Γιατί είναι σημαντικός ο εμβολιασμός ώστε να μην πάνε οι προσπάθειες κατά του COVID στράφι

του Andrey Zarur

Τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν οι Pfizer και BioNTech ως προς το υποψήφιο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού σηματοδοτούν ένα σημαντικό βήμα προς την αντιμετώπιση του COVID-19. Ακόμη και μια μέτριας κλίμακας χρήση του εμβολίου μέσα στους επόμενους μήνες θα μπορούσε να προστατεύσει εκατομμύρια ανθρώπους και να σώσει δεκάδες χιλιάδες.

Ωστόσο, για να ξεπεράσουμε αυτήν την πανδημία, χρειαζόμαστε ανοσία της αγέλης. Και υπάρχει μόνο ένας σίγουρος τρόπος για να το πετύχουμε: Πρέπει να εμβολιάσουμε τουλάχιστον το 75% των 7,7 δισεκατομμυρίων ανθρώπων στον κόσμο με ένα αποτελεσματικό εμβόλιο.

Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται μια ραγδαία αλλαγή σε σχέση με την τρέχουσα ad hoc προσέγγισή μας στην παραγωγή, τη διανομή και τις πολιτικές σχετικά με το ποιος θα λάβει το εμβόλιο. Με τα τρέχοντα σχέδια, δεν υπάρχει τρόπος να εμβολιαστούν τα τρία τέταρτα του κόσμου – πράγμα που σημαίνει ότι κανένας από εμάς δεν θα είναι πραγματικά ασφαλής.

Η επίτευξη ανοσίας της αγέλης μέσω της διασποράς της λοίμωξης έχει απορριφθεί από επιστήμονες και πολλούς παγκόσμιους ηγέτες, διότι αυξάνει τον κίνδυνο δημιουργίας ενός φαύλου κύκλου εποχιακής μετάλλαξης καθώς ο ιός θα αναπηδά μεταξύ του βόρειου και του νότιου ημισφαιρίου, όπως συμβαίνει με την ετήσια εξέλιξη της γρίπης.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ούτε κι ότι η ανακάλυψη ενός ισχυρού εμβολίου είναι η απάντηση σε όλα.

Σύμφωνα με μια νέα παγκόσμια συμμαχία οργανισμών υγείας με την επωνυμία COVAX, οι αρχές θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στη χορήγηση ενός εμβολίου για τον COVID σε αυτούς που είναι πιο ευάλωτοι στον ιό – τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, τους ηλικιωμένους και εκείνους με υποκείμενα νοσήματα. Αυτό θα μειώσει τους θανάτους αλλά και την πίεση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.

Ωστόσο, εάν εμβολιάσουμε μόνο τους πιο ευάλωτους, ο ιός θα συνεχίσει να μεταδίδεται σε έναν μεγάλο αριθμό ασυμπτωματικών νέων σε μερικές από τις πιο πολυπληθείς χώρες του κόσμου.

Στοιχεία για τη σημασία ενός επιτυχημένου προγράμματος εμβολιασμού προέκυψαν τον Σεπτέμβριο, όταν δημοσιεύθηκε μια μελέτη στο περιοδικό Science σχετικά με τα ποσοστά μόλυνσης σε νέους στην Ινδία. Τα ποσοστά αυτά ήταν πολύ υψηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα των νέων στις ΗΠΑ. Αυτό μεταφράζεται σε μια πιο εκτεταμένη επιδημία, επειδή η μέση ηλικία του πληθυσμού της Ινδίας είναι 28 έτη, με μόνο το 6% του πληθυσμού να ορίζεται ως ηλικιωμένο. Στις ΗΠΑ, ωστόσο, η μέση ηλικία είναι 38 έτη και το 17% του πληθυσμού είναι 65 ετών και άνω.

Οι λοιμώξεις χωρίς συμπτώματα έχουν συνέπειες. Με μια ευρεία ασυμπτωματική εξάπλωση, θα υπάρξουν περισσότερες μεταλλάξεις και μεγαλύτερος κίνδυνος ο ιός να γίνει μόνιμος. Οι κορωνοϊοί μεταλλάσσονται πολύ πιο αργά απ’ ό,τι οι ιοί της γρίπης, αλλά η πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο αυξάνεται με κάθε νέο άτομο που έχει μολυνθεί.

Αποτυγχάνοντας να εμβολιάσουμε γρήγορα τους δισεκατομμύρια νέους του κόσμου και αφήνοντάς τους να μολυνθούν, θα μπορούσαμε ακούσια να τροφοδοτήσουμε μια νέα πανδημία. Ένας μεταλλαγμένος ιός θα μπορούσε να γίνει μια εντελώς νέα ασθένεια που θα παρακάμψει τα εμβόλια που βρίσκονται υπό ανάπτυξη και την όποια πρόοδο έχουμε σημειώσει ως προς την ανοσία της αγέλης.