Κρίσιμη η σημερινή συνεδρίαση: Κυρώσεις «χωρίς πυγμή» στη Σύνοδο Κορυφής;

Στο ευρωπαϊκό τραπέζι έρχονται σήμερα οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο με το προσχέδιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το οποίο συζητήθηκε χθες στο επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων να δείχνει συμφωνία για επιβολή κυρώσεων σε περισσότερους Τούρκους και εταιρείες που είναι υπεύθυνες για τη γεώτρηση σε αμφισβητούμενα ύδατα στη Μεσόγειο.

«Οι μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται ακόμα, συμπεριλαμβανομένης και της ΑΟΖ της Κύπρου», αναφέρεται στο προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου αναγνωρίζονται και καταδικάζονται οι ενέργειες της Άγκυρας.

Το έγγραφο καλεί το Συμβούλιο να «προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις» βάσει ενός καταλόγου κυρώσεων που έχει ήδη θεσπιστεί από το 2019 και «εάν χρειάζεται θα επεκταθεί» το πεδίο εφαρμογής της. Τον περασμένο μήνα το Συμβούλιο παράτεινε για έναν ακόμα χρόνο τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί κατά δύο αξιωματούχων.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι στιγμής στον κατάλογο των κυρώσεων της ΕΕ περιλαμβάνονται μόνον κάποιοι ανώτεροι αξιωματούχοι της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας της Τουρκίας (TPAO).

Όπως ανέφερε χθες Ευρωπαίος αξιωματούχος κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του Τύπου για τις διήμερες εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν αν θα προστεθούν νέα ονόματα στη λίστα με τις κυρώσεις για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και αν θα επεκταθεί η ισχύς της και σε ενέργειες της Τουρκίας κατά της Ελλάδας. Σύμφωνα με το προσχέδιο, ανοίγει ο δρόμος για την επιβολή ευρύτερων μέτρων αποτροπής, καλώντας ο Συμβούλιο να επεκτείνει το εύρος της απόφασης εφόσον χρειαστεί.

Παράλληλα, το Συμβούλιο καλεί τον ύπατο εκπρόσωπο Ζοζέπ Μπορέλ και την Κομισιόν να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων Ε.Ε.-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές για το πώς θα εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.

Μια πιθανή επιλογή αποτελεί, σύμφωνα με διπλωμάτη της ΕΕ που επικαλείται το Politico, να διακοπεί η πρόσβαση σε λιμάνια και υπηρεσίες της ΕΕ για τα τουρκικά πλοία που συμμετέχουν στις ερευνητικές δραστηριότητες. Η νέα λίστα κυρώσεων δύναται αλλάξει, ωστόσο, δίνει περισσότερες εναλλακτικές τη στιγμή που εξοικονομεί χρόνο για την διπλωματία, όπως σημείωσαν διπλωμάτες.

Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, υπάρχει συμφωνία από όλες τις πλευρές ότι η Τουρκία δεν στάθηκε συνεπής ούτε ήταν προσηλωμένη στην αποκλιμάκωση. Παρόλα αυτά, υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σε σχέση με τη μορφή των κυρώσεων.

Να σημειωθεί επίσης ότι σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters, η Ελλάδα, η Κύπρος, αλλά και η Γαλλία δεν εμφανίζονται ικανοποιημένες από το δισέλιδο προσχέδιο των συμπερασμάτων και υποστηρίζουν ότι οι προτεινόμενες κυρώσεις στην Τουρκία δεν είναι αρκετές.

Αποχώρηση του Oruc Reis

Στο κείμενο σημειώνεται επίσης η αποχώρηση του τουρκικού πλοίου Oruc Reis από τις σεισμικές δραστηριότητές του. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «έχει εμπιστοσύνη ότι μια τέτοια κίνηση θα έχει διάρκεια ώστε να επιτρέψει την επανεκκίνηση των άμεσων διερευνητικών επαφών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία», αναφέρεται επίσης.

Κλειστά χαρτιά από την Μέρκελ για την στάση της έναντι της Τουρκίας

Απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά της για τη στάση που θα τηρήσει στην Σύνοδο Κορυφής η Άνγκελα Μέρκελ, στην ομιλία της στη γερμανική βουλή, με αφορμή τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2021.

Αναφερομένη στο θέμα, σύμφωνα με την Deutsche Welle, εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της, επειδή δεν στάθηκε δυνατό να υλοποιηθεί στο βαθμό που θα ήθελε η πρόταση που έκανε στην αρχή της γερμανικής προεδρίας για τη διεξαγωγή ενός εντατικού διαλόγου ΕΕ-Άγκυρας: «Οι δραστηριότητες συνεχίζονται» στην Ανατολική Μεσόγειο και «ιδιαίτερα η Κύπρος πλήττεται από αυτές». «Συνεπώς», πρόσθεσε, «θα πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα ενεργήσουμε περαιτέρω».

Σε αντίθεση με προηγούμενες φορές, σήμερα η κ. Μέρκελ δεν τόνισε, όπως συνηθίζει, τη σημασία της Τουρκίας για την ΕΕ σε ό,τι αφορά το προσφυγικό και την ασφάλεια της ΕΕ. Ενδεχομένως αυτό να είναι μια ένδειξη, ότι η καγκελάριος αυτή τη φορά δεν πρόκειται να απορρίψει κάθε είδους κυρώσεων.

Ερντογάν: Δεν θα μας επηρεάσουν ιδιαίτερα οι κυρώσεις της ΕΕ

Δεν θα επηρεάσουν σοβαρά την Τουρκία οι ενδεχόμενες ευρωπαϊκές κυρώσεις, εκτίμησε χθες ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος δήλωσε πως η ΕΕ δεν έχει ενήργησε ποτέ με ειλικρίνεια ούτε έχει κρατήσει τις υποσχέσεις της.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στην Άγκυρα, ο κ. Ερντογάν υποστήριξε ότι οι «τίμιοι ηγέτες» μέσα στον κόλπο της ΕΕ τάχθηκαν κατά των ευρωπαϊκών κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας.

Υπογράμμισε επίσης πως η Άγκυρα θα συνεχίσει να διεκδικεί τα συμφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο.