Στην Άγκυρα o Δένδιας: Γιατί ζήτησε ο Ερντογάν να τον συναντήσει εκτάκτως

Σε μια προσπάθεια να υπάρξει επανέναρξη της συνεννόησης μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου, ο Νίκος Δένδιας μεταβαίνει το μεσημέρι στην Άγκυρα, συνοδευόμενος από τον υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για την οικονομική διπλωματία, Κώστα Φραγκογιάννη, καθώς και την υπηρεσιακή ηγεσία του υπουργείου, προκειμένου να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

«Δεν έχω υπεραισιοδοξία, αλλά τουλάχιστον να υπάρχει δυνατότητα να μιλάμε, στο πλαίσιο της λογικής και του δικαίου. Γιατί αν είναι να μιλάμε στο πλαίσιο της αυθαιρεσίας, δεν χρειάζεται να μιλάμε», έχει τονίσει σχετικά ο υπουργός Εξωτερικών.

Παράλληλα, είχε διαμηνύσει πως η Ελλάδα δεν φοβάται τον διάλογο και ότι τάσσεται υπέρ ενός εποικοδομητικού διαλόγου στη βάση θεμελιωδών αρχών, όπως είναι το Διεθνές Δίκαιο. Μάλιστα, είχε υπογραμμίσει: «θεωρούμε ότι έχουμε το δίκαιο με το μέρος μας και ότι δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε. Ο διάλογος δεν είναι ενδοτισμός. Όταν μιλάς, προβάλλεις τις θέσεις σου, θέτεις τις κόκκινες γραμμές σου, αλλά δεν ενδίδεις».

Η επίσκεψη πραγματοποιείται στον απόηχο διεθνών επικρίσεων κατά της Τουρκίας, τόσο αμερικανικών όσο και ευρωπαϊκών για σειρά θεμάτων, όπως η αποχώρησή της από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, το στιγμιότυπο με την πρόεδρο της Κομισιόν στο Τουρκικό Προεδρικό Μέγαρο και τις επακόλουθες αντιδράσεις, με χαρακτηριστικότερη εκείνη του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, η επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ για τους S-400, αλλά και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25-26ης Μαρτίου, στο οποίο υιοθετήθηκε η διττή προσέγγιση όσον αφορά τις ευρωτουρκικές σχέσεις: αφενός τη θετική ατζέντα και αφετέρου την προοπτική λήψης μέτρων εφόσον η Άγκυρα επαναλάβει την παραβατική συμπεριφορά. Βραχυπρόθεσμος ορίζοντας για την Τουρκία είναι ο Ιούνιος, οπότε οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα επανεξετάσουν τις ευρωτουρκικές σχέσεις και την τουρκική συμπεριφορά σε σχέση με τη Δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25-25 Μαρτίου.

Αυτή η προκλητική ρητορική του τούρκου προέδρου έρχεται ουσιαστικά λίγες ώρες αφότου ο ίδιος είχε επανέλθει στη θέση ότι η Τουρκία παραμένει «δεσμευμένη» στον στόχο της πλήρους ένταξής της στην ΕΕ, ζητώντας ωστόσο ίση μεταχείριση.

Καίριο είναι το ερώτημα αν η συνάντηση Δένδια-Ερντογάν και οι συνομιλίες των δύο υπουργών Εξωτερικών στην Άγκυρα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις συνθήκες για να προγραμματιστεί ένα ραντεβού του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν σε επίπεδο κορυφής. «Όλες οι συναντήσεις, σε όποιο επίπεδο και να γίνονται, ουσιαστικά με κάποιο τρόπο είναι προπαρασκευαστικές για την επόμενη συνάντηση» απαντά κυβερνητικός παράγοντας στο ερώτημά μας αν γίνονται ήδη συζητήσεις για πιθανή ελληνοτουρκική συνάντηση σε επίπεδο κορυφής. «Αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει κάτι στον ορίζοντα για συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν» σπεύδει να διευκρινίσει ο ίδιος παράγοντας τονίζοντας ότι το επίπεδο της συνεννόησης στις συνομιλίες του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου και στη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν θα κρίνουν το μέλλον.

Τα συνεχή σκαμπανεβάσματα της ρητορικής του Ερντογάν, που τροφοδοτούνται ανάλογα με τα πολιτικά τεκταινόμενα στις Βρυξέλλες ή την Αθήνα, όπως για παράδειγμα τα Συμβούλια της Ευρώπης ή η συνάντηση το πρωί της Τετάρτης στο Μέγαρο Μαξίμου του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμεντ αλ-Μενφί, προκαλούν εκνευρισμό στη Δύση και στην προκειμένη περίπτωση δυσχεραίνουν την αποστολή Δένδια.

Σεισμικές έρευνες

Ο Τούρκος πρόεδρος είπε ξανά ότι η Άγκυρα έχει στόχο να κάνει σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις στις περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου. «Εμείς στην Ανατολική Μεσόγειο το μεγάλο μας άλμα το κάναμε με τη συμφωνία που κάναμε με τη Λιβύη. Η Τουρκία με το θέμα της Λιβύης έδειξε την αποφασιστικότητα της και στο ζήτημα των σεισμικών ερευνών και στο θέμα των γεωτρήσεων. Εμείς εκεί μπορούμε να κάνουμε και σεισμογραφικές έρευνες και γεωτρήσεις. Η Ελλάδα ενοχλήθηκε διότι δεν διαθέτει τέτοια πλοία. Όμως η Ελλάδα δεν έχει και δικαιώματα στην περιοχή όπως έχουμε εμείς», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος σε τηλεοπτική του συνομιλία με νέους.

Mάλιστα θέλοντας να αναδείξει και τις «υποχωρήσεις» που έχει κάνει η Άγκυρα τον τελευταίο καιρό για τα μάτια της ΕΕ, ο Ερντογάν ανέφερε: «Σε όλες τις διαμάχες στην Ανατολική Μεσόγειο, αν δεν μπορούσαμε να έχουμε μια πιο «απαλή» προσέγγιση, η κατάσταση θα ήταν διαφορετική. Αλλά δείξαμε κατανόηση και όταν ήρθε ο καιρός, αποσύραμε τα πλοία μας για να τα επιδιορθώσουμε».

«Αν χρειαστεί, θα επέμβουμε στην Κύπρο»

Σε ό,τι αφορά τις διαμαρτυρίες της Κύπρου για τις πολύμηνες έρευνες με γεωτρύπανα εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ο Ερντογάν υποστήριξε σύμφωνα με το AHaber: «Eίπαμε και κάτι ακόμα στην ΚύπροQ δεν θα επιτρέψουμε να σφετεριστούν τα δικαιώματα της βόρειας Κύπρου. Αν χρειαστεί, θα επέμβουμε. Τα πλοία μας αυτή τη στιγμή είναι έτοιμα να πλεύσουν. Αν χρειαστούν να γίνουν βήματα, θα τα κάνουν. Εμείς δεν αποφεύγουμε τις συνομιλίες, αρκεί να ξέρουν πως πρέπει να σέβονται την Τουρκία».

Χθες πάντως και πριν από την ανακοίνωση της αναβολής του ταξιδιού του, ο Δένδιας πέρασε και την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου, όπου είχε συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για τις λεπτομέρειες της επίσκεψης στην Αγκυρα. Στόχος του ταξιδιού παραμένει η διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας και η αποσαφήνισή του ότι η Ελλάδα δεν θα είναι αυτή που θα εγκαταλείψει το τραπέζι του διαλόγου

Τα διπλωματικά όπλα της Ελλάδας

Στα διπλωματικά όπλα που έχει στις αποσκευές του ο Δένδιας καθοδόν προς την  Αγκυρα είναι οι αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων και κυρίως η κοινή δήλωση των «27» που συνδέει σαφώς τη θετική ατζέντα με τη διαρκή αποκλιμάκωση της έντασης, σημειώνοντας ότι τα όποια βήματα γίνουν θα είναι σταδιακά και αναστρέψιμα και ξεκαθαρίζει ότι η Τουρκία παραμένει υπό παρακολούθηση μέχρι τον Ιούνιο, οπότε και θα ληφθούν οι αποφάσεις για τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Στο τραπέζι Δένδια – Τσαβούσογλου επισήμως  θα βρεθούν διμερείς σχέσεις και περιφερειακές εξελίξεις. Το Κυπριακό επίσης θα είναι στο επίκεντρο, καθώς ο τούρκος ΥΠΕΞ, σύμφωνα με τουρκοκυπριακά ΜΜΕ, αύριο -πριν τη συνάντηση με τον Δένδια- αναμένεται να μεταβεί στα κατεχόμενα για συνομιλίες με τον Τατάρ ενόψει της πενταμερούς. Ο Δένδιας θα καταστήσει σαφές στην Τουρκία και την απαίτηση της Αθήνας να υπάρξει πλήρης και διαρκής αποκλιμάκωση και τέλος των προκλήσεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το ζήτημα του τουρκολιβυκού μνημονίου, του οποίου η ελληνική πλευρά επιδιώκει την ακύρωση.

Ενημέρωσε τον Μητσοτάκη

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Δένδιας ενημέρωσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος την Τετάρτη είχε συνάντηση με τον πρόεδρο του προεδρικού συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ Μένφι και για τις επαφές του στη Βεγγάζη τη Δευτέρα. Παγίως η Αθήνα θέλει να καταστήσει σαφές στην Τρίπολη ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο μπορεί να έχει επιπτώσεις και στη σχέση της με την ΕΕ. Η Αθήνα πάντα αξιολογεί τα μηνύματα από τη Λιβύη ως μηνύματα ισορροπιών, σημειώνοντας ότι ο λίβυος πρωθυπουργός, Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά κατά την επίσκεψή του στην Αγκυρα έκανε αναφορά στη δέσμευση της χώρας στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, τονίζοντας ωστόσο και τη βούληση της Τρίπολης για συνεννόηση και με τις άλλες χώρες της περιοχής.

Το πρόγραμμα της επίσκεψης Δένδια

Πριν από το ταξίδι του στην Άγκυρα, ο Νίκος Δένδιας θα υποδεχθεί το πρωί στο υπουργείο Εξωτερικών τους ομολόγους του από την Κύπρο και τον Λίβανο για την τριμερή σύνοδο των τριών χωρών.

Αμέσως μετά, ο υπουργός Εξωτερικών θα αναχωρήσει για την Άγκυρα, όπου στις 15:00 (ώρα Ελλάδας) θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Τουρκίας και ακολούθως με τον Τούρκο ομόλογό του. Οι συναντήσεις αποτελούν το επόμενο βήμα μετά την πραγματοποίηση δύο γύρων διερευνητικών επαφών εντός δύο μηνών και των πολιτικών διαβουλεύσεων σε ανώτατο υπηρεσιακό επίπεδο μεταξύ των δύο υπουργείων Εξωτερικών που ακολούθησαν.

Μετά την κατ’ ιδίαν συνάντηση του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των δύο αντιπροσωπειών. Οι δύο πλευρές αναμένεται να εξετάσουν ζητήματα διμερών σχέσεων καθώς και περιφερειακά και διεθνή ζητήματα. Ειδικότερα, αναμένεται να συζητηθούν οι διμερείς σχέσεις, τόσο πολιτικές όσο και οικονομικές, καθώς και οι διεθνείς εξελίξεις με έμφαση στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του μεταναστευτικού-προσφυγικού, καθώς και οι περιφερειακές εξελίξεις με έμφαση στην Λιβύη και τη Συρία. Περαιτέρω, αναμένεται να συζητήσουν το Κυπριακό ενόψει της προσεχούς άτυπης πενταμερούς διάσκεψης, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στη Γενεύη.

Μετά το πέρας της συνάντησης στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, θα ακολουθήσουν κοινές δηλώσεις (γύρω στις 19:00). Τέλος, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αναμένεται να παραθέσει προς τιμήν του Νίκου Δένδια δείπνο καταλύσεως της νηστείας «ιφτάρ», λόγω της έναρξης του ραμαζανιού.