Θα χρειαστεί η Τουρκία πακέτο βοήθειας τύπου ΔΝΤ;
Στη «δραματική υποτίμηση» της τουρκικής λίρας, παρά το ότι η Τουρκία συνεχίζει να έχει πρόσβαση στις χρηματαγορές και εκδίδει κρατικά ομόλογα, αναφέρεται ρεπορτάζ της Frankfurter Allgemeine Zeitung, το οποίο σημειώνει: «Οι ένοπλες συγκρούσεις, στις οποίες έχει αναμιχθεί ο πρόεδρος Ερντογάν στη Συρία, τη Λιβύη, το Ιράκ και πλέον η υποστήριξή προς την χώρα-προμηθευτή φυσικού αερίου και πετρελαίου Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο με την Αρμενία, προκάλεσαν διεθνή κριτική. Ο Ερντογάν βρίσκεται σε διαμάχη με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία αλλά και την ΕΕ. Επί εβδομάδες ο Ερντογάν αναζητούσε φυσικό αέριο σε αμφιλεγόμενα ύδατα που διεκδικούν η Ελλάδα και η Κύπρος με αποτέλεσμα η ΕΕ να τον απειλήσει με κυρώσεις, οι οποίες αποσταθεροποίησαν περαιτέρω το εθνικό νόμισμα που εξαρτάται από το εμπόριο με την ΕΕ. Το ότι δεν επιβλήθηκαν τελικά περιορισμοί, δεν ήταν κάτι που βοήθησε την τουρκική λίρα. Την Παρασκευή η ισοτιμία διαμορφώθηκε ως εξής: ένα δολάριο έναντι 7,95 λιρών, μεγαλύτερη διαφορά από ποτέ.»
Όπως επισημαίνει ο αναλυτής της γερμανικής Commerzbank Tάτα Γκόζε «μια σύγκριση με άλλες αναδυόμενες οικονομίες δείχνει ότι η μείωση της αξίας της τουρκικής λίρας δεν σχετίζεται τόσο με την πανδημία του κορωνοϊού, αλλά περισσότερο με την πιεσμένη και πολιτικά εξαρτώμενη κεντρική τράπεζα της χώρας».
Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, o αναλυτής εκτιμά επίσης ότι τα ελεύθερα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας είχαν μειωθεί κατά 8 δις στο τέλος Σεπτεμβρίου βάσει επίσημων στατιστικών στοιχείων. Όπως παρατηρεί η FAZ, «ο πρώην επικεφαλής της τουρκικής στατιστικής υπηρεσίας αμφιβάλλει κατά πόσο τα στοιχεία είναι αληθή. Πλέον είναι πολιτικός της αντιπολίτευσης. Ο πληθωρισμός είναι διψήφιος και το πραγματικό επιτόκιο είναι αρνητικό παρά την αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε 10,25%. Η DZ Bank βλέπει μια κρίση ισοζυγίου πληρωμών με δραστικές επιπτώσεις να διαγράφεται στον ορίζοντα. Ο Γκόζε εκτιμά: Τελικά θα είναι δύσκολο να αποφευχθεί κάτι σαν πακέτο βοήθειας του ΔΝΤ, ακόμη και αν ο Ερντογάν το έχει αποκλείσει».
Σχετικά με τη δραματική κατάσταση της Τουρκίας, ο πρώην υπουργός Οικονομικών, ο πιο επιτυχημένος την τελευταία 20ετία στην Τουρκία, ο Αλί Μπαμπατζάν, που πια είναι πολιτικός αντίπαλος του Ερντογάν, υποστηρίζει ότι η Τουρκία το τελευταίο έτος δαπάνησε 100 δισ. δολάρια για να συγκρατήσει την υποτίμηση της λίρας αλλά δεν τα κατάφερε και βεβαίως όπως δηλώνει ο ίδιος ούτε το ΔΝΤ μπορεί να σώσει πλεόν την Τουρκία.
Να σημειωθεί πως πρόσφατα ο οίκος αξιολόγησης Moody’s κατά μία βαθμίδα υποβάθμισε την Τουρκία , όπως μετέδωσε το Bloomberg (από Β1 σε Β2), με αποτέλεσμα να κατατάσσεται στο ίδιο επίπεδο με χώρες όπως η Αίγυπτος, η Τζαμάικα και η Ρουάντα.
Παράλληλα, ο οίκος αξιολόγησης διατήρησε το αρνητικό outllok της Τουρκίας, αναφέροντας πως τα δημοσιονομικά στοιχεία μπορούν να επιδεινωθούν ταχύτερα του αναμενομένου.
Επίσης, τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας, εξαιρουμένου του χρυσού, έχουν μειωθεί περισσότερο από 40% φέτος, στα 44,9 δισ. δολ., ασκώντας ισχυρή πίεση στην ικανότητα της Τουρκίας να διατηρήσει το ισοζύγιο πληρωμών της.
Τέλος, η Moody’s προειδοποίησε για τους αυξανόμενους γεωπολιτικούς κινδύνους.
