας προστασίας δεδομένων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου οι εταιρείες του να συνεχίσουν να εξυπηρετούν πελάτες στην υπόλοιπη ΕΕ. Αυτό απονέμεται σε χώρες των οποίων η νομοθεσία περί απορρήτου είναι περίπου σύμφωνη με εκείνη της ΕΕ. Αλλά τώρα το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ έχει αποφανθεί ότι οι νόμοι διατήρησης δεδομένων του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και οι νόμοι στη Γαλλία και το Βέλγιο, παραβιάζουν τους νόμους περί απορρήτου της Ένωσης.
Σε δελτίο τύπου, το δικαστήριο ανέφερε ότι η Οδηγία για το ePrivacy του 2002 της ΕΕ «απαγορεύει στην εθνική νομοθεσία να απαιτεί από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών να πραγματοποιούν τη γενική και αδιάκριτη διαβίβαση δεδομένων περιήγησης και δεδομένων θέσης στις υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών με σκοπό τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας».
Παρ’ όλα αυτά, η απόφαση του Δικαστηρίου αφήνει ανοιχτές αρκετές επιλογές στις κυβερνήσεις για να διατηρήσουν τις νομοθεσίες διατήρησης δεδομένων για δεδομένα περιήγησης και τοποθεσίας.
Μπορούν προσωρινά να το πράττουν όταν αντιμετωπίζουν «μια σοβαρή απειλή για την εθνική ασφάλεια που αποδεικνύεται ότι είναι γνήσια και υφιστάμενη ή προβλέψιμη». Επιπλέον, μπορούν να έχουν νόμους που απαιτούν στοχευμένη διατήρηση τέτοιων δεδομένων, «βάσει αντικειμενικών και μη διακριτικών παραγόντων, σύμφωνα με τις κατηγορίες των ατόμων ή χρησιμοποιώντας γεωγραφικό κριτήριο».
Σύμφωνα με τον Ιρλανδό δικηγόρο απορρήτου δεδομένων, Simon McGarr, η απόφαση του CJEU στη βρετανική υπόθεση «θέτει το Ηνωμένο Βασίλειο, με το σύστημα παρακολούθησής του που διοχετεύει δεδομένα στην υπηρεσία πληροφοριών GCHQ, σταθερά εκτός της ζώνης ‘καταλληλότητας’ της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων».
