Fortune Θέμα: Ο νέος κύκλος οικονομίας της ηλεκτροκίνησης

H Aθήνα δεν θα γίνει Άµστερνταµ από τη µια µέρα στην άλλη, αλλά µε τους ρυθµούς που «τρέχει» η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα σε λίγο καιρό δεν αποκλείεται µια διαδροµή πάνω από 2.000 χλµ., όπως από την Αθήνα προς το Άµστερνταµ, να µην απαιτεί… στρατηγικό σχέδιο για να υλοποιηθεί.

Έχει ανέβει ψηλά ο πήχης για το δίκτυο φόρτισης, µε στόχο χιλιάδες σηµεία πανελλαδικά στα επόµενα ένα έως δύο χρόνια από κάτι παραπάνω από 100 στην αρχή του 2020. Ταυτόχρονα, καταιγισµός επενδύσεων βρίσκεται σε εξέλιξη. Μεγάλοι εγχώριοι «παίκτες», όπως τα ΕΛΠΕ και η Motor Oil, µετασχηµατίζουν τα δίκτυά τους και δηµιουργούν νέα, εταιρείες όπως η ΔΕΗ, η Protergia (Mytilineos) και άλλες ξεδιπλώνουν σταδιακά τη στρατηγική τους στόχευση, ενώ στην αγορά τοποθετούνται δυναµικά ακόµα και µικρότερες εταιρείες, καθώς και ξένα κεφάλαια.

Την ίδια στιγµή, ο κλάδος του ηλεκτρικού αυτοκινήτου γίνεται πιο ελκυστικός ακόµη και για προηγµένα µοντέλα της αυτοκινητοβιοµηχανίας που προσφέρουν µεγάλη αυτονοµία.

Με αυτά τα δεδοµένα, ο στόχος ένα στα τρία οχήµατα που θα κυκλοφορούν σε δέκα χρόνια να είναι ηλεκτρικό δεν αποκλείεται να επιτευχθεί νωρίτερα. Αυτό θα µας φέρει ταχύτερα στην κλιµατική ουδετερότητα, σε µια εποχή, µάλιστα, που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά να µειωθούν οι εκποµπές κατά 60% έως το 2030.

Η λειτουργία της αγοράς

Με την ηλεκτροκίνηση να αποτελεί υπερόπλο στον περιορισµό των εκποµπών ρύπων και τα ηλεκτρικά οχήµατα δοµικό στοιχείο στη διαχείριση της παραγωγής και της ζήτησης ενέργειας, αντιλαµβάνεται κανείς ότι ανοίγει µια τεράστια αγορά, στην οποία παίρνουν θέση παραγωγοί ενέργειας, κατασκευαστές, λιανέµποροι και καταναλωτές.

Εύλογα, λοιπόν, τίθεται το ερώτηµα εάν η χώρα διαθέτει το πλαίσιο για την εύρυθµη, δίκαιη και διαφανή λειτουργία της. Όπως αναφέρει στο Fortune η γενική γραµµατέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Αλεξάνδρα Σδούκου, αυτό επιτυγχάνεται µε τον Νόµο 4710/2020, που καθορίζει τον ρόλο και τις υποχρεώσεις των φορέων που δραστηριοποιούνται στην αγορά, η οποία οργανώνεται µέσα από ένα ηλεκτρονικό µητρώο, στο οποίο καταγράφονται οι φορείς, καθώς και οι δηµοσίως προσβάσιµες υποδοµές φόρτισης, παρέχοντας στους χρήστες Η/Ο, εκτός των άλλων, εύκολη ψηφιακή πρόσβαση στις υποδοµές αυτές. Ακόµη, ορίζεται ο τρόπος ανάπτυξης της αγοράς στη βάση ενός ανταγωνιστικού µοντέλου, ενώ µπαίνουν κανόνες ως προς την εποπτεία της από τους αρµόδιους φορείς.

Έτσι, ξεκλειδώνουν οι ιδιωτικές επενδύσεις για την κάλυψη των αναγκών φόρτισης, τίθενται κανόνες ασφαλείας µε κατάλληλο τεχνικό πρότυπο, θεσπίζονται προδιαγραφές υποδοµών για τη λειτουργία του ηλεκτρικού δικτύου και δηµιουργείται το πλαίσιο για τη λειτουργία συνεργείων, ηλεκτροκίνητων οχηµάτων και ΚΤΕΟ.

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΑ
6 εκατ. ευρώ,ποσοστό 13,13%
Συνολικός τζίρος στην αγορά
37,95 εκατ. ευρώ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ
Αττική 2.661 (37,05%)
Θεσσαλονίκη 831  (11,50%)
Σύνολο νησιωτικής χώρας
1.226 αιτήσεις (17,08%)

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ
468 (89,65%
τωνπωλήσεων των τελευταίων
4 ετών, 522 οχήματα)
ΦΟΡΤΙΣΤΕΣ
161 (Αττική: 79/49%,
Θεσσαλονίκη 26/16,14%, (υπάρχουν φορτιστές σε όλες τις περιφέρειες)

Οι χρήστες

Επιχειρήσεις και καταναλωτές προσεγγίζουν θετικά την ηλεκτροκίνηση. Αν και απαιτείται χρόνος για να αναπτυχθεί η ανάλογη κουλτούρα, είναι ενδεικτικά τα µηνύµατα από το πρόγραµµα «Κινούµαι ηλεκτρικά», το οποίο σχεδιάστηκε για να λειτουργήσει υποστηρικτικά στα κίνητρα που δόθηκαν µέσω του Ν. 4710/2020 για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Για παράδειγµα, µέχρι το πρώτο δεκαήµερο του Οκτωβρίου είχαν υποβληθεί περί τις 7.200 αιτήσεις, οι οποίες απορρόφησαν σχεδόν 14% των διαθέσιµων πόρων, µε τζίρο για την αγορά 38 εκατ. ευρώ. Τα ηλεκτρικά ποδήλατα κερδίζουν µερίδιο 75% των αιτήσεων, ενώ ένας στους πέντε αιτούντες προέρχεται από τα νησιά. Η Αλεξάνδρα Σδούκου σχολιάζει χαρακτηριστικά: «Σε έναν µόλις µήνα έχουµε καλύψει το 45% του στόχου που έχει τεθεί για τις ταξινοµήσεις των ηλεκτρικών αυτοκινήτων για το 2020, χωρίς να υπολογίζονται αυτά που ήδη έχουν κυκλοφορήσει! Την ίδια στιγµή, ένας στους τέσσερις αιτούντες επιδότηση ηλεκτρικού αυτοκινήτου επιλέγουν και την εγκατάσταση έξυπνου οικιακού φορτιστή». Για τους εταιρικούς στόλους επισηµαίνει ότι η ζήτηση παρουσιάζει τις τελευταίες ηµέρες σαφή ανοδική τάση και υπάρχουν προσδοκίες πως αυτή θα ενταθεί.

38.000.000 ευρώ είναι ο τζίρος για την αγορά από τις 7.200 αιτήσεις στο πρόγραμμα «Κινούμαι ηλεκτρικά» σε μόλις δέκα ημέρες.

Μιλώντας για το δίκτυο φόρτισης, η Αλεξάνδρα Σδούκου παραδέχεται ότι µε µερικές δεκάδες φορτιστές δεν µπορούµε να µιλάµε για δίκτυο. Ωστόσο γίνεται πρόοδος. Σύµφωνα µε την «πράσινη συµφωνία» που υπογράφηκε από 19 φορείς στις 5 Ιουνίου 2020, προβλέπεται η δέσµευση τόσο των παραχωρησιούχων των εθνικών οδικών δικτύων, όσο και του Συνδέσµου Εισαγωγέων και Αντιπροσώπων αυτοκινήτων να εγκαταστήσουν µέχρι το τέλος του 2021 άνω των χιλίων δηµόσια προσβάσιµων σηµείων φόρτισης. Παράλληλα, οι δήµοι µέσω των Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχηµάτων (ΣΦΗΟ) θα εγκαταστήσουν φορτιστές εντός των διοικητικών τους ορίων µε αναλογία ένας φορτιστής ανά χίλιους κατοίκους, όπως προβλέπεται στον Νόµο 4710/2020. Από τον Αύγουστο του 2021 προβλέπεται και η αναλογία ένα προς τέσσερα νέα οχήµατα του Δηµόσιου Τοµέα να είναι ηλεκτρικό, κάτι που θα αυξήσει τη ζήτηση για σηµεία φόρτισης.

«Σε έναν μόλις μήνα έχουμε καλύψει το 45% του στόχου που έχει τεθεί για τις ταξινομήσεις των ηλεκτρικών αυτοκινήτων για το 2020, χωρίς να υπολογίζονται αυτά που ήδη έχουν κυκλοφορήσει!» 

Η Αλεξάνδρα Σδούκου, µιλώντας για τη συνεργασία της µε την ΚΕΔΕ, τονίζει τον σηµαντικό ρόλο της Tοπικής Αυτοδιοίκησης από την κατάρτιση του νόµου µέχρι και σήµερα, που η δηµοσίευση της υπουργικής απόφασης για τα ΣΦΗΟ (ΦΕΚ 4380/Β/5.10.2020) ενεργοποιεί το πρόγραµµα χρηµατοδότησης των δήµων µέσω του Πράσινου Ταµείου, συνολικού προϋπολογισµού 7 εκατ. ευρώ.

«Βλέποντας µεσοπρόθεσµα, θα σας έλεγα ότι είναι στις προθέσεις µας η ανάπτυξη χρηµατοδοτικών εργαλείων που θα λειτουργήσουν συνδυαστικά µε τα κίνητρα του Ν. 4710/2020 για την εγκατάσταση δηµόσια προσβάσιµων σηµείων φόρτισης. Στόχος µας η άµεση, απρόσκοπτη και εύκολη πρόσβαση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου σε σηµείο επαναφόρτισης. Αυτό θα υποστηριχθεί και µε τη δηµιουργία του Μητρώου Υποδοµών Φόρτισης και Αγοράς Ηλεκτροκίνησης, ενός ηλεκτρονικού εργαλείου που θα επιτρέπει στον κάτοχο ηλεκτρικού αυτοκινήτου να βρίσκει µέσω µιας απλής εφαρµογής κινητού τηλεφώνου τον κοντινότερο σταθµό, το κόστος φόρτισης, τη διαθεσιµότητα του σηµείου» επισηµαίνει.

Οι επενδύσεις

Η νέα οικονοµία που αναδύεται από την ηλεκτροκίνηση αποτυπώνεται στο ιδιαίτερο ενδιαφέρον που δέχεται το κυβερνητικό επιτελείο από εγχώριους και διεθνείς οµίλους. Εν προκειµένω αξίζει να σηµειωθεί το ενδιαφέρον της ελληνικής MC-Chargers για επένδυση σε µονάδα παραγωγής φορτιστών στη Θεσσαλονίκη, της Eunice µέσω της συνεργαζόµενης αµερικανικής Βlink, της γαλλικής Εngie, της ελβετικής ΑΒΒ κ.ά. Τους επόµενους µήνες θα κάνουν την εµφάνισή τους και τα πρώτα σηµεία φόρτισης του δικτύου Superchargers της Τesla, ενώ ενδεικτικό του κλίµατος που επικρατεί είναι το επενδυτικό ενδιαφέρον στον διαγωνισµό της ΔΕΗ για την προµήθεια χιλίων φορτιστών, µε στόχο για την εταιρεία να αποκτήσει άλλους 10.000 µεσοπρόθεσµα. Η ΔΕΗ έχει ήδη υπογράψει συνεργασίες µε τις Fraport, BEAT και ΑΒ. Συνεχείς είναι οι κινήσεις και στο λιανεµπόριο, καθώς η Πλαίσιο εγκατέστησε τον πρώτο σταθµό της σε κατάστηµα στην Αθήνα, αλυσίδες σούπερ µάρκετ όπως η Lidl και η Μετρό AEBE ανακοίνωσαν ότι αναπτύσσουν πανελλαδικό δίκτυο, ενώ σταθµοί φόρτισης υπάρχουν σε ιδιωτικά Parking της Polis Park σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Συγχρόνως, ενισχύονται η παραγωγή ηλεκτρικών ποδηλάτων από εγχώριους «παίκτες» (Orient, Ιdeal, Clermont και Speen), καθώς και ο ανταγωνισµός στους retailers, Praktiker, Κωτσόβολος, Media Markt, Public, Γερµανός, συµπεριλαµβανοµένων µικροµεσαίων επιχειρήσεων στην αγορά ποδηλάτου. Επισηµαίνεται επίσης ότι η ελληνική Give φέρεται να προετοιµάζει το λανσάρισµα του πρώτου ελληνικού ηλεκτρικού δικύκλου, ενώ ανάλογη κίνηση δροµολογεί στα τρίκυκλα η Archon CNC and Robotics.

Πέρα από τα παραπάνω, ενδιαφέρον φέρεται να έχει επιδείξει πρόσφατα και µεγάλη κινεζική εταιρεία, η οποία, σύµφωνα µε πληροφορίες, αναζητά έκταση για την ανάπτυξη µονάδας παραγωγής, ενώ η RCH στην Κατερίνη µετασκευάζει παλιά «ιστορικά» οχήµατα σε ηλεκτρικά αναπτύσσοντας ένα δίκτυο πωλήσεων εντός και εκτός Ελλάδας.

Προγραµµα «Κινούµαι Ηλεκτρικά» 

Το πρόγραµµα λειτουργεί υποστηρικτικά στον Ν.4710/2020 για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.  Οι αιτήσεις το πρώτο δεκαήµερο του Οκτωβρίου.

Τύπος Οχήματος

Δίκυκλα/Τρίκυκλα (L1ea-L7)- 1.261

Επαγγελματικά οχήματα van (Ν1 BEV)- 30

Επαγγελματικά οχήματα van (Ν1 PHEV)- 1

Ηλεκτρικά Ποδήλατα- 5.452

Ι.Χ. επιβατικά Αυτοκίνητα (M1 ΒΕV)- 433

ΤΑΞΙ αμιγώς ηλεκτρικό- 4

Σύνολο 7.181

*Το κείμενο αναδημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune Greece που κυκλοφορεί στα περίπτερα και ψηφιακά μέσω της πλατφόρμας του Readpoint.