Η Άννα Διαμαντοπούλου έχει κινδυνεύσει για τα κορίτσια στις βιτρίνες του Άμστερνταμ

Το όνομά της είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με λέξεις όπως «μεταρρύθμιση», «ισότητα» και «ευρωπαϊκή πορεία». Παράλληλα με τους συνειρμούς που κάνουμε όλοι για εκείνη, στο δικό μου μυαλό η Άννα Διαμαντοπούλου αποτυπώνεται με δύο πολύ συγκεκριμένες εικόνες. Μία, όπως μου την περιέγραψαν και μία πιο καθημερινή. Η πρώτη αφορά την ιστορία που μου είχε αφηγηθεί μια πολύ καλή φίλη πριν χρόνια. Σε αυτή, ένα καλοκαιρινό βράδυ διακοπών σε κάποιο απομακρυσμένο εναλλακτικό νησί, όπου βρίσκεται με την οικογένειά της, η Άννα Διαμαντοπούλου συνομιλεί για πολλές, πολλές ώρες με μία παρέα φοιτητριών με πολιτικές απόψεις σαφώς διαφορετικές και αρκετά συγκρουόμενες με τις δικές της, ώσπου τα τείχη πέφτουν και γίνονται φίλες. Η δεύτερη είναι μια εικόνα που έρχεται από τη γειτονιά μου και κρίνοντας από το πόσο συχνά την συναντώ τυχαία, μένουμε πολύ κοντά. Κάθε άνθρωπος έχει μια αύρα. Παρατηρώντας τη δική της, η Άννα Διαμαντοπούλου διαθέτει το πιο καθαρόαιμο και εξευγενισμένο ευρωπαϊκό DNA.

Με αφορμή τη συμμετοχή της ως ομιλήτρια στο πολυαναμενόμενο Most Powerful Women Summit την Πέμπτη 15 Απριλίου η Άννα Διαμαντοπούλου, η Πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρώην Επίτροπος της ΕΕ και πρώην Υπουργός, συζητά με το LadyLike για το πού στέκεται η σύγχρονη γυναίκα αλλά και για το πώς έχει επιλέξει η ίδια να σταθεί με ισορροπία στο πολύπλοκο ταμπλό της πολιτικής.

• Κα Διαμαντοπούλου, μπήκατε επίσημα στην πολιτική το 1985, ως Νομάρχης Καστοριάς, σε ηλικία 26 ετών. Πόσο εύκολο ήταν για μια νεαρή γυναίκα να αναλαμβάνει ένα τόσο σπουδαίο πόστο στα μέσα του 80′ στην Ελλάδα;

«Σίγουρα ήταν μια ανατροπή και πρόκληση για το πολιτικό σύστημα, για την τοπική κοινωνία και φυσικά για μένα. Δεν θυμάμαι τόσο τις δυσκολίες, όσο την αίσθηση που υπήρχε ακόμα εκείνη την εποχή για την δύναμη της εξουσίας! Η μεγαλύτερη εμπειρία μου στην πολιτική προέρχεται από εκείνη την εποχή. Η θέση του Νομάρχη σε ένα νομό, στα σύνορα της χώρας που έδωσε την ευκαιρία να έρθω σε επαφή από τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής μέχρι το απλό πρόβλημα του βοσκού που ο λύκος του έφαγε τα πρόβατα…»

• 36 χρόνια μετά, αισθάνεστε ότι η ελληνική πολιτική σκηνή είναι ένας χώρος που επιθυμεί τις γυναίκες στους κόλπους της;

«Θα αντιστρέψω την ερώτηση γιατί δεν μας χαρίζει κανείς τίποτα ιδιαίτερα στην πολιτική. Επιθυμούν οι γυναίκες να μπουν μαζικά στην πολιτική σκηνή; Η απάντηση είναι όχι ακόμα και οι αιτίες πολλές».

• Βιώσατε τον σεξισμό στην πολιτική σας καριέρα;  

«Όχι σε γενικές γραμμές, μόνο μεμονωμένα περιστατικά».

• Ως επίτροπος της ΕΕ χαράξατε μια πολύ σημαντική διαδρομή για την υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων. Για ποιες νίκες σας αισθάνεστε περισσότερο περήφανη;

«Υπάρχουν συγκεκριμένα επιτεύγματα με συγκεκριμένα αποτελέσματα: Η ψήφιση της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Ατζέντας όπου για πρώτη φορά ετέθησαν ως ετήσιοι δείκτες για τις χώρες το θέμα συμμετοχής των γυναικών στην Κοινωνία της Πληροφορίας- έτσι το αποκαλούσαμε τότε-, ο αριθμός των παιδικών σταθμών, οι θεσμοί υποστήριξης της βίας εναντίον των γυναικών και πολλά άλλα. Το δεύτερο ήταν η Κάρτα Υγείας που όλοι πολίτες άντρες και γυναίκες θα μπορούσαν να την έχουν στα χέρια τους κινούμενοι από χώρα σε χώρα. Και τρίτο η υποχρεωτική ποσόστωση, τα ερευνητικά προγράμματα για τις γυναίκες ερευνήτριες ως προϋπόθεση χρηματοδότησης τους. Και βέβαια την πρώτη Ευρωπαϊκή Οδηγία για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής παρενόχλησης το 2002 που έγινε κοινή εθνική νομοθεσία για κάθε χώρα της Ευρώπης».

«Θα ήθελα να υπάρξει μια συνολική έμπνευση στις νέες κοπέλες να σπάσουν όλες τις γυάλινες οροφές».

• Έχετε δηλώσει πως μία από τις μεγαλύτερες μάχες που έχετε δώσει στη ζωή σας κι όμως χάσατε, ήταν να κλείσουν οι βιτρίνες με τα κορίτσια στο Άμστερνταμ. 

«Είναι τρομερό στο κέντρο της Ευρώπης, αυτής της Ευρώπης που θεωρούμε «φάρο» για τα ανθρώπινα δικαιώματα, να αποδεχόμαστε την έκθεση των γυναικών σε βιτρίνες ως εμπόρευμα. Πίσω από αυτό διακινούνται τεράστια ποσά χρημάτων και πολύ σκοτεινά κυκλώματα. Μπήκα μέσα στις βιτρίνες, δεν μπορούσαν να με εμποδίσουν γιατί ήμουν Επίτροπος, και μίλησα με τις γυναίκες αυτές. Δέχτηκα απειλές για τη ζωή μου και πάλεψα μέχρι την τελευταία ημέρα που ήμουν Επίτροπος, αλλά δεν τα κατάφερα. Μια ανοιχτή πληγή στον πολιτισμό μας».

According to @UNODC, #COVID19’s economic and social ramifications put more and more women, children and men at greater risk of human trafficking.

Governments must stand up against traffickers and protect the more vulnerable.https://t.co/1LreepDwW4 pic.twitter.com/3A602lVCla

— Anna Diamantopoulou (@adiamantopoulou) February 3, 2021

• Σε επίπεδο ισότητας, θα μπορούσε η Ελλάδα, μια παραδοσιακή χώρα του νότου, να γίνει ποτέ προοδευτική Σουηδία; 

«Φυσικά και θα μπορούσε. Η Σουηδία που σήμερα θαυμάζουμε μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα είχε πρακτικές ευγονικής. Κατάφεραν με ισχυρή πολιτική βούληση που αποτυπώθηκε στο εκπαιδευτικό σύστημα και στο κοινωνικό κράτος να είναι σήμερα μια θαυμαστή δημοκρατία με ίσα δικαιώματα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ξέρουμε λοιπόν τι χρειάζεται: Παιδεία και συγκροτημένες πολιτικές κοινωνικού κράτους».

• Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τη σύγχρονη μέση Ελληνίδα που μάχεται να ισορροπήσει πάνω στους πολλαπλούς της ρόλους; 

«Μέσα στη μακρά πορεία μου στη διοίκηση έχω θαυμάσει τις ικανότητες της γυναίκας να συνδυάζει ρόλους και να είναι συνεπής. Γι’ αυτό και έχει αποκτήσει ειδικά προσόντα: οργάνωση, ταχύτητα, καλή στάθμιση των κινδύνων, μετρημένη ανάληψη ρίσκου και βέβαια υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη».

• Ως μητέρα και δραστήρια πολιτικός, εσείς πώς βρήκατε τα πατήματά σας;

«Θα απαντήσω όπως όλες οι γυναίκες. Η ψυχή μου το ξέρει. Οι εσωτερικές συγκρούσεις, τα διλήμματα, οι ενοχές είναι πάντα παρέα μας. Κάποια στιγμή συνειδητοποιείς ότι δεν γίνεται να γίνεις αντίγραφο της μητέρας σου και το παιδί σου μπορεί να είναι ευτυχισμένο με ένα νέο πρότυπο μητέρας».

• Σαν γυναίκα πολιτικός τι θα θέλατε να εξασφαλίσετε για τις γενιές των κοριτσιών που έρχονται μετά από εσάς;

«Η ισότητα θεσμικά είναι εξασφαλισμένη. Οι νόμοι από το ΄81 και μετά είναι από τους πλέον προοδευτικούς στην Ευρώπη. Θα ήθελα να υπάρξει μια συνολική έμπνευση στις νέες κοπέλες να σπάσουν όλες τις γυάλινες οροφές».

«Για τις γυναίκες στις βιτρίνες δέχτηκα απειλές για τη ζωή μου και πάλεψα μέχρι την τελευταία ημέρα που ήμουν Επίτροπος, αλλά δεν τα κατάφερα. Μια ανοιχτή πληγή στον πολιτισμό μας».

 

• Σε μία χώρα που ανακυκλώνει νοοτροπίες περί «ισχυρού» και «αδύναμου» φύλου, όπως η Ελλάδα, οι νέες γενιές πώς μπορούν να μάθουν την ισότητα και την αποδοχή και να μην παρασυρθούν από τα στερεότυπα;

«Θεωρώ ότι η νέα γενιά γυναικών έχει αφήσει πίσω της τα περί ισχυρού και αδύναμου φύλου. Τα στερεότυπα διαλύονται μέσα από την οικονομική ανεξαρτησία και την υποστήριξη με κοινωνικές υποδομές των γονέων και της μητέρας και του πατέρα».

• Με το χέρι στην καρδιά, αν η Άννα Διαμαντοπούλου τελείωνε τις σπουδές της το 2021, θα έμενε στην Ελλάδα ή θα έφευγε; 

«Θα έφευγα. Πιστεύω ότι μετά το πρώτο πτυχίο είναι σημαντικό να γνωρίσεις άλλες χώρες, άλλες νοοτροπίες, άλλα συστήματα. Η εποχή μας θέλει πολλές παραστάσεις και συνεχή ανάγνωση του κόσμου γύρω μας. Θα έφευγα και θα γύριζα με τις βαλίτσες μου γεμάτες νέες εμπειρίες χρήσιμες για τη χώρα, αλλά και για μένα».

• Πώς αισθάνεστε για τη συμμετοχή σας ως ομιλήτρια στο Most Powerful Women Summit;

Αισθάνομαι τιμή και χαρά που με προσκάλεσαν σε ένα τόσο ενδιαφέρον γεγονός. Θέλω να συγχαρώ την Αναστασία Παρετζόγλου μια εκρηκτικά δυναμική γυναίκα που την γνωρίζω χρόνια και να σας πω ότι όπως πάντα έχω ένα μικρό άγχος!

Most Powerful Women Summit: Αυτή την Πέμπτη online από το Fortune Greece. Register here to watch.