Έρευνα Allianz: Οι τρεις κορυφαίοι κίνδυνοι για τις επιχειρήσεις συνδέονται με τον Covid-19
Τρεις κίνδυνοι σχετικοί με την Covid-19 πρωταγωνιστούν στο 10ο Allianz Risk Barometer 2021, αντικατοπτρίζοντας πιθανά σενάρια αποδιοργάνωσης και ζημιών που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες μετά την πανδημία του κορονοϊού. Η πρώτη τριάδα επιχειρηματικών κινδύνων αφορά στα εξής: διακοπή επιχειρησιακής δραστηριότητας- Business Interruption BI (41% απαντήσεις), ξέσπασμα πανδημίας (40%) και κυβερνο-κίνδυνοι (40%).
Η ετήσια έρευνα για τους παγκόσμιους επιχειρησιακούς κινδύνους από την Allianz Global Corporate & Speciality (AGCS) ενσωματώνει τις απόψεις 2.769 εμπειρογνωμόνων σε 92 χώρες και επικράτειες, συμπεριλαμβανομένων διευθύνοντων συμβούλων, διαχειριστών κινδύνων, μεσιτών και ασφαλιστικών εμπειρογνωμόνων.
Όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση όλοι οι παραπάνω κίνδυνοι είναι αλληλένδετοι καθώς το ξέσπασμα πανδημίας εκτοξεύτηκε στη θέση 2 από τη θέση 17 και θεωρείται ως η κύρια αιτία της διακοπής επιχειρησιακών δραστηριοτήτων το 2021, ενώ ακολουθούν οι κυβερνο-κίνδυνοι. «Οι εταιρείες προσβλέπουν στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων στις εφοδιαστικές αλυσίδες και στην ενίσχυση της επιχειρησιακής συνέχειάς τους σε ακραία γεγονότα» όπως σημειώνεται.
Οι εξελίξεις στις αγορές ακολουθούν στην 4η θέση, οι μακροοικονομικές εξελίξεις είναι στην 8η και η πολιτική βία στη 10η και, όπως υπογραμμίζεται, είναι όλοι κίνδυνοι που ανεβαίνουν στην κατάταξη.
Οι κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της πανδημίας εκτιμάται ότι θα επιφέρουν μεγαλύτερη αφερεγγυότητα και πιθανόν να πυροδοτήσουν περαιτέρω πολιτικές αναταραχές το 2021, ενώ η κλιματική αλλαγή, που πέφτει στη θέση 9, υπογραμμίζεται ότι θα επιστρέψει στην ατζέντα των επιχειρήσεων ως προτεραιότητα το 2021.
Η κρίση της Covid-19 εξακολουθεί να αποτελεί άμεση απειλή
Η κρίση της Covid-19, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, εξακολουθεί να αποτελεί άμεση απειλή τόσο για την ατομική ασφάλεια όσο και για επιχειρήσεις, αντικατοπτρίζοντας γιατί το ξέσπασμα πανδημίας έχει ανέβει 15 θέσεις, στη 2η θέση της κατάταξης έναντι άλλων κινδύνων. Πριν από το 2021, η κρίση πανδημίας δεν είχε ανέβει ποτέ υψηλότερα από τη 16η θέση στα 10 χρόνια της έρευνας Allianz Risk Barometer και ήταν ένας σαφώς υποτιμημένος κίνδυνος. Ωστόσο, το 2021, είναι ο νούμερο ένα κίνδυνος σε 16 χώρες και μεταξύ των τριών μεγαλύτερων κινδύνων σε όλες τις ηπείρους και σε 35 από τις 38 χώρες που πληρούν τις προϋποθέσεις για την ανάλυση 10 κορυφαίων κινδύνων. Οι Ιαπωνία, Νότια Κορέα και Γκάνα είναι οι μόνες εξαιρέσεις.
«Το Allianz Risk Barometer 2021 κυριαρχείται σαφώς από την τριάδα κινδύνων της Covid-19. Διακοπή επιχειρησιακών δραστηριοτήτων, ξέσπασμα πανδημίας και κυβερνο-κίνδυνοι αλληλοσυνδέονται έντονα, αποδεικνύοντας την αυξανόμενη τρωτότητα του εξαιρετικά παγκοσμιοποιημένου και συνδεδεμένου κόσμου μας», λέει ο Joachim Müller, CEO της AGCS και συνεχίζει: «Η πανδημία του κορονοϊού είναι μια υπενθύμιση ότι η διαχείριση κινδύνων και η διαχείριση επιχειρησιακής συνέχειας πρέπει να εξελιχθούν περαιτέρω προκειμένου να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να προετοιμαστούν και να επιβιώσουν σε ακραία γεγονότα. Ενώ η πανδημία συνεχίζει να ασκεί σταθερή πίεση στις χώρες σε όλο τον κόσμο, πρέπει επίσης να προετοιμαστούμε για πιο συχνά ακραία σενάρια, όπως διακοπή του cloud σε παγκόσμια κλίμακα ή κυβερνο-επίθεση, φυσικές καταστροφές που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή ή ακόμα και μία άλλη εστία νόσου».
Οι εξελίξεις στις αγορές: ρεκόρ για τις πτωχεύσεις
Οι εξελίξεις στις αγορές (4η θέση με 19%) ανεβαίνουν επίσης στο Allianz Risk Barometer 2021, αντικατοπτρίζοντας τον κίνδυνο μεγαλύτερης αφερεγγυότητας μετά την πανδημία. Σύμφωνα με την Euler Hermes, το μεγαλύτερο μέρος της αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων θα επέλθει το 2021. Ο παγκόσμιος δείκτης αφερεγγυότητας της Euler Hermes, παγκόσμιου ασφαλιστή εμπορικών πιστώσεων αναμένεται να φτάσει σε τιμή ρεκόρ για τις πτωχεύσεις, αύξηση 35% έως το τέλος του 2021, με τις υψηλότερες αναμενόμενες αυξήσεις στις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, την Κίνα και σε βασικές ευρωπαϊκές χώρες.
Επιπλέον σημειώνεται ότι η Covid-19 πιθανότατα να πυροδοτήσει μια περίοδο καινοτομίας και αποδιοργάνωσης των αγορών, επιταχύνοντας την εφαρμογή της τεχνολογίας, την κατάρρευση κατεστημένων, παραδοσιακών τομέων και την ανάδειξη νέων ανταγωνιστών.
Άλλοι κίνδυνοι που ανέβηκαν στην κατάταξη περιλαμβάνουν τις μακροοικονομικές εξελίξεις (8η θέση με 13%) και τους πολιτικούς κινδύνους και τη βία (10η θέση με 11%), οι οποίοι είναι, σε μεγάλο βαθμό, συνέπεια της πανδημίας.
Κίνδυνοι που φέτος έπεσαν στην κατάταξη της έρευνας, περιλαμβάνουν αλλαγές στη νομοθεσία και τους κανονισμούς (5η θέση με 19%), φυσικές καταστροφές (6η θέση με 17%), πυρκαγιά / έκρηξη (7η θέση με 16%) και κλιματική αλλαγή (9η θέση με 13%), όλα ξεκάθαρα από την κυριαρχία των πανδημικών ανησυχιών.
Η πανδημία είναι το όχημα της αποδιοργάνωσης- τώρα και στο μέλλον
Υπενθυμίζεται ότι, πριν από το ξέσπασμα της Covid-19, η διακοπή επιχειρησιακής δραστηριότητας (Business interruption-BI) είχε ήδη βρεθεί στην κορυφή του Allianz Risk Barometer επτά φορές και επιστρέφει στην πρώτη θέση αφού είχε αντικατασταθεί από τους κυβερνο-κινδύνους το 2020.
Η πανδημία δείχνει ότι τα ακραία συμβάντα διακοπής επιχειρησιακής δραστηριότητας σε παγκόσμια κλίμακα δεν είναι μόνο θεωρητικά, αλλά πραγματική πιθανότητα, που προκαλεί απώλεια εσόδων και αποδιοργάνωση στην παραγωγή, την επιχειρησιακή λειτουργία και τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Το 59% των ερωτηθέντων επισημαίνουν την πανδημία ως την κύρια αιτία της διακοπής επιχειρησιακής δραστηριότητας το 2021, ακολουθούν τα συμβάντα στον κυβερνοχώρο (46%), οι φυσικές καταστροφές και πυρκαγιά και έκρηξη (περίπου 30% το καθένα).
Η αντίδραση των επιχειρήσεων
Σημειώνεται ότι η πανδημία μεγαλώνει τον ολοένα αυξανόμενο κατάλογο των μη φυσικών σεναρίων διακοπής επιχειρησιακής δραστηριότητας, με σενάρια όπως τα περιστατικά στον κυβερνοχώρο ή η διακοπή ρεύματος. Απαντώντας οι επιχειρήσεις στην αυξημένη ανασφάλεια μπροστά στον κίνδυνο της διακοπής επιχειρησιακής δραστηριότητας, στοχεύουν στην οικοδόμηση πιο ανθεκτικών λειτουργιών και στην ελαχιστοποίηση του κινδύνου στις εφοδιαστικές τους αλυσίδες.
Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες ειδικούς του Allianz Risk Barometer, η βελτίωση της διαχείρισης της επιχειρησιακής συνέχειας είναι η κύρια δράση που αναλαμβάνουν οι εταιρείες (62%), ακολουθούμενη από ανάπτυξη εναλλακτικών ή πολλαπλών προμηθευτών (45%), επένδυση σε ψηφιακές αλυσίδες εφοδιασμού (32%) και βελτιωμένη επιλογή προμηθευτών και έλεγχος (31%).
Σύμφωνα με τους ειδικούς της AGCS, πολλές εταιρείες βρήκαν τα σχέδιά τους να κλονίζονται πολύ γρήγορα από τον ρυθμό εξάπλωσης της πανδημίας. Ο σχεδιασμός επιχειρησιακής συνέχειας πρέπει να γίνει πιο ολιστικός, διαλειτουργικός και δυναμικός, να παρακολουθεί και να μετρά σενάρια που αναδύονται ή σενάρια ακραίων ζημιών, να επικαιροποιείται συνεχώς, να δοκιμάζεται και να ενσωματώνεται στη στρατηγική ενός οργανισμού.
Οι κίνδυνοι στον κυβερνοχώρο εντείνονται
Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται ότι τα περιστατικά στον κυβερνοχώρο μπορεί να έχουν πέσει στη θέση 3, αλλά παραμένουν βασικός κίνδυνος, με περισσότερους ερωτηθέντες να τον επιλέγουν από ό,τι το 2020 και εξακολουθεί να κατατάσσεται στην πρώτη τριάδα κινδύνων σε πολλές χώρες, όπως η Βραζιλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ινδία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Νότια Αφρική, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ.
Η επιτάχυνση προς μεγαλύτερη ψηφιοποίηση και απομακρυσμένη εργασία που οφείλεται στην πανδημία αναδεικνύει επίσης τα τρωτά σημεία της πληροφορικής. Υπενθυμίζεται ότι στο αποκορύφωμα του πρώτου κύματος των lockdown, τον Απρίλιο του 2020, το FBI ανέφερε αύξηση κατά 300% μόνο στα κυβερνο-περιστατικά, ενώ το έγκλημα στον κυβερνοχώρο εκτιμάται τώρα ότι κοστίζει στην παγκόσμια οικονομία πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, αύξηση 50% από πριν από δύο χρόνια. Έχοντας ήδη υψηλή συχνότητα, τα περιστατικά κατηγορίας ransomware γίνονται όλο και πιο επιζήμια, στοχεύοντας όλο και περισσότερο σε μεγάλες εταιρείες, με εξελιγμένες επιθέσεις και μεγάλες εκβιαστικές απαιτήσεις, όπως επισημαίνεται στην πρόσφατη έκθεση για τις τάσεις στον κυβερνοχώρο της AGCS.
«Η Covid-19 έδειξε πόσο γρήγορα μπορούν να προσαρμοστούν οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου. Η αύξηση της ψηφιοποίησης που οφείλεται στην πανδημία έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για εισβολές με νέα σενάρια ζημιών στον κυβερνοχώρο να εμφανίζονται συνεχώς», λέει η Catharina Richter, παγκόσμια επικεφαλής του Allianz Cyber Center of Competence στην AGCS προσθέτοντας: «Οι εισβολείς καινοτομούν χρησιμοποιώντας αυτοματοποιημένη σάρωση για να εντοπίσουν κενά ασφαλείας, επιτίθενται σε routers με χαμηλή ασφάλεια ή ακόμα και χρησιμοποιώντας “deepfakes”- ρεαλιστικό media περιεχόμενο τροποποιημένο ή παραποιημένο από τεχνητή νοημοσύνη. Ταυτόχρονα, η νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής και τα πρόστιμα για παραβιάσεις δεδομένων συνεχίζουν την ανοδική τους τάση».
Μακροοικονομικές εξελίξεις
Οι μακροοικονομικές εξελίξεις, που φτάνουν στο νούμερο 8, και οι πολιτικοί κίνδυνοι και η βία, στη 10η θέση, επιστρέφουν στους πρώτους 10 κινδύνους για πρώτη φορά από το 2018, αντανακλώντας το γεγονός ότι οι πολιτικές αναταραχές και οι ταραχές σε διαμαρτυρίες «ανταγωνίζονται» σε αυτή την ομάδα κινδύνων, την τρομοκρατία και αποτελούν τον κύριο κίνδυνο στον οποίο εκτίθενται οι εταιρείες. Ο αριθμός, η κλίμακα και η διάρκεια πολλών πρόσφατων γεγονότων, συμπεριλαμβανομένων των διαδηλώσεων του κινήματος Black Lives Matter, των διαδηλώσεων κατά των lockdown και των ταραχών γύρω από το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ, ήταν μη αναμενόμενα. Καθώς οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις από την Covid-19 αυξάνονται, είναι πιθανό να προκύψουν περαιτέρω πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές, το 2021 και μετά, ιδίως στην Ευρώπη και την Αμερική.
Οι αλλαγές στη νομοθεσία πέφτουν από τη θέση 3 στη θέση 5 από έτος σε έτος. «Η πανδημία μπορεί να έχει προκαλέσει κάποιες καθυστερήσεις στην πορεία των νομοθετικών αλλαγών, αλλά αυτή δεν σταμάτησε ούτε καν εκτροχιάστηκε. Αντίθετα, το 2021 υπόσχεται να γίνει μια πολύ πολυάσχολη χρονιά όσον αφορά νέες νομοθεσίες και κανονισμούς, ιδιαίτερα στους τομείς των δεδομένων και της βιωσιμότητας», προβλέπει ο Ludovic Subran, επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz.
Οι φυσικές καταστροφές πέφτουν στη θέση 6 από τη θέση 4, αντικατοπτρίζοντας το γεγονός ότι παρόλο που οι συγκεντρωτικές ζημιές από πολλαπλά μικρότερα γεγονότα, όπως οι πυρκαγιές ή οι ανεμοστρόβιλοι, οδήγησαν σε εκτεταμένες καταστροφές και σημαντικές ασφαλισμένες απώλειες το 2020, ήταν επίσης η τρίτη συνεχόμενη χρονιά χωρίς ένα πολύ μεγάλο γεγονός, όπως ο τυφώνας Harvey το 2017.
Η κλιματική αλλαγή πέφτει επίσης στη θέση 9. Ωστόσο, η ανάγκη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής παραμένει υψηλότερη από ποτέ, δεδομένου ότι το 2020 ήταν το θερμότερο έτος που καταγράφηκε ποτέ. «Με την εκστρατεία εμβολιασμού να τίθεται σε ισχύ, η κλιματική αλλαγή θα επιστρέψει στην ατζέντα ως προτεραιότητα το 2021», λέει ο Michael Bruch, παγκόσμιος επικεφαλής ESG στην AGCS. «Πολλές εταιρείες πρέπει να προσαρμόσουν τις δραστηριότητές τους για έναν κόσμο με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα- και οι διαχειριστές κινδύνου πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της μετάβασης» όπως είπε ο ίδιος.
